Yoxebal sjol sbiil

Xcha’tenel

Stulanil Stsobil jtsob jteklum sok stalel te awalil

Yox xajt’al

Te swentail snail yu’un muk’ul tsoblej

Oxlajuneb xchanwinik mantal. Te snail muk’ul tsoble ay me stulanil:

I. Swenta xch’unel ach’ jtejklumetik ta junax yu’un Stsobil tsob jtejklumetik;

II. (Makbil).

III. Swenta xchiknatesel ach’ jtejklumetik te ta yutil sjoylejal te banti ayikixe, ja’nax tame ya xtun:

1o. Ta xajt’ mok’ xat’al xat’ ya sk’an yich leel le’ ta stsob jtejklum, ja nax teme ay ta wakwinik ta mil te yajwal lum, te yakuknix sta.

2o. Yakuk yich’ pajel te Snail muk’ tsoblej te ayuk bayel swinik te jtsowanek yu’un jich ya xchikna ta ilel-a.

3o. Te yakuk yich’ a’yel stojol te Jpas mantariletik ta tsob jtejklum yu’un jich bit’il ya yal ta sjoylejal, teme ya sk’ot ta yo’tan mak ayma xk’ot ta yo’tan te ach’ tsob jtejklum, yame yich’ sujel ta yakel sk’opik ta swakebal ‘u’, ajtabilme sk’alelal te k’alal ya xjach ta alel jainto.

4o. Ja’nix jich ya sk’an yich’ a’yel stojol-ek te Jmantarteswanje, ja’nixme jich ya ts’ibubel te bitik spaso juke nax k’aal ajtabil ja chokan te te bit’il sk’alelil ak’bil.

5o. Ya kuk yich tsael ta stojil te ach’ tsob jtejklum yu’un ta xcha’oxtulul te jpas mantaril sok muk’ul jpas mantaril te ayik ta snail muk’ul tsobojibaletik.

6o. Ta xchachajpanel snail muk’ul tsoblej ya me skan bayalik te jpas mantalil ta tsob jtejklum, ya me yich pasbel tebuk tsajel teme ya sna’e kej sok ya sk’asesbe junuk sjunil, janax te me ay yak’oj yutsil yot’an te tulan Jpas mantariletik ta tsob jtejklum yu’un sjoyob te bit’il ya yale.

7o. Te Jpas mantaril ta Tsob jtejklumetik ja’ jich ta sjoyobal ja’in to, te ayuk manchuk yak’ sok yutsil yo’tan, ta xcha’alel te xajt’ jilem, ya me sk’an yich’ pasel ta xcha’yox xajt’al spisil te jpas mantar sok nix te yantik tsob jtejlumetik.

IV. (Makbil).

V. Ta sjeltael te snail te mukul at’el le’ ta Stsobil tsob jtejklum.

VI. (Makbil).

VII. Swenta yu’un yak’o sba ta smakel slok’esbel stojol.

VIII. Sk’oplal swenta sk’ael ta bejt tak’in:

1o. Xchapanbel sk’oplal te ta swenta te J-a’tel Jtunele ya xju’ ya sk’an ta bejt tak’in sok ya xju’uk ya yak’ ta majanel te bitik ay ya x-ayan ta Lumetike, yu’un jich ya stoj te bejtile sok ta swenta tema xmuk’ub, stak’uk ta tojel te sbejt ta spamal lumetike. Te sbejtanel tak’ine ja’nax ya stak’ k’anel ta swenta ya yich’ pasel bitik a’telil ya ska’n pasel te bit’il ya x-ayan te tak’ine ya yich’ tunesel ta komone, yan teme ma’uke ja’ te bit’il ya yal stukel te smantal junile, te ya yich’ bejtanel ta swenta bit’il ayuk ma xch’ay te jtak’intike, te ka’lal ya yich’ cha’chapanbel sk’oplal swenta ya yich’ tojel te bejtile ja’me ya yich’ ilel te bit’il ma k’ax toyoluk ya xbat ta tojele, ja’nix jich te k’alal ay ya yich’ bejtanel ta oranax tak’in ta swenta te ay bin ya ska’n pasel ta oranaxe teme yu’un jich la yal te Muk’ul J-a’te Jtunele, te bit’il xchapojbe sk’oplal te Baluneb xcha’winik mantalil june.

2o. Yak’el mantal bin yipal ya xju’ ya yich’ bejtanel tak’in ta jujun ja’wil yame yich’ tsakel jilel ta smantal junil ban ya yich’ tael te tak’ine, teme yu’un jich la sk’an te J-a’tel Jtunel yu’un te Muk’ul lum Mejiko sok te Snail jtak’inajel a’tele, ja’ te bit’il ya yal stukel te smantal junil ta jujuchajpe. Te J-a’tel Jtunel ta spamal slumal Mejikoe, yame yalbe ya’yejal ta jujun ja’wil te Stsoblej Jtek’lejtike te bit’il tunesbil lajesbil te bejtanbil tak’ine yu’un jich ya xk’ot ta pasele te Muk’ul J-a’tel jtunele yame stikon bael sjunil te batik ya xchol ta alel te banti tun yu’un te tak’ine. Ja’nix jich te Muk’ul J-a’tel Jtunele yame yalbe ya’i te Stsobojibal Jtek’lejetik yu’un te Muk’ul lum Mejiko, ja’ te ka’lal ya xchajp te bin yilel ta komon pikel te tak’ine.

3o. Snakanel ta mantal junetik smuk’ul k’oplal ta swenta yu’un te jujusejp lumetik, te Muk’ul lum Mejiko sok te jujusejp jteklumetik te ya xju’ ya sk’anik ta bejt tak’in, te bin yipal sok bin yilel te jujukaj j-a-‘tel jtunele ya xju’ ya yak’ik jilel biluk yipal te tak’in ya yich’ik ak’bel yu’un te Muk’ul J-a’tel Jtunele ta swenta ya xbik’taj bael te sbetike sok te stojol sjole, tulanme sk’oplal te ay ta swentaik te jujukaj j-a’tel jtunele te ak’a snakanik ta jun sok ya xchiknajtesik bin yipal ta spisil te tak’in sk’anojik ta bejte sok bit’il xchapojbeik sk’oplal stojel ayme jlech junil ta komon; aynaxme sk’aka’lel sok lekuk ya xchiknaj ta ilel ta a’yel. Ayme xchiknajtesubil yu’un p’ijubel bit’il ta tunesel te bejtabil tak’ine, ja’nix ayme smulilal sok stojel teme yu’un ay j-a’tel junel ma xch’unik te ini mantale. Jich te mantal junetik ya sk’an ya yich’ chapel nail ta Stsobojibal jtek’lejetik ja’ jich’ bit’il albil sk’oplal ta xajt’al H ta lajcheb xchanwinik mantal yu’un te Muk’ul mantalil june.

4o. Te Stsobojibal jtek’lejetike, ja’ ay ta swentaik spasel te tek’anbil jtek’lejetik ta xchebal stsobojibalike, yame yilbe ya xchajpe ya’yejal ya stojobtesbe te bit’il auk lek stulanil yip te komon tak’in ya xtun yu’un te J-a’tel Jtunele; albil sk’oplal te ka’lal la smeltsan xchajpan sk’opik sok te J-a’tel jtunel ta spamal slumal Mejikoe, yu’un te ayuk ma jichuknax ya xjil sk’oplal, yu’un teme jiche, yame yak’ ta a’yel te ya yich’ pasel manchuk teme ja’ yorail ya xkux yo’tanik te Snail Stsoblej Jtek’lejetike. Yu’un te jichuk ya xk’ot ta pasel ta jujusejp lemetik te banti bayel sbetanojik tak’ine te bit’il albil sk’oplal yu’un te mantalil june. Ja’nix jich, te k’alal ja’ ya yich’ix chajpel ts’ibayel te chajpil k’ope, yame yich’ ak’bel sna’ik-ek te jujun jteklumetik te jich bayel sbetike ja’ jich ay sk’opal te batik chajpal k’op teme jich k’ot ta pasel yu’unik te jujusejp lumetik te ma’yuk banti bayel yak’oj sbetike.

IX. Ta swenta smakel te p’olmalil ta tsojb Jtejlum sok ta yan tsojb Jtejklum te chiknatesbil ta tsajtael.

X. Swenta spisil spasel ta spamal slum sk’inal Mejiko ta swenta te bitik yich’oj kaptiklael, slekil balumilal, bayel skap, bitik ya xtom, xibak, snail spasobil sk’asesobil lok’ombail, p’olmalil, tsaltomba tajimal sok slok’esel tajimal, bitik ay ta yolil sok stuntesel stojel patanil, yipja’ sok yolil yip sok sk’anel smantaril yu’un stojtesel a’tel 123 tsobmantar;

XI. Swenta xchiknatesel sok slok’esel j-a’tel ta komontuntesel ta Stsobil tsob jtejklum sok yak’el ta ilel ta smuk’ubtesel sok xch’inutesel te mach’atik ak’bil ya’telik.

XII. Ta chiknatesel miltomba, yame yich’ ak’el yil ta sit te Jmantarteswanej.

XIII. Swenta yalel mantaril ja’ chikan bit’il ya sk’an yalik ta lek mak maba lek te sme’ lus, ta muk’ul nabil sok balumilal, sok ta swenta sk’anel pajal mantaril yu’un slekil sbeik nuxkuchibalja’ sok miltomba.

XIV. Swenta xjachel sok yip ta snail ts’ib te ay stujk’ik’ ta Junax, ta snael stojol: jtuk’awanejetik, tujk’awanej ta ja’ sok stulanil te jwileletik ta ik’ ta Stobil tsob Jtejklum sok yu’un stojobtesel tsobobilbail ya’telul.

XV. Ta swenta yak’el ta tojobtesel sok biluk stsobelbail, yakbel stujk’ sok stojobtesel te Jkanan ta Spamal Sk’inal Mejiko, ta skanantael te Yajwalu lum te ba-ayik, ta sbiltesel te Sjol Muk’ul J-a’tel Jtunel sok nabilme sbaik, sok tsob jtejklumetik te ay stulanil ta sp’ijutesel te bit’il ay ta tojoteselbel ta ts’ibubilbel ta mantaril yu’un albil ta tojotesel.

XVI. Ta swenta yalel mantaril yu’un Stobil tsob jtejklum, ya’yojibal slekil xchajpanel ta yanlum, yajwalum, stalemalil, spasel ta jpamlum, bael ta yanlum k’nal sok yocheltal yan yajwalum sok j-a’tel yu’un lekil kuxinel ta spisil li ta spamal sk’inal Mejiko:

1a. Te at’el yu’un te lek’il kuxlejal ta spisil ja me chikan stukel te ajwalil le’ taspamal slum sk’inal mejiko, ma me stak’ yak’sba te pas jun ta tsobteklum, ta yak’el mantal ta spisil ay me sujelal le’ tamuk’ul lum.

2a. Teme ay stalel tulan jbenel chajmel sok te me yu’un batsejemix-a mak kejel talem ta yanlum te chajmel te li ta Spamal slum sk’inal mejiko, te pas junetik yu’un te lek’il kuxlejal ayme ta sujel yak’el koltael yu’un jich ma tsakotik ta chajmel, ta skanantael ja’me ya stoj te ajwalil ta spamal slum sk’inal mejiko.

3a. Te at’el túnel yu’un te lek’il kuxlejal jame jmantalteswane sok yu’un xch’unel mantaliletik yame sk’an ya xch’unik yu’un te at’el jtunelitik kanantawanejetik yu’un jtsobil tsob jteklum.

4a. Sp’isol te tak’uwanej yak’oj be yip te Sjapelbail tas bajel yu’un te yakubel sok bit’ik xchontiklael ya yuts’ibeyik kuxlejal ta stulutul mok ya yak’ ta xchayel xkuxlejal ants winik, ja’ nix te mach’atik ik’labilik swenta xk’uxubtael sok tsalel te sbolilal te lum k’inal, ta patil ya yich’tikla ilel yu’un Muk’ul Snail tsoble ta Junax ja’me swentaine te jich’uke.

XVII. Ta xchajpanel mantaliletik yu’un bajtik ya yich’tilay tikonel k’op a’yejetik, yach’ikil makinaetik, larioetik, telebisionetik, ja’nix jich bit’il internet, yantik xan baytik ya yich’tilay tikonel junetik, sok stuuntesel ja’etik yu’unine te Méjikoe.

XVIII. Swenta smeltsane naetik yu’un yesmantesel tak’in, yiltiklael te sk’oplalil ya sk’an ayuk yu’un inito, yak’el stotesibal swenta yak’el slajinel yip yesmantesel tak’in yu’un yantik lum k’inal sok yame yotsesik bit’il ta spisil yu’un jun pajalnax sp’isol;

XIX. Swenta sna’el stojol te stojtesibal te yame sk’an komel ta smakel xchonel te k’inaletik te ma’yuk yutsile sok stojol ts’in me’to.

XX. Swenta stikunel mantaliletik yu’un stsobo sbaik ta Junax Snopel sok yu’un Junax Snopojobil ta mejiko.

XXI. Swenta yak’bel sjunil ir:

a) Te mantaliletik ta swenta nak’el chukel, mach’a winikiluk sok muliletik yu’un stsael a’tel tuunelil, jich smiil stulanil, binti muliletikuk sok stojelal.

Te muk’ul mantariletik ja’ay ta swenta spukel te jay chajp te a’telile sok jay chjp te bi xi ta pasel sok te spisil Slum k’inal Mejiko, ta lumlumtik, ta yolil Slumal Mejiko sok ta spisil tejklumetik.

b) Te ta skajalka jk’oeletik chikan ta ja’ ini Muk’ul mantarili, te mantaliletik yu’un stsobil jtsob jtejklum yame xchiknatesbeik sk’oplalil te binti ma smeleliluk ja’me te j-a’tel jtuneletik yu’un mantar ta joyob yame xk’o sna’be sba sok ta xchajpanel yu’un te muliletik ta stsobil jtsob jtejklum;

c) Yak’bel mantal junil stukel bit’il ta chapel sok ta tojel mulil, ja’nix jich teme ay bin yan ya stak’ meltsanel sok ak’el ta tojel te mulile swenta jun ya yich’ tunesel bael ta spamal slumal Mejiko ta swenta te tulan mulil ta spamal slumal Mejiko sok bitik yantik muliletik

Te j-a’tel jtuneletik ta spamal slumal Mejikoe, yame xju’ ya ya’yik xchapanik bitik yantik mulil, teme yu’un nitil tsakal sok tulan mulil chiknajtesbil ta spamal slumale sok teme ja’ mulil pasbil ta stojol jpuk k’op a’yejetik, ta yajwal mak snail ya’telinel teme yu’un ya yilbajin, ya smak mak ya k’unubtes sk’oplal te ich’el ta muk’ ta swenta ya yich’ tunesel a’yel k’op a’yej mak ta yalel snoapenal sjol yo’tanik mak ts’ibayel k’op a’yej. ia.

Yantik sk’op ya’ayejal cholbil li’ ta sjunil muk’ul mantalil, yantik mantaliletik wentainbil ta Méjiko, ja’me ya xju’ xchajpan a’tel tuuneletik te niwaktik muliletik te bitik yich’o ta wentainbil k’alal ta Mejikoe.

XXII. Ya xch’ay ot’al te beluk pasbil yu’un muliletik ja’nix bit’il nabilstojol ta mu’kul chajpmantalil le’ ta tsobiltsobtejklum.

XXIII. Te yak’el te mantaliletik yame xchajpanbe sk’oplal sok J-a’tel jtuneletik ta yolil slumal Mejiko ta jujusep lumetik sok ta ju7jun jtejlumetik j’anix jich yame xchajpanbey sk’oplal bit’il ya x-a’tej snail chapajibal yu’un jkanantaywanej, jich bit’il sk’oplal ta jun xch’awinik artículo yu’un te muk’ulil jun

XXIV. Yame xchajpanot ta mantalil binti ya’tel ya spas de Auditoría Superior te wentainbil ta Mejikoe sok yantik bitik ya stak’ yich’ k’antilayel koltayel, ja’nix jich bit’il ya yich’ sbaik ta wenta yilel bitik lek ya xlok’ ta pasel ya’telik ajwaliletik mach’atik ayik ta snail muk’ul snail chajpapajibal wentainbil ta Méjiko, ja’nix jich xchajpalanyel mantalil ta swenta Sistema Nacional de Anticurrupción jich bit’il albil li’ ta oxlajuneb swakwinik artikulo li’ta sjunil mantalil.

XXV. Ta swenta yak’tilayel ta nopel p’ijil a’telil, jich bit’il cholbil smantalil ta banti yoxebal artikulo li’ta sjunil mantalil to; yak’el, xchajpanel sok joyobok ay snail nopjunetik ta banti tut parajetik ta spisil slum sk’inal Méjiko, jich bit’il yak’el ta nopel bitik tulanik sk’oplal, niwaktik nopjunetik, yoxkajal nopjunil sok yantik; ja’nix jich yak’el ta nopel yantik p’ijil nopjunil, bitik alak’ sbaj ta ilel sok yak’el ta nopel p’ijil a’telil, snojptesel awal ts’unbajel ta lum k’inal sok xan slok’esel sk’ulejal lum ay ta yutil lum, stsobel sok yak’el ta ilel bit’il ay talel kuxlejalil, xchiknajtesel snail libroetik, yilel snopel bitik ay ta balumilal sok yantik xan snail yilel snopel talel kuxlejalil ta spisil yajwalel Méjiko, yame sk’an yich’ chajpanel ta lek smantalil te nail chajpajibaletike; jich bit’il xchajpanel smantalil bit’il ta yich’el ta muk’ bitik jilem ta pasel yu’un nail me’el mamaletik, sbakel namey chanbalemetik, niwaktik naetik namey naetik, bitik xan t’ujbil pastilaybil jilel, ja’uk snopjibal te pajaluk ya yich’ kanantayel; ja’nix jich bit’il xchajpanel smantalil te pajaluk ya xtuun ta spamal slum sk’inal Méjiko, ta estadoetik, ta munisipioetik te ja’uk me ya spasbey ya’telul ta nopel ta snail nopjunil sok ja’nix jich skoltayel ta tak’in ta spasel lek ya’telul, te joyob pajaluk ya yich’ pasel ya’telul ta yak’el ta nopel ta spamal slum sk’inal Méjiko sok pajaluk ya yich’ ch’uunel ta yak’el ta nopel te jaychajp talel kuxlejalil. Te sjunil ya yich’ ak’el te mach’a ya xp’ijub ta june ch’uunbil me ta spamal Mejiko. Ja’nix jich yame sk’an yich’ chajpanel smantalil bit’il ya yich’ ich’el ta muk’ mach’atik ya xchiknajtesik p’ijil a’telil sok yantik p’ijililetik ya xchiknaj ta pasel.

XXVI. Ta yak’el lok’el te ay baay banti ya xbajt te muk’ul ajwalil sok xchiknajtesel Colegio Electoral sok yak’bey jilel ta stojol teme ja’chuk ay mach’a sjelolin te Muk’ul ajwalile, manchuk me ay mach’a ya xmakbot jilel mak ya sjeltay jilel sbaj jich bit’il ay sk’oplal ta chaneb yo’winik sok jo’eb yo’winik ta artikuloetik li’ta sjunil muk’ul mantalil jun.

XXVII. Ta swenta yu’un ya yikitay jilel ya’tel te Muk’ul j-a’tel jtunel ta Mejikoe pajalme ya yich’ chjpanel te mach’a ya xjil sjelolin te muk’ul ja-‘tel jtunele te jayeb k’aka’la mach’a ya smak jilel jich’bit’il ay sk’oplal ta xchanebal sok yo’ebal yo’winik artículos ta ini mantalil jun.

XXVIII. Swenta sk’anel snojpil mantalil yu’un yat’alul biluketik ta kojmontuntesel sok yakel ta ilel stael ta pajal sk’oplal ta stojel patan, ta yotsesel sok slok’esel, ja nix jich ta yunintael, swenta yu’un te Stsobil tsob jtejklum, tsob jteklumtik, jtejklumetik, ta Yolil stsobil tsob jtejklum sok sts’akab tsojbwanej _ jkanan yu’un te batik k’alal k’axem sjoylejal sk’inalel, ta slajibal yak’el sutjibal ta Spamal stsobil tsob jtejklum;

XXIX. Ta swenta xchiknantesel ta smuk’utesel:

1o. Ta swenta p’olmalil k’ejatik ay;

2o. Ta yu’ninel sok yutsinel te yots’ilal balumilal snajibal le’ ta xajt’al xajt’ xchankajal sok sjo’kajal le’ ta sjukebal xcha’winik ta tsob mantar;

3o. Ta swenta snail smajanelil sok smelelil yawal lum te banti wentainbilik;

4o. Te a’telil ta komon stuntesel yame slekubtes mak yuts’inel Stsobil tsob jtejklum; sok

5o. Yu’uninel Slekilal:

a) Sk’ajk’ jtejklum;

b) Slok’esel sok tuuntesel spasel may;

c) Kas sok te yantik slokesel ta yut lum k’inal ya’lelul sk’aal balumilal;

d) Te stilesibal k’ak’ sok te bitik jilemik sk’a’al;

e) Yalelil chab sok slok’esel te xchabul; sok

f) Yutsinel teetik.

g) Slok’esel sok slajinel uchbalil.

Te tsobil tsob tejklun yesmantesel sk’op yu’un yak’belsba ta slek’ubtesel, sok slajinel yak’el te mantal ta yox kajal tsobil tsob jtejkulm. Te pasmantal ta Ch’in lumetik ja me ya yak’ te yat’alul ta swenta sjoyobal teklumetik, ta Yots’esbel sk’oplal yu’un stojel spatanul te sk’akik.

XXIX-B. Swenta ta spasel bitik stalel sok stuuntesel naobil bail, te spak’ mejiko, slokombail ja te k’ayojil yu’un ta spamal sk’inal mejiko.

XXIX-C. Te bit’il kalal ya yak’ik te mantal ya me sk’an ya yak’ik junax sK’oelil ta stsobel sbaik le’ ta Muk’ul j-a’tel jtunel ta tsobil tsob jtejklum, te tejklumetik, ja nix jich ta snail ta spasel tsaltomba, ta sk’ajalka snopil te ak’bil te ants Winik, sok biluk xch’uunel ta pasel slajinel snaobil ta yox xajt’al sjukebal xchawinik tsob mantal le’ ta Muk’ul mantalil.

XXIX-D. Ta yak’el te mantalil ta xchajpanel le’ ta spamal slum sk’inal mejiko yu’un smuk’umtesel te slek’il xkuxlejal sok tsobol, ja jich bit’il skajalka snojpil te xcholil sbak’ulael sok sjoylejal sk’inalel yu’un stukel ta jtsobil tsob tejklum.

XXIX-E. Ta yak’el tamantalil ta swenta te chajpanbil, pejk’el stojol, xchapel sok yots’esel ta spasel ta spek’anel stojol, ja’nax me stukel te maba pajal p’olomalil sok nix te yantik ay yu’unik ta slokesel slajinel bayal sok nix bak’entik yuninel sok yat’elik tsobol sok jtsobil tsob jtejklum te jich ya sk’an.

XXIX-F. Ta yak’el mantalil te ya xtuun le’ ta pek’el stojol ta yots’esel tak’in ta mejiko, ta chaj tojomtesel te tak’in ta yan lum, sok ta sk’asesel te p’ijil a’tejibaletik sok te yach’il xloktel, spukjibal kop sok yak’el ilel te muk’ul spijilil toyol a’tejibaletik skan smuk’ubeel ta jtsobil tsob jtejklum.

XXIX-G. Ta yak’el te mantalil k’oemik ta nopel chiknantesel yu’un te mukul at’el tujnel ta jtsobil tsob jtejklum, te mukul at’el jtunel ta tsob jtejklumetik sok ta tejklumetik, ta yawil te pajal sok te tsaltombaetik, te skajalka ta kanantayel te skinalul teaquetik sok ta skanantael sok ta xcha’ kusesel yu’un pajal sok sk’inalel teak’etik.

XXIX-H. Ta spasel mantalil te ya xch’uun te Tribunal Federal de Justicia Administrativa, ak’bil ta swenta ta stukel bitik ya xlok’ ta nopel yu’un sok ya me xchajpan sbaj bit’il yax x-a’te sok bitik ma jichuk ta pasel ya xlok’ ta chapanel yu’un.

Te tribunale ay me ta swenta chajpanel bitik ya jichuk ta pasik te administración pública federal sok yantik chajpajibaletik.

Ja’nix, ja’me chajpajibal te ay swenta yak’el ta tojel smul a’teletik te ay maba lek ya spas ya’telik te banti tulan sk’oplal albil ta mantalil sok yantik bitik ma xch’uunik spasel, ja’nix jich stsajtayel jayeb stojol ya ya’bey mach’a ya xlok’ ta ya’tel sok stojel smulilel te ay bitik ixtalaybil sok bitik komon u’unil yich’o ta wenta te Hacienda Pública Federal.

Te tribunale yame x-a’te ta jujtsal.

Te Sala Superior del Tribunal, ay me waklajuntul magistradoetik yu’un sok junax me ya stsob sbaik ta xchajpanel sok jtsob mach’a ya xchajpan te binti ya yich’ix alel ta banti yoxebal párrafo li’ta banti fracción to.

Te Magistrados ta Sala Superior ak’bil me ya’tel yu’un muk’ul ajwalil ta Méjiko, te ja’me ch’uunbil teme k’axem ta olil jaytulik ya yak’ sbotasionik te mach’atik ayik ta ajwalinel ta banti senado sbiile. Yame xjalaj jo’lajuneb ja’wil ta ya’tel.

Te Magistradoetik ta Sala Regional sbiile, najkanbil me yu’un muk’ul ajwalil ta Méjiko, te ja’me ch’uunbil teme k’axem ta olil jaytulik ya yak’ sbotasionik te mach’atik ayik ta ajwalinel ta banti Senado de la República sbiile. Ja’to me ya x-och yach’il teme ts’akaj lajuneb ja’wil ya’telike.

Te magistradoetike ja’nax me ya stak’ yich’ik jelontesel ta ya’telik teme yu’un k’ax muk’ smul ya staik jich bit’il albil ta sjunil mantalil.

XXIX-I. Yame yich’ chajpanel smantalil te banti ya x-alot sk’oplal jich bit’il ta muk’ul lum Méjiko, estadoetik, Distrito Federal sok munisipioetik, yame xk’uxin sbaik ta spasel ta skanantayel yajwalel lum teme binti wokol ya staike, sok

XXIX-J. Xchajpanel smantalul ta swenta spasel ya’telul bitik tajimalil te ja’me ya yich’ ch’uunel bit’il nakal sk’oplal ta banti xchanel artikulo li’ta sjunil muk’ul mantalil jun, te jich me pajal ya xbajt sk’oplal ta yantik lum jich bit’il la slumal spamal Méjiko, ta estodoetik sok munisipioetik sok yantik xan mach’atik ya yak’ sbaik ta spasel.

XXIX-K. Ta yakel te mantalil yu’un snojpil te jpaxialetik, ya xchiknates spisil te jnitawal te bit’il ya xk’ot ta stulantesel ta Stsobil tsob jtejklum, tsob jtejklumetik, tejklumetik soknix te yolil spamal slum sk’inal mejiko, ja nix jich ta skopojel te jaik ta xchajpalchajp tsobol sok k’ejatik ay.

XXIX-L. Ta yak’el te mantalil ta xchiknantesel ta skoelil ta muk’ul j-at’el jtunel ta jtsobil tsob jtejklumetik, te Muk’ul j-atel jtunel le’ Stsobil tsob jtejklumetik sok ta tejklumetik, te banti ay snail tsaltomba, sok snopel sjunil xchanul ja’ sok ts’unubil ta ja’, ja nix jich ta skopojel le’ ta xajt’al xajt’ tsobol sok k’ejatik ay, sok

XXIX-M. Ta yak’el mantaliletik ta snojpil yu’un jkanan ta spamal slum sk’inal mejiko, xchiknantesel te bitik ya xk’anot sok ta sjojk’oel sts’akanul te bak’al smako.

XXIX- N. Ta yak’el mantaliletik ta snojpil yu’un muk’ul mantalil, tsobelbail, ta spasel a’telil sok tsojbnax smuk’ubtesel te yajwal lumetik. Jai mantaliletikto ya me xchiknantes stulanil ta swenta ya xk’ot ta snopel yu’un spukel sok smuk’umtesel yutsilal swenta at’elil tsojbnax le’ ta Stsobil tsob jtejklum, tsob jtejklumetik sok jtejklumetik, ja jich bit’il le’ tayolil spamal slum sk’inal mejiko, ta banti yawil smakoj tsaltombaelil.

XXIX-Ñ. Ta swenta yak’bel smantal junil banti ya yich’ albel swentail bit’il ya xchap sbaik te J-a’tel Jtunel ta spamal slumal Mejiko, ta jujusejp lumetik, ta jujun jteklum sok ta Muk’ul lum Mejiko ta komon a’tel ta swenta te lekil kuxlejalile, ja’me ma’ ya ya’telinik te bin albil sk’oplal ta jo’eb xcha’winik ta xajt’ mantal te tsakal ta ini mantal. Ja’nix jich, yame yalbeik swentail bit’il ya skolta sbaik te macha’tik jmaj tsobolik sok te jnaklumetik, ayuk ya xk’ot ta pasel te bin albil sk’oplal ta sbalunxat’al te xchanebal mantal yu’un te Muk’ul mantalil june.

XXIX-O. Ta yak’el spisil te mantaliletik te ya xk’anot, te bitik ay ta pasel ta smelelil stulanil ta slijkibal, sok spisil yantik ak’bil le’ ta Muk’ul mantalil yu’un junax stulanil.

XXIX-P. Xchajpanel smantalul te banti ya yich’ albel sk’oplal ta spamal slumal Méjiko, ta estadoetik sok ta munisipioetik, te ja’ik me ayta swentaik spasel ya’telul ta xchajpanel yich’el ta muk’ tut ach’ixetik, keremetik sok tojkel alaletik, joyob me ya yich’ik koltayel sok ilel ich’bilukik ta muk’ ya xch’iik sok ak’a yich’ ch’uunel chajpanbil muk’ul mantalil chajpanbil ta yantik balumilal te yak’o me sbaj te Mejikoe.

XXIX-Q. Ta xchajpanel smantalil ta yich’elik ta wenta yajwalel lum y sok bitik ya yich’ik jojk’obeyel ta stojolik.

XXIX-R. Ta xchajpanel smantalul ta slekubtesbey sok pajaluk ya spasbey ya’telul bit’il ya x-a’te ta yich’el ta wenta bitik ay ta tuuntesel sok bitik ay yu’unik krisanuetik ta jujchajp estadoetik sok stojel slumil naetik ta munisipioetik.

XXIX-S. Ta xchajpanel mantaliletik yu’un te banti ya yich’ pasel ya’telul sok yame yich’ ich’el ta muk’ te jamal chololuk bitik ya spastilay ajwaliletik, pajaluk ya stak’ ya kaaybeytik sotojol sk’oplal sok kanantaybilukik te sbiililetik te ayta swenta te muk’ul tuuneletik ta estadoetik sok yantik nail chajpajibal ay ta swenta ajwalil sok spisil yantik a’teletik ta stojol ajwalil.

XXIX-T. Ta xchajpanel smantalul te banti ya yich’ chajpanel te pajaluk ya yich’ pasel ya’telul ta spamal lum, estadoetik sok munisipioetik te banti ya yich’ chajpanel ya’telul te ja’ sbiil Sistema Nacional de Archivos.

XXIX-U. Ta xchajpanel smantalul te banti ya yich’ puktilayel ya’telul ta spamal slumal Méjiko, ta estadoetik ta swenta bitik ya yich’ pasel yu’un partidoetik politikoetik, snail chajpajibal yu’un stsael ajwaliletik sok tuuneletik, ja’ jich bit’il albil li’ta muk’ul mantalil jun.

XXIX-V. Ta xchajpanel smantalul te banti ya spukbey sk’oplal ta jujchaj ajwaliletik ta swenta smulilel mach’atik maba lek ya spas ya’telik te a’teletik ta snail chajpajibaletik, ja’ yu’un yame ch’uunik binti ay ta swentaik spasel, sok stojel smulilel teme ay binti chopol ya spasik mak ay binti ma xch’uunik spasel ta swenta ya’telike, ja’ yu’un ay me stojel smulilel te binti tulan ya xk’ot ta pasel bit’il ja’ jich bit’il albil sk’oplal sok xan yantik binti maba lek pastilayel ya sk’an.

XXIX-W. Ta xchajpanel smantalul ta swenta bit’il ya yich’ kanantayel, ilel tsobel komon tak’in ya x-och ta slumal Méjiko, ta estadoetik sok munisipioetik jich bit’il albil sk’oplal ta xchebal párrafo ta banti yo’ebal xcha’winik artikulo.

XXX. Ta yak’el spisil te mantaliletik te ya xk’anot, te bitik ay ta pasel ta smelelil stulanil ta slijkibal, sok spisil yantik ak’bil le’ ta Muk’ul mantalil yu’un junax stulanil.