TLANEJNEUILYOTL TLEN SENTIKMASEUALMEJ
Tlanejneuilyotl katli mopatimakak pan mexko amatlamoyauali pan makuili tonali tlen ome metstli, tlen xiuitl naui tsontli, uan kaxtolpouali uan majtlaktli uan chikome
Moyankuitili ipan nitonali moixpanti DOF 27-05-2015
Eyi Tlaijtolnechikoli
Naui Tekpanali
Tlen Tlalotl Tlakuaualistli
Makuilpoali uan chikometipaj tlaijtoli. Nochi tlatsonkuepmekatlitlajtoua panmakuilpoali uan eyitipaj tlaijtoli,mochiuas tlen tlajtoua nopa tekpanali uan ken tlajtoua machiotlajtoli:
I. Ni manauili nochipa tlajtlanis katli ki kokoua tlakuaualpetonili;
Tlajtlan tlachiual o nelkualtili katli ualaui uejueyi tekitinij tlakuakualtekatl, tlatekiyouili o tlen tekit, katli moteluiya yayak eltok kamanltis nopa ixitlauilis uan moaxitis xitlauak;
II. Tlakuaualpetonili nochipa elissan mamotekiuis ka maseualmen,uan san kin manauis katlikinkokoua, amo moneki kijtos kanke meya nopa tlakokoli tlen tlajtoua machiotlajtoli.
Nimanauili uelis kitlalis uan kikualchichiuas nopa tlakokoli tlen tlajtoua machiotlajtoli uan pan makuilpoali uan eyitipaj uan makuilpoali uan chikometipaj tlaijtoli tlen nitlanejneuilyotl.
Kema motlajtlanis chiualistli katli kipiaj uan uelis kipiasej tlen kintlanauia uan tlen kipixtos uan ki tekiuiya itlal, atl, sakatl, uan kuatitlamitl panalmontlali uan teyoualmen tlan kichiuaj uan mochiua uan xitlaualistli kipiaj, uelis ininseli kipejpenase nochi katli kin papeuiaj tlen tlaltokayolmen uan maseualmen katli kin tokaxtijke uan mochiuas chiualistli katli moneki kampa kijtose inin tlalixkayotl, nojkia tlen tlakokolistli uan moixnextis tlen katli tlajtlanin.
Ni manauili katli achtiui ijkuilijtok, amo mochiuas, ka tlanauili pan almontlalmen uan teyoualmen, uan maseual tlaltekipanojketl, kema ayakmo kiolinia tlanaualiuan kema panok miak tonali kema kiolinijke tlanauili, uan uelis mochiuas yani kema kimpaleuia.Kema tlatlanisej chiualistli kampa kintlanauia sentika nechikol tlanauili yampatsa amo uelis kikauasej, uan kena uelis mochiuas tlan nochimen itstosej ka se tlaneneuili.
III. Kematlajtlanin chiualistli tlen uexkaketsali tlakuaualtekatl, amatekiyouili uan tekipanolpa, ni manauili uelis motlalis pan inon:
a) Ka tlakuaualpetonili katli kisenkaua se kuesoli, uan yani amo uelis mopatlas ka itlachialis tlen seyok tekitiketl, tlan ni tlaixpanoli mochiuas pan ininjuantinuan mochijki kema ki senkajke nopa tlanauili, uankinkokos kitlimoteljuiya,uan ni yas pan tlakuaualpetonili;uan kena pan ixkayotl maseualmen tlajtlankej uan kiixpanextijke tlanauili kema mosenkajki kuesoli tlen tlajtoua machiotlajtoli uan ni tlaixpanoli moijto pan ome tekikayotl, tlan ni mochijki pan se tekikayotl. Ni tlajtlanili amo moneki pan ni manauili ka tlakuaualpetonili katli moijto ka tlatsonkueptli pan tekichiuayotl tlen maseualmen uan kema kintlanauia inin uikaljuan;
b) Ka chiualistli tlan mochiuas amo uelis monelchichiuas, ikakalixpa tlasenkauali uan kema ya tlanki tlasenkauali, kema ya tsontik nochi katli monekili mochiuas; uan.
c) Ka chiualistli katli kintlanauia maseualmen katli amo itstoke panse tlatemolistli.
IV. Panamatlatekiyouili ni manauili motlalis, pan tlakuaualpetonili kema tekokoua uan amoyok uelis mokualchichiuas ka se tlajtlanili. Amo moneki motlamiltis niaj kema machiotlajtoli tlajtlani, tlan motemakas katli tlajtlani ka miyak tlajtlanili uan kineki manauili tlan kayani kineki mochiuas uan temakas katli tlajtlani.
V. Ni manauili ka tlakuaualpetonili katli kisenkaua se kuesoli, tlan nopa tlaixpanoli mochijki kema mosenkajki nopa kuesoli uan pan tlakuaualpetonili tlen inon, mo ojolinis ni tlamanauili pan youalol axkayotl katli kimelaua, uan tlen kampa uelis kisenkayuasej tlen tlajtoua inin machiotlajtoluan, tlen pan inon:
I. Pan machioltlayauilpamitl, ka tlakuaualpetonili katli kijtojke uexkaketsali tlakuaualtekatl, yani axkayotl, pan tlatokayolmen, uan axkayotl tsonkotomen.
II. Pantlajkuiloltekitini, kema tlajtlani maseualme tlakuaualpetonili katli kitlamiltia se kuesoli, amo uelis monelchichiuas ka seyok tlamilistli tlen tlajtoua machiotlajtolmen.
III. Panixkayotl maseualmen, kema tlajtlaniaj tlakuaualpetonili katli temakak tlapixketl axkayotl uan pan tlaltokayotl.
Pan tlatemoli axkayotl maseualmen, tlakuaualpetonili uelis tlajtlanise manauili katli ueli, uan nojkia axkayotl, kampa kimanauisej katli kipiaj.
IV. Panixkayotl tekilistli, kema tlatlajnisej tekitlakuaualpetonili katli temakak nechikolsentilistli uan nechikol axkayotl tlen kampa mosenkauas kuesoli axkayotl uexkaketsali senkaualitlen tekipanouanin tlaltokayotl.
Axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, iseli uan kema kitlajtlanis youalol axkayotl uan axkayotl tekitinin nejneuili, uelis kitasej manauili xitlauak katliuelis kisenkauasej.
VI. Kampakijtoua axtiui pilijtoli, maxhiotlajtoli tlen tlajtoua makuilpouali uan eyi tlaijtoli uan makuilpouali uan chikuasentipaj tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl, kijtosej kenijki kichiuasej nemiltili youalolaxkayotl uan nojkia axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, kampa temakas itlakuaualpetonil;
VII. Manauili ka chiualistli tlen mochiua pan, uan ipan tlasenkauali, uan kema ya mosenkajki uan teipa kema motlamilti, katli kintlanauia maseualmen katli amo mokalakijkej, ka machiotlajtolmen uan chiualistli ken kichijke katli kichijke amatekichiuanin motlalis pan xelol ketsaloyan kampa eltok tlajtlanili uan kampa mochiuas, uan ni senkaualistli monenemiltis tlen kijtos tekitijketl pan amatlajkuilol tlamachtili pan se nechikoli kampa kinotsasej uan paya motlatlanisamatlajkuilol tlamachtiliuan moselis inin amapatijkayotl, kikakisej inin kamanal, paya moijtos pan nopa nechikoli tlakuaualpetonili;
VIII. Ka tlakuaualpetonili katli kijtosej pan manauili xeloketsaloyan uan youalol axkayotl mochiuas amatlachilistli. Yani kiximatis axkayotl tepanitali tlen mexkotlali:
a) Kema motlatlani manauili, pampa onkak ixpanoli pan ni tlajneneuilyotl, axkayotl machiotlajtolmen, machiotlajtolmen tlen tlaltokayolmen, sentikatlaneneuili tlen anali, xitlaualismen katli kichijki mexkotlanauatijketl tlen tlajtoua pan najpouali uan chiknaui tlaijtoli, tlen pan se pilijtoli pan ni tlajneneuilyotl uan xitlaualismen katli kichijke tlanauatijkemen tlen tlatokayolmen uan katli kichijki tekitijketl tlen D.F., uan tlan pan inon momakak se tlaixpanoli.
b) Kema moitas tlen tlajtoua makuilpoali uan eyitipaj tlaijtoli tlen ome uan eyi pilijtoli tlen ni tlajneneuilyotl.
Axkayotl tepanitali tlen mexkotlali iseli uan kema kitlajtlania youalol axkayotl uan axkayotl tekitijketl nejneuili, uelis kiximatis tlamanauili katli moitstok uan tlen kiampa moneki.
Kampa amo mopantia katliachtiui ijkuilijtok pan nipamitl, kiximatis yani youalol axkayotl uan itlakuaualpetonili inkajok uelis mopatlas.
IX. Tlakuaualpetonili katli nesi pan manauili xitlauak tlen kijtouaj youalol axkayotl amo uelis mopatlas, kena uelis tlan kitlanauia se machiotlajtoli uan tlanejneuilyotl, nopa tlakuaualpetonili tlen kijtos axkayotl tepanitali tlen mexkotlali uan ka sentikatlaneneuili, kijtos se senkauali tlen ipatij. San pan yani uelis mochiuas tlachialis pan axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, uan san yani uelis kisenkauas kema kitlanauia tlanejneuilyotl;
X. Nopa tlanilistli uelis moketsas tlen tlajtos machiotlajtoli, uan moneki motlalis nopa tlaixpanoli katli tlatlani, pampa kitlanauis kema mochiuas katli kitlanauis katli amo mokalakijkej uan sekinok.
Ni ketsalistli uelis momakas tlen tlakuaualpetonili pan machioltlayouilpamitl kema tlamachiltisej onka manauili, uan pan ixkayotl maseualmen, momaka tomintlaxtlauili katli tlajtlani manauili ika yani tlatsakuas tlan onkas se tlanauili katli ** ma moketsa yani, uan mokauas amo tlen ipatij tlan pasej no temaka tomintlaxtlauili uan nojkia ika yani tlatsakuas.
XI. Ni ketsalistli motlatlanis pan tekitijketl katli kichijki tlaixpanoli kema mouikas manauili xitlauak katli mo olinis pan youalol axkayotl uan tekitijketl katli kichijki tlanauali kijtos ken mochiuas. Katli kipixki tlanauili kipanextis manauili pan tekitlatlajkojketl uan kiteuantis amaixkopinkayotl tlen nochikatli paya kinteuantis, uan no kitas yekan miyayotl uan se mokauas pan amaajokuili. Tlen sekinok kuesolmen kiximatisej uan kisenkauasej xelol ketsaloyan uan youalol axkayotl;
XII. Tlaixpanoli tlen tlajtoua kaxtoli uan sentipaj tlaijtoli pan machiotl tlayouilpamitl, majtlaktli uan chiknaui, uan sempoali tlaijtoli motlatlanis pan ueyitekitijketl katli kichijki tlanauiliuan pan xelol ketsaloyan uan youalol axkayotl katli kimalaua uan uelis tlatlanise manauili kema tlan temakase inintlakuaualpetonil, tlen tlajtoua chiknaui pilijtoli.
Tlan xelol ketsaloyan uan youalol axkayotl amo itstosej kampa itstok tekitijketl katli kichijki tlaixpanoli, machiotlajtoli kijtos kanke mopanextis nopa manauili katli uelis kiketsas katli tlajtlani tlen tlajtoua machiotlajtoli.
XIII. Kema youalol axkayotl kijtosej tsontlakueptli senkauali katli kimelaua kisenkauas, yekan tlajtoltijketl tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, axkayotijketl neneuili, katli motokaxti uan katli mokalakijkej pan tlasenkauali, uelis kijtosej nopa tsontlakueptli pan axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kampa kimelaua, kampa kijtosej ka tlake xitlaualis motekiuis.
Kemase tlasenkajketl tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kipias tlasonkueptli pan tlasenkauali kaltli kimelaua kisenkauas, akiueli tlasenkajketl, axkayotijketl nejneuili uan katli mokalakijkej pan nopa tlasenkauali uelis kijtosej nopa tlatsonkueptli pan axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kampa mosentilisej nochi yekantlajtoltijkemen kampa kijtosej katlike tlasenkauali xitlauak.
Tlakuaualpetonili tlen kijtos se tlasenkajketl uan tlen nochi yekantlajtoltijkemen tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali tlen tlajtoua achtiui ome pamitl, san uelis kijtosej ka tlake motekiuis uan amo kitlanauis katli ya eltok tlakuaualpetonili;
XIV. San katli kijtoua pan itlamiyan ome pamitl tlen ni tlaijtoli, mokotonas ni manauili uan no kema katli tlajtlani tlapaleuili inkajok kiolinia, uan kema katli tlajtlani elis ixkayotl maseualmen uan amatekichiuali tlen tlajtoua machiotlajtolmen.
XV. Axkayotijketl nejneuili uan axkayotl yekanmiyayotl kitlalis, uelis mokalakis pan manauili; uan uelis amo mokalakis tla kuesoli amo kitlanauia itstinin;
XVI. Tlan momakak manauili uan tekitijketl nojanima kijtoua nopa tlanauili uan amo kiipanita tlakuaualpetonili katli kijto axkayotl tlanauatijketl, uan axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kijtoua yani amo kineki kiipanitas, ni tekichijketl nimaya kitekikixtilisej uan xelol ketsaloyan kitlayouiltis. Tlan yani kijtoua kenke amo kiipanitak tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kitlajtlanais tekitijketl katli kimelaua uan kimakas se keski tonali uan ma kichias tlaijyouiltili. Tlan tekitijketl amo kichiua pan inon tonali katli kimakakej, axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kichiuas tlen tlajtoua achtiui pamitl.
Kema kiampa moneki kichiuas, axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, kema kijto uan amo kiipanitak tlen kuiljui uelis kichiuas iseli katli moneki tlen tlakuaualpetonili manauili, kema chiualistli kitlanauia miak tlen itstinin.Yampatsa katli tlajtlanki manauili uelis tlajtlanis mamoipanita tlakuaualpetonili manauili, tlan kiampa moneki.
Tlan amoyok kioliniaj katli tlajtlanki, pan chiuali tlakuaualpetonili manauili, uelis motlamiltis paya tlen tlajtoua machiotlajtoli.
XVII. Tekitijketl katli kichijki tlanauili ki tlayouiltisej ka seyok tekitijketl kampa kinamiki, kema amo kiketsa nopa tlen tlajtlankej tlanauili tlen moneki kichiuas, uan kema tlajtlanij majkauilotl uan amo kiaxilia, uajka tlan kiampa pano tlen ni ome chiuali, kipia tekichijketl tlajtlakoli katli temakak majkauilotl.
XVIII. (Moixpolo).