Kanjo’olts’íib

Tu Yóok’olal U Kuucho’ob Máaxo’ob Ku Meyajo’ob Tu Táan Kaajo’ob Yéetel U Ba’albailo’ob Nojlu’um

U 111 Jatsts’íibil. Uti’al u p’is óolta’al u pat a'almajt'aano'ob yéetel u jets' a'almajt'aano'ob te’ U Múuch' Mola'ayil Méxicoo’, u ka’anal p’is óolalo’ob ti’ U Xuul Noj Kúuchilil P'is Óolal way Méxicoe', u Noj Ajp'is Óolalilo’ob ti’ u chuun kúuchilil U Kúuchilil P'is Óolal ti' Yéeybal, U Múuch'tambalnáalil P'is Óolalo'ob ti' U Nojlu'umil México, le No'ojk'abilo’ob kúuchilo’, u Pat A'almajt'aano'ob ti’ u Mola'ayt'aan ti’ Distrito Federal, Noj Jala’ach Jo’olpóopil Distrito Federal, U Noj Mola'ayil Xak'alkaxan tu Nojlu'umil México yéetel u Noj Jo’olpóop P’is Óolalil Distrito Federal, bey xan le jo’olpóop múuch’tambalnáalo’ yéetel le múuch'tambalnáal yéeybalo’ob ti’ Noj Múuch'tambal ti’ U Mola'ayil Yéeybal way Méxicoe', úuch u kaxtik si’ipilil ich u k’iinil u meyajtik u kuucho’, u Mola’ayil Pat A’almajt’aano’ob yaan u je’ets’el tumen maanal chúumuk u ya’abil le máakilo’ob yano’obo’, chéen wa yaan wáaj ma’ u p’is óolta’al le máax takpoolta’ano’.

Wa u jets’t’aan le mola’ayil ma’ tu éejenti’ yaan u p’a’atal tuláakal le ba’ax ku meenta’alo’, ba’ale’ le je’ela’ ma’ táan u nakik u meyajil le k’ank’ubenkuucho’ tu yóok’olal le si’ipil lekéen ts’o’okok u meyajtik u kuuch le máak takjo’olta’ano’, le je’ela’ ma’ táan u yáax p’is óolta’al uti’al u bo’olsi’ipilta’al.

Wa le mola’ayil ku ya’alik je’el u béeytal u p’is óolta’ale’, le máak taka’an u poolo’ yaan u p’áatal tu k’ab le jala’achilo’ob iliko’ uti’al u meyajo’ob je’el bix jets’a’an ti’ le a’almajt’aano’.

U meyaj u Noj jala’achil Nojlu’ume’, chéen yaan u takjo’oltik tu táan u Mola’ayil Jets' A'almajt'aan je’el bix jets’a’an ti’ le 110 jatsts’íibo’. Ti’ le je’ela’, u Mola’ayil Jets' A'almajt'aano’ob yaan u kaxan nu’ukbesik je’el bix jets’a’an ti’ u bo’olsi’ipil a’almajt’aano’ob ku meyajo’.

Uti’al u béeytal u meyajta’al noj si’ipilo’ob tu yóok’ol u Noj Jala’achilo’ob Péetlu’umo’ob, ti’ u Pat A'almajt'aanil Péetlu’umo’ob, ti’ u Noj Ajp'is Óolal ti' u Chuun Mola'ayil P'is Óolal ti’ le Péetlu’umo’obo’ yéetel, wa k’a’ana’ane’, u máakilo’ob le U Péetlu’um Múuch'tambalil P'is Óolalo'ob, yéetel u máakilo’ob le mola’ayilo’ob ti’ u Noj a’almajt’aanil Péetlu’umo’ob yéetel U Ya'almajt'aanil u Noj jala’achil Distrito Federal ka u ts’áajo’ob jáalk’abil u meyajo’obe’ láayli’ yaan xan u meyajta’al je’el bix jets’a’an ti’ le jatsts’íiba’, ba’ale’ ti’ le je’ela’, u ya’alajil tu’ux u taale’ yaan u k’a’abetchajal uti’al u ts’a’abal ojéeltbil ti’ u U Péetlu'um Jatsk'iinmeyajil A'almajt'aan, tu yóok’olal u meentik u meyaj je’el bix k’a’ana’ane’.

U ya’alajilo’ob yéetel u jets’t’aanilo’ob (sic DOF 28-12-1982) u Mola’ayil Pat A'almajt'aano'ob wáaj ti’ Jets' A’almajt'aano'ob (sic DOF 28-12-1982) ma’ táan u k’e’exelo’ob.

Tu yóok’olal u ya’ala’al je’el u béeytal u p’is óolta’ale’ le máak taka’an u poolo’ yaan u luk’sa’al tu kuuch lik’ul u meyajta’al u xak’alkaxan si’ipil. Wa le p’is óol ku ts’o’okol yéetel u ts’okt’aanil jáalk’abilo’ le máak takjo’ota’ano’ je’el u béeytal u ka’ach’a’ajo’oltik u meyaje’. Wa le ts’okt’aan ku jets’ik u bo’olsi’ipilta’al yéetel wa yóok’olal jump’éel si’ipil tu meentaj táan u meyajtik u kuuche’, ma’ táan u sa’asa’al u si’ipil le ts’okt’aanta’ano’.

Tu yóok’olal u takpoolo’ob ti’ u táan kaaj ku meenta’al tu yóok’ol je’elmáakalmáak ajmeyajkaaje’ ma’ táan u k’a’ana’anchajal u ya’ala’al tu’ux u taal.

Le A'almaj bo'olsi'ipilo’obo’ yaan u meyajta’al je’el bix jets’a’an ti’ u bo’olsi’ipil a’almajt’aane’, yéetel wa tu yóok’olal le si’ipil meenta’ano’ ku náajaltik taak’in wáaj ku loobiltik wáaj ku k’askúuntik ba’albalilo’ob le máak meentmajilo’, k’a’abet u p’is óolta’al tu yóok’olal le bo’ol meenta’an ti’o’ yéetel yaan u bo’otik le loobilo’ob beyxan le k’askuunajilo’ob tu meentaj yéetel u si’ipilo’.

Le bo'olsi'ipil yéetel taak'ino’ ma’ táan u béeytal u máan óoxjaatsil ti’ le bo’olil k’ama’an yóok’olal le loobilo’ob wáaj k’askuunajilo’ob meenta’ano’obo’.