El náhuatl de la Huasteca Potosina es una variante del náhuatl, el cual pertenece a la familia lingüística Yuto-nahua. Sus hablantes...

TLANEJNEUILYOTL TLEN SENTIKMASEUALMEJ

Tlanejneuilyotl katli mopatimakak pan mexko amatlamoyauali pan makuili tonali tlen ome metstli, tlen xiuitl naui tsontli, uan kaxtolpouali uan majtlaktli uan chikome
Moyankuitili ipan nitonali moixpanti DOF 27-05-2015

Iyojok Tlaijtolnechikoli

Se Tekpanali

Sesenkatsitsij Tepanitali

Sempoalitipaj Tlaijtoli. Pan se tlachiualtemoli kampa itstok se maseualtlaixpanoli o se ixpankokolisyo kipiaj xitlaualistli.

A. Maseualtlaixpanojketl:

I. Kema tlajtlanis maseualtlaixpanojketlketsaltekatl kimakas nemajkayotl tlen yani tlaxtlauas, ni mochiuas tlan amo ueyi tlaixpanoli.

II. Amo uelis kichiuas ipeualtlajtoli kema amo kineki, tekitinij kimakas kakiuili matlanonotsakan ka ininuikaluaj.

III. Nochi tlanauatianij kijtosej nopa maseualtlaixpanoli pan ompoali uan chikueyi kauitl, ajkeya kinteljuia,tlake ya kichijki; kiampa uelis tlanankilis ka nopa tekitimij.

IV. Nojkia kijtos uelis tlajtlanis ixnamijketl ka nopa seyok tlakatl katli kipia se kuesoli kampa kineki itstok se ketsaltekatl.

V. Nojkia uelis kiselis seyokej tlakamej katli ya kineki pampa kinmapaleuia pan nopa tlachiualtemoli.

VI. Nechiualtemoli kichiuasej kampa nochi itstokej uan kampa onka miakej maseualmej katli kuali tlajkuiloa,uan kampa mochijki tlaixpanoli uan uelis ki kaltsakuase ka se xiuitl.

VII. Kema tlajtlanis amatlajkuiloli, kimakase nochi katli onka, pampa ya nopa uelis kipantis itlamanauili.

VIII. Pan se tlaixpanoli katli kimaka kaltentsaktos tle ome xiuitl kineki kichiuase nopa tlachiualtemoli pan naui metstli,uan kampa panok ni xiuitl kineki kichiuas ne tlachiualtemoli pan se xiuitl.

IX. Tlen peua se tlaixpanoli kineki kimakas xitlaualistli katli onka pan ni tlanejneuilyotl uan kipia se tlamanauijketl katli kipaleuis, tlan amo kineki kitemos uajka tekichijketl yaya kitokaxtis tlen kimanauis.

X. Amo uelis uejkaltsakuas kema amo tlaxtlajki se tlamanauijketl o seyok tlakatl, nojkia amo uelis panoskaltentsaktos katli amo kijtoua nimachiotlajtoli.

Yampatsa amo uelis mo ueiakilis kaltsaktos, kamiak tonali tlen katli tlajtsuia xitlaualistli.

Kema motlamiltis kuesoli pan tekichijtekl mopouas tonali tlen kema kiitskijke maseual tlaixpanojketl.

B. Ixpankokolisyo.

I. Kimakase nochi kamanali katli kimapaleuis uan nochi xitlaualistli katli kijtoua ni tlanejneuilyotl uan kimakase nochi kema ya kinekis pan itlamanauili.

Uelis kimapaleuis ka nopa Yakantli miyayotl uelis kinelchichiuas tlamanauilistli tlen kokoixpanoli, ixpankokolisyomej, tlateluiyanij uan nochi maseualmej katli tlaixkotonani ipan tlachialteluili.

Tlapixkemej kitlachilisej motsontikaj kuali ka ni tlaixnamikilistli;

II. Yekanmiyayotl pan itlachiualtemoli.

III. Kipaktisej ka se tepajtijketl kema kichiuilijke se kokolistli.

IV. Nojkia kipia kikualchiuilisej se tlenijki katli kichiuilijke. Uankema monekis uajka mokalakisyekanmiyayotl, uan tlapixketl amo uelis kitlapopoluiskatli kichijki tlaixpanoli.

Ni machiojtlajtoli kijtoua kenkatsa nejnemi nitlachiualtemoli.

V. Kema onka se ixpankokolisyo konetl amo uelis moixpantlalis ka imaseualtlaixpanoli pan nopa tlaixpanoli katli itokax kokoyanixpanoli uan kiuikatlaixpanoli, kokoyanixpanoli, tlakayo tlatekuilistli,chiual tlaixpanoli;uan kemaj tlatemoli tlen tlajtoltlasenkaketl kuali tlamanauilistli, tlamanauisej nochi xitlaualistli katli tlamanauiya.

VI. Tlajtlanis nochi tlapaleuili katli onka pan machiotlajtoli.

VII. Tlakualualpetonili ka tlakuaualtekatl tekitiketl ka tlakaualtili tlen yekanmiyayotl ipan tlatemolistli ka tlaixpanolmej,nojkìa sankej tlachil tlasenkaualistli, amo tlayejyekoua,mouekanoua tlen tlayouilchiuali ixkotonal tekichiuali kemaj amo yolpaktok tlen tlaijtlakoli tlaixpanoli.