Tlen achtiui mexkotlanauatijketl, tlen axkayotl chiuali tlalotl, pan ni tonali techmachiltia pan ni amatlamoyauali:

VENUSTIANO CARRANZA, tlen achtiui mexko tlanauatijketl, tlen axkayotl chiuali tlalotl tlen mexkotlali, ni mits machiltia:

Tlen machiotinin mexko senkotili monechikokej pan ni altepetl pan achtiui tonali, pan majtlaktli uan ome metstli tllen xiuitl naui tsontli, uan kaxtolpouali majtlaktli uan chikuasen, tlen tlajto amatlanonojtsaloli pan tonali majtlaktli uan chiknaui, tlen chiknaui metstli tlen pan yani xiuitl, tlen kalti kichijki achtiui nechikoli, tlen katli tlajtoua pan naui tlaijtoli, katli kipatlakej pan majtlaktli uan naui tonali tlen ni metstli mochijki pan amatlamoyauali tlen tonali majtli uan ome, tlen xiuitl naui tsontli uan kaxtolpouali uan majtlaktli uan naui, momakak pan H. Tlaltokayotl Veracruz, uan kiamatlatskiltijke pan tlaltolpanolistli tlen Guadalupe, tlen sempouali uan chikasen tonali, uan pan eyi metstli tekipanoli, tlen xiuitl naui tsontli uan kaxtolpouali uan majtlaktli uan eyi, tlen kakiuili nelkualtili temaka inoj:

TLANEJNEUILYOTL TLEN SENTIKMASEUALMEJ

Iyojok Tlaijtolnechikoli

Se Tekpanali

Sesenkatsitsij Tepanitali

Sentipaj tlaijtoli. Pan mexkotlali nochi maseualmej kipiasej sesenkatsitsij tepanitali ixmatilosej ipanTlanejnewilyotl uan tlajtolsenkauali ueyi sentikajnechikoli katlimexkotlali itstokej, uan nokia tepanitali kin manauia, tlayejyekoli uan amo uelis kinkixtilisej tlan amo tlajtoua ipan ni tlanejneuilyotl kijtoua.

Ni tekpanyotl inon itstinij ixkayotin kiixpantlalisej nelneliya ika ni Tlanejnewilyotl uan ikatonelueyi teyoualtekpiloltlakamejnochi tlen nika asi analieuanij maseualmej kinmanauia.

Nochi tekitinimej, ipan inin kakiuiltlanauatisej, kipiaj kichiwasen tenextilisen, tlaipanitali, manauili uan kipia itstinij ixkayotin kiijtoua ika peualistli tlen iuexka, tekikalmej, motlajkotlapanas uan tlayekantiasej.Nelkualtisej, tlen tlateyouali tlamachiltili, tlatemoli, tlaijiyouiliuan tlanelchichiuas tlaixpanolmej ika itstinij ixkayotin, ipan tlajtolketsali katli kitlaliya machiotlajtoli.

Majmauilo tlen tlaijiowili nepaj tlateyolkachopi maseualmej.Inin tlaijiowili kachopimej katli kalaki mexkotlali kiaxiliya, uan tlamanauilistli ika nauatilmej.

Majmauilo nochi tlaixpinaualistli ika maseualtsitsi katli euani tomexkotlali ,siuatl uan tlakatl, ininxiui, uan katli amo ueli motekipanolia, maseualmej, melauatlajkayotl, teotlanejnewili, tlatsintokilistli, kualtiloni pakilistli,sanimanyotl nemili o akinijki kichiuas tlaixpanoli ika maseual tlaixpinauali uan kipia tamantli tlaixkotonali o tlaijtlakoli tlen tlamelaualistli uan tlamakixtiistli ika maseualmej.

Ometipaj tlaijtoli. Mexkotlali amo uelis motlajkotlapanas.

Pan ni mexkotlali itstokej maneltikej maseualikiniuaj katli momelaua pan teyoualmej, uan ni ualaui tlen saniki ya itstoya pan ni mexkotlal tlen uajka ayamo asitoya analieuanijuan kipia ininkalchikolis, tomintekitlaxtlauili, uejkapantlalnamikili uan tlamantli tlaneneuili.

Ixtlimaseualtlaneneuili ni katli ipati ikayampa nesis ajkeyamej monelkualtia pan teyoual maseualmej.

Teyoualmaseualmej katli kichiua se sentikanok nechikolistli, tomintekitlaxtlauili, uan uejkapantlalnamikili, tlen itstoke pan se almontlali uan kipia inintekichiuanij katli yajuanti kintokaxtia ika uejkapantlalnamikilis.

Ixitlaualis maseualteyoualmej kipia majkauilistli,mochiuas tlen tlajtoua tekpantlajtoli ka inemajkayotlchiuali tlen ka motemachis pan ueyisentijkonechikoli. Nelkiximatilistli tlenaltepemej uan teyoualmej mochiuas pan tekpantlajtolmej uan xitlaualismej tlen tlaltokayolmej, katli yajuanti kiipanitase katli nika ya achtiui ijkuilijtok pan ni ome tlaijtoli.

A. Ni tekpantlajtoli kineliximatiuan temaka ixitlaualis tlen kipiaj altepemej uan maseualteyoualmej, kinmaka majkayotlsenkaualistli uan nelkualtisej:

I. Kijtosej kejnijki kichiuase ipakilisnechikolis, tomintekitlaxtlauili, tlajtoltinij uan uejkapantlalnamikili.

II. Kitlalis uan kitekiuis ixitlaualis ika yani kisenkauasej kuesolmej, kichiuase ken ijkuilijtok ipan tekpantlajtoli, kiipanitase sesenkatsitsitepanitali uan amochsentijkamaseualtlanauatili uan nojkia kipanitas tlen ininpatij siuamej. Tekpantlajtoli kiijtos katliketlamanauijkemejtekipanose ken moneki.

III. Ika ininxitlaualis kintokaxtise pan nesentiloli inintekichiuanij katli tekitlnenemiltise, iuan kininpatiuisej siuamej sanse ken tlakamej,mopakiltisej uan tlayejkosej inin xitlawili tlen tlaixtlalisej sansej; kiani mopanoltisej uan motekipanoltisej ipan inin sentika tekitl uan sentik tetlalisej katli motlali o motlalkej, ipantekpanyotl tlen moipanitas tlaijtol tla senkawali uan tlamakaualistli inon tlateyouali. Anmo panos iyonsej sentikaj tlatekiwili kin ixkotonasej tlen xitlaualistli ixpantlajtoli tlaixtlalilistli uan maseual tekitinij ipan tlaixtlalili inin teyoual tlanauatiyanij.

IV. Kinmanauise uan kinpajtitlalisej ininmaseualtlajtol, inin tlaneneuili uan nochi katli momelaua pan ininuejkapantlalnamikili.

V. Kikualchichiuas uan kimanauis kampa itstok ialmontlali tlen tlajtoua tekpantlajtoli.

VI. Kiselis katlaipanitali iaxka tlali, almontlali, tlen taltoua pan tekpantlajtoli, uan ixitlaualis katli kipia exkatiyani pan teyoualmej, kitekiuis ken moneki katli eltok pan iteyoual uan amo uelis kitekiuis katli kinmanauia tekpantlajtoli. Pan inoj moneki achtiuimonechikose ken tekpantlajtoli tlajtoua.

VII. Kampa kamanalti maseuatlajtolmejkintokaxtise inintlayakankemej katli tekipanose pan teyoualtlatilankemej.

Tekpantlajtolmej katli eltok pan tlaaltokayolmej kiipanitase ni xitlaualismej tlen tlalilanka teyoualmej, ka yani tekipanoseken katli kipiaj ininmaseualxitlaualis.

VIII. Kintlakakilisej pan tekisenkaualkamanali tlen tlaaltokayotl. Ni xitlaualistli motekiuis pan nochiamatlasenkaualismej ka tekichiuanij kisenkauas, tlen katli se o ka miakili moixpantia, kipajtitlalise iuejkapantlalnamikilis ka tlaipanitali tlen tajtoa tekpantlajtoli. Maseualmej nochipa tonali kipia kinmatlakechise tlatotonketlkamanali iua tlamanauijkemej katli kiiximatij inin maseualtlajtol uan uejkapantlanamikili.

Tekpantlajtolmej uan xitlaualismej katli kipia tlaltokayomej kinmakasnemajkayotl maseualteyoualmej tlen yajuanti kijtose katli kinmonekilia pan sesenka tlaltokayolmej, kiampa kinmanauis maseualteyoualmej.

B. Nochi tlaltokayolmej tlen tomexko uan itlatilanka teyoualmej, tlayolchikauase san se tlen nochi maseualmej uan kitlamise katli amo kuali, kitlalise kaltekichiuanij uan kichiuase tlaneneuiltipa kampa moixpanextis ipatijka ixitlaualis tlen maseualmej uanikualtilojkatlen altepemej uan teyoualmej, ni mochiuas ka itlapaleuikauanmaseualmej.

Tlen motlamiltiskatli amo kipiaj altepemej uan teyoualmej,uan kinmonekilia,tekichiuanij moneki kichiuasej:

I. Kinpaleuis ka tekitlsentiloli tlen iuexka uextekapan maseualteyoualmej, tlen ka yampa mokualtilitias tomintlachtlauiliuan mokualtilis inemilis teyoualmej, ka itlapaleuijka tlen eyi tekitlanauatianij, uan nojkia ka itlapaleuil teyoualmej. tekichiuanij tlen tlatilanka teyoualmej kinmakas san se tomintlapaleuili katli teyoualmej kitekiuise tlen kinmonekilia.

II. Kimiakiltis kaltlamachtiloyalmej kampa monextilis nemachtili ka omej tlatolmej, tlajkuilosej uan momachtise ika maseualtlajkuilolpamitl, momachtianij ma kitsontika inimachtil, kin nextilisej kenijki tekipanose, uan nojia ma kitsontijka pan ueyikaltlamachtiloyalmej. Kinpaleuis ka tomintlaxtlauili maseualmomachtianij, ka yani mopaleuise.Mochiuas uan motlalis pan amochtli tlanextilistli, tlanextili katli moneki, uan eltok pan uekapantlalnamikili teyouali, tlen tlajtoua xitlaualistli uan ka itlakechil maseualteyoualmej. Moipanitas tlaneneuili tlen nochi uejkapantlalnamikili tlen eltok pan tomexkotlal.

III. Kinpaleuisej ika tepajtikakalmej tlen nochi mexko tlali, uan kitekiuisekuatitlaxiuipajmej, uan kinpaleuis teyoualmaseualmej ka tlakualistli nelkuali, achtiui kiselise nochi konemej.

IV. Kinkualchiuasej tlen kinmonekilia maseualteyoualmej uan ikakiuil pakilisnechikoli, uan ka tomintlapaleuilitlaixpantiloxpa o teaxkatomintlapaleuijketl ika yani kichiuase uan kikualtilise inin kaljuan iuan sejkinoj tlapaleuilistli.

V. Kinmakas kakiuili maseualsiuamej pan tekinechikolmej, kinmanauis inemilis, kinmapaleuisepan nemachtili uan itlanejneuiltlapaleuil tlen mochiuas tlen inemilis teyouali.

VI. Kiueiyichiuasejtepostlanonotsalolipan teyoualmej, kichijchiuase uan kiuejueyakilise apolteueyiojtli, chapojpoueyiojtli, tlilmekakamanali altepemej uan maseualteyoualmej uelise kipiase, kitekiuise uan kikuitlauiseteposkamanali, teposixpatlanextili uan amatlamoyajketltlen tlajtoa xitlaualistli.

VII. Kinpaleuisepan tekitlachiualika tekinechikoli tlen maseualteyoalmejika kuali tlapaleuili ika yani uelis moaxitilise ka tomin itlatlanuelis tlajtlanise tlapaleuilikiampa tekipanose uan kintlaxtlauise, uan kitekiuise teposyankuikchiuali uan ka yani momapaleuisuan kinemakas tlen tlamantli katli elki.

VIII. Kitlalise tlajtoltinij tlanejneuili ka kin manauisekatli yaui uan mokuepaj maseualteyoalmej, tlenpan to mexko tlaliuanpan analieuanij, ka sesenkatsitsij tepanitalitlen ixitlaualis tekipanojkemej, miltekitinij; kikualtilise inemilis siuamej; kinpaleuise ka kualitlamachtili katli kinmonekilia uan ika katlakualika konemej uan telpokamej tlen champoyouan uan katli asi o yauij tekipanouaj ojsejko;kitlachilise ka tlaipanitali inin amochsentikamaseualtlanauatili uankinpaleuis ma kiuejkapantlalikaj inin tlaneneuilis.

IX. Kintlatsintokilise maseual teyoualmej kema mochiuas ueyiamochtlitlachiuali uan tlaltokayolmej, teyoualtlatilankemejuan kinselise inin amatlajkuilol katli kichiuaj.

Katli nikan ijkuilojtok yani mochiuas ken moneki,nechikoltlaijtolxitlajkemej, tlaijtoltiyani tlen tlaltokayolmej, uan teyoualtlatilanka tlan kampa kinmelaua, kiijtose keski tomintlaxtlauili motekiuis uan kiamatlatskiltise tlen katli motekiuis uan katli kijtokej ma mochiua, uan nojkia kenijkatsa teyoualmejkitlachilise uan kimokuitlauise tlen inoj.

Xitlaualismej katli kinpaleuiateyoualmaseualmej nojkia uelis kinpaleuise altepemejika yampatsan xitlaualistli tlen tlajtoa tlanauatili.

Eyitipa tlaijtoli. Nochimaseualmejkipia xitlaualis kiselis tlamachtili. Tlentlaltolkayolmej, D.F., uan itlatilankateyoualmejtemakase tlamachtilistitlen xochikaltlamachtiloyan, primaria,secundaria uan tlajko kaltlamachtili.Uan ni tlamachtili xochikaltlamachtiloyan, nemachtiliprimaria, uan secundaria katli tenextiliya tlamachtili tlen bàsica kipia kichiuasej uankitsontisej ni momachtianij.

Ni tlamachtili katli temaka tlatokayotl mochiuas ka pakiliskayotl, nochi katli kin monekilia maseualmej uan kikualtlaliya yayak, kiiknelisimexkotlaluan, teipanitali itlaneneuili, ka tlapaleuilistli tlen pan sekinokueueyilistliuan katlaipanitalotl.

Tlatokayotl ki ipatijmakasej kuali ipan tlamachtili kipia kitsontisej sankej tlatekiuilmej uankiani mochiuastlamachtili,sentiltlamachtilistli, kaltlamachtili uan mochiuas kuali tlamachtiyani uan nokia tlamachtil tekipanouanikiaxilisej ueyi machtijkayotl momachtiyani.

I. Ki ipatijmakas sempoali uan nauitipaj tlaijtoli kampa eltok kakikuili tlalneltokili, tlamachtili katli motemakas pan kaltlamachtiloyan amo monextilis teotlajtoli katli motemaka pan teopankali.

II. Tlamachtili motemakas tlen katli kistok ipan yankuik tlanextiloli, kitlamiltis nochi katli amo kuali.

Nojkia:

a) Elis sentiktlapepenolpa, moitas ni sentiktlapepenolpa amo ken san tlanauatilxitlaualistli uan sejkotlaneneuilili, moitas ka se kuali yolnemilistli kampa mokualchitias tomin tlaxtlauili, pakilnechikolistli uan uejkapantlalnamikili tlen altepemej.

b) Elis iuexkamexko, amo san tlapepenolpa o san pika mopatijmakas- kiselis uan kimachilis tokuesoljuan, kampa kuali mo tekiuis katli eltok ipna teyoualmej, kimanauis to tlamantlaneneuilis, ma mokuitlaui to tomintlaxtlauili, momakilis uan mak mouejkapantlali to uejkapantlalnamikili,

c) Kikualtlalis ma motemaka kuali maseual sentik yolnechikolistli,ika yani kuali monextilis , moipatijmakas kuali uaya katli itstokej ichaneuaj, katli nelkinekinochi nechikolistli, ma mopaleuika ka kuali tlaneneuili uan san sejtipa ka xitlaualistli tlen nochi tlakamej,amo kitas tla maseuali o amo, iteotlajtoli,inechikolis,tlan tlakatl o siuatl.

d) Elis tlen kuali, kitlalise nochipa kualtiloya uan ueyi axitili tlamachtikayotl ika momachtiyani;

III. Tlen mochiuas ken moneki tlen tlajtoua itlamijka II, tlayakanketl tekitlanauatijketl tlen tomexko kipanextis pan amochtlitlanextilistli, tlen ichiualis xochikaltlamachtiloyalmej, kaltlamachtiloyalmej primaria, secundaria uan ueyikaltlamachtiloyalmej tlen iuexka tomexkotlal. Tlayakanketltlanauatijketl kintlakalilis tlen nochi inintlaneuililis tlayakankemej tekichiuanij tlen tlaltokayolmej uan D.F. uan nojkia tlen sekinok nechikolismej katli kitlakechia tlamachtili, tlen tlajtoua xitlaualistli. Tlajkos, tlaxtlauili ipan tlamachtikayotl uan kiixpanextis tlateekilistli tlen tlayekantli o tlaixpialistli ipan ueyikaltlamachtili katli temaktiliya tlaltokayotl, kichiuas sentiktlapepenolpauan kualtlaliya nochi inintlanejneuilis uan tlamatilistli sankej kimelaua.Ni tekpamitl machiotlajtolikitlalis tlanejneuilistli, tlajtolketsali iuan kipiya kipanoltisej amochtlitlanextilistli kemaj kalakis ipan tlamachtili, kimoyauas, ipatiloyotl uan katli ya mokakej ipan tekipanotlamachtijkayotl ika miak ipanitalistli tlen xitlawalismej tlanejneuiyotl inon tekipnouani ipan tlamchtilistli.Elis iuan amo panos nochi tlaxtlauili uan tlamoyaualistli katli amo moixpantiya sanke ikilitok ipan machiotlajtoli.Mochiuas ken moneki tlen tlajtoua itlamijka iuan amo mochiuas ipan tlalnamikyantinij kaltli tlajtoua tlajtlapantli chokomej machiotlajtoli.

IV. Nochi tlamachtili tlen tlaltokayolmej temakas amo tlainamas.

V. Nojkia kinpaleuis tlen nochimej kaltlamachtilxochikalkonemej, -tlen katli kin machtiaj konemej katli kipia eyi xiuitl uan tlen ueyikaltlamachtiloyalmej- tlauel ipati ika inoj ueias tomexkotlal, kipaleuis katli kitemoua yayankuik yolkatlamachtili ika yayankuik tepostlanextilistli, uan nojkia kiyolchikauas, kiixpanextis uejkapantlalnamikilipantlilmekatl,teposuikatl, nochi maseualtajtolmej,

VI. Kaltlamachtiloyalmej katli tlainamaj, tatamej katli tlaxtlauaj, uelis tlamachtisej tlen nochi pan kaltlamachtiloyalmej.Tlen tlajtoua tekpantlajtoli, tlaltokayolmej uelis kinmakas kuali tlaneskayotluan uelis kinkixtilistlen iuexka ipatijka tlen katli tlanextiliaj inemachtil pan nochi inoj kaltlamachtiloyalmej.Tlen katli momelaua xochikaltlamachtiloyalmej, kaltlamachtiloyalmej primaria, secundaria uan ueyikaltlamachtiloyalmej, inoj tlainamaj nemachtili, moneki:

a) Nemachtili tlen katli tlajtoua itlamiya II, nojkia kichiuas ken moneki katli eltok pan amochtlitlanextilistli katli tlajtoua III, uan.

b) Kipias achtiui, tlanauatilika xitlauaktlajkuiloli tlen tlayakanketl tekitijketl, tlen tlajtojtos xitlaualistli;

VII. Ueyikaltlamachtiloyalmej iuan sekinok ken inoj tlen katli kinmaka tekpantlajtoli ma yajuanti monenemiltika, kipia uan uelis kichiuasej isentijkatlanauatijka; kitasej tlake kitokilia uan kiasisej ka innemachtil, tlatemoli uan kiuejkapantlalisej inin tlalnamikili tlen katli tlajtouaniijtoli, ka tlaipanitali kinmaka nemajkayotl katli tlanextilisej uantlaneneuilistli; kitasej tlake amochtitlanextilistli, kijtosej tlake moneki tlatlanisej katli paya tekipanos, tlake moneki tla kitekiuis seyok uejkapatekitl uan katli payaya itstoseja tekitlakuilolmej; yajuanti monenemiltise ka itomintlaxtlauil.Nochi katli paya tekipanoua, tlamachtianij, tekitlakuilolmej mokichiuas ken tlajtouachikuasenpoali uan eyitipaj tlaijtoli tlen ni tekpantlajtoli, nojkia katli tlajtoua tekixitlaualistli, tlen katli se mauililtekil tekipanoua,mochiua ken moneki san setsa, katli kinmaka nemajkayol katli tlanextilisej tlamachtianij uan katli kinmonekilia kiasisej.

VIII. Nechikolueyitlaijtoltiyanij, kisentika kualchichiuasej tlamachtili tlen iuexka tomexko, kichiuasej xitlaualismej tlen moneki, uan moxelos pan tlen nochi pakilistlamachnechikoli tlen nochi tlaltokayolmej uan itlatilanka teyoualmej, tlen kitasej keski tomintlaxtlauili temakase katli motekiuisuan kijtose keski kiinamasej tekichiuanij katli amo tekipanoua ken moneki, uan katli amo tlaneltoka tlen kijtoua tlanauatili, uan.

IX. Kikualtlaliya yolchikaualotl tlen yolchikaualistli ka kuali machtijkayotl, kitlaliya tlachiuali iuexka tlen amoxtlitlanextilistli. Tlanauatil tlachiualistli motsontekotiya miyayotl iuexka tlen amoxtlitlanexilistli ika tlamchtikayotl. Ni iuexka miyayotl inon tlanextilistli ka tlamachtilistli elis sentikatlakanejchikoli iseli, kamaseualtlajtolketsali uan elis axkayotl kimelaua katli kiyejkana kuali tlamachtikapanoltilistli, inin tekipanolis iuan ixpanextili iuexka tlanextilistli ipan tlamachtikayotl kaltlamachtilxochikalkonemej,kaltlamachtili primaria, secundaria iuan ueyi tlajko tlamachtilistli. Kiani mochiuas:

a) Kitlalis uan kichiuas san katli kiaxiliya mochijchiuas, tekichiualistli o ixpanextil tlachiualistli;

b) Se tlajtlantos tlen tekpanyotl katli kitlakechiya axkayo tlamachkatekitinij uan nepanteyouali kemaj kichiuasej ininteki tlen amoxtlitlanextilistli katli moneki, uan.

c) Mochiuas uan kimoyauas tlajtoli uan ka tlaneltokilistli kiani, motlalistlanejneuilistli kuajkuali tlapaleuisej inon moneki mokualchichiuas tlen tlamachtilistli iuan nochi sansej, tlapeualtilistli ipan tlatemolistli nochi sansejipatijmakayotl ika maseuali.

Nechikol tlajtouani elis yayatlakayochiualistli kiyekanas tlalnamiktili uan mopantisej makuili imaxjua. Axkayochiualketstli motlalis se tokajyotl ika tlanejneuilistli inon machiosentili nejchikoli, kiampa mochiuas ipan ixpanextilistli katli maseualmej tlaixtlachilmej, tlapejpenas imaxjua tlen tlajpatlas kakiuilistli. Kemaj tlapejpenas mochiuas tlaixnextili ka ome tlaixtlalistli ipan eyitipaj tlatlapantli tlen imaxjua machiosentili nejchikoli mopantiya, ka ni siyaketsa, tlatitlanili mokauas nochi tonali, kemaj ya kalitij amoyok tijpopolotsas ika se chiyaltilistli sempouali uan majtlaktli tonali, tlaj nopa machiosentili nejchikoli amo kijsenkatok katli kitlali tonali, uajka kiixnamikis tlen imaxjua nechikol tlajtouani sankej, ika eyi tonali,tlapejpenas tekichiuani tlen sentlanauatiloyan.

Uelis inon nopa machiosentili nejchikoli kixkotonas nochi ipan expatlaixtlachilmej,tlen axkayochiualketstli sempa kichiuas yankuik,ipan tetomitl tlen achtouitlajkuilolpamitl. Tlaj ipan ompaj sempa kixkotonasej,uajka tekitis nopa maseuali katli panko expa tlen tekichuani tlen sentlanatiloyan.

Nochi imaxjua tlen nechikol tlajtouani uelis mokauasej se maseualmej katli ixtlamati uan kalti ijpa kijyekolia pamitl tlen yejyekoltlanilistli tlalnamiktli uan motsontisej amatlanekilistli katli kitlaliya machiotlajtoli ,tekipanosej tlen chikomej xiuitl mopajtlase uan panosej ipan se pamitl. Katli imaxjua amo eltok mopantisej ininteki kaxtoli uan naui xiuitl.Tla sanimaj mokauas akinejki ininjuanti ,ipatlaka sempa motemos kemaj tekijkisati. San mojikuinis pampa mopoloj ipan tetomitl tokayotl naui tlanejneuilyotl uan amoyok uelis kijpantis seyok tekitl, o tekipanos o tlatitlanili, kenopaj ininjuanti tlaixnamikisej tlalnamiakantli uan amo tlaxtlauasej tekipanolistli tlamachtilistli ,tlamatilistli ,tlalnamikilistli o moaxkatisej.

Nechikol tlajtouani sentikapa tlaixtlalis kalti kiyejkanas, ka sentij tlapejpenalistli eyi imaxjua katli tekitis ipan tekipanolistli katli tonali kitlaliya machiotlajtoli.

Machiotlajtoli kitlaliya mauiltekpanalistli kemaj nechikoli uan,tlalnamiktili kenopa kitlalis tekipanolistli ka tlajtolmelaualistli, atsalantik , asitilistli, kaltli kimelaua, tlamantli uantilistli.

Machiotlajtoli kiixtlaliya tlamantli tlatekuilmejkaltli temaktiliya tlakayochiualistli uan axkayo tlamachtikatekitinij uan nepanteyouali se kuali tlapaleuilistli iuan mopaleuisej kuali motsontisej tekipanolistli.

Nauitipaj tlaijtoli. Se tlakatl uan se siuatl nochi sansemej ipan tlanauatilistli.Inin kin manauis nejchikolis uan iueixka iuikaluan.

Nochi maseuali kipia xitlaualistlitlen kijtos yaya tlen katli kinekiskinejneuiliskeskij konemej kimpiasej uan amo nelnenechka.

Nochi maseuali kipia ixitlaualis kuali tlakualistli, miak uan kej kimelaua.Tlateyouali ki nelchichihuas.

Nochi maseuali kipia xitlaualistli kimakasetlakuitlauiliitlakayo. Ipan tlanauatilistlikijtos kenijki kiselise ni tlakayotlamokuitlauili; uan nojkia tlaijtos kema tlapaleuis to mexkoaltepetl, uan tlaltokayolmejtlen momelaua pan kaxtoli uan se tekpantlajtoli, tlen expouali uan matlaktli uan eyitipajtlaijtoli.

Nochi maseuali kipia ixitlaualis itstos pan se kuali tlaltepaktli tlen ueixtias ika imelajka. Nochi maseuali kipia ixitlaualis itstos pan se kuali tlaltepaktlli tlen ueixtias ika imelajka. Tlateyouli ki nelchichihuas ka ipanitali ni xitlaualistli. Nelsosololi uan tlapoliuilistli tlaltipajtli kiixnamikisej ajke sanima kichiuas tlake kijtoua ni machiotlajtoli.

Nochi masuali kipia xitlaualistli axitili, tlalili uan kuali tlatsejtseloli tlen atl kema moijjis uan kema mo tekiuis ipan kali kiampa onkas, tlatsejtseloli, kiampa se kiselis uan amo uwe. Tlateyouali ki nelchichihuas ni xitlaualistli aun machiotlajtoli kiijtos keninkatsa mochiuas, tlapalehuilistli uan seseltlamantli axitilistli uan motekius nochi sansemej uan tlakechilistli tlajpipiyali katli kipia atl, kiixtlalis tlamapaleuislistli ka axkayotilotl, tlateyoualmej uan nepanteyoualme, kiani sanke maseuali tlapaleuilistli kemaj ki axilisej.

Nochi uikalotl kipia xitlaualistli mochantis ika kuali kali.Tlanauatilistli kitlalis katlike mochiuas tlen uelis moaxitis nopa tlapaleuili.

Nochi maseuali kipia xitlaualistli ixneskayotl uan moikuilos achi nimaya kema euas.Tlateyouali kikuatlauis ma mochiuas ni xitlaualistli. Yekan tekitiketl temakas sankiampa katli iyojok kopinkayotl amatokayotl tlakuilolistli.

Nochi monekilistli uan olinilistli tlen tlateyoualotl tlakuitlauisej uan motsontisej ka amatlapeualtilistli katli moneki mochiuas ika okichpilmej, kinelchiuasej kiampa nochi inin xitlauilis.Okichpilmej uan siuapilmej kipia xitlaualistli tlen kinmakase kuali tlakualistli, tlakayotlamokuitlauili, nemachtili, uan kuali kakiuili tlen ueyiasej ikaimelajka. Ni amatlapeualtilistli kipiya kinelnemiltis tlachiualmej, kichiuasej, kimakilisej uan amatlaixnestilistli sentikaixpantlajtoliamatlatexpouilistli ika konemej.

Tatauanij, konetlachilianij uan tlamokuitlauianij kipiaj kipanitasej uan tlatlanisej mak motsontika ika ajukuili inin Ininxitlaualismej amatlapeualtilistli uan ipanitali .

Tlaltokayotl kitlalis katli monekilistlen kiipanitas inemilis konemej uan kiipanitas Ininxitlaualismej.

Nochi maseualmej kipiya tlalnamikilistli uan tlamantli axkayotl yolchikaualotl katli temaktiliya tlateyouali pamitl, kejni tlayejyekoli inin xitlauilis tlalnamikilismej.Tlateyouali kimoyauas tlamachiltili uan moskaltili tlen tlalnamikilistli, tlapaleuis tlamantli tlalnamikilismej tlenochi inin ixpanextilis uan tlajtolmej ika miak ipanitalistli ka tlamakixtilistli tlanejuilistli. Machiotlajtoli kitlaliya tlamantli kemaj moasitisej uan uelis tiyas katli ueli ixpanextilistli ipan tlalnamikilsimej.

Nochi maseuali kipiya xitlaualistli ika tlalnamikilistli ka tlakayotluan kichiuas mauiltilistli .Kitlaliya tlateyouali moyaualistli, uejkapantili uan tlapaleuiya sankej kijtoua ipan machiotlajtoli.

Makultipaj tlaijtoli. Yon se maseuali amo uelis se kitsakuilis tla kineki yaya tekipanos, pan se tlilchiualtekitl, tlanemakiltekitl, o seyok tekitl tlen katli mochiua ka xitlaualistli. Ni majkauiltekikayotl uelis kijtos se tekichijketl amo kuali tekitlamanauijketl ma amo mochiua, kema kikuesoua seyok maseualixitlaualis, o kitlamiltis ikatlanauatujkaj tlen tlaltokayotl, tlen tlajtoua tlanauatili, kema kiixpano ixitlaualis sepakilisnechikoli.Amo aki mitsiljuis amo kuali katli tipiaj o tipixkatoktlen ka motetikayotl tichijki, se tekitijketl yaya kena uelis mits iljuis.

Tlanauatili tlejtos tlen sesenka tlaltokayolmej, katlike tlapejpeniltlamachtili kinmonekilis amatsontiltlamachtili katli kitekiuis, tlake moneki motemitis ka inoj se kiselis uan katlike tekichiuani katli temakase.

Amo a ki se kichiualtismatekipanotlaamo kuali kitlaxtlauia,tlan ya amo kineki, kena uelis ajkineki tekipanos tlen kijtoa tekitlamanauijketl, uan ya kichiuas tlen tlajtouase uan ome pamitl pan makuilpouali uan matlaktli uan eyi tlaijtoli.

Pantekitlaixpantilmej kena uelis mochiualtis tlen tlajtoua tlanauatili, ken nopa tepostlatopontli uan katli tekimaxaltia,nojkia katli kipiase tekitlalnamiktianij uankatli tekiti tlapepenolpa.Pan tekitlapepenolpauan kalnechikoamatlatsintokili ni mochiua ka tlachiualtili uan amo moinama, inoj uelis kintlaxtlauise katli kichiuakatlapejpeniltlamachtili tlen tlatoua tekpantlajtoli uan katli kijtoua tlanauatili. Nochi tekitlaixpantilmejmochiuas katlachiualtiliuan kinixtlauis tlen tlajtoua tlanauatili.

Tlaltokayotl amo uelis kiselis ma mochiua yon se tekitl tla inoj kipololuis san tlen nemajkayotl tlen katliueli maseuali.

Yampatsa amo uelis kiselis tla se maseuali kineki kichiuas pan se tekitl, kitekikixtilisej, tlan makikauas se keski tonali o tle ya nochipa,tlen tlilchiualtekitl o tlanemakiltekitl.

Pan se tekipanolpa,uelis mochiualtis tekipanos tlen mosenkaua tonali tlen tlajtoua tlanauatili, uan amo uelis se kitlanauiltis tekipanojketl tlen ipanojka se siuitl, uan amo uelis moueyiakilis tonali, ika inoj ma kikaua iteki, kipolos tlen katliueli xitlauali tlajtolneneuili.

Tla sentikatekichiuali amo mokichiua ken moneki, tlen ka kimelaua tekipanojketl, uelis kichiualtis tlen inoj tlajtoua tlanauatili, uan amo meneki se kichiualtis pan tlakayomaseualtekipanojketl.

Chikuasentipaj tlaijtoli. Nochi katli se kineneuilia ueli se kijtos, amo uelis sanima mits iljuis se tlaijtoltlamanauijketl o se amatlachijketl amo kuali, yaniuaj mits nauatise kema ajkinejki ka motlajtol kitlanaui se eyitipaj maseuali, tichiua se tlajtlajkoli, kinejkomanatlaixpanelkualtili; uelis kijtos katlikitlanauia tlen tlajtoua tlanauatili. Xitlauak tlamachiloyan mochiuas ka inelkualtil tlaltokayol.

Nochi maseuali kipiya xitlaualistli tlen makauili ka Sentikapa tlaijtoli uan ka kuali, kiani motemolis, kiselisej uan kimoyauas tlaijtoli uan tlanejneuilistli nochi tlamantli ka seyok setlamantik tlaijtoli.

Tlalteyouali kitlaliya xitlaualistli tlen asitilistli ika tepostlatemolismej tlajtolmej uan tlamachiltili,kiani tlapaleuiya tlen tepostlamoyaualistli uan teposixnestilistli, ka banda ancha uan intenet.Tlalteyouali kichiuas tlamantli tlen yejyekoltlanili kichiuasej ipan yolchikaualotl.

Mochiuas katli kiijtoua ni ijtoli motlachiliya kiani:

A. Kemaj tlayejyekoli tlen xitlaualistli ka asitilistli ika tlaijtoli, axkayotilotl, tlateyoualmej uan mexko altepeyotl, ipan kakiuili tlen yejyekoltlanili, mopaleuisej katli uala peualtili uan amatlakechili. Tlen ken mochiuas tlen se ixitlaualis kipias tlamachiltili, tlaltolkayolmej, D.F., tlen kampa kinmelaua itlanauatil, kichiuasej tlen ka inoj tlanauatiliyoltlapeualistli:

I. Nochi tlamachiltili katli kipiaj pan imako se tekitijketl, mexkokaltlanauatilpa,tlaltokayotl, uan itlatilankemej teyoualmej, tlakayochiuali iselnemilis, tlajtoli nechikolismej, tlatekiuili uan sentikatipa tomi,kani sankej sekinok tlakayo maseuali,nochi maseuali o nechikolistli katli kiseliya uan katli kitekiuiya sentika tomi o kichiua tlachiuali ka tekitijketl ipan kakiuil axkayoltl, tlateyouali uan nepanteyouali, nopa sentik uan uelis moajukuis tlatoktsi ka nekiltili sentik uan namikilteyouali tlamanauilistli, ipan tetomitl katli tlajtoua tlanauatilmej. Pan ni xitlauali nochipa eltos tlen temaka yolueyipejkatlamachiltili. Nochi maseuali kichiuasej tlaixpanelkualtili tlachiuali tlapeualtilistli, tlayejyekoli o tekipanolismej, tlanauatilmej kitlaliya amatlanauatili nochi kaltli nelneliya amo ixnestok tlaijtoli.

II. Ni tlaixpantilolpa, uan uelis amo temakas tlamachiltili se keski tonaltipaj pampa kiampa kimonekilia tlaixpanelkualtili tlen tlajtoua tlanauatilmej. Pan ni xitlauali nochipa eltos tlen temaka yolueyipejkatlamachiltili.

III. Nochi maseuali, tlen amo moneki kijtos kenke kineki kitekiuis, uelis tlatlanis uan kipias tlaixpantilolpatlamachiltikayotl, amo kiinamase nopa san nemaktli, tlen yaya kimonekilia o kinelkualtis tlen inoj.

IV. Mochiuas kenijki uelis se kipias tlamachiltili uan kenijki nelkitase ken moneki tlen amo aki uelis kitsakuilis. Ni tlen tlake ojtli motekiuis kema se tlenijki mochiuas, kichiuas ken moneki kaltlamatiltlaiximatketlanauatilpa uan katlatlaniltekitlapaleuili ka nemachili.

V. Tekichiuanij kipiaj ichiualis tlen kipixtose inin amauan pan tekpanechikolamatlachiuanij, uan kipanoltisej pan tliltepostlajkuilolpa tlen ken moneki tlamachiltili kayayankuiktipa tlen kenijki kichijki uan kenijki kitlaixpantiloltepaleuijkej.

VI. Tekichiuanij kipiaj ichiualis tlen kipixtose inin amauan pan tekpanechikolamatlachiuanij, uan kipanoltisej pan tliltepostlajkuilolpa tlen ken moneki tlamachiltili kayayankuiktipa tlen kenijki kichijki uan kenijki kitlaixpantiloltepaleuijkej.

VII. Tlanauatili kijtos kenijki tekichiuanij kipia tlamachiltisej tlaixpantilolpa tlen keski tomintlapaleuili temakakej.

VIII. Tlan mochiuas san kejueltsa tlaixpantilolpatlamachiltili kipia mosenkauas itlajtlakol tlen tlajtoua tlanauatili. Ni Federación kipias se tekikalko tlan iseltij monauatis, tlan nelixmatis itekitl, tlan axkana yauis ka se tlapanka, tlan mosentilis, tlan kipias itlanautili uan nojkia iaxkatilis, ka chikauak tlanauatili tlamantinij kitekiuis, kitejtemos senkaualistli, kimatis kenijki moijtos kenijkatsa motekiuis itomin uan kenikatsa motsontlananas kalijtik, kipias tlanauatili ma mosenkauas tepanitali ma mokalakis maseualyolmelaualistli uan mokuitlauis maseuali sense yolmelaualistli tlan kipia tlanautili kej moijtoua tlanauatilpa.

Ni tekikalko iseltij monauatis tlan mosenkaua pan ni tlapanka, motsontlananas ka tlanauatilpa tlan tsalantik uan ma mokalakis maseualyolmelaualistli uan mokuitlauis maseuali sense yolmelaualistli pan iaxkatilis tlan maseualmej kipia tlanauatili, ka mosenkaua pan tlanauatili kisas pan Congreso de la Unión ma kisenkaua kampa peuas, achi ueyi peualistli uan ojtli tlen tlachiualistli pan ni tepanitali.

Pan itekitl motlanauatis ka peualistli tlan nejnelia, tlanauatilpa, iseltij monauatis, axkana yas ka se tlapanka, kuali tekitis, ka tlan nelia pano, ka miak momachtijtokej, tsalantik uan tlauelueyi ixmoyaualistli.

Ni tekikalko tlan kichiuatekitl kipia tlanauatili ma kimatis kamanali tlan motlatskia kalakis maseualyolmelaualistli uan maseuali sense yolmelaualistli tlan ueli tlanauatiyanij, tlalatokajyotl, tekikalko kej elis tlan Poderes Ejecutivo, Legislativo uan Judicial, tekikalko tlan iseltij monuatia, maseualnechikolistli, kampa mokuitlauia tomin uan maseualtomin, ijkinoj kej tlan ueli maseuali tlen iseltij tekiti, mosentiliaj ma tekitis noso nechikoltekitianij tlan kimanelouaj maseualtomin noso kichiuas tlachiualistli tlan tlanauatia pan federal; san amo ne kamanali tlayektli tlan elij Suprema Corte de Justicia de la Nación, tlaj ijkinoj eli kisenkauas se sentilistli ka eyi tekichiuanij. Nojkia kimatis tlan tlatetsopali tlan kitlalisej sekinoj maseualmej ka senkaualistli tlan tekikalko iseltij monauatia uan nelkimati ni pan tlaltojkayotl uan Distrito Federal kej moijtos ka tlan mokauas, motsakuas yolmelaualistli, tlaj axonka noso moijtos axonka yolmelaualistli, kej mosenkaua pan tlanautilpa.

Ni tekikalko tlan kichiuatekitl federal tlan ipanimaj mochiuas noso pampa onka se chikauak tlajtlanilistli tlan tekikalko kichiuatekitl iuikal tlan tlaltokajyotl noso Distrito Federal, ueli kimatis tlatetsopali kej monekis pampa nelueyieli.

Tlanauatili kisenkauas yolmelaualistli tlan moitas mokauas nosos motsakuas.

Tlan tekikalko kichiuatekitl temakaj senkaualistli tlen motlatskia, mouejkauas uan axuelis moxitinis iuaya maseualmej kipiaj tlanauatili. Ni ajkaya kineltoka pan tlanauatili Consejero Jurídico tlen Gobierno uelis kitetsopas ma sempa kitlachilikaj tekitl ixpa Suprema Corte de Justicia de la Nación kej moijtoua pan tlanauatilpa, san kej moijtos senkaualistli uelis axkuali pampa panos se tlamantli pan Mexko kej mokajtok pan tlanautili tlen nompa kamanali.

Ni tekikalko tlan kichiuatekitl mokualtia ka chikome tekichiuanij. Ma kintlalikaj, ni Cámara tlen Senadores, ka tlajtlanilistli ka maseualmej, pampa kitlajtlania maseualnechikolis, ka uasantli tlan ome tlen eyi itlapanka tlen nompona itstokej, kijtos ajkaya tekichijketl kichiuas nompa tekitl ma onkas ajkaya kiyekanas, kej pan ojtli moijtoua pan tlanauatili. Ni tekichijketl ueli amo kualikitlachilis Mexko Tlanauatijketl uajka onkas majtlaktli tonali tlen motekiti ma moijtos. Tlan Mexko tlanauatijktl axkana kijtos pan ni tonali, elis itekitl tlen ni tekichijketl kati kitokachtijkej ka Senado tlen Republica.

Tlaj Mexko Tlanauatijketl amo kuali kiitas nompa kintokachtijkej, uajka Camara tlen Senadores kichiuas se yankuik tekpantli, ka mosenkaua pan achtoui tlajkuiloli, seye ka uasantli eyi tlen makuili itlapanka tlen maseualmej nompona itstokej, Tlaj sempa axkuali kintlachilisej, ni Camara tlen Senadores, ka mosenkaua pan achtoui tlajkuiloli, ka uasantli eyi tlen makuili itlapanka maseualmej nompona itstokej, kijtos ajkaya kiyekanas ni tekitl.

Ni tekichiuanimej mouejkauasej pan itekitl chikuase xiuitl uan moneki kitlepanitas tlen moijtoua pan tlapanka I, II, IV, V, uan VI tlen Sentipaj tlaijtoli 95 tlen ni Amatlamoyauali, axueli kinpiasej seki itekitl, itekpa, san kej tlen axkiselia tomin pan tekikalmej kampa motlamachtiaj, motejtemouaj noso kipaleuiaj, san uelis kiolinisej ka itekitl kej moijtoua pan amatlajkuiloli Titulo Cuarto tlen ni Amatlamoyauali uan ueli kitlatsakuiltisej ka maseualnechikolis.

Ka maseualmej mochiuas moneki itlapanka elis iuikal ka siuamej uan nojkia tlakamej.

Ni tekichijketl tlanauatijketl kipejpenisej nompa tekichiuanij, ka uasantli tlen axmomatis, pan eyi xiuitl itonalpa, ueli sempa kiuasanisej ka iuikal tonalpa; kipias tlanauatili ma yolmeluas ka sense xiuitl ixpa Senado, pan tonali uan kej moijtoua ka tlanauatili.

Ni tekikalko kichiuatekitl kipias se Consejo Consultivo, mokualtias ka majtlaktli tekichiuanij temakaj neltokalistli, kej mopejpenisej ka ome tlen eyi itlapanka tlen maseualmej nompona itstokej tlen Camara tlen Senadores, Ni tlanauatili moijtos ojtli mochiuas ka ixnestilistli tlen kijtoua ni Camara. Pan sense xiuitl mopatlasej tekichiuanij katli achi mouejkauajtokej pan nompa tekitl, san kej kiijtosej sempa uan mosenkauas ome itonalpa.

Tlanauatili moijtos tlatsakuilistli noso tlen ueli kichiuas tekikalko tlen kichiuatekitl ma katemachtli mochiuas tlen moijtoua.

Nochi tekichiuanij uan maseualtekichiuanimej kipia tlanauatili ma kipaleuis tekikalko kichiuatekitl uan tlan kikualtia ma kuali tekitika.

Ni tekikalko kichiuatekitl kiyekanas tlachiualistli pan tlaltokajyotl katli kitlachia fiscalización superior de la Federacion, ka tekikalko tlen kikajokuia amatinij uan ka tekikalko tlen kiselia, kitekitia uan kimoyaua yomelaualistli tlen pouali uan tlalnextili, ijkinoj kej ka tekikalko kichiuatekitl pan tlaltokajyotl uan Distrito Federal, pampa kitetoniaj ma kuali mosenkauakaj kuentaj tlen Mexko Tlaltokajyotl.

B. Pan radiodifusión uan telecomunicaciones ikamanal:

I. Tlaltokajyotl temakas maseualmej monechikolis pan maseualyolmelaualistli uan tlen ixmatilistli, ka maseualkamanal pan nochi kinamikij pan nochi tlaltipak ka asitilistli pan se xiuitl uan sense chikuasej xiuitl.

II. Ni telecomunicaciones elij maseualkamanal tlen nochimej, yeka Tlaltokajyotl kitlachilis ma kuali mochiuas, kuali, miakij, asiti kampa ueli, onkas interconeccion, tlen kuali moitasej, motlatokilis, axoui mokalakisej uan axueli kitlatsakuiltisej.

III. Ni radiodifusión elij maseualkamanal tlen nochimej, yeka Tlaltokajyotl kitlachilis ma kuali motlaneuis, kuali, uan temakas kualtiloli ka nochi maseualmej inejnemilis, mouejkauas miakij itstokej uan tipia melauak yolmelaualistli nojkia ma kimoyaua topatiixneska mopaleuis nompa Sentipaj tlaijtoli 3º tlen ni Amatlamoyauali.

IV. Motsakua ma kisas ixnestilistli noso tlajtoli tlen kimoyauas kej yolmelaualistli tlen moneki moixmatis noso tlen panouaj; mosenkauas kamanali tlen monekis ma kisas tlajkuiloli uan amatlajkuiloli tlen kiixmatisej maseualmej, nojkia nompa tlen eli tlanauatili ajkaya kinpiaj iamatinij tlan kikauiliaj ma kimoyaua yolmelaualistli tlan ikuenta sekinoj eyi maseuali, san amo kikokolis xoxolkayotl ma kintlajtoakaj uan ma kinmoyauakaj tlajtoli.

V. Ni tlanauatili kisenkauas se tekikalko kichiuatekitl ka kipia tlanauatili iseltij monauatis tlen tlamantinij kintekiuisej, tlen kichiuasej, tlen moijtouas uan tlan mochiuas se tlachiualistli, tlan elij ma momakas kualtiloli tlen panos tepostlatopontli uan axkitlanis tomin, pampa moneki ma motemachtis asiti achi mas ka maseualmej pan sense tlaltokajyotl tlen Federación, tlaj elij tekikayotl tlen kisentilia Mexko, tlen kitetonia tlamachtilistli, nejnemilistli uan kichiuaj kuali se maseuali, ma siuamej uan tlakamej touikal tielikaj, ixmoyauas yolmelaualistli tlen axkipatiitas san se kamanali, tlen kena pano,kema pano uan tlen melauak pan Mexko noso pan tlaktipaktli, uan nojkia ma moixmatis tlen kichiua sekinoj maseualmejtlen iseltij tekiti, nojkia tlen axtouikal uan ka miakij tiitstokej uan toijtoli nojkia miak kej kitetonis inemilis tlen nochi maseualmej.

Ni maseualtekikalko kipias se Consejo Ciudadano ma motemachtis axseyok kinauatis uan ma moixmatis amochtinij tlen axkipatiitas san se kamanali uan ka tlen nelia pano. Mokualtias ka chiknaui tekichiuanij san kitlalia inintokaj kej kipejpenojka ka maseualtlajtlanilis ka uasantli ome tlen eyi tlapanka tlen maseualmej nompona itstokej Camara tlen Senadores noso kema moseuia, tlen Comision Permanate. Tikichiuanij kichiuasej itekitl kej kauastli, yepa pan se xiuitl mopatlasej ome tlen achi tonali kipia pan ni tekitl, san kej sempa kitlajtlanisej ma mokauakaj ka Senado pan ome tonalpa.

Tlanauatijketl tlan tekikalko kichiuatekitl kitlalis, tlan kijtos Ejecutivo Federal, ka uasantli ome tlan eyi tlapanka tlan maseualmej nompona itstokej Camara tlen Senadores noso, kema moseuia, Comision Permanente; mouejkauas pan itekitl makuili xiuitl, ueli sempa kitokachtisej ome tonalpa ka sanse uelta, uan san uelis kiolinis itekitl ni Senado kej pampa achi ijkinoj kijneki.

Tlanauatijketl tlen tekikalko ixnestis pan sense xiuitl ka Poderes Ejecutivo uan Legislativo de la Union se yolmelaualistli tlen itekitistsi kichijtokej; ma ni moneki moixpantis pan Camaras del Congreso kej moijtoua pan tlanauatilpa.

VI. Tlanauatili kisenkauas techpouilistli tlen maseualmej kitekiuiaj telecomunicaciones, tlen kikakiliaj, nojkia tlen monekis ma mokuitlauis ni.

Chikometipaj tlaijtoli. Tipia majkauilotl tlen tineki titlajkuilos uan tikixpanextis tlen tlaixpantilolpa moamatlajkuilol tlen katliueli tlanechtilistli. Tlanauatili kijtos tlen moneki, ka inoj amo sanimaj ajkinejki kijtos mochijki se tlaixpanojketl pan amamoyaketlakuilolpa, mokaltsakuasej katli kichiua amatlajkilolpa, katli tlanauatiaj uan sekinok tekipanouanij tlen kampa eltok uan kiski amatlajkuiloli katli moijto, kena mochiuas tlan nelia monextis tlatlakojketl.

Yon se tlanauatili, uan tekichijketl uelis mits chiualtis, mits tlatlanis xitlaxtlaua katli tlajkuilojkej o katli teposmiakilti, yon amo uelis mits iluis amoyok xiteposamakixti, tlen yaya katli kipia mits ipanitas monemilis, motlaneneuilis uan tlen pakilistlaixpantilolpa. Amo uelis mitskuilisej moteposamakixtili tlan ta amo tineki uan ka yani mits tomintlatlanise uan kijtose tichijki se tlajtlakoli.

Chikueyitipa tlaijtoli. Tlanauatianij uan tekipanouanij kiipanitase nochi katli akinejki kineki tlajtlanis se tlenijki, san ke moneki inoj mamochiua pan amatlajkuiloli, ka imelajka uan ka tlaipanitalotl; pan sejkotiltlaneuili uelis tlajtlanisejnochi mexkoeuanij.

Nochi tlajtlanilikatli asi pan imako tekichijketl; yaya kipia nimaya tlanankilis ka amatlajkuiloli katli kitlajtlanilia.

Chiknauitipaj tlaijtoli. Amo uelis aki mits iljuis amo kuali timosentilis o timonechikos pan inoj katli tichiua ken moneki ka imelajka uan ken tlajtoua tlanauatili; inoj uelis kichiuasej nochi mexkoeuanij kema onkas tlasauaniltlapejpenil. Yonsenechikolistli ka tepostlatopontli, kipiaxitlaualis mits kamanaljuis.

Amo moijtos amo xitlauak, uan amo uelis kitlamiltisej se nechikolistli tla yajuanti se tlenijki tlajtlanij o kiixpantise inintlaneneuilis ixpa se tekichijketl, tla amo tleno tlamantliiljuili, amo mochiua tlauilanalotl uan amo kichiualtisej makichiua uan kipatiuisej ka inemilis.

Majtlaktlitipaj tlaijtoli. Nochi mexkoeuanij kipia xilaualistli kipiasej tepostlatopontli pan ininchampa, ka inoj mokuitlauis uan momanauis, san ke, amo uelis kipias uan kitekiuis katli mauiltipa o katli tlajtoua tlanauatili, uan katli kitekiuiaj tsonkotomej katli tlamokitlauia tepostotomej, uan tsonkototlamokuitlauianij tlen tomexkotlal. Mexkotlanauatili tlejtos tlake monekis, kenijki uan kanke uelis kinimakase tlen mexkoeuanij katli uelis kinemiltis tepostlatopontli.

Majtlaktli uan sentipaj tlaijtoli. Nochi tlakamej kipiaj xitlaualistli kalakisej pan tomexkotlal, uelis kisas pan inoj, kipaxalos kampa kinekis uan uelis kipaltas ichampaeuayotl, uan amo monekis kitlajtlanisej amatlamokuitlauili, amatlapanoltili, kena uelis kitlajtlanisej se tlenijki ka moixpantis. Ni xitlaualistli kipia eltos pan tekitinij tlen kijtos mamochiua ka xitlaualistli, kema akinejki temikti o kichijki se tlenijki ka iuikaluaj, uan amatekichiuanij kisenkauase amatlapanoltili, amatl asitilistli uan kalpajtlichikaualistli, uan katli asi analieuanij nika mochantia san ke mauililmej.

Kema akinejki temikti o kichijki se tlenijki ka iuikalua, uan amatekichiuanij kisenkauase amatlapanoltili, amatl asitilistli uan kalpajtlichikaualistli, uan katli asi analieuanij nika mochantiya san ke mauililmej.

Majtlaktli uan ometipaj tlaijtoli. Pan ni tomexkotlali amo motemaka amatsontitokaitl, kampa tlayakanketl tekichijketl monechikoua tlanauatili uan tlen kijtos mochiuas, tla pan tetlalpa onka nika amo tikinpanitasej.

Majtlaktli uan eyitipaj tlaijtoli. Amo uelis ajkinejki mits kaltsakuas, yon se tekitijketl uelis tetlaijiyouiltisej yon ika tekitinij tlen san tetlajtlakoltise. Yon se tekichijketl uelis moueyichiuas uan kisenkauas tlan amo tlajtoua pan tlanauatili. Pan tsonkotokalmej kena onka tlanauatili ka kisenkauase tla akinejki se tsonkoto mopolos o se tlenijki kichijki, san inoj nechikoltekichiuanij amo uelis kichiuas kampa amo kimelaua itlanauatil, amo uelis tlateljuis se maseuali katli amo ya tsonkoto. Tla se tsonkoto kichijki se tlaixpanoli o tlajtlakoli uan kiasik se maseuali, uajka kiiximatis seyok tekichijketl katli kimelaua.

Majtlaktli uan nauitipaj tlaijtoli. Tla eltok se yankuik tlanauatili uan katli eltoya mits tlanauia, uajka kisenkauasej ka yankuis tlanauatili.

Amo aki uelis mitskaltsakuas, mits tlakijkixtisej katli ta moaxka, moneki ka tekitinij tlen onka uan tlen ixnesiipan tekpantlajtoli, uan mosenkauas ken achtiui eltoya tlanauatili.

Kema se temikti uan ni tlajtoli eltok pan se tekichijketl, amo uelis mits iljuise ta tichijki tlan amo mochijki ken tlajtoua tlanautili, uan amo ya nopa tlajtlakoli katli motemoua o mochijtok.

Kema tlajtlakoli ya kiximati tekichijketl tlen uikalotl xitlaualis, uan kisenkauas ken tlajtoua tlanauatili, uan katli amo panesi mochiuas ken tlajtoua yoltlapeualistli tlen xitlaualistli.

Kaxtolitipaj tlaijtoli. Amo motemaka uan amo mochiuas sentijkatlaneneuilis tlan kiualikasej ajkinejki katli tsaktok pan seyok altepetl katli kichijki se tlaixpanoli, ken nopa tlaltoltinijtlaneneuili, yampatsa katli mauililmej tla kichijki se tlajtlakoli pan seyok altepetl; uan amo mopatlas tlen sesenkatsitsij tepanitali uan xitlaualistli tlen ijkuilitok pan tekpantlajtoli, ikualtilistli.mexika uexteyoualko.

Kaxtoli uan sentipaj tlaijtoli. Amo aki mits kuesos pan monemilis, pan mochaneuan, kampa tiitstok, amamej uan nochi katli ta moaxka, uelis mochiuas inoj ka se amatlanauatili tlen se tekitijketl katli kimelaua, katli kijtos kenke mochiuas, tlake panok pan ni senkaualotl.

Nochi maseuali kipia tepanitali ma kinkuitlauikaj iyolmelaualistli, iixnextilistli, tlaj kineki sempa ma oitas so kitsakuas, uan nojkia tlaj kijtos amo, ka tlanauatilpa, yani kisenkauas tlakiya axkualika moijtoua pan tlanauatilpa ka maseualyolmelaualistli, pampa nelueyi eli ka Mexko, tlen mosenkaua, ka temachtilistli uan maseualchikaualistli nojkia pampa kinkuitlauiaj sekinoj.

Amo aki mits kuiti tla amo tleno tlanauatil tekitlajtoltiyanilistli uan tla amo aki mits teljuitok ka tekichijketl o katli kiixpanojke amo yampatsa moteljuitok ka tekichijketl, ka se tlaixpanoli tlen tlajtoua tlanauatili ken tlaixpanoli, uan ka yani amo uelis kipias nemajkayotl, tlen eltika tlen kichijki uan ka yani yaya nelkichijki.

Tekichijketl katli tlanauatia akinejki kikuitij, nimaya katli tlaixpano kitlalisimako tlaijtolmanauijketl, amo kiuejkaualtis. Tla amo mochiua ken moneki uajka tekichijketl tlachtlauas itlaixpanol ken tlajtoua tlanauatili.

Kema akinejki kitasej kichijtok se tlatlajkoli, uajka katliueli maseuali uelis kitskis uan nimaya kikauati ka tekichijketl katli ki melaua, uan yani nimaya kipanoltis ka kuesoltlasenkajketl.

Kema se tlajtlakoli tlauel mauililo tlen tlajtoua tlanauatili, uan tlatlakojketl katli kichijki tlaixpanoli kinekis ualcholos, uan kema amo ueli se yas ka tekitlajtolchijketl pampa tlauel uejka,kuesoltlasenkajketl uelis tlanauatis ma kitskiti tlen yaya kitos pan amatlajkuiloli tlake panotok, uan kenke mochiuas inoj.

Tla se tlenijki mochijki mauililo, tlajtlakojketl kitskijke pampa kitake tlen kichijtok se tlaixpanoli, kuesoltlasenkajketl katli kiselia ni tlatlakojketl maseuali, nimaya kiamatlajkuilos uan kitas tla nelnelia tlatlakojketl, tlan amo uajka nimaya kimakas nemajkayotl tlen tlajtoua tlanauatili.

Kuesoltlasenkajketl, tlaj tekichijketl kitlajtlania uan tlaj eli sentiktlajtlakoli, ueli kijtos kitsakuas se maseuali, ka tlaloko uan kauil pan tlanauatilpa, san amo panos ompuali tonali, nochipa ma kikauilis ma mochiuas tlatejtemolistli, ma mokuitlauisej maseualmej noso tlanauatili, noso kema onkas mauililo kej katli ixpanotok axkinejnkis moixnextis. Ni tonalpa uelis achi ueyi mochiuas, nochipa kema tekichijketl kinextis kena onka kenke kitlatsakuiltisej pampa onka tlaya kichijtok. Nochipa pan ni tlajtlakoli amo panos ka nauipouali tonali.

Ka sentiktlajtlakoli momachilia se nechikolistli tlaj eyi eli noso achi maseualmej, ma kinixpanoltiasej nochipa uan sempa, ka mokaua pan tlanauatilpa tlen yani.

Kuesoltlasenkajketl amo uelis kipias tsaktos se maseuali tlen panos sempoali uan chikueyi kauitl, yani kimakas nemajkayotl, tla amo uajka kipanoltis ka tekitlajtolchijketl, ni kauitl uelis mo ompanos san kampa inoj tlajtopua tlanauatili, ken katli kichiua sentiktlajtlakoli. Tlan amo mochiuas ken nika ijkuilijtok, tekichijketl yaya tlatsakuas, tlachtlauas itlaixpanol ken tlajtoua tlanauatili.

Kema onka tlanauatili kikuitij se tlenijki tla san sejko eltok o amo, tlanauatis pan amatlajkuiloli tlaijtolmanauijketl, ijkuilotos kanke nopa yase, kijtotos katlike maseuali o maseualmej katli kin istkitij uan katli se tlenijki motemoua, uan mopchiuas san katli kijtoua tlanauatili, kema tlamisej kitlananase se amatlajkuiloli ixpa ome maseualmej katli kitake, uan ni kintokaxtis katli iteko, tlan amo aki o amo kineki uajka kintlalis katli kichiua ni tekitlanauatili.

Amo ueli mits iljuise amo aki tinonotsas. Tla amo mochiua ken tlajtoua tlanauatili, tlayakananij kin notsasej uan mosenkauas tlaixpanoli. Uelis kichiuasej tekitlajtoltiyanij, kema tlajtlani ueyitlajtolmexkotekichijketl, tlan amo nojkia uelis kichiuas kuesoltlasenkajketl tlen tlaltokayotl tlen kimelaua, ma tlatlakojketl ma tlanonotsa kan se aki.

Tekichijketl katli kimelaua, pan se amatlajkuiloli kijtos katli ni mochiuas, ka ajkeya kamanaltis, uan keski kauitsitsi tetias kamanali. Ueyitlajtolmexkotekichijketl amo uelis temakase kakiuili ma se tlanonotsa tlan yani mochiuas pan tekitlapejpenili, tlanemakiltipa, kuesoluikayotl, tekipanolpa o tlatekiyouili, nojkia amo uelis kinonotsas katli kimanauia.

Ueyitlajtolmexkotekichijketl kinpiasej kualankasenkajketl katli kinsenkauasej, nimantsi, uan ka tlen ueli, tlajtlanilistli ka amatlajkuiloli katlim kuitlauia, katli moitaj achtoui uan tejtemolistli ka tlanauatili, tlen moneki tekpantli, pan tlepanitali tlen ixpanojketl, tlen kinkokolijtokej noso ajkaya kinteuijtokej. Moneki moamatlalise nochi kualankasenkajketl uan mokamauikaj iniuaya ka nochi tlanauatiyanij tlen ni.

Nochi tlanonotstli katli motemakas mochiuas katli moijto tlen tlajtoua tlanauatili. Tlan amo mochiuas ken moneki uajka amo kipias ipatijka.

Tlatekiyouili uelis kalpaxalotikiampa kitas tla mochijki ken moneki uan kuali kichijki tsontekichijketl tlen tlajtoua tlanauatili; uan uelis tlanauatis ma moixpanexti amochmej, amamej tlen ka inoj uelis kijtos mochijki ken moneki, ken monauati kikuito se tlenijki tlen eltok tlnauatili.

Kalamatlajkuiloselistli uan amamoyajketl, kipia majkauili tla moijkuilos, tla amo mochiua ken moneki tlajtos tlanauatili.

Kema onka pakiliskayotl, yon se tsontoko uelis kinekis mokauas pan mochampa tlan ta amo tineki, uan amo uelis mitschiualtis ma xipaleui. Kema onka tlauilanali tsonkotomej uajka kena uelis tlatlanis ma mokaua pan mochampa ka itlamamal, uelis tlatlanis tlakuali uan seyok tlapaleuili, tlen tlajtoua inintlajtolxitlauali.

Kaxtoli uan ometipaj tlaijtoli. Yon se maseuali yaya uelis kisenkauas se kuesoli, yon eltok tlatlanis ka tlauilanali ma kimakakaj katli kimelaua.

Nochi maseuali kipia xitlaualistli, makimakaka tlen yaya kimonekilia, mauililtekitinij yajuanti inoj iteki, kisenkauasej kuesolmej tlen tonalpouatlanauatili, uan nimaya kuesolsenkauasejken moneki. Ni tekitipaj san nemaktli, amo eltok titlaxtlauas.

Mexkotlanauatili uan pan tlen tlaltokayolmej tlajtojtos kenijki tekipanosejmauililtekitinij uan kenijki tlen yajuanti kisenkauasej kuesolmej. Amo aki uelis mitschiualtis ma xitlachtaua kampa titlauika kampa amo kimelaua.

Tlanauatili temakasej tlamantinij kenijkatsa mosenkauas kuesoli. Pan ni kamanali kijtose ken mochiuas, kenijkatsa motlachtlauas kema kinkuitikisaj sejkanoj uan kijtosej kema monekis ma sekinoj tekichijketl kiitas kamanali.

Senkaualistli tlen ka motlamis se ojtli pan kuesoli ka mokamanaloua monekis moixtomas pan maseualkakilistli kema achtoui kinnotsasej itlapanka.

Tlan Mexko tlanauatili uan tlen tlaloko onka kisenkauasej tlen moneki ma nompa kualankasenkajketl itekikalko kintlepanitasej tlen kisenkaua.

Ueyimexkotlanauatiyanij, Tlaltokajyotl uan Distrito Federal kintlepanitasej ma onkas kuali manauaijketl ka maseualtsitsi uan nojkia kiitasej ma manauijkemej momachtisej kuali ka ni kamanali. Tlan kintlanisej manauijkemej axuelis elis achi pilkentsi tlen tekichiuanij.

Axonkas ajkiya kintlatsakuiltisej san pampa tlauikaj seyok maseuali.

Kaxtoli uan eyitipaj tlaijtoli. Tla mochijki se tlaixpanoli amo tlauel mauililo, katliitlatlajkolueliski kaltechose.Kaltsakualistlieltos yoksejko, amo kampa kichiuilisej tlatsintokili, mosenkauas sansejka.

Mexkotekichiuanij uan tlaltokayolmej kinelkualtilisej tlaiyouili kampa kinmelaua ka tekitilistli, ka tlanextilistli uan tlamachtilistli kampa tlen mokuali kuepas tlaixpanojketl.Tlen siuamej kintlayauiltisej amo san sejko kampa itstoke tlakamej.

Tekitinij tlen tlaltokayolmej, kichiuasej tlen katli kijtoua tlanauatili kampà itstoke, uan uelis kichiuasej sentlalilistli ka mexkotlanauatilpa, kiampa katli kinteljuitokej tlen kichijkej se tlaixpanoli paya kintlamiltika itlayouili pan kalmej tlen kinauatiaj mexkotekitijketl.

Mexkotlanauatilpa, tlaltokayolmej uan D.F. tekitinij kichiuase, tlen kampa kinmelaua, se sentikatlayajouili uan ika yani kinaxilis katli akinejki se tlaixpanos, tlen katli kitsontise matlajtli uan ome xiuitl uan katli ayamo kitsontia kaxtoli uan eyi xiuitl, tlen eltok yolchikaualistli pan tekpantlajtoli, uan sekiniok xitlaualismej katli moiximajtok. Katli kichijki se tlaixpanoli uan ayamo kitsontiaj matlajtli uan ome xiuitl, ni san kintlalnamiktisej uan kinmapaleuisej tlen monelkualtilis.

Ni sentikjkatlayojouilitlen sesenka tlanauatilmej kichiuasej tekikalmej, mauililtekitinij uan tekichiuanij katli kiximati tlen kisenkauasej se tlenijki katli kichiuasej tlelpokamej.Uelis san kintlalnamiktisej, kinmanauisej uan kintlakayopajtisej, kichiuase ken moneki, uan ken kineki telpokatl.

Nochi tlayajouili mochiuas ken moneki. Ininyolchikaual telpokamej mochiuas ken tlajtoua tlanauatili, uan tekitinij nojkia kichiuasej kampa kinmelaua. Ni mochiuas tlen kitasej tlan ueyi o amo tlaixpanoli uan teipa telpokatl mokuepas pan iteyoual ka iuikaluan, uan kiampa ueias ka tlaixmachtili. Kaltsakualistli mochiuas kema tlaixpanoli tlauel mauililo uan tonaltsakuilistli amo neluejkauas, uan ni kinaxilis katli ya kitsontijke matlajtli uan naui xiuitl, uan teipamej, pampa tlaixpanoli kichijke mauililo.

Mexkotlaixpanonijkemej katli momelaua pan seyok analialtepemej pampa kichijke se tlaixpanoli uan kinkaltsaktokej, uelis kin ualikase pan mexkoaltepetl uan nika kitsontise inin tlaixpanol ken tlajtoua mexkotlanauatili pan ni tlaijtoli; uan katli tlaixpanojke uan amo mexkoeuanij, uelis kinuikasej pan ianalialtepetl, mochiuas ken sentikatekichiuali eltok.

Tlanauatijkemej tlen tlaltokayolmej uelis tlajtlanisej ka mexkotlanauatijketl, ka itlaketsal tlanauatili, ma kiselika tlaixpanonij ken kijtoua sentikatekichiuali.Kema kintitlanisej, kinualikasej tlaixpanonij mochiuas tlan kinekisej o amo.

Tlaixpanojkemej katli kitstokej tekichiuanij, ken kijtoua tlanauatili, uelis kinkaltsakuasej nechka pan ichampa, uan kiampa teipa uelis mokuepas pan iteyoual.

Kaxtoli uan nauitipaj tlaijtoli. Yon se tekitlajtolchijketl uelis kipixtos se maseuali tlen kipanos expoali uan matkajtli uan ome kauitl, tlen kema kiseli, tlan amo onka amatlanauatili kapa ixpanesi itlajtlajkol uan ma kikaltsajkuaka:ikatlake kiteljuitoke; kanke mochijki, kema tonali, uan kenijki mochijki, nojkia amatlajkuiloli katli kichijkikuesoltlasenkajketl, ika yani ya uelis moitas tlen nelnelia yaya kichijki tlaixpanoli uan ka yampa monelteljuis katli kichijki tlaixpanoli.

Yekanmiyayotl san uelis tlatlanis katli ketsaltekatl kemaj seyok tlatekiuili kitekiuiya kemaj kiyektlalis tlaixpanextil ipan tlatemoli, iskali tlatemolistli, manauiltlaixpanoli, teluilteyoualmej, ijkino kema katli kichijki tlaixpanoketl tlamiltili tlanatika mauilil tlatlakoli. Ketsaltekatl tlanauatis kaltentsakuali, amatlakechili, sanimaj tlaixpanoli, tlakajkayauili temiktili, tlaixpanoli, tlaitskiloli, tlatekui maseuali, tlaixpanoli katli michijki ka mauililtepostli santetlapikiya, ijkinosanke tlaixpanolme katli kitlaliya nauatili ka temachtli namikteyouali, makauili iskaltili ka tlakayelstli uan melatlajkayotl.

Ni kakiuili tlen expoali uan matlajtli uan ome kauitl uelis mompauis tlan tlajtlani katli tlaixpanok, ken kijtoua tlanauatili.

Tla uejkauas kiketsase uan kintlanauise uajkakintlayaouiltise ika tlanauatili. Tekichijketl kampa itstos katli tlaixpanok, tla pan nopa kakiuili tlen moijto amo kiselia se tlaixkopinamatl kampa ixnesi kikaltsakuase o kema tlajtlanki ompauili expoali uan matlajtli uan ome kauitl, uajka uelis ki nakastilanas tlamanauijketl tlen ni kamanali kema tlasontis kakiuili uan, tla amo kiselis ni amatlajkuiloli pan eyi kauitl teipa, uajka katli kichijki tlaixpanoli kimajkauas.

Nochi tlachialteluili motokilis pan tlaixpanoli katli moijto pan amatlnelkaltsakualistli o noja motokilis kamanali. Tlan ya moitstok kamanali uan panesi seyok tlaixpanoli amo katli moitstok, uajka motlachilis kamanali isesenka, uan amo uelis teipa se kijtos monechikos tlan monekilis.

Tla mochiuas nochi katli amo kuali tlen se kema kitskiaj ajkinejki o pan kaltsakualistli, amo tlen tlajtoua tlanauatili; nochi katli tlaxtlauijke kema kintsajkej, ni monelkualtilis ka tlanauatilistli uan tekichiuanij kipanitasej.

Nochi tlan kikokolis se maseuali kema kiitskia noso kampa kitlatsakuiltia, nochi tlamantli tlen kitlachilise axkuali noso amo onka kenke, nochi tlen motlachtlauas, kampa kintlatsakuiltia, mochiuas se tlateljuilistli uan kitsakuiltisej tlanauatiyanij.

Sempoalitipaj Tlaijtoli. Pan se tlachiualtemoli kampa itstok se maseualtlaixpanoli o se ixpankokolisyo kipiaj xitlaualistli.

A. Maseualtlaixpanojketl:

I. Kema tlajtlanis maseualtlaixpanojketlketsaltekatl kimakas nemajkayotl tlen yani tlaxtlauas, ni mochiuas tlan amo ueyi tlaixpanoli.

II. Amo uelis kichiuas ipeualtlajtoli kema amo kineki, tekitinij kimakas kakiuili matlanonotsakan ka ininuikaluaj.

III. Nochi tlanauatianij kijtosej nopa maseualtlaixpanoli pan ompoali uan chikueyi kauitl, ajkeya kinteljuia,tlake ya kichijki; kiampa uelis tlanankilis ka nopa tekitimij.

IV. Nojkia kijtos uelis tlajtlanis ixnamijketl ka nopa seyok tlakatl katli kipia se kuesoli kampa kineki itstok se ketsaltekatl.

V. Nojkia uelis kiselis seyokej tlakamej katli ya kineki pampa kinmapaleuia pan nopa tlachiualtemoli.

VI. Nechiualtemoli kichiuasej kampa nochi itstokej uan kampa onka miakej maseualmej katli kuali tlajkuiloa,uan kampa mochijki tlaixpanoli uan uelis ki kaltsakuase ka se xiuitl.

VII. Kema tlajtlanis amatlajkuiloli, kimakase nochi katli onka, pampa ya nopa uelis kipantis itlamanauili.

VIII. Pan se tlaixpanoli katli kimaka kaltentsaktos tle ome xiuitl kineki kichiuase nopa tlachiualtemoli pan naui metstli,uan kampa panok ni xiuitl kineki kichiuas ne tlachiualtemoli pan se xiuitl.

IX. Tlen peua se tlaixpanoli kineki kimakas xitlaualistli katli onka pan ni tlanejneuilyotl uan kipia se tlamanauijketl katli kipaleuis, tlan amo kineki kitemos uajka tekichijketl yaya kitokaxtis tlen kimanauis.

X. Amo uelis uejkaltsakuas kema amo tlaxtlajki se tlamanauijketl o seyok tlakatl, nojkia amo uelis panoskaltentsaktos katli amo kijtoua nimachiotlajtoli.

B. Ixpankokolisyo.

I. Kimakase nochi kamanali katli kimapaleuis uan nochi xitlaualistli katli kijtoua ni tlanejneuilyotl uan kimakase nochi kema ya kinekis pan itlamanauili.

II. Yekanmiyayotl pan itlachiualtemoli.

III. Ma kiyolmelauakaj, kema kiitskijke uan kema moixnextis ka tlanauatiyanij noso kualankasenkajketl, tlen kikauiliaj uan tlepanitali tlen kipia. Tlan eli sentiktlajtlakoli, tlanauatijketl ueli kijtos amo nesis itokaj uan yolmelaualistli tlen tlateljuiketl.

Tlanauatili kisenkauas kualtiloli ka ixpanoketl, maseuali tlen kipia kuesoli noso katli kipaleuia ma tsalantik elis tlatejtemolistli ma ijkinoj kintotokilisej sentiktlajtlakoli ixpanoli.

IV. Nojkia kipia kikualchiuilisej se tlenijki katli kichiuilijke. Uankema monekis uajka mokalakisyekanmiyayotl, uan tlapixketl amo uelis kitlapopoluiskatli kichijki tlaixpanoli. Ni machiojtlajtoli kijtoua kenkatsa nejnemi nitlachiualtemoli.

V. Kema onka se ixpankokolisyo konetl amo uelis moixpantlalis ka imaseualtlaixpanoli pan nopa tlaixpanoli katli itokax kokoyanixpanoli uan kiuikatlaixpanoli, kokoyanixpanoli, tlakayo tlatekuilistli, chiual tlaixpanoli; uan kemaj tlatemoli tlen tlajtoltlasenkaketl kuali tlamanauilistli, tlamanauisej nochi xitlaualistli katli tlamanauiya.

Pan sentiktlajtlakoli, tlachiualistli tlen mochiua kema tlatejtemolistli ueli ipatis kej tlayejyekoli, kema axkana ueli sempa mochiuas ka ojtli noso kema onkasmeuililo ka maseuali kitlachijtok noso ajkaya kikokolijtok. Ni tlen achtoui amo kinenpolos tlen mochiua ka ixpanoketl ma kinmanauikaj noso tlan kiselis, o axkana kiselis tlen kikauilia.

VI. Tlajtlanis nochi tlapaleuili katli onka pan machiotlajtoli.

Ajkaya maseuali kikauilia se tlajtlakoli uan nojkia ajkaya kimanaui ueli kiitasej amatlalilistli tlen tlatejtemolistli kema ni achtoui kitsakuiltise uan kema kiselise tlen kiijtos noso ajkaya kitlajtlanilisnekis. Nojkia achtoui kema moixnesis ka senkajketl ueli kitlachias nopa amatejtemolistli, ijkinoj ueli kimanauise. Pan ni kauil ax motsakuas noso mokajokuis tlen tlatejtemolistli, san kej tlanauatili kiijtos pampa ijkinoj moneki ma elis pan tejtemolistli uan nochipa kema moitas ka tonalpa ma ijkinoj ax kikokolis tepanitali manauili;

VII. Tlakualualpetonili ka tlakuaualtekatl tekitiketl ka tlakaualtili tlen yekanmiyayotl ipan tlatemolistli ka tlaixpanolmej, nojkìa sankej tlachil tlasenkaualistli, amo tlayejyekoua, mouekanoua tlen tlayouilchiuali ixkotonal tekichiuali kemaj amo yolpaktok tlen tlaijtlakoli tlaixpanoli. Achtoui kema moixnextis ka kualankasenkajketlueli moitas nopa amatlalilistli, ijkinoj ueli kimanauise, Nompayo mopeua axueli motsakuas tlen mochiua ka tlatejmolistli, san kampa kej tlanauatili moijtoua kema ijkinoj monekis ka tlatejmolistli uan kema elis pampa onkas tlepanitali ka manauilistli.

VIII. Kipias tlepanitali ma kuali kimanauika ka se manauaijketl, tlen ya kipejpenis tlaj kuali kichiuas kema kiitskia. Tlaj amo ueli noso axkineki kiijtos ajkaya kimanauis, teipa kema kinchiayajke ma kichiuaskia, kualankasenkajketl kitlalilis se maseualmanauijketl. Nojkia kipias tlepanitali ma ajkaya kimanauis itstos nochipa iniuaya uan nojkia kipias tlanauatili ma nochipa kema monekis, uan

IX. Axkema onkas kenke mouejkauas tlatsakuiltilistli noso axkisas, pampa axueli tlachtlauas manauaijketl noso tlen ueli tlamantli tlen tomin, pampa axkipia maseualtlanauatili noso seki tlamantli ka ijkinoj nesi.

Tlatsakualtilistli tlen mochiua achtoui amo panos tonali tlen moijtoua pan tlanauatili kej eli pan se tlaixpanoli uan axuelis mochiuas ma panos ka ome xiuitl, san kema mouejkauas kema moneki tlepanitali kampa momanauia ixpanojketl. Tlaj kema mokaxitis ni tonali amo kisenkauajtokej kamanali, ixpanojketl kisas nimantsi maskej ni ojtli sempa motlamis, uan ka ni nojkia ueli kitlalise sekinoj pilsenkaualistli.

Pan nochi tlatsakualtilistli tlen moijtos onka se senkaualistli, mopouas tonali tlen pejki ka ni tlatsakualtilistli uan kitlalisej sansejko.

C. Tlen tlepanitali tlen kikokolijtokej noso ajkaya kikuitikisakej:

I. Kiselis paleuilistli pan tlanauatili: kiyolmelauasej tlepanitali tlen onka pan Ueyiamatl tlen Mexko Tlanauatili uan, kema kitlajtlanis, kiyolmelauasej tlen ojtli ka kuesoli;

II. Tlapaleuis ka kualankasenkajketl; ma kinselikaj nochi yolmelaualistli noso amatinij kampa nesi axkana kichijktok tlen kikauilia, pan tletejmolistli uan pan ojtli ma moixtomaka, ma mokalakis pan ojtli noso kipaleuis ka moijtoua pan tlanauatili.

Kema kualankasenkajketl kiitas axmoneki ma mosenkojtilikaj, moneki kijtos kenke ijkinoj amo kineki;

III. Kiselis, kema mopeualtia ni tlaixpanoli, kiitas se tepajtijketl uan tepajtijketl ka itlalnamikilis ma elis nimantsi;

IV. Ma kitlachtlauaka tlen kikokolijtokej noso kampa kinenpolojkej. Pan kuesoli kej monekis, kualankasenkajketl kipias tlanauatili ma kitlajtlanis ma kitlachtlauaka tlen kinenpolojkej, uan uelis maseuali tlan kikokolijtokej ueli kitlajtlanis, uan kualankasenkajketl amo uelis kitlapopoljuis ixpanojketl ma amo kitlachtlauas tlaj kisenkauajtokej kitlatsakuiltisej.

Tlanauatili kiijtos tlakiya ojtli ma kisas senkaualistli pan motlachtlauas tlanenpoualistli.

V. Ma mokajokuis ixnexkayotl uan yolmelaualistli tlen se maseuali pan ni: kema axueyi elis noso konetl, kema elis se xinax ixpanoli, kema kinamaka itlakayo tlen maseuali, kema kikixtilia xoxolkayotl noso elis senkajtlajtlakoli; uan kema kualansenkajketl monekis ma kinkuitlauikaj, mokuitlauis tlepanitali ka manauaijketl.

Ni kualankasenkajketl moneki mokuitlauis maseuali tlen kikokolijtokej, axkipia tlajtlakoli, ajkaya kitlachilijtok uan nojkia nochi maseuali tlen itstokej pan ojtli. Kualankasenkajketl moneki ma kitlachilika ma kuali mochiua ka tlanauatilpa.

VI. Tlajtlanis tlen kinamiki uan tlen achtoui mochiuas nojkia tlen moneki ma mokuitlauis uan sempa kitemakasej tlepanitali.

VII. Tlatetsopas ka kualankasenkajketl tlen axnesi ka sekinoj tlanauatiyanij kampa motletejtemoua ixpanoli, ijkinoj senkaualistli tlen axnesi, axkichiua,tlaj axmosenkajki ni tlachiualistli tlen tlatsakualtilistli noso tlaj motsakuas ni ojtli kema axkuali kipatiitas kenijkatsa motlachtlauajtok nempolistli.

Sempoali uan sentipaj tlaijtoli. Tlen tlaiyouilistli kimelaua kiixpantlalis tekititlakualtekatl.

Tlen kitemos iuan kitojtokas tlajtlakolmej kimelaua kiixpantlalis yekanmilistli, tlen kimapaleuis se tlamokuitlauiketl tlen itstos ipan iteki iuan inauatilis.

Kimelaua tekitiketl tlatekiyotl tlen kiixpantlalis tlaijouili katli kiixpano amatekpanalmej tlatekiyotl iuan tekpanaltlamokuitlauia, kampa kiixpantlalisej saj tlaiyouili iuan kaltentsakuali tlen amo panos sempouoali uan majtlaktli uan chikuasej kauitl; kema nopa tlaixpanoketl amo kinekiyaya tlaxtlauas tlen kiiljuike uajka kikaltentsakuasej tlen amo panos sempouoali uan majtlaktli una chikuasej kauitl.

Tlajnopa tlaixpanoketl ya se maseualtekipanoketl, tlatlanketl, iuan santekipanoketl, amo uelis kitlayouiltisej ika tlaxtlauili tlen panos katli yaya kitlani ipan se tonal.

Nopa tekipanouanij tlen amo kiselia tlaxtlauili, kin inamasejtlen amo panos se tonal tlen ya kitlani.

Nopa machiyotlajtolmej tlen kichiua yekanmilistli amo moaxitia tlayejyekol iuan kikauili pampa sankino ontlamis kuesoli, uelis kimotlajtlanisej ipan tlajtolketsali tlen katli kiijtoua tlajkuiloltekpanali.

Nopa chiualketstli axkayotl uelis ika sentik kamanali tlen kampa kimelaua, kiixmatis iteki se uekapan teyoualtlajpixketl tlen itetikayo kampaueli.

Nopa tlamokuitlauilistli ipan miyayotl kimelaua kitekipanos axkayotilotl, teyoualaxkayotl, tlateyoualmej uan nepanteyoualmej, tlen kampa ueliyaya tekitisejtlen kiijtoua niya tlanejneuilyotl.

Nopa ininmachiyoteki tlalnamikyantinij tlamokuitlauiyani kipia tekitisej ika xitlauali, kualtili, momachtili iuan ika panitali.

Tlen yekanmiyayotl uan tlalnamikyantinij ika eyi tlanauatil tekitini uelis mopaleuisej kiani kemaj kitsontisej asitilistli tlen tlamokuitlauilistli miyayotl uan tlajtolpiyali tlen tlachiuali iuexka tlamokuitlauilistli miyayotl,kampa motlakechitos ka yani:

a) Axkapantil tlapejpenali,katli kalaki, mopantiya nochipa tonali, machtijkayotl, tlaneltokayotl uantlayejyekmatili ika imaxuan tlalnamikyantinij tlen tlamokuitlauiyanij miyayotl. Tlayejyekoli uan moskaltili kani tlachiualismej elis yejyekoltlanili tlen axkayotilotl, D.F, tlateyoualmej uan nepanteyoualmej ipan kakiuili tlakechtil ini nauatil.

b) Motlaliyatlajtolmatilmej mauilil tlaixpanolmej uan tekipanouani ka tlanamikyantinij tlen tlamokuitlauiyanij miyayotl.Iyonsej maseuali uelis mokalakis ika tlalnamikyantinij miyayotl tlaj amo tokaxtlaltos uan amatokayotl ipan tlachiuali.

c) Tlachiualsentika nechikoli monekiltiya kixkononasej tekipanoli tlen tlaixpanolismej.

d) Kiixtlalis tlatlanilistli teyoualikampa tlapaleuis, ka sekinokej, ipan tlachial teluili ka tlanexkayotl tlen ixpantlajtoli ka mauilil tlajtlakoli kiani sankej tlalnamikyantinij tlen ttlamouitlauiyani miyayotl.

e) Sentik tlapaleuili axkayotilotl kemaj tlamokuitlauiyanij miyayotl, iuexka mexko uelis kinmakasej tlaltokayomej axkayotilotl uan nepanteyoualmej kampa kimeleuas tlaasitilistli.

Sempoaliuan ometipaj tlaijtoli. Inkaj uelis pajni mexko tlali mo tlaxtlauas se tlaixpanoli ika mikilistli, ika tlailpili, ka teuilistli uansekinok tlamantlitlen ki kualchiuilia se to tlakayo, amo uelis techinkixtilisej to tlatekiuil ika se tlaxtlauas se tlaixpanoli.

Amo kiselisej se tlatekuil ika se tlaxtlauas tlen nochi o saj achi kemaj se tlajkatl ki notstok se tekiuatekitiketl, tlen ika tlaxtlauas se tlaixpanoli kemaj mopoloua ika iuampoyouaj o tlen kemaj tlauika ika tomij. Nojkia amo uelis se tlaxtlauas ika to tlatekiuil kemaj se mo miaktilijtok ika tomij katli amo iaxka, ni tlen tlajtoua to tlanauatilis 109; tlatekiuilistli iaxka tlateyouali kemaj kin kaua ipan tetomitl tlen tlajtolmatilismej motekiuis, iyonsej moaxkatis nopa tlatekiuilmej ka kuali tlatsakuiltilistli. Uelis se tekitiketl kitlalis se tekichiualistli katli tlanauatis ka yani tlaltekiuijkapa tekpanalistli:

I. Elis teyoualtlapixkelistli uan iseli tlanextikayotl tlaiyouili;

II. Panos ipan kokoyanixpanoli, tlaixpanolmej ika tetikatlajtlakoli, itskilotlaixpanoli, teposkauayo tlachtekilistli , tlatekiuil maseualistli uan amo motlakoltis ka tlajtlakoli, axkayotilotl katli uala:

a) Elisej tlatekiuili, tlenijki o motekiui tlajtlakoli, kemaj ayejmo mochiua tlanauatili tlatsakuiltilistli mak kiixnamiki tlaiyouili,onkas amatlakechili kemaj kichijki tlajtlakolikatli panok.

b) Amo elisej tlatekiuili,tlenijki o motekiui tlajtlakoli, kemaj ayejmo motekiuiya o tlajyouiltili moiyana o kiiyana tlajpipiyali tlapaleui ka tlajtlakoli, nochipa uan kemaj ya monechiko nochi ni tlajtolpiyali achtoui.

c) Amo eltok kietekiuisej kemaj tlaixnamiketl tlen tlajtlakolmej ka seyok maseuali; tlaj itekoj kipixki tlamachiltilistli ka yaya uan amo kimachilti tekitiketl o kichijki se tleno tlaixkotonali.

d) Katli kin tokaxtlaltokejtlamanauiyanij,onkas miyak amatlajkuiloli kemaj kixtlalisej tlachiual tlajtlakolmej wikalixpanoli o tekaltlaixpanolmej, uan katli tlatechtili ka ni tlaixpanolmej motlaliya sankej iaxka.

III. Nochi maseualimomati kiixpanokej uelis kitlalis tominchikauali kemaj kiixnestis tlen kunke tlakatki nelneliya tlachiualismej uan mochiuas ka kuali tlanejneuilyotl, nojkìa sankej amo eltoya se kiixmatis kenkatsa motekiuis inin tlajpipiyalismej.

Sempoaliuan eyitipaj tlaijtoli. Yonse tlaixpantijketl katli kiximati kuesolmej uelis kipias eyi tlaixnextili yon akij uelis kitlaijyouiltisej ompa ikayampatsaj kuesoli.

Sempoali uan nauitipaj tlaijtoli. Nochi tlakamej kipiamajkauili kampa tlaneltokaspan se teopa katli kipaktis uan amo kichiuas se tlaixpanoli.

Ni majkauili kipiya xitlaualitlen kamanaltis, iselik uan katli kichiuasej sansejko, kampa itstokej nochi sankej ininseli, ipan tlaneltokili, kinextiya o tlachiual tlapojpoluili, nochipa amo kichiuasej se tlajtlakoli o seyok tlaixpanoli katli eltok ipan nauatili. Amo uelis motekiuis sentika tlatekiuilistli tlen kamanaltili ka ni makauili ka tlaasitilistli tlajtolixpantiyanij, kimoyaua o tlajtol nechikolismej.

Mexkosejkotili amo ueli kitlalis machiotlajtolmejno katli kitlaliya o mauilili ka se tlanejtokilistli. Nopa tlanejtokili kichiuasej kampa nochi itstokej pan se teopamitl uan katli kichiuasej kitlachilis nochi xitlaualistli amo motekiuis kani mauililtekpanali.

Sempoaliuan makuiltipaj tlaijtoli. Tlateyouali kitlachilis temachtli sentika tominchikauali uan tomin tlachiuali kemaj tlapaleuiya katli nelneliya kipiya ejeltili tlen ueiyas ka tominchikauali uan tekitl. Ni tekijtlachili iuexka moskaltili uan tlaasitilistli tlateyoualmej uan nepanteyoualmej uelis kitlachilisej ni tlapeualtilistli.

Mexkotlali kiitas, kichiuas, kiuikas kuali nochi tekitl tlen mochijtias ipaj mexkotlali uaj kiitstias katlike tekitl mas mochiua uan tlapaleuisej ika tlapaleuili katli kiijtoua ueyiamaxitlaualistli.

Nochi tekitl katli eltos ipaj tomexkotlal nojkia kiitas kaltekitiketl, tlen inkaj kiitas axkuali sekinok tekitl katli tlen nochi tlapaleuiaj ipaj tekitl tlen to mexkotlal.

Kaltekikali kiitas uan kimanauis tlalmej katli ixnesi ipan naui itsonkotonka sempoali uan chikueyi tlaijtoli tlen ni tlanejneuilyotl, sanke tleya to mexkotlayakankaj kipixtos iaxka nochi tlalmej.

Uelis tlapaleuis iseli o ikasekinok kaltekitikemej, tlen tlajtoua amaxitlauilistli tlen uelis kuali eltos kuali kampa tekipanojtosej. Uelis motoktis tlen nochi tekitl ipaj uejueyi kaltekikalmej tlen iaxka miakin o san seja, tlen tlajtoua amaxitlauialistli tlen uelis tlen nochi kin paleuis, ki kuitlauijtiasej kuatitlamitl uaj sekinok tlamantli tlen eltok kuatitla.

Amaxitlauialistli kitemos kenijki mosentilijtiasej tlen moueyilijtiasej nopa tekipanouanij uan nopa tekitl tlen katli itstokej kuatitla uan nochi katli monechikouaj tlen tekipanouaj tlen kuali itstosej.

Amaxitlaualistli kimanauis nochi tekitl katli kichiuaj tlakamej uan kin manauis tlen uelis motekipanolijtiasej kej kiijtoa amaxitlauiali.

Amaxitlauialistli kitemos kenijki mosentilijtiasej tlen moueyilijtiasej nopa tekipanouanij uan nopa tekitl tlen katli itstokej kuatitla uan nochi katli monechikouaj tlen tekipanouaj, tlapaleiyanij, teyoualmej, kaltekikalmej tlen iaxka miyakin o sanseja, tekipanoua uan nochi, tlamantli maseual nechikoli kemaj tlaeliltiya, kimoyaua uan katli mokuaj tlapiiyali uan maeual yolchikaualotl katli moneki.

Machiotlajtoli uan kinmanauis tlen tlapiyalistli tekitl katli kichiuaj tlajpipiyani uan kimoyauas nochi moskaltili tlen tlasentili ininseli mopaleuis ka tomin moskaltinij iuexka, kimouauas tlen yejyekoltlanilistli uan mochitiyas se ixpantlajtoli iuexka ka kuali tekipanolistli kitlakechis kipiyas tlamantli tlasentilistli uan tlaltipakteyoualmej, ipan tetomej katli kitlaliya ni tlanejneuiyotl.

Sempoali uan chikuasentipaj tlaijtoli.

A. Tlateyouali kichiuas se machiyotekitl kampa kitemolis kualtili iskali namikilteyouantinij tlen kiixnextis tetikayotl, pakilyotl, neluayotl iuan sepan kimoskaltisej tomintlaxtlauili tlen kiampa kiasisej kualtili ipan ixpantlajtoli, miyayotl iuan tlamatili ipan namikilteyouali.

Tlen kichiuasej katli kiijtoua tlanejneuilyotl tlen ijkuilitok uan kiaxitilisej tlen katli kichiuasej. Tlen katli kichiuasej ika majkauili, kampa kinteuantiaj miyak tlasentilistli miyayotl tlen kitlananas amapouali uan tlachialteluilmej kiampa kisekotilisej ipan machiyotlajtoli uan machiyotekitl iskali. Eltos se machiyotlajtoli ipan namikilteyouali iskaltinij kampa motlatskilisej nochi machiyotlajtolmej tlen iteki tlatekiyo miyayoaxkayotl.

Nopa machiyotlajtoli kimaka tetikayotl chiualketstli tlen kiyakanas tlajtoli teuantinin uan tlajtoltlajtlanili ipan sentik machiyotlajtoli axkayotl tlachiualistli majkauili, iuan katli kitekiuisej tlen katli kichiuasej, nejnemili iuan kikualtilisej iuan inejnemil machiyotekitl.Nojkia kiitas katlike tekpanyotl kichiuasej nopa machiyotlajtoli uan tlaketsal tlen kiampa nopa chiualketstli axkayotl kichiuas sentlalilistli ika nopa teyoualtlajtouanij kampa tlatskia axkayotl uan kinijnemiltis uan kiniljuis ininseltsitsi katli kichiuasej iuan katli kiixpanextisej.Ni tlachiyaltlaasitilistli kitemolis ka iskaltilikikalakis iuan kimakilis uan kiuantis katli moneki tlen ixpantlajtoli namikkilteyouantinij kemaj moueiliya tekikalmej,ka tlamantli tlasentili uannamikilteyouali.

Ipan machiyotekitl kampa kitemolis kualtili uan majkauilotl, machiotinij mexkosejkotili kipiyas tlaixkotonali katli kijtoua ni machiotlajtoli.

B. Tlaltokayotl kipias ijuilolkalnechikolistli tlen motipamakas tlen mexkotlali, tlaltokayolmej, D.F. uan tlatilankateyoualmej, uan tlapouali motekiuis tlen tlajtoua tlanauatili.

Katli kimelaua kichiuas nitekitl kipias tlanauatili uan tetikayotl, kichiuas kenmoneki iteki.Mopantis se tlayolkayotl iselnemilis uan tekipanos, tlajtolketsalistli uan axkayotilotl, ka tlanatili katli moneki kemaj tlayejtlalis, tekichiuali uan ixnestili tlajtoli mochiuas uan temaktilisej nelnelya.

Tlayolkayotl kipiyas nechikolistli ka tlanauatilko mopantisej ka makuili imaxuan, se tekitis katli tlanauatis kanji uan iaxka tlayolkayotl; uelis tetlalis ka ni tlanatiketl ueyi tlajtouani ika tlatemaktilistli machiosentili nejchikoli o kemaj mosiyaketsa ka tlaixnamikili tlen machiotinij mexkosejkotili.

Machiotlajtoli kitlalis tlanelnechikoli uantekitl tlachiuali namikilteyouantinij tlajtol pouali uan tlaltipaktli, tlajtoltlasenkauali ka amatlapeualtilistli tlen asitilistli ika tlajtoli, atsalantik, tlanejneuili uan isentlanauatil; amatlanekili uelis kichiuas tlen imaxuan nechikol tlanautilko, mokauas uan tonaltipa uan ajko tekitikayotl.

Imaxuan nechikoltlanauatilko uelis kinplasej katli tekojkoua sanimaj uan kiampa amo uelis kipiyas se tekitl, tekitikayotl o tlaixnamikayotl, ka tlaixpanoli amo kiseliya tlaxtlauili kanji tlamachtiyanij tlalnamikyantinij, nelneliyotl, tlamatilismej o yolchikaualotl; uan mochiuas ka nauitipaj tokayotl kanji tlanejneuilyotl.

C. Tlaltokayotl kipiyas ka se uejueyotl namikilteyouantinij tlen tlaixnestikayotl ka ixpantlajtoli ka maseual iskalistli, yayak elis tlakayochiuali iseltsi,ka ixpanextikayotl tlajtolketsaliuan tomin axkayotl, tetikayotl tlatamachuiauali kampa itstokej tekneltsitsi maseualmej uan kampa kin tlapejpeniya ka tlapaleuilismej, tlaasitilistli, asitilistli uan tlachiualismej tlen ixpantlajtoli tlen maseual iskaltili, uan nokìa tlaltosej tlamachiltilismej katli kijtoua ni nauatili, kianij motlalis tlamantli tlamapaleuilistli, tlakayochiuali ka axkayotl tekitinij,nepanteyoualmej kemaj tlayejyekoli tekipanolismej.

Tlalnamikili namikilteyouantinij tlen tlaneskayotl tlen ixpantlajtoli tlen maseual iskaltili, mopantis ka se tlanauatijketl uan chikuasej tlanejneuilmanauijketluelis maseual mexkomejkatli ixmatiloj ka tlasentil axkayotluan pakilyotl, ijkinoj pan tlamatil kakiuili uan yejyekolyantili; kiixmatis tlanestikayotl tlen majtlaktijpa xiuitl ka tlanextili iskayotl ka pakilyotl iuan amo mopantis ka se nechikol ixpantlajtoli o tlaixnextili kipixki se sentika tekitikayotl tlen tlaixtlalistli. Uelis kintlalisej, kanij tekichiuali katli kiixtlalis ni nauatili, ka tlapejpenili, ika ome eyitijpa tlatlapantli tlen imaxuan katli itstokejipan machiotlajtoltinij nechikoli. Tlaixtlalistli uelis kikixtisejka ueyi tlajtouani ka se chiyalistli tlen majtlaktijpa tonali iuan, tlaaxkichiuas, uakaj tekitis se maseual tlalnamikili nopa maseuali uelis kitlalis ni machiotinij Mexkosejtokitili. Sesen nauitijpa xiuitl uelis kinpatlatosej nopa omej maseual tlalnamiktijyani katli ya kijpiya miyak xiuitl ipan tekitikayotl, ueueyintekipanouani, san katli kintlaltokej ka ome xiuitijpa.

Tlanauatika tlalnamikili namikilteyouantinij tlen ixpantlajtoli ka iskal maseuali, uelis kitlapejpenisej sansej tetomitl tlakuilolpamitl achtiui. Uelis tekitis makuiltijpa xiuitl, uelis kiixtlalisej sempatsi uan uelis kiikuinisej kampa tekititok ipan tetomitl tlen tokayotl nauitijpa kanij tlanejneuilyotl.

Tlanauatikajtlalnamikili namikilteyoualmej tlen ixpantlajtoli ka iskal maseuali kampa kiixpantisipan ni tetikayotl mexkosejkotili se amatlayolmelaualistli tekipanolmej. Ixpanextili machiotijni tlen sejkotilistli ipan tetomitl katli kitlaliya ni nauatili.

Sempoali uan chikometipaj tlaijtoli. Tlen nochi tlali uan atl katli eltok pan tomexkotlal iniaxka to mexkoteyoual uan ni uelis temakas tlen sekinok maseualmej tlen uelis motekipanolisej, tlen elis kejpa mochiuas teaxka.

Uelis tekixtilisej nopa tlali san kemaj kitekiuise nochi maseualmej mexkoeuanij uan kipia tlaxtlauasej tlen kejpa uelis mochiuas.

Mexkotlali uelis tleya kin tlalilis teaxkatlalmejkatli yaya kiijtos tlen uelis kin paleuis nochi maseualmej katli itstokej nikajmexko, tlen kejpa uelis kuali se itstos tlen se kipixtos nochi tlali ni mexkotlali ixnesis; nojkia se kikuitlauis katli eltok ipaj, tlen kejpa kuali se itstos ipan teyoualmej uan altepemej. Uelis mochiuas se ixpanextili kampa monejnemiltisej maseualmej kampa kiiljuis konke mochantisej uaj uelis ki kuitlauisej kuatitlamitl tle uelis kiitasej kenijki mochantisejmaseualmej. Uelis moijtos kenijkatsaj michantisej maseualmej tlen uelis kikuitlauisej atl, kuatitlamitl tlen uelis kichiuasej tekitl katli kin paleuis nochi teyoualmej; nojkia uelis kitamachiuasej uan momajmakasej uejueyi tlali tlen uelis tlakuasej katli kipiaj nechka uan uelis motlatokisej, motlajpialisej uaj sekinok tlamantli katli motlamakatiyasej tlen inkaj kisosolosej nopa tlali, kuatitlamitl yon atl.

Iaxka mexkotlali nochi tlen eltok uan kisa ipan atsintla, tlaltsintla, nochi kampa motektok kentsij atl, kampa kikixtiaj yejyektsitsi temej, istatl katli kisa atsintla, atotonilotl, uan nochi katli tlajtoua amaxitlaualistli tlen kitekiuiyaj nochi uejueyi uejueyialmontlamej. Laxka mexkotlali nochi atl tlen tlajtoua axitlaualistli katli nojkia katli ixnestok ipaj amaxitlauialistli tlen kichijkej nochi uejueyi almontlamej tlen katli eltokej ipaj ni tlajtepaktli. Nochi atl sankatli motektok, katli eltok nechka ueyiatl, katli inkaj necha eltok, atlamej tlen eltokej mexkotlali; katli axuaki, katli sankemantik moteka atl, okemaj se ueiatl panos ipaj se altepetl, katli kikixtisej tlaltsintlaj, nochiiaxka mexkotlali. Nochi katli ijkuilijtok ipaj ni amatl, nochi tlen atl iaxka mexko altepetl. Kemaj atl eltos ipaj ome tlakamej initlal, uelis kitekiuisej tlen omej, sanke kichiuasej kej tlajtos amaxitlaualistli.

Mexkotlali iaxka nochi ni atl uan inka uelis akij moaxkatis tlen kikixtilis kualtilomej katli kipia; uelis mochiuas yani kemaj onkas kamanali tlen katli kinejnemiltia mexkotlali kampa (sic DOF 20-01-1960) kiijtos kenaj uelis, nojkia kemaj amaxitlaualistli tlen atl tlajtos kenaj uelis; kemaj mochiuas niaj kipia mochiuas tlen tlajtoua amaxitlaualistli, kitasej tlen kiampa mochiuas pampa tlan inkaj mochiuas kejni uajka uelis moketsas nochi nitekitl aki kichiua kitsontis tlanauatilistli ka nochi mexko sakej kijtoua ni nauatili (sic DOF 20-01-1960), uan temaktiliya ni nauatili, uan tepostlanojnotsaloni uan tepos xoyaktlaixnextilili kampa tlajtoua, temaka ni ka koyotlajtoli tlalnamiyakantli axkayotl tlen teposixneskayomej.Ni nauatili kuali uan kijtoua ka tekitl kampa kikixtiya istatl katli kisa atsintla, uan sekinokkimaneloua kijtoua ipan imaxak naui, sankej kikualtiliya ni kampa ki chiuanelneliya kichiua o amo uelis kemaj peua iseli pan tonali. Kampa kimakaj uan axkin nextiliya kampa eltok nopa kakiuili amo kichiuasej paya. Sentikajtlanauatiketl mexko kipiya yaya tlanauatis kampa mokauas mexko uan se ki ikuinis.

Tlatsintokilistli katli ki melaua uelis se kichiuas ma kitsonti tlanauatilistli uan nauatili ki ijtoua. Kijtoua katli axkuali ki moxoyaua uan temaka. kimelaua ni mexko kampa momajmankej uan kampa kuali ki uika se amatlajkuiloli ka tepoxtlajkuiloketl ka tlilmekatl mexko uan ka tlapaleuili ka tlaixpanexpa kampa tlakamanaloua o moiluiya kampa kixoyaua tlilmekatl, ni tekipanoli amo kinmaka, axtla kijtoua ni tlaltokayotl uelis mo mapaleuis kampa kichiua se tekitili axkayomej ke kijtoua ni nauatili yayampa kitsontisej nopa axkayomej uelis mo panextis pan sekinok tekitl nopa kali kampa tekiti.

Kemaj moijtoua kas uan Poktli kisa chikauak, atl iuan ajakatl pan tlalitik kakiuili tlen mexko kampa amo uelis monemakas uan axuelis san tenemaktis. Ke kinektok kikixtis tomi pan ni tlaltokayotl momapaleuiya kampa moskalis ke uekaui mexko. Ni kiuikas tekipanoli kampa ki temoua uan ki kixtiya uan kampa onka kas uan sekinoktlamantli kampa kin tlalia ka kaltekitini kampa eli ipan tlaltokayotl o ke kijtoua ni nauatili. Kampa tsontis ke kampa kintlaltokej o kintekitlaltokej kampa ni eyi kali kampa tekiti kampa eli pan tlaltokayotl uelis kin tekitisej axkayomej. Pan katli ueli, uan ka Poktli pan tlalitik axkayotl pan mexko uan uelis kitlalisej kampa kintekitiya.

Tlen nopa tliltlauili nojkia uielis kieliltis san mexkotlali, san yaya uelis temakatos ni kualtiloli. Tlatekiuil tliltlauili uelis kipiyas tlaasitilistlika kauali.

Ni mexkotlali ueli tekipanoua ipaj atl, ika amaxitlaualistli tlen atl tlen kiijtouaj ueyi tekitijkemej. Ni kampa uelis tekipanos mexko atitla eltok tlen tlali kampa asiatl ompoalpoali millas náuticas, tlatlamachiuali ipan pamitl eltok kiampa motlamachiua se ueyi atl tlaltipaktli. Kiampa panok mojmolini mochiki ka kakiuil tominchikauali ikaseyok tlateyoualmej, kunke mopanti kakiuili uan mochiuas sankej tlatamachiuali katli monejki, ka tlajtoltlasenkauali kanij tlateyoualmej.

Kemaj ni tlatamachiuali tlakualanis ikaseyok almiontlali mochiuas se kualtiloli tlen ome almontlalmej mokauasej ipan se amatl ikakuali:

I. Ni machiojtlajtoli kijtoua katli tlakatkejpan ni to mexkotlal, mexkoeuanij o katli kineki kipias mexkonamikilteyouali uelis tlakouas tlali, atl o uelis kitskisej pan ni to mexkotlali.

Tlaltokayotl uelis temakas xitlaualistli axmexkoeuanij kema kijtosej pan kamanaltiseyoktlali uextlanauatili kinekisej kipias mexkonamikilteyouali uan amo uelis kiselisej tlapaleuili katli onka pan seyok namikilteyouali.

II. Kema onka sentikatlanejtokali uelis kipiasej itlali san ke kineki kipias kitasej nochi machiotlajtoli uan kiitepanitasej.

III. Kema onka ueyikalmej kampa pakilyotl tlapaleuia tlakamej amoyok uelis kipiasej sekinok tlamantli, kiampa kijtoua ni tomachiotlajtoli.

IV. Kema onka ueyikaltlanemakanij uelis kipiasej inintlal, katsa kijtoua ni machiotlajtoli uan amo uelis tokase, kipiasej tlapialmej o kitokasej kuamejpan nopa tlali.

Axkema tlanamakalnechikolis ueli kipias iaxkaj noso moaxkatilis tlali katli kitekiuis ka milaj, ka uakaxmej noso ka kuatitlamitl tlaj achi ueyi elis kej tlen mokauailaj, kema elis iuikal kej sempouali uan makuili uelta tlen mosenkajtok pan piltlanauatili XV tlen ni tlajtoli. Ni tlanauatili kisenkauas kenijkatsa kitsontlananasej tomin uan ketski maseualmej ueli tekitisej pan nechikolistli, ka ni motemua ma tlali axpanos ka sense maseuali tlen moijtoua pan tlanauatilpa kej ni pikentsi axkayili. Tla ni eli, ni axkatili tlen se maseuali, tlaj eli sankiaja tlali, moitas ipatilis uan ijkinoj mopouas, Nojkia tlanauatili kisenkauas kenijkatsa analimej ueli tektisej pan ya ni nechikolistli.

Tlanauatili tlajtos tlen keski tekipanouanij mokualchiuas se tekisentinoliuan tlali amo panos tlen tlenimiaka ken pan se teaxtlali.

V. Tlen pa kaltomin katli kena uelis tekipanoua uelis motlaneuisej tomin uan uelis kipiasej tomin kenkatsa kijtoua nochi machiojtlajtoli uan nojkia uelis kipatiuisejo kichiuasej tlamantli kampa kijtoua machiotlajtoli.

VI. Nochi tlateyouali uan ueyi altepetl DF, uelis kipiasej nochi tlamantli ueyikatli kitekiuisej.

Nochi machijtlajtoli katli onka pan initlali kijtosej kema uelis kitekiuisej uan kijkuilosej pan amatlajtoli.Kema kikixtisej se tlali onka machiotlajtoli katli kijtoua keski tlaxtlauisej nopa tlakamej katli kipolo itlal.

Pan ni ijtoli kijtoua katli tekitl kichiuas totlateyouali uan uelis tekiuis pan se tlachiualtemoli kampa onka tekitij, uan pan se metstli ni tekitinij kipia kitekiuisej o kinemakasejnochi tlali o atl katli kikixtiaj.

VII. Nojkia kiiximatis katsa tekipanoua ueyitekitikemej kampa itstoke altepetl uan mochinanko kampa ininjuantij kikuitlauia tlali.

Ni machiotlajtoli tlachilia xitlaualistli pan itlal tle nopa itstinij.

Machiojtlajtoli kimapaleuis nopa sentikatlaltekitiketl nojkia kampa tekipanoua nopa tlali kampa itstokej uan motlalis xitlaualistli kenijkatsa kitekiuisej nopa tlali, kiampa kuali itstokej nopa tlakamej.

Nojkia kijtoua katli tlachiualtemoli kichiuasej ka ne sentikatlaltekitiketl o kaseyokej uan kenikatsa pan sejkotilistli kijtosej ajke ya kipia xitlaualistli pan inintlal uan kema tlanemakasej ajke ya kipia axtiui xitlaualistli.

Kijtoua pan ni machiotlajtoli, pan se sentikatlatekitijketl onka xitlaualistli uan se tekipanojketl kipia makuili machiotl tle nochi iuexkatlali teyouaj.

Nopa sejkotilistli uelis euyitlakanejchikoli pan se almontlali o sentikatlali katli kichiua itekitl katli kijtoua machiotlajtoli.

Ueyi sentilistli uan tekitlalnauatiketl katli kinmoyakanapan se nechikolistli.

VIII. Katli amo uelis mochiuas:

a) Nochi katli motemakaktlali atl uan kuatitlamitl katli iniaxka teyoualmej, altepemejtlen temakakej tekichiuanij amo uelis temakasej tlan amo mochiua tlen tlajtoua xitlaualistli.

b) Nochi katlimotemakak o monemakaktlali, atl uan kuatitlamitl katli kichijke se uexkaltlanauatili uan uextlanauatijketl, tlen pan se tonali, majtlaktli uan ome metstli, tlen naui tsontli uan majtlaktliuan expoali uan chikuasen xiuitl,kampa ama timopantia,kintlaltekiuijke tlen amo tlajtoua tlanauatili,uan kintlanauiaj teyoualmej o sentikateyoualmej.

c) Nochitlaltlatamachiuali, tlalkoali, uan ixpatlalnemakalikatli kichijke tlapixkemej uan seyok tekitinij, ueyitekitinij tlen tlaltokayolmejuan kintlaltekiuijkeatl, kuatitlamitl katli iniaxka teyoualmej tlen amo tlajtoua Tlanauatili tlen 25 tonali tlen junio meetstli pan 1856 xiuitl uan tlaj moaxkatilijtokej ka majtlaktli xiuitl kema itlal axpanos ka ompouali uan majtlajtli hectáreas.

Nochi sentilistli kampa mosenkaua kuesoli tlen kampa moketsa noso kampa ka seyok monexkachiua, namakalistli, kixtilistli noso kema kinamaka axpatioj tlen mochiuas pan tonali mokauajtok nika, ka kualankasenkajketl noso sekinoj tlanauatiyanij pan Tlaltokajyotl noso Mexko, kampa san mokalakijtokej pan tlali, atl, uan kuatitla, tlaj eli tlal tlen moxexelouaj, noso tlen ueli, sekinoj maseualmej tlen mochantiaj.

IX. Tlan ya motemakakej tlali uan mochijki amo ka xitlauak, uajka uelis motlamiltis kema tlajtlanisej eyi nauitipa tlen itstinij katli kitekiuijtoke se tlen nauitipaj tlalkotomitl, o kema se nauitipaj tlen istinij kitekiuijtoke eyi nauitipaj tlalkotomitl.

X. (moixpolo).

XI. (moixpolo).

XII. (moixpolo).

XIII. (moixpolo).

XIV. (moixpolo).

XV. Pan tomexkotlal amo uelis akinejki kipias miak tlali.

Moijtoua amo ueyi teaxkatlalmej katli amo pano se kipixtox tlen makuilpoali tlakoton tlaltamachiuali kampa kiatokiaj.

Uelis se kipias se tlakoton tlaltamachuili kampa kiatokiaj ka ome tlakoton tlaltamachiuali kampa amo moatokiaj, aun naui kampa kuali tlali ika chikueyi kampa kuatlaj o amokuali tlali.

Moijtoua amo ueyi teaxkatlalmej katli amo pano se kipixtox tlen chicompoali uan majtlaktli tlakoton tlaltamachiuali kampa kitokaj ichkatl, kampa kiatseljuiaj; uan kaxtolpoali kampa ki toka kuaxilotl, ouatl, kafe, uli, apachtli, uva, kakao, majpali uan kuatlaktli.

Moijtoua amo ueyi teaxkauakaxtlali katli amo pano se kipixtos tlakotontlaltamachuiuali katli moneki, ka se tsontli uan makuilpoali uakaxmej, uan sekinok tlapialmej ken tlajtoua tlanauatili.

Kema mochiuas se tekitl ka tlalteposatseluili, sokialtoyaualistli o sekinok tekitl katli kichiuasej iteko amo ueyi teaxkatlalmej, uan mokualtili, yampatsaj elis amo ueyi teaxkatlalmej, tlan mokualtili uan mopanolti tlen katli kijtoua ni achtiui tlajkuiloli, mochiuas ken kijtoua tlanauatili.

Yampatsa kampa amo ueyi teaxkauakaxtlali, mokualtili itlal uan pan ni motlaltokiaj, kampa kitekiuiaj amo uelis mopanoltis tlen tlajtoa pan ni ome uan eyi tlakotontlajkuiloli.

XVI. (moixpolo).

XVII. Machiotinij mexkosenkotili uan machiotlajtolkemej tlen tlaltokayolmej kichiuasej tlanauatili kampa kijtojtos kenijki mochiuas tlaltlamachiuali uan kenijki motemakas tlalmej, kentlajtoua pan naui uan kaxtoli tlen ni tlaijtoli.

Katli ya mokaua tlali ni motlaltamachiuas uan kinemakas katli iaxka pan se xiuitl tlen kema kimachiltijkej. Tlan asiko ni tonali amo mochijki, ni monemakas pan ixpanmiyayotl, katli kuali tlaxtlauas yaya kiselis. Uan moipanitas xitlaualistli tlen tlajtoua tlanauatili.

Machiotlajtolmej inelkualtilis chaneuanij tlajtojtos tlakeya katli kipixtosej, uan ni amo uelis kinkixtilisej uan kinemakasej.

XVIII. Uelis monelitas nochi sentlalilistli katli achtiui tekitinij kichijkej tlen xiuitl 1876, uan amo mochijki ken moneki uan mo axkatijkej miak tlali, atl uan sekinok tlamantli tlen eltok mexkotlali ipan se maseuali o se nechikoli, uelis to tlayakankajkisosolos kema kintlanauiya miyayotl.

XIX. Tlen kijtoua tlanejneuilyotl, to mexkotlal, almontlalmej uelis kichiuastlen mosenkauas kuesolmej ika tlali; ni mochiuas tlen (sic DOF 03-02-1983) uelis kimpaleuisej tlalpianij, teyoualmej uan amo ueyi teaxkatlalmen uan kintlaltopaleuis miltekitinin.

Ueyi tlanauatijketl yaya kisenkauas tlaltamachiuali pan sentikatlalmej tlen ken moyolkej almontlalmej o teyoualmej uan ayamo mosenkatoj ka se o miak teyoualmej; nojkia tlentlalpianin uan teyoualmej. Motemakas tlalxitlauali tel tlanauatili ka itlapaleuil uexkatlajpixkemen, katli kiximati tlanauatili, itstosej nojkia melajmachiojkemej katli kin tlali mexkotlanauatijketl.

Amaxitlaualistli kichiuas se tlanechikojketl tlen kinsenkauilisej kuesolmej tlalpianij, uan.

XX. Tlaltokayotl kiijtos kenijkatsaj mochiuas monelkualtilis teyoualmej uan tlen kin tekimakas uan kiampa kuali itstosej maseualmej ika ininuikaluaj uan kinpaleuis mo ixpankualtilise pan ni mexkotlali, uan katomintlapaleuili, tlalnamikili, pan miltekitl tlen kuali motekiuis tlali.

Nojkia kichiuas amaxitlauali tlen uelis mo kualtilisej pan ininmiltekitl, tlen tlaeliltiaj, kinamakasej, tlen katli moneki.

Sempoali uan chikueyitipaj tlaijtoli. Pan ni mexkotlali amo uelis (sic DOF 03-02-1983) akinejki moaxcatis katlenijki katlikin monekilia nochimen. Yampatsa amo kichuiuase ueyitlanemakani pampa amo tlajtoua kampa tlajnauatili. Yampatsa tlachiuali temaktilis (sic DOF 03-02-1983) amo uelis tlamanauisej ka tokaitl ka tepostekitiyotl.

Tlan amo kiampa mochiua machiotlajtoli kin nakastilanas uan tekichiuanij kin temos katli amo kiipanitaj tlajnahuatili, pampa mo axkati nochi tlamantli, uan kinemaka tlauel patio; nochi nesentiloli katli kichiua tlanemakani, ueyikaltlanemakani, tlen amo tlanemakasejuan kemaj kichiuasej kin chiualtise istnij ma tlakoakan patiyo y, uan nochi katli mo paleuisej uan kintlanauisej sekinok.

Machiojtlajtoli yaya kijtos keski ipati motemakas se tleniki, katli kinmonekilia ka istose maseualmej, uan tlajtos kenijki momoyauas nochi tlamantli uan akinejki san moaxkatis uan kipatiyouas kinkuitlauis tlakouanij tlen inka kikouasej patiyo tlenijke. Machiojtlajtoli kin manauis katli tlakouas uan kayani motlamakas.

Amo kitosneki onkas axkatili katli kichiua tlaltokayotl ipan inon: amatlamoyauili, tepostlamoyajketl uanteposuikatl; chiajkal uan sekinoj tekiaolinistli; yayauitlachiatl kalchiualistli; tekiostotlchiualismej; kaltlilmekachiualistli uan tekitl tlen tlajtoua tlanauatili katli kichiuaj machiotinij mexkosenkotili. Tepostlanonotsali uan teposkaltlasalolnenenketlchiualistli ni tlauel ipatij uankamokualtilia tlen tomexkotlal, tlen tlajtoua sempoali uan makuili tlaijtol; Mexkotlanauatiketl kimanauis tlen nochi tomexko uan kema temakas kakiuili kipias nojan tlanauatili pan tlamantli kamanalnejnemili tlen tlajtoa tlanauatili.

Tlaltokayotl kipias tekikalmen katli motekiuis kampa monekilis, ken tlajtoua tlanauatili, uan tekitisej ka sekinoj teaxkalnechikolismen.

Tlaltokayotl kipias se kaltomiajokuili tlen katli iseli monenemiltis pan iteki. Katli nelmoneki iasitilistli ma onka san se ipati tlen tekimexkotomilistli, ka yani monelkualtilis uan onkas ueyinelkualtili tlen tomexkotlal. Yonse tekichijketl amo uelis kinauatis kaltomiajokuili ma temaka tomin.

Tlateyouali kipiyas ka se sentik tlanatiketltlen itokax temaktil maseuali ten kas uan iskali, ni tlalnamiyantinij moaxkatis yaya kaltomiajokuili uan kipiyas se maseuali, ipan tetomitl katli kijtoua ni nauatili, kiselis, kinelnemiltis uan kimoyauas nochi katli kalaki tomintlachiuali uan amatlaixuatsantli katli kijtoua tlakuilopamitl chikomej tlen ijtoli sempoualtipaj iuan chikomej kanij tlanejneuilyotl, ka sansejtemoltlapaleuili.

Amo kitosneki unka axkatili katli kichiua tlaltokayotl ipan kaltonmiajokuili kampa kichijchiuaj tomin. Ni kaltomiajokuili tlen tlatoua tla nauatili ika itlapaleuil tekichihuani katli kimelaua, yaya uelis ki amapatlas, uan pan nochi tomintekichiualistli, kipias tlanauatili, uan kiuikas inelkualtili. Mexkotlanauatiketl yaya katli kitokaxtis katli kiyekanas kaltomiajokuili ika itlachialis machiolsentili nejchikoli; kichiuas iteki uan tekipanos uan uejkauas pan iteki tlen kuali kichiuas; uelis ki patlase kema kichiua se ueyi tlaixpanoli, uan amo uelis kimakase yonse seyok tekitl. Kena uelis tlan mochiua ka itlachialis kaltominajokuili una kampa amo kiselis tlaxtlauili pan tlamachtilnechikolismen, uan katli kiixnextia yankuik tlalnamikili. Tekipanouani pan kaltomiajokuili, uelis kintlatemolise tlen tlanauatia makuilpoali uan majtlaktli tlaijtoli (110) tlenni tlanejneuilyotl.

Axkayochiualotl kipiyas tlakayochiuali tlanauatiyanij ka tlamantli chikauak tlilmeka tlauili, katli itokax tlatitlanili namikilteyouantinij tlen kas uan tlatitlanili katli kiaxkapanoua tlen tlilmeka tlauili, ipan tetomej katli kitlaliya ni nauatili.

Amo kitosneki unka axkatili tekinechikolismen kampa kimanauia inin teki uan nechikolismen, sentikatekinechikolismen katli kayampa momanauise o mosentikamanauise, kinemakase ika analieuanitlakoanij katli tla eli nikan pan to mexcotlal uan katli kichijchiua, katli mas tlaeli o amo katli moneltekiuia, ni nechicolismen itstose ka tlachialistli o tlamanauili tlen mexkotekichijketl o tlen tlayakankatlaltokayolmej, ka achtiuikin kauase tlen ika tlanauatil tlateyohualotl senkotilistli. Yayani tlateyoualmachiolmej, ka iseli okaitlanauatili tekichijketl uelis kixpolos, kema kiampa monekilia pan miyayotl, katli temakak tlanauatili tlen unkas nechikolismej.

Amo kitosneki onka axkatili katli kipia ipan tonal tekichiual katli eltok, moixpanextia tlajkuilojketlkinmaka uan katli uikaj, uan katli kichiua yayankuik tepostli uan katli kinelkualchichiuaj.

Tlaltokayotl kichiuas tlen tlajtoua tlanauatili uelis, tlan nomekis tlen miyayotl temakas tekikakiuili tlen miyayotl o kitekiuis tlamantli tlen ixkaka axkayotilotl, kema uelis katli tlajtoua tlanauatili. Tlanauatili kitlalis asitilistli uan chiualistli katli kinmapaleuis tekitlaneltili uan itekiuilis tlamantli tlen miyayotl, uan kiampa amo onkas nesentilili katli kin ixpanos miyayotl.

Motlalis ka tekimiyayotl mochiuas tlen tlajtoua tlanejneuilyotl uan uelis mouikas ka xitlaualistli.

Uelis motemakas tlapaleuili nochi tekichiuali katli moneki, kema tlen nochimej, uan se tlatoktsin uan amo kitlanauis mexkotomiajokuili. Tlaltokayotl kimokuitlauis uan kiitas nel kenijki mochijki.

Tlalteyouali kipiyas se tlatitlanili axkayotl tlen yejyekoltlanili kaltonmiajokuili , yaya elis se tlakayochiuali iseltsi ka ixnestikayotl tlajtolketsali uan tlapijpiyali iaxka, kipiyas tlenijki kinelchichiuas tlen tlamakixtilistli yejyekoltlanili uan miak moaxitisej,ijkinoj sankej kampa tlamachiltiya, tllatemouanij, uan kiixkonasej nopa axkatilotl, tlatetekiuil nextilistli, uan kampa monechakoua uan sekinok kampa moixkotona kemaj tekipanoua ka kuali katli tlanamakaj,ipan tetomitl katli kitlaliya ni tlanejneuiyotl iuan nauatilmej. Ni tlatitlanili kiyas ka se tlakechilistli san katli moneki kemaj nelneliya motsontis ka tlakayochiali, san ininjuanti tlanauatisej tlatamachiuali kiampa moixpolos ika yejyekotlanili uan onkas sankualtsimajkauili kampa moaxitiya, tlen uelis se kalakis kampa temakaj tlanechakoli san katli monejki, uan axtlaneltokaj tekipanouanij, xitlaualistli,, tlatlapantli ka imiyakaj o kalton miakajokuilistli tekipanouanij, kampa temaktili sansej katli monejki kemaj kiixpoloua tlachiualistli achtoui yejyekoltlanilistli.

Ni tlatitlanili axkayotl tlen teposixneskayomej ni se tlakayochiuali iseltsi, ka maseuali tlajtolketsali uan axkayotl iaxka, kipiya ka tlenijki kuali iskaltili tlen tepoxtlanojnotsaloli uan teposixnexkayomej, sankej kijtoua ni tlanejneuilyotl uan kampa temaktilia katli kijtoua ni nauatili. Uelis mochiuas, kipias tekitlaixnamikili sankuatsi, kimoyauas uan tlakuitlauis katli mochiua, kiseliya uan katli kitekiuiya tepostlilmekajtlanojnotsaloli, ka tlilmekatl uan kampa kichiua se tekipanoli uan teposixnexkayomej, ijkinoj katli kipiya panolistli kalchiualistli, uan ka seyok uan sekinok tlamnatli katli monejki, tlachichiuali sankej kijtoua ipan ijtolmej chikuasentipaj uan chikometipaj kanij ni tlanejneuilyotl.

Ni tlatitlanili axkayotl tlen teposixneskayomej uelis nojkia tlanauatijketl ka tlanextikayotl yejyekoltlanili kaltonmiajokuili ka tlasentili tepostlanojnotsaloli uan teposixneskayomej, kampa tekitissankejke tlakechilmej kanij ijtoli uan machiotlajtolmej katli tlaliyatlatitlanili axkayotl tlen tlayejyekoltlanili kaltonmiajokuiliuan kampa moaxkapanos tlaixpanextia kaltlanamakani kampa eltok tlenijki kinekij kitlamiltisej tlaixkotonali tlen yeyejkoltlanili uan majkauili asitilistli; amo temaktilis iuexka nechikoli uan tlaltipaktli teyoualmej, ka tlatemaktilistli sentlapijpiyali kijchikopatlas katli kikualtlalis imiyakaj kemaj se tlanojnotsali yayak tlatemaktilis tlentepostlanojnotsali uan teposixnexkayomej motekiuis ka sansej tlanamakilistli o se kakiuil tlaltipaktli, tlanauatis tlasojsololistli, xitlaualmej o tlatlapantli san katli monejki motsontis neneliya, uan uelis mochiuas katli kijtouaipan ijtolmej chikuasentipaj uan chikometipaj kanij tlanejneuilyotl.

Tlatitlanili kimelaua, temaktilistli kemaj axmotekiuiya, ijkinoj tlatemaktiliya o mopatla patilistli kampa ki olinia uan kichiua, axkayotl tlen tekipanolistli ka imiyaka teyoualmej kinmmaktiliya tlaneskayotl tepostlanojnotsaloli uan teposixnexkayotl. Tlatitlanili kimachiltis ni maseualtlakuiloketl kampa peua uan kampa tsonti, se uelis temakas se tlajtoli. Tlatemaktilistli uelis kitekiuisej ka tlanamakili tlaixpanexpa, iyantok uan ka imiyaka kin kalakisejtlen teyoualmej uan maseuali kuatitlamej, katli kitlakechiya tlajtoltlasenkauali ka tlaasitilistli, tlapeualtilistli katli eltokej ipan ijtolmej ome, eyi, chikuase; uan chikomej kanij tlanejneuiyotl. Ni tlatitlanilikiitas katli motlanetia, kampa tlatemaktiliya, ijkinoj o tlatemaktilistli tlen yolchikaualotlmotlakechitokej ka yanij tekitikaj axkayotl. Nochi tlayolmelaualistli katli kijtosneki ni tlakuilolpamitl amo uelis mouikas uan motitlanis ka chiyalistli amo miyak tlen sempoualli uan majtlaktipaj tonali; sankej panotiuala tonali uan amoyok kiseliya kamanalistli, ni tlakechili kimakilis amatlatechpouilistli.

Tlatemaktilistli kampa temaka tepostlimekatlanojnotsaloli uelis temakasej sentikaj tlaixpanexpa, kiampatemachtli monechikosej, se motlachilis kampa monechikoua ka sentika nekilyotl uan temachtli echkapantsi, ipatikayotl tlen yochilkaualotl katli kitsontlamiya; amo uelis kitlachilis katli kitlankej tlakuitlauiltilotl ka tominchikauali. Tlatemaktilistli motekiis ika sentik uan pakilyotlkampa ki kixtia tomi yejyekayotl kampa tekititok uan kinmakatok xitlauaksankej kijtoua ni nauatili uan tlanelchichiuali atsalantik tekipanolistli. Ni tlakechil axkayotl tlen teposixneskayotl kiuikas sentik amatokayotl tlatemaktilistli.Ni Nauatili kijtoua o ki melaua tlaixnexpa tomin tlajyouiltili kampa kinestiya amoyok kichiuasej tokaj tlatemaktilistli, ka sekinok, kampa amo motsontikej tekiaxkatilotl.kampa mokajkej tlajtoli uan kampa momapaluia.ipan tlaixkotonali tlen tlatemaktilismej,ni tlakechili tlamachiltis ka axkayochiualketstli uan kiampa kichiuasej, uelis, inin tlanauatil katli monejki monelchichiuas tlen kimakilis ipan tlapaleuil yolchikaualotl.

Tlatitlanili axkayotl tlen yejyekoltlanili tomintipanuan tlen kaltlanauatili axkayotl tlen teposixnexkayotl, elis iseli tlanauatis ipan sematilistli uan tekipanoli, yejyekoltlanili ipan tlayejyekoli nochi sansej tekipanolmej, uan tlanatisej san katli uala:

I. Kitlalis nelkualtilistli ka senlanatili;

II. Tlayejyekosej tlachil tlaxtlauili ka seyok selnemilis. Machiotlajtoltinij nechikoli kinelchichiuas kuali tlakechili tomin tlachilistli kiampa tlaasitilistli mochiuas kuali tlayejyekoli uan katli kimelaua inin yejyekotlanili;

III. Kitlalisej inin axka amatlakechili, ika se tlachiuali tlen tlaixtlalistlika maseual nechiolistli katli monejki;

IV. Uelis motlalis sematilistli tlatekiyouili tlen ixnestili kemaj motsontis ika tekipanol tlayektlalis ipan tlasentili inin yejyekoltlanili;

V. Nauatilmej kinelchichiuasej, tlen sesej tlakanejchikoli, tekitikauali katli kiixmati kemaj peua tlatemoli uan katli kisenkauas ipan tlaolichiuali neneliya mochiuas setlamantiktlatemoli;

VI. Tlen tlakayochiuali tlen ueyi tlajtouani uelis kitsontisej ka tlajtolmelaualistli atsalantik uan asitilstli ika tlajtoli. Makauilos ika sentik uan kiijtosej nochi tlamantli ka nechikoli tlen tlaixtlalistli; inin nechikolistli, tlajtoltlasenkauali uan uelis mokualchichiuas sentika tlaixnestili teaxkanij katli kijtoua ni nauatili;

VII. Nochi tekpanyolmej, tlachiuali kielkaua tlatitlanili axkayotl tlen yejyekotlani tomintipaj iuan tlalnamikyantinij axkayotl tlen tepostlaixnexkatl uelis tlakuaualpetonili iyojtsi mauil temoli uan amo uelis onkas tekikotonali. Pano se pamitl nopa tlatitlanili axkayotl tlen yejyekoltlanili tomintipajkitlalis tomintlaxtlauili kin uejkatlaliya tekipanoli , xitlaualistli, tlatlapantli pakilyotl o tekipanolismej, yanij mochiuas kemaj nelchichiuali tlen mauil temoli kanij,kimoyauas. Kemaj moijtoua monelchiuas kanij tlakanechioli kampa peua se tlaolichiuali nenentiyas ka se mauitemolisan uelis tlakuaualpetonili kitlamiltis tlaixpanoli katli mochijki ipan nelkualtilistli kemaj tlaolichiuali; nochi tekpanyotl katli motekiui ipan tlaolichiuali inon uelis tlatlanilistli ipan manauil temoli mopeualtis ika nelkualtili katli kijtosneki. Nochi manauiltemoli elis amatlakechili ka tlajtoltlasenkaketl uan mauililtekitinij katli tlamtinij ipan tlaixmatilistli tlen ijtoli najpouali uan majtlaktli iuan nauitipaj tlaijtoli kanij tlanejneuiyotl. Uelis moselis nochipa tomin tlaxtlauili ka tlanejneuiltipaj ika tlachiuali ipan tlaolichiualismej;

VIII. Katli kiyejkana tlakayochiuali kipanextisej sesenxiuitl se tlapaleui tekitl uan ejeyitipaj meestli se amatlayolmelaualistli tlen teipanolmej chikauak tlachiuayanij uan tlaijtoltiyanij tlen mexkosejkotili; kiixpanextisej ipan machiosentili nejchikoli sesenxiuitl uan ipan machiotlajtoltinij tlen mexkosejkotili ka tetomitl ijtoli najpouali uan majtlaktli iuan eyitipaj tlaijtoli kanij tlanejneuiyotl. Tlen axkayochiualketstli uelis tlatlanis katli ueli machiosentili pan ixpanextili katli kiyejkana kayanij;

IX. Nauatili kimoyauas kanij tlakayochiuali tlen tlanextili tlanauatilko ika amatlapeualtilistli tlen ueyi tlajtouani bajo principios de gobierno teposixnextili uan tlapostos tlajtolmatili;

X. Tomin tlaxtlauili katli kiselisej tlen tlaixnamikinij uelis mosejkotilis katli kijtoua ipan ni jtoli chikuansepouali uan chikometipaj kanij tlanejneuilyotl;

XI. Katli tlaixnamiki tlen tlakayochiuali uelis kinpatlasej ininteki ka ome eyitipaj tlatlapantli tlen imaxuan katli mopantiya mexko tlaijtolxitlaketl, katli tlauel poliui ipan tlayejyekoli tekipanolismej, ka tetomitl katli kitlaliya ni nauatili, uan.

XII. Se tlakayochiuali kipiyas imaxuan san tlaixpiyalistli, katli kiyejkana yaya uelis kitlalisej ka ometipaj iuan eyitipaj tlatlapantli katli imaxua mopantiya ipan machiotlajtoltinij, ipan tetomitl kijtoua ni nauatili.

Ni tlanatilko tlakayochiualismej, sankej tlatitlanili axkayotl yejyekoltlanili tomintipa sankej tlalnamikyantinij axkayotl tlen teposixnexkayomej mosejkotilisej ka chikometipaj tlaixnamikinij ka tlanauatiketl, kintlaliya tekitlalistli tlen axkayochialketstli ka tlaixtlalistli tlen tlaijtolxitlaketl.

Ni tlanauatiketl tlen se tlakayochiuali kitokaxtiya ka machiosentili nejchikoli ka nopa tlaixnamikinij, ka tlaixtlalistli tlen ome, iuan eyitipaj tlatlapantli imaxuan katli mopantiyaj, ka nauitipaj xiuitl, uelis kintlalisej sempatsi pamitl.Kemajkintlaliya makiixnamiki se tlaixnamiketl katli nelneliya kitsontis iteki katli kijtoua ni tonali, tekipanos ipan tekikali san kemaj poliuis sankentsi itekipanol kej tlaixnamijketl.

Nochi tlaixnamikinij uelis motsontisej ka yanij amatlanekilistli:

I. Eli Mexko tlakatl motlakatilis uan kejna mits melaua nochi xitlaualistli uan ixpantlajtolmej;

II. Tijpiyas sempouali uan majtlaktli iuan makuiltipaj xiuitl;

III. Kuali pakilyotl tikixnextiya uan amo tijchitok tlaiyouili ka tlaixpanoli kemaj mits kalsakej ika miak xiuitl;

IV. Tijpiyas mo amatlamatilistli;

V. Ya timo tekipanolti, ka eyitipaj xiuitl, ka tlatekpantli tlamatil tekipanolismej, ka sentik yolchikaualotl o tlamachtikayotl ka tlamantli asitilistli yejyekoltlanili tomintipaj, tepostlamoyaualistli uan tepostlaixneskayotl, san katli monejki;

VI. Kitlalis, ipan tetomitl kanij tlanauatili, tlen tlaixmatilistli katli monejki kemaj tlayejyekol tekitikayotl;

VII. Amo kemaj tekititok tlateyoual tlajkuiloketl,nochi tomintipaj mexko tlanauatiketl,axkayo machiotlajtoltinij uan teyoual tlajtolxitlajketl, tlateyoual tekitiketl, tlanauatijketl tlen tlaltipaktli axkayotl,kayanij xiuitl kemaj kitlalikej, uan.

VIII. IPan tlatitlanil axkayotl tlen yejyekaltlanili tomintipaj, katli axmotekiui, katli teipa eyitipaj xiuitl, amo onkaj tekitl, yani kiixnamijki uan tekititok pan ni ueyi kali kampa tekiti kampa itstoya maseualmej o sekinok tlen kenijki mochiuas kin tlayouiltijtokejsankej kinmelaua kin notstokej atla momapaleuia tlaltokayomej. Pan ka tlaixnamiktiyanij axkayotl tlen teposixneskayotl amo kintekiuitokej, iyoja eyi xiuitl, iyonsej tekitl, tlaixnamijkej o tekipanoli sentik tepostlachichiuanij katli tlaompanamakanij o sentlapijpiyali katli ixnestokej ininjuanti, tlayektlaliya tlen tlalnamiktiyanij.

Ni tlatitlanili ax uelis tekipanosej ipan katliueli o seyok tekitl, tekitl kampa kichiua sentika tlatitlanili, uan kinkixtiya katli tekititokej ke tlamachtijkayotl; kampa ki kixtia kemaj kiixmatis kuesoli kipias ejeltili xitlauak o inka xitlauak, kijtoua nauatili, kampa kikualtiliya, uan uelis maseualmej sankej kimelaua, uan kiixnamijki ni tokayotl kanij naui tlanejneuilyotl, uan ixpantlajtol tlatemoli. Ni nauatilli ki kualtilis ni kampa kichiuasej sanjke kimelaua kin tlaltokej tekititokej uelis tlanauatis kampa tlaejlamikisej ka kuesolmej, kinmelaua maseualmej ki ixpanextiya katliejelti nimaseualmej ka tomintipaj tlayektlaliya.

Katli tlaixnamikinij kampa tekitito san chiknauitipaj xiuitl uan amouelis kikauas uan uelis tekitisej yankuikej ipan ni tekititl. Inon uelis kampa ni panotok kuesoli uan ax kiseliya tekititok, kampa kisa uan kitlaltokej kimelatok, ika yanij mochiuas katli nestok ipan ni ijtoli uan asitilistli katli ipatlakaj kemaj kitsontis xiuitl katli monejki.

Katli mokajkej tekitisej ki ixpanextisej amatlatsintokilistli kemaj tlajtlankej kampa kinextiya pan tlapoualmej achtiui, kampa tekititok kanij maseual tlaixneskayotlmokalakitokej axkayomej Mexkokaltominajokui uan tlaxtlaua ni mexko uan tlalnamiktiyanij axkayotl katli kinelkiitas ipan tlamachtikayotl, uan tlalnamiktiyanij namikilteyouantinij tlapoualistli uan kampa eltok amochtli ki ejlamiki ni tlaltepaktli.

Kampa kinnauatiya, tlanauatiya kampa kin tlapejpenia kitlalisej nechikoli kemaj kipiya se kakiuili uan kampa kaktok uan tekititokej, kijtosej ka inin miyakaj uan tlaixtlalis kampa tlaixnextili kanij tekitiketl tlaltokayotl ka ueyi uan uekatok tekititok, kipias kuali tlaixtlalistli.

Kampa kichiua se amatlayejyekoli kampa kijchijki tlaixmatili, tlaixtlachili maseuali uelis kipouas katli kinejneuiliya kemaj tinejneuilis ome tekikalmej ueyi tlamachtilkapaj uan kitolis kuali kemaj monextiliya ipan tlamchtijkayotl.

Ni tlalnamikyantili tlen tlamatilkayotl kemaj kaktok, kititlanis kampa kichiua ma kitsontikaj tlanauatilistli kampa ikuilotokej pan se amatl ka axmiyak ke eyi uan axpanos makuili tlayejyekouanij. kichiua kemaj tlajtlantok uan kemaj kinektok tekitis, ki kixtisej inin tlayejyekol kipiya kipanoltisej uan ki kixtos achi uekapa kampa kin tlapejpenia kipia ki tsontis pan tlapouali maseualmej ki panoltiya kin tlajtlanisej se yankuik amatlanotsali. Nopa kemaj akij kichiua ma kitsonti tlanauatilistli kintlapejpenis kampa kichiua se tlayeyekoli, tlaijtolxitlaketl kinektok tekitis uelis temakas nopa tlajtolxitlaketl.

Kampa kitlaliya inin tokax uelis kichiuas kampa momatlanankej ka ome uan eyi tlatlapantli ka imaxua ka tlaijtoltlaxitlaketl moixpanextiya, pan ipan kakiuili kampa axuelis se ki ikuinis majtlaktli tonalmej kemaj tekiti kemaj peua mo ixpanextia kampa ke kikotonkej kitlalisej, kemaj kimakaj se kakiuili, nochipa tlatitlanili kichiuase se amatlakuiloli uan kititlanisej uan ka ni tlaijtoltlaxitlaketl. Kemaj ka machiosentili nejchikoli ax kinextis tekitis kemaj kitlaliya o kitlapejpeniya kitlalisej kanij kemaj kichiua ma kitsonti tlanauatilistli, tekitiketl pan mexko mo kalakis se yankuik amatlajkuiloli, kimelaua pan imaxak achtiui. Kenikij mochiuas uelis mo ompouis kej kenikij uan mokauas setsi maseuali ki panolti ka maseual tlayejyekoli, ki tlalisej tekitotok ka xitlauak atla kampa kejkij kichiua ma kitsonti tlanauatilistli.

Nochi kampa kichiua tlaixtlalistli uankintlapejpeniya katli tlaixnamikinij amo uelis tijchiuas tlakuaualpetonili.

Sempoali uan chiknauitipaj tlaijtoli. Tlan onkas tlanauili maseualasitilistli, uan amo onka kuali nechikoli pan tomexkotlal, uan sekinok katli kitlalis nechikoli pan ueyi kuesoli, san tomexko ueyitlanauatijketl, ika tekitlayakakanin uan axkayotltekitinij nejneuili, una ika itlanauatil machiotinij mexkosenkotili, uan kema mosiaketsaj, katli nochipa tekipanouaj, uelis kiketsas pan nochi mexkotlali uan pan seyok kakiuili ixitlauiolok katli kipia ixtinij, katli omo kikauas tlen uelis kichiuas nimaya uan amo oui pan ni tlaixpanoli; ni uelis kichiuas pan se keski tonali, ika itlanauatil tekichijketl uan amo kiasis san se maseuali. Tlan moketsas mochiuas kema itstosej tlateyoualol senkotilistli, yani temakas kakiuili katli monekis uan mexkotlanauatijketl kisenkauas kuesoli; tlan panos pan tekinesiaketsali, monechikose tlateyoualol senkotilistliuan yaya kijtos kenijki kisenkauas.

Ipan Amatlanauatili katli kitlani, amo uelis kichiuasej tekikotonali tlen tlayejyekoli xtlaualistli kampa amo onkas tlaixpinaualistli, katli itlaneltokil tlen tlakayelistli tlajtolketsali,ika inemilis, katli kipiya se maseuali, ka tlamanauilistli iuikalotl, tokayotl, mexko tlakatl, inin xitlauil konemej; ixpantlajtol xitlauili; tlanejneuil tlamanauilistli, tlanejneuili uan tlaneltokayotl ka tlatekiuil tlamantli ; kuali tlamelaualistli uan ikankistekipanoli ; mauilili tlaiyouil temiktili; mauilili tlakayo tlaiyouili uan mauilili ixpololtlaixpanoliuantlauitektli ;ni tlakuawaltekatl itstiketl tlauel monejki tlamanauiistli ka xitlaualistli.

Kampa moixkotona o tlen tlayejyekoli tlen ininxitlauilis uan tlamanauilistli uelis eltos tlachichiuali ipan tetomitl katli eltokej kanij tlanejneuiyotl iuan temajmati se temaktilis katli mochiua tlaixnamikili, kiitas nochipa peual tlamelaualistli, mexko ejketl, teluili, tlaixneskayotl uan amo tlaixpinauaistli.

Kemaj motlaliya tlaasitilistli o moixkotona tlen tlayejyekoli ininxitlauilis uan tlanelchiualistli,kemaj kitsontiya tonali kianij amatlanauatiya tlen sejkotili, nochi tlatamachil tlamanauilistli uan tlatekiyouili kichiya nimaya.Chiualketstli amo uelis kichiuas tlaixtlachilistli ka amatlanauatili ipan sejkotilitlaompouis tlaixkotonali.

Ni amatlanauatili temaktiliyakanij chiualketstli kemaj tekikotonali,uelis moitas nelneliyotl achinimaj ka tepanitali tlen uexkapan namikilteyouali, katli kipiya kiijtos nimaya ipan tlanejneuilyomej uan katli uelis mochiuas.

Ome Tekpanali

Tlen Mexkoeuanij

Omekaxtolitipaj tlaijtoli. Mexkomaseualistli momaka ika tlakatilistli uan ka amatlanextili:

A) Eli mexkomaseualmej ika tlakatilistli:

I. Katli tlakatisejpan mexkotlali, tlen kampa ueli euanijinin tatauaj.

II. Katli tlakatise ipan sekinok ueyiteyoualmej tlen amo to mexkotlali, sanke inin tatauan kenaj mexkomaseualmej, katli itaj uan inaj tlakatkepan mexkotlali;

III. Katli tlakatise pan sekinok ueyiteyoualmej tlen amo tomexko, ikoneuaj tlen itatauan mochijtokej mexkoeuanij ika amatlanextli, katli itaj uan inaj mochijtokej mexkoeuanij ika amatlanextili, uan.

IV. Katli tlakatisej pan akali uan pan tepostototl katli kipia ni mexkotlali, ika katli tlen tlauilana, uan katli tlen tlanemakanin.

B). Eli mexkomaseualmej ika amatlanextili:

I. Nopa katli amo mexkomaseualmej kinin maka nopa ueyikaltlasentilistlanauatili se amatlanextili, uan.

II. Nopa siuatl uan nopa tlakatl katli monamiktiaj ika se siuatl o ika se tlakatl tlen mexkomaseuali, uan ma ki tlalikaj ininchampaj ipan ni mexkoteyouali uan katli ki sentiliaj nochi tlanauatili tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Ome kaxtoli uan sentipaj tlaijtoli. Katli kipia kichiuasej mexkoeuanij.

I. Kinchiualtisej ininkoneuaj mamomachtikaj panmiyayotl kaltlamachtiloyanoteaxka kaltlamachtiloyan tlen uelis momachtisej pan xochikaltlamachtiloyan, chikuasen xiuitl kaltlamachtiloyan uan eyi xiuitl kaltlamachtiloyan, uan kiselise amatsonkotoixpantili, ken tlajtoua amaxitlauialistli.

II. Moaxitisej pan seja kauitl uan tonali kemaj tlanauatia teyoualtlatilanketlkampa euanin uan kinmachtise tsonkototlamachtilitlen uelisej kitekiuisejtepostlatopontli uan tlaiximatisej kenijki monenemiltisej;

III. Moijkuilose uan kitekipanosetomexkotlali, tlen tlajtoua amaxitlaualistliuelis kimanauis nemajkayotl, mexkotlaliuan tlaipanitali, xitlaualistli uan sekinok katli iaxka mexkotlali, nojkia tlan onka pakilistli uan kuali nechikolistli; uan

IV. Tlapaleuis ika tomintlaxtlauili ika axkayotilotl, D.F., tlaltokayotl, teyoualtlatilanka kampa momelauaj, sa san se ken tlajtoua xitlauak kamanali.

Ome kaxtoli uan ometipaj tlaijtoli. Machiotlajtoli kinelkualtilis xitlauilis,katliamatlaxitlaualistlitlen ni mexkotlali kininmaka,mexkomaseualmej katli kipia seyok inin tlalneluayotl uan kintlalis tekpanyotl ika ijkino amo onkas kuesolmej katli kipiaj ompa inin neljuayotl.

Kema se tekitis, tlen tlajtouatlanejneuilyotl, moneki tlaakatitosej pan mexkotlali, san yani uelis tekitisej uan amo kipias seyok sekinok neluayotl.Ni nojkia mochiuas ika sekinokmachiotlajtolmej tlen temaka nopa kaltlaxitlaualchijkemej.

Kemaj kuali ti itstosej ipan ni mexkotlaliyonse tlakatl katli amo mexkomaseuali uelis tepaleuis ipan kaltlanextilitlauilanili yon ipan nopa tetiktlamanaulistli. Tlen uelis se maseuali itstos ipan se kaltlanextilitlauilanili kemaj inkaj onkas se tlauilanili uan tepostlamanauilistli o tepostototl tlamanauilistli nochiopa, uan tlatekitis pan inoj, moneki elis se mexkomaseualtlakatl.

Yampatsa ni tlaneltokayotl mochiuas ipan nopa tlanauatiyanij katli ki ixnextiya nopa kaltlanextilitlauilanili uannochisaj pa sekinok katli ki malinaj teposmej katli nemij ipan atl uan ki tekiuaj topantli.Yampatsa moneki katli tlayakanas ken tekichijketl kampa asi akalmej uan tlayakanketl kampa asi tepostotomej.

Nopa mexkomaseualmej elisej sansej ika nopa katli amo mexkomaseualmej ika nochi amatlajtoanij uan ika nochisaj tekitl, uan tlanauatili tlen temaka nopa to ueyitlanauatijketl kemaj tlen uelis moijtos se eli sentikmaseuali.

Eyi Tekpanali

Tlen Analieuanij

Ome kaxtoli uan eyitipaj tlaijtoli. Amo mexkotlakamej, katli amo kisentiliaj tlamantli tlatlalismej ipan itlakotonka sempoali uan majtlaktli tlanauatili (Art. 30).

Kipia tlaxitlaualistli katli temaka tlen achtiui tekpanali, iyijok tlaijtolnechikoli, tlen nitlanejneuilyotl; sanke nopa ueyi mexkoptekitijketl kipia nopa ueyitetikayotl tlen ki chiuas ma kikaua ni mexko tlali, nimaya uan amo kitlakakilisej, nochi analieuanij kema kiitasse tlanauili.

Analieuanij amo uelisej mokalakisej ipan tlapepenolpa pan nimexkotlali.

Naui Tekpanali

Tlen Mexkoeuanij

Ome kaxtoli uan nauitipaj tlaijtoli. Eli mexkomaseualmejnopa tlakamejuan siuamejkatli kipia tlanextli, tlen kisentilia uan nojkia katli nijka tlajtlani:

I. Kitsontijtokej kaxtoli uan eyi xiuitl, uan.

II. Kipia kipixtosej se kuali nemilistli pan ni tlanextli.

Ome kaxtoli uan makuiltipaj tlaijtoli. Ni ininxitlaualis mexkoeuanij:

I. Te tlapejpenis ipan tlanauatilkayotl kemaj se kitokaxtia to tekitiketl;

II. Uelis elis kitekitlajpepenisej pan nochitlanauatilkayotl uan nojkia ki tokaxtisej ipan seyok tekitlanauatili,tlen tlajtouatlanauatili.Toxitlaualis uelis se tlajtlanis amatokayotl tlaixnextili ika tekitlapejpenianij katli kimelaua sentikajnechikoli ikinoj sankej mexko euanij tlajtlani ininamatokayotl setlamantik tlanauatili uan kitsintisej amatlanekili, sakej moneki uan tlajtoua amaxitlaualistli tlen machioketstilistli;

III. Mosentilis iseli uan ika majkauili ika imelajka pan tlasauaniltlapejpenili tlen ni mexkotlali.

IV. Ki itskis nopa tepostlatoponilmej tlen sentikikayol, ika ki manauisipan nimexkotlali uan inintekikalmej tlen tlajtoua tlanauatili.

V. Uelis amatlajkuilol tlajtlanis pan nochi tekichiuali.

VI. Uelis kitlalisej katliueli tekitl o tlaixnamikayotl tlen sentikatlanauatiyanij, kipiasej sematilistli tlen tlajtoua tlanauatili;

VII. Peuas nauatili, ipan amaxitlaualistli uan amatlanekilmej katli kiij ni tlanejneuilyotl uan nauatili tlen sejkotilistli.Kaltlanauatiltlapejpenolpa uelis kipias tlakechilmejkanij amatlajkuiloli katli temakaj nauatili, uan.

VIII. Tetlapejpenis ipan tlachili kemaj sekitokaxtiya to tekitiketl ka amatokayotl uexka tlamilistli, motlakechiya katli uala:

1o. Elis amatlanotsali ika machiotinij mexkosejkotili tlatlanilyotl:

a) Ueyi tlajtouani;

b) Sansejtike omekaxtolitipaj uan eyitipaj poualistli imaxuan katli ueli ika machiotinij mexkosejkotili;

c) Mexkoeuanij, kasej tlatekpanili sansej, yejtlalili ka ome poualistli katli ikuilolmej ipan tlatekpanali tlaixtlaltlapejpenolpa, ipan amatlaxitlaualistli tlen tlajtoua nauatili.

Ka tlapiyanij ipan tlakuilopamitl c) achtiui, tlatlaniyotl uelis elis motlalis sentikapaj kasej machiotinij mexkosejkotilistli,

2o. Kemaj nochi tlajtolkamanalti, kitlaliya, omepoalitipaj ka poualistli katli mexkoeuani tlajkuilolmej ipan tlaixtlapejpenolpa, uelis axkayochiualotl uan axkayo machioketstili katlii tekitinij yejyekoltlanilistli;

3o. Amo uelis elis tlenijki tlaixtlapejpenolpa katli moixkotona itstinij ixkayotin ixmatilolpa kanij tlanejneuiyotl; peual tlatlapantli ompoualitipaj yampatsa ; tlapialtlapejnolpa; katli kakaki uan ktekiuiya tlateyouali;nelkualtilistli namikilteyouantinij uan nechikolistli, tlayejyekoli uan tlanauatilieltos tetika tepostli. Tlachiualtlamanauiyanij namikilteyouali tlasenkuas, achtiui amatlanotsali katli kichiuas machiotinij mexkosejkotili, ipan tlanejneuillolpa ka sentikapa;

4o. Kaltlanauatiltlapejpenolpakipias tekitiketl, tlaixtlalili xitlauak, uan kiitas amatlanekilistli katli eltok ipan tlakotonili C) amatlakuilolpamitl 1o. Kampa mo ixnextia ipan tlatlapantli, ijkinoj sejkotilistli, iskali, tepoxtlamatili uan tlatsintokilistli kampa ixneski.

5o. Tetlapejpenis ipan tlachili mochiuas yampatsa tonali tlen tekiaxkayotlapejpenolpa;

6o. Tlasenkaua Kaltlanauatiltlapejpenolpa uelis kichiuasej tlakuaualpetonili ipan amaxitlaualistli kijtoua tlatlapantliVI ijtoli omepouali uan sentipaj, ijkino sankej tlatlapantliIII eyi ijtoli najpouali uan chiknauitipaj kanij tlanejneuiyotl; uan.

7o. Nauatilmej kitlaliya katli kuali kemaj kichiuas nelneliyotl o katli eltok amaj tlatlapantli.

Ome kaxtoli uan chikuasentipaj tlaijtoli. Yanikatli kichiuasejmaseualmej tle itstoke ipan mexkotlali:

I. Moijkuilosej ipan amapouali tlen kipixtokej nepanteyoualmej, tlen kiijtosej iniaxka katli kipia, kaltekipanoli, nemachtilamatl o pan tlake tekitl ipan motlamakatok; kiampa nojkia moijkuilosej ipan machiyonamikilteyoual maseualmej tlen kiijtoua machiyotlajtoli.

Nopa nechikoli iuan chiualistli tlen machiyonamikilteyoaul maseualmej uan nopa amamej katli temaktilia tlen ixnesisej mexikomaseualmej kimelaua tlenyolchikaualmiyayotl, uajka, kimelauali iteki tlaltokayotl uan maseualmej tlen katli kijtoua machiyotlajtoli;

II. Moijkuilos pan tlamokuitlauilnechikoli;

III. Tlaixuasanis keman kimelaua tlen tlajtoktok machiyotlajtoli;

IV. Tekitisej tlen kitlanke ipan tlaixuasanilij tlen axkayotilotl o tlaltokayotl, uan amo keman tekipanosej sankiampa; iuan.

V. Tekitisej pan teyoualtlatilanketl kampa itstok, nopa tekitl tlaixuasanilistli iuan tlajtolketsali.

Ome kaxtoli uan chikometipaj tlaijtoli.

A) Yonsej mexkoejketl uelis kikixtilisej ineljuayoejketl tlen ni mexkotlali.

B) Se maseuali uelis kipolos iamatlanextili kemaj:

I. Kemaj yaya kinekis yas pan seyok anali altepetl,kemaj kitekiuis amamej tlen kiijtos ya ax mexkoejketl o kemaj kitekiuis se anali amatlaixkiopinkayotl, kema kiseli uan kitekiuia se tokaitl tlen temaka se analialtepetl, uan.

II. Kema iststos ka amo tlakotomitl ka makuili xiuitl pan se analialtepetl.

C) Neljuayoejketl uelis kipolos:

I. Kema se kiselis uan kitekiuis tokaitl tlen seyok analialñtepetl;

II. Kemaj sankineki tlapaleuis panse miyayotekitl ka se analialtepetl uan amo tlanauatiaj machiotinij mexkosenkotili.

III. Kema kiselistokaitl uan tekitl tlen seyok analitekitijketl tlan amo tlanauatiaj machiotinij mexkosenkotili, uelis kiselis tekitl tlen amatlajkuiloli, yankuik tlaixnextili uan tetlapaleuili.

IV. Kema kipaleuis se analiejketluan yani kixpanos mexkotlali uan se analitekitijketl, uan temaka se tlenijki tlen ixpa analiuexkaketsali.

V. Tlapaleuis, ika namikilteyouali,kasej analieuanij, o tlanauatilko anali euanij , katliueli tlamatil amatlatlanilyotl o se kaltekichiketl iuexka tlaltipaktli, uan.

VI. Uan sekinok tlen tlajtoua tlanauatili.

Ome kaxtoli uan chikueyitipaj tlaijtoli. Xitlaualistli katli kin monekilia nochi maseualmej mokotona:

I. Kemaamo mochiua uan amo tlamachilti,tlen katlitlanauatia omekaxtoli uan chikuasetipaj tlaijtoli. Ni tlakotonkayotl uejkauas se xiuitl iuan motlalis ka sekinok tlajyauilistli tlen yampatsa panolistli tlen tlajtoua machiotlajtioli;

II. Pampa tlan itstos pan se amanemilistlaixpanojketl ka se tlaixpanolistli kampaki namikis kaltsakuilistli tlen mopouas tlen kema kitski tlanauatili;

III. Kema motlamilti kaltsakuilistli;

IV. Pampa monejnenkachiua tlan nochipa motlailtiya, tlen katli eltok iuan mopanextijtok tle katli ki ualika uan kijtoua machiotlajtoli;

V. Pampa mochololtipan tlanauatili, tlen kema se tlanauatili kijtoua kikaltsakuase uan tlen kema motlamiltis tlaijyouili;

VI. Pampa eltos tlamiltili uan kitlaliaken se tlaijyouili kema mokotona xitlaualistli.

Machiotlajtoli kjtos kema kipolos, uan sekinok tlen mokotona inin ixkayotl istinin, uan kema monelkualtilis.

Ome Tlaijtolnechikoli

Se Tekpanali

Mexkosentikatetilistli Uan Kenijki Motekitlalis Tekichiuanij

Ome kaxtoli uan chiknauitipaj tlaijtoli. Mexkosentikatetilistli eltok pan itstinin. Nochi miyayotl tlalotlpeua pan itstinin uan motlalia ka monelkualtilis tlen inon. Itstinin nochipa kipia tonali ixkayotilistlitlen ki patlas o ki kualchijchiuas tlen itekitikauan.

Omepoalitipaj tlaijtoli. Istinin kimatij kenijki monelkualtilisej pan semexkoaxkayotl, sentiktlapepenolpa, axkayotili, kipia tlaltokayolmej majkauilotluan ka sentikatetilistlitlen nochikualtilistli;uan ka se sentikotilistli axkayotilotl tlen tlajtoua tlanejneuilyotl.

Omepoali uan sentipaj tlaijtoli. Istinin kipia mexkosentikatetilistli ika machiotinin mexkosenkotili, katli kichiuasej inoj uan pan tlaltokayolmej, tlen katli inmelaia kichiuase, tlen tlajtoua ni tlapejpenolpa uan tlen katli tlajtoua tlaltokatol tlapejpenolpa, uan amo uelis kixpanosej katli kijtoua o mochijki ka se mexkosentikatlanauatili.

Kema moyankuitiaj miyayotl machioketstinin uan mexkochiualketstli mochiuas ka majkayotl tlapejpenili, ken moneki uan kema motekitlamiltis, tlen katli nika ijkuilijtok:

I. Sesentikatlanejneuili yani tlaltokayolmej tlen kitemoua nekualtili miyayotl;machiotlajtoli tlajtos katli monekilis uan ka yani xitlauakmoamaijkuilos uan kenijnki mosesenkanelkualtilisej pan se tlapepenolpa. Mexkosesentikatlaneneuili kipiasej ixkayotl motekitlapepenisejuan ininxitlaualis,monekilisej uan tlateliuili katli monejki.

Sesentikatlanejneuilikipia kiaxitilisej ma tlapaleuika tlen itstinin, kiixpantlalis tlen mexkotlapejpenili uan ken nechikolismej itstinin, uan mamiyayotl tekipanokaj tlen tlajtoua machmej, ka tlaneneuili tlen tlajtoua ka tlauasanuili, majkauilistli, ixtakatsitlapejpenili uan ken moneki, san itstini uelisej kichiuasej sentikamexkonechikolismej uan ka majkayotl moijkuilosej tlen sesenka ka yajuantij; ka yani, amo uelis mokalakis tlen sekinok tlalnechikolismej ka seyok tlanejneuili uan seyok ijkuilolistli pan inoj.

Nopa tekitinij tlapejpeniyanij uelisej mokalakisej san kampa kinmelaua iteki, tlen tlajtoua tlanejneuilyotl uan machiotlajtoli.

Mexko sesentikatlanejneuilikipiyasej ininxitlaualis tetlapejnisej ipan tlaixtlalistli tlaltokayolmej axkayotipaj uan nepanteyoualmej. Ni sensentikatlanejuili iuexka amo kipiyas, tlauel axkapantili, eyitipaj poualistli nochi katli tlaixtlalikej xitlauak akiueli tliaxtlalismej moyolpaktiya kemaj moyankuiltiya tekichijketl o machiotinij mexkosejkotili, yayak kitlamltis amatokayotl.

II. Machiotlajtoli temakas nelkualtili nochi mexkosentikanechikolitekitinintlapejpenianij ma tlapouaka ken monekitlen uelis mochiuas nopa tekitl uan tlanextilis xitlaualistli kampa kijtos uan nesiskeski tomitlaxtlauili kin makasej sesentika tlaneneuilyotl uan kema mochiuas tlajtolmoyajketl, nopa tomintlapaleuili kitase amo kiselisej katli amo xitlauak.

Nopa tomintlapaleuili tlen miyayotl tlen kiselisej sesentikatlanejneuilyotl katli kipias amatlajkuiloli teipa tlen mochijki tlapepenolpa mokualchichiuas ken ya eltok katli kitekiuisej pan ininteki, ika yani kipiasej tlauasanili kema onkas tlapejpenili. Momakas tlen tlajtopua machiotlajtoli:

a) Nopa miyayotl sentikatomitlaxtlauili tlen ika mo tlakechis tlen kichiuas tekitinij pan ininteki motemakas sesen xiuitl, Mo miyakilis ika imiyaka itsinij katli ikuilotojke iuan mo tekpana tlen se nechikoli ika expouali una makuili tlen se makuiltipa, tlen se tonaltekilistli tlen eltok pan D, F. Omekaxpoali tlen makuiltipa tlen kisas tlen ya moijto tlen achtiui, ni momoyauas pan tlenochimej sesentikatlaneneuilotl san se imiyaka uan nopa expouali iuan matlajktli tlen makuiltipa katli mokaua tlen imiyakakisas amatl tlauasanili tlen kikixtijke pan machiotlaltolkemej tlapepenolpatlen onpanok.

b) Nopa miyayotl sentikatomitlaxtlauili tlen tekichiuasej ika tlen mopiastlauasanili tlen se xiuitl, tlen kema ki tlapejpenisej mexkosentikatlanauatijketl, tlaijtoltlakamej uanaxkayotl machiotlajtolkemejkipias ipati ompuali iuan matlajktli tlen makuiltipa, tlen sentikamiyatotl tomitlaxtlaualikatli ki melaua tlen sesenka tlaneneuili tlen pan iteki mochiuas pan se xiuitl;kema san kintlapejpenise ixkayotl machiotl tlajtolkemej, kipias tlapaleuili ika omekaxtolitlen se makuipouali tlen nopa tomintlaxtlauili tle tekitl katli mochiuas.

c) Miyayotl sentikatomitlaxtlauili tlen ka mochiua nochi tekitl tlen katli kimelauanemachtilistli, tlanextili, tlatemolnemachtili ika tomintlaxtlauili uan se setlamanejneuili, nojkia tekitl kampa mochiua amamej, amochuatle ipati eyi makuilpouali tlen imiyaka sentikatomitlaxtlauili katli kimelaua tlen sesenkaxiuitl tekilistli katli kichiuasej. Sempouali uan matlajktli tlen se makuilpouali tle imiyaka katli ixnesis tlen ken achtiui moijto tepia, momoyauas san se ika nechikoltekitinij tlapejpenianij, iuan expouali uan matlajktli tlen se makuilpouali tlen katli mokajkikatli ki melaua imiyaka tlauasanili kipixke pan tlapejpenili machiotlajtolkemej tlen ompanok.

Ni xitlaualistli tlajtos kanke uelis motekiuis uan pan tlake motekiuis tomintlaxtlauili pan se tlapejpenilistli katli tekitisej uan katli ki moyauasen amamej nechikojtekitinij tlapejpenilistlitlen nopa miyayotl sesentika tlanejneuili. Ni machiotlajtoli tlajtos keski imiyaka tlen katli temakasej tomin katli kitokilia se sesenka tlaneneuili nechikoli, uan tlen nochi imiyaka amo uelis panos tlen se xiuitl sesentika tlanejneuili, ika matlajktli tlen se makuilpouali katli asi imiyaka kitekiuise tlen katli moelnamiki uan ki moyauasen pan ya teipa mexkotekitijketl tlapejpenilistli; nojkia tlanauatis kenijkatsa mokualtlalis iuan kimokuitlauis tlen kuali mochiuas uan motekiuis nochi tomintlaxtlauili katli kipixtokej uan kixpantisen tlayouilistli katli motlalis pampa amo kichijke tlen tlajtoua tlanauatili.

Yampatsa, machiotlajtoli tlajtos kenijki mochiuas tekpanali tlen motsontis ika ni tlanauatilitlen sesentikatlaneneuili katli kipolose iamatokaitl uan ininaxkatilistli mokauas iaxka axkayotilotl.

III. Mexko sesentikatlanejneuili kipiasej ixkayotl kitekiuisej nochipa ken nopa teposmekakamanali.Nochi tlaixnextilmej ininsentlanauatil kipiasej inixitlaualis asitlistlistli kemaj paxaloltlapejpenolpa ipan amaxitlaualistli ijkuilijtok ken tlajtoua machiotlajtolmej.

Inextitlajkuiloli A. Kaltlanauatiltlapejpenolpaniyaya tekichijketl tlen kitlachilis nochi tlanauatili uan keski kauitl kipias tlen tlaltokayolmen pan teposkamanali iuan teposixneskayotl tlen katli yajuanti kichiaj uan nochi inixkayotk tlen sesentikatlaneneuili, tlen katli teipa nika ijkuilijtok uan ken tlajtoua machiotlajtolmej:

a) Kema peua axtiui moixnextiajuan kema asiti itlamiyan tonaltlapepenolpa makauase ininmako Kaltlanauatiltlapejpenolpa ompoali uan chikueyi pilkauitsitsi tlen momostla katli momaxalos pan ome oka eyi pilkauitsitsi pan se kauiatl katli tlamachiltis pan sesenka uejkatepostlanonotsaloliuan teposixneskayotl,tlen kauitl ya ijkuilijtok pan d) pan ni nextitlajkuiloli;

b) Tlen kema peua axtiui moixnextiaj,sesenkatlaneneuili kipiase sansejko se pilkauitl pan se kauitl katli uelis kipanoltise pan sesenka uejka tepostlanonotsali uan pan teposixneskayotl; tonali katli mokaui tlen tlajtos machiotla Tlen kema peuas kiixpantise itlaneneuilis pan tekitlalpepenolpa kiampa momakas ixkayotl sesentika tleneneuili tlen kentsi najpoali uan makuili tlen makuilpoali tlen tonalselistli katli kijtoua a) tlen ni nextiltlajkuiloli;

c) Nochi katli kipanoltia pan uejkatepostlanonotsali uan tepostlaixneskayotl momakas tlen katli ya eltok pan tlaltolpanolistli ipan kichiasen uan sempoali uan naui kauitl; ome kaxtoli tlen makuilpoali sesentika uan expoali uan majtlaktli tlen makuilpoali katli mokaua tlen katli kisas pan tonaltlapepenolpa axkayotl machiotlajtolketl tlen achtiui tlapepenolpa;

d) Nochi tonalkauiltlen ixnestok ki tekiuisen sesentikatlaneneuili momaxalos d yajuanti tlen katli nika teipa ijkuilijtok:

e) Katli eltok tonali ininxitlaualis sensetikatlanejneuili uan, uelis, tlaixnextilmej katli ininseli, kimoyauas yampatsa sankej ijkuilijtok: san expoualitipaj tlapoualielis momoyauas ika sesentikatlanejneuili sankej tlasenkauali tlen tlaixtlalistli axkayotl machiotlajtolketl katli achtiuiya uan sempouali uan majtlaktli tlapouali katli mokaua elis tlatlapantli sansemej, katli, se ininjuantin uelis elis tlaixnextili ininseli sansejko;

f) Se Mexko sesentikatlanejneuili katli amo tlaixnamiki ipan machiotinij mexkosejkotili temakas pan teposkamanali uan teposixneskayotl, tlen katli tlapoualistli nochi sansej sankej ijkuilijtok ipan tlakotontli achtiui, uan.

g) Ka ininsentlanauatilkatli ijkuilijtok ipan tlakuilolpamitl A uan B, kanij tlapeualtili uan katli kalixpantonali tlayekanpaxalol tlaixnextilistliuan axkayotlatemol tlapejpenolpa,inon kaltlauatiltlapejpenolpa yayak uelis tetlalis tlen majtlaktli uan omej makuipoualitonaltipaj tlateyouali motlalis pan teposkamanali uan teposixneskayotl sankej kijtoua nauatilmej uan katli ueli kakiuili; nochi katli temaktili,kaltlanauatilli kimoyauas sesentikatlanejneuili namikilteyouali sansetikej kasej Ompouali uan majtlaktli pouali; tlen tonali katli mokajki kitekiuisej kemaj asitilistli ininaxka o sekinok tlanauatiltlapejpenolpa, axkatomej sankej tlaltokayomej axkayotilpa. Se sesentikatlanejneuili namikilteyouanatinij kitekiuisej tonali kanij katli kimelaua ipan amatlakechilmej tlen tlajtouani nauatili. Nochi elis, katli kimoyaua kijtosneki kanij tlakotontli mochiuas se kauitl katli kitlaliya kaltlanauatili sankej ijkuilijtok ipan tlakotontli d), Katli amaj pano nextiltlajkuiloli.

Sesenka tlaneneuili, amo uelisej tekiselisej, tekitlanauatisej, iniseli uan ka sekinok, tonalkauitl kampa ueli tlamantli pan teposkamanali uan teposixnexkayotl.

Yon se katli ueli maseuali yon ixpantekitijketl, tlen iseli o ka sekinok, uelisej tekiselisej tlamachiltili pan teposkamanaliuan pan teposixnexkayotl kalti tlamachiltis pan se tlapepenolpa, yon kipaleuis o amo kipaleuis pan sesentika tlenejneuili tlen maseualmej katli kitekitemouaj. Mokaua mauililo tlamachiltisej pan Mexkoaltepetl ni tlamachiltili tlen katli uala analieuanij.

Katli tlajtoua tlaltolketsali pan ompa achtiui ijtoli katli mochiuas kamapa kimelaua tlen tlaltokayolmen uan D.F., katli tlajtoua machiotlajtoli.

Ixnextitlajkuiloli B. Tlen moasitilis tekitlapepenolpa tlen tlaltokayolmen, Kaltlanauatiltlapepenolpa kichiuas tlatekiyolistli katli kimelaua Tlaltokayotl pan teposkamanali uan teposixneskayotl pan uejkapan tepostlanonotsaloli uan uejkateposixnexkayolistli pan se Tlaltokayotl imelak, tlen katli teipa kijtoua uan katli kijtos machiotlajtoli:

a) Pan itekitemolistli Tlaltokayotl tlapepenolpaka tekipanoli uaya axkayotl, tonalpamakilistli pan sesenka Tlaltokayolmej momakas ken eltok a), b) y c) tlen nextiltlajkuiloli A) pan tlatsinkuili;

b) Tlen sekinoktekitemolistli tlapepenolpa,ni mochiuas tlen tlajtoua machiotlajtoli, ken tlajtoua mexko tlanejneuilyotl, uan.

c) Tlen tonalmaxaloli tlen sesentikatlanenenuili,yampatsa katli moijkuilojkej pan Tlaltokayolmej, mochiuas tlen eltok tlakuiloli pan nextiltlajkuilolia ipejkayan uan katli tlanauatisej tlateyoualmachioli.

Kemaj tlajtos Kaltlanauatiltlapepenolpa nochi tonalkauitl pan teposkamanali uan teposixneskayotl katli tlajtoua ni nextiltlajkuiloli uan kalti achtiui amo kiaxilis tlen katli moneki uan tlen sekinok tlapepenoltekichiuanin, yajuanti tlanauatisej keski tonali temakasej, tlen katli kin maka tetikayotl machiotlajtoli.

Nextiltlajkuiloli C. Pan amaixpantilistli tlajtolketsketl o tlapepenolpakatli kimoyauasej tlaltolketskemej amo kitekiuisej tlajtolmej katli kin tlanauis tekikalmen uan yampatsa sesentikatlaneneuili, uan kikixtisej istlakatili tlen maseualmej.

Tlen tonalpauejkauas tekitlaixnextili tlapepenolpa axkayotl uan tlaltokayolmen uan kema tlamis tlen yani tekitl, amo kipanoltisej tlayolmelaualistlipan amatlamoyauali uan tlen sekinok tekikalmen, ken axkayotl chiuali tlalotl uan tlaltokayolmen, uan tepanteyoualmen, tekichiuanin tlen D.F., inin ialtepetlatilanka uan sekinok. Katli uelis mochiuas san tekitlamachiltili tlapepenolpa ken tlanextilistli uan tlakayotetilistli, uan katli kema monekis tlan panos se tlenijki tlanauili.

Ixnextiltlajkuiloli D. Tlajtlajkolixtlaualikatli tlajtoua pan ni tlatsinkuili ni kiyauiltis Kaltlanauatiltlapepenolpa ka nimaya senkauali tekpanalitlen uelis tlanauatis mamotlamilti nimaya tlamachiltili pan teposkamanali uan teposixneskayotl, katli temaka uan katli tlanauatiaj, katli kiixpano machiotlajtoli.

IV. Machiotlajtoli tlajtos kema kintlajpepenisej uan katli elisej tekitinin pan tlapepenolpa, yampatsa xitlauali katli achtiyui moixnextiaj pan inon uan tekitlapepenolpa.

Ni tekitl uejkauas pan xiuitl tlapepenolpa kema motokaxtis mexkotlanauatijketl, tlaijtoltlakamej uan machiotlajtolkemej mochiuas pan najpoali uan majtlaktli tonali; pan xiuitl kampa san kintlapejpenise axkayotl machiotlajtolkemen, ni tekitlapepenolpa uejkauas expoali tonali. Amo uelis mochiuas pan ni achtiui moixnextiaj kipanos tlen ome uan eyi tlen makuilpoali tonali tlen tlajtoua katli mochiuas tekitlaixnextili tlapepenolpa.

Tlan sesentika tlaneneuili kiixpanosej ni tlanauatili o seyok maseuali o tekitlanauatijketl ki yauiltisej tlen tlajtoua machiotlajtoli.

V. Tlalnechikolistli tlen axkayotl tlapepejpenoli yani se tekitl tlaltokayotl katli kichiua ka se tekpan ixpamiyayotl tlen itokax Kaltlanauatiltlapepenolpa tlen kipia iselis monenemiltis uan kipia tlamantli iaxka, uan pan ya tlapaleuiaj axkayotl ketsatl tlalotl, mexkosesentika tlaneneuili uan istinin, tlen tlajtoua machiotlajtoli. Ni tekitl katli kichiuas Tlaltokayotl, tlachialistli, xitlaualistli, selinemilistli, amo san chichijko uan asitilistli yani katli kinenemiltis.

Inextitlajkuiloli A. Kaltlanauatiltlapejpenolpa ni se tlakanejchikoli miyayotl tlen iseli yaya temaka maseual tlajtolketsali uan katli axkayotl,mosejkotiliya kamanalti machiolotl mexko sejkotili, kalsesentikatanejneuili uan mexkoeuanij, ipan amatlaxitlauali tlen tlajtoua machiotlajtoli.Ipan tlayejyekoli kanij tekipanoteyoualotl, temachtli,isentlanauatili,tlanejneuili,ueyi tlaixpantili uan tlaasitlistli elis ueyi tlapeualtilistli.

Kaltlanauatiltlapejpenolpa elis tlanauatijketl pan ni tekitl, tlen iseli monenemiltis uan yaya tlanauatis katli kichiuas uan katlayekolistli pan tekilistli, kipias pan inelkualtilikipixtoktekikalmentlentlayakanasej, tlatlayakankemej, tekitlapaleuianinuan tlamokuitlauiyanij. Ueyitlaixnamijketl yani elis ueyikaltlayakanketluan kipiasse tlaixnamijketl tekitlayakanketl uan motlalis setlaixnamikinin tlapepenianin, uan majtlaktli tlanauatil tlapejpenolpa, yasej ka kamanali uan amo uelistlauasanis,tlen inon tlaixnamikinin miyayotl machioketstili, katli tlaixpantia sesentika tlaneneuili uan amaltlajkuilojketl chiualketstli; machiotlajtoli tlajtos tlen xitlaualistli pan tekpan nechikolistliuan tekichiualistli tlen katli tekiti, nojkia katli tlanauatis akinejki ma kichiua se tlenijki tlen yajuantij. Ueyi tlanauatianin uan tekitlapaleuianin kipiasej tekipanouanin katli kiiximati tlanextili katli yajuanti tekipanose pan Kaltlanauatiltlapepenolpa. Kipia se tetitlapoalkali pan imako,ka iseli monenemiltis tekitlapaleulistli uan tekitlatemolistli, uan tomintlachilistli tlen nochi katli asi uan kisa pan tekika kaltlanauatiltlapepenolpa.Tlaijtoli katli kijtoua machiokaltlanauatiltlapepenolpa uan xitlaualistli tlen katli kjijtoua ma mochiua ueyitlaixnamijketl, yani tlajtos pan tekipanolistli ka miyayok tekitinin. Tekitlamokuitlauanin kampa ixnesi amatokayotl monelkualtilia ka tlaixpantikemen tlen Mexko sesentika tlaneneuilis.Tlakayochiuali tlakuitlauili tlen tekitlapejnianij mosejkotilisej nochi ka tlaixnamikyanij ssentikatlanejneuili namikilteyouantinij. Mexa katli kiyejkana kaltlaixtlalistli itstosej ka mexkoeuanij.

Tlaixnamijketl tekitlayakanketl uejkauas pan iteki chikuasen xiuitl uan uelis sempa kiompauis tlen sempatsi.

Nopa tlaixnamikinin tlapepenianin uejkauasej pan inin teki chiknauixiuitl, uan mopatlatiasej uan amo uelis moompauisej.

Tlen kema monekis se uan sekinokkintlapepenisen ka tlauasanili tlen ome o eyin makuilpoali tlen katli paya momelaua machiotlajtoltinin nechikoli, ka yajuanti kijtose, tlen achtiui mochijki tlatsintokili tlen istinin:

a). Machiotlajtoltinij nejchikoli kiixpantis se tlajtoltlasenkauali kemaj kitlalisej tlanautil tlayekanketl uan tekitlapejpenolpa, mopiyas se amatlanotsali miyayotl, nochi tekipanoli, keski tonali mochiyas uan sempaja chiyalistli,ijkinoj tlachiuali kema motlalis se maseual katli tlamatili kipatolotlas, itstosej ka chokomej maseualmej katli ixmatilokej, eyi elis kintlalisej ka tlakayochiual tlayejkantli tlanejneuili tlen machiotlajtoltinij nejchikoli,ome ka tlatitlanili namikilteyouali tlen itstinij ixkayotin uan ome ka tlakanejchikoli katli eltok ipan ijtoli chikuasej kanij tlanejneuilyotl;

b) Tlaixnamijketl tekitlayakanketlkiselis se amatlajkuilo tsontitok nochi katli tlaixnextili moaxitisej ka sentika se amatlanotsali, kiitasej tlaj nochi kitsontiya amatlanekilistli tlanejuilyotl uan tlamelaualistli ijkinoj, sankej kuali tekitis; moixtemos katli kuali kipatilosej ka se makuili maseualmej kasej kakiuil tekitl, uan motitlanis tekpantlakuilolmej kalti monejki ka tlakayochiuali ka tlayekantli ixpantlajtoli tlen machiotlajtoltinij nejchikoli;

c) Tlakayochiuali tlen tlayekantli ixpantlajtoli kimoyauas tekichichiuali tlajtoltlasenkauali kemaj tlaixtlalisej tlanauatil tlayekanketl uan tekitlapejpeniyanij, ka se pamitl mochiua tlaixtlalistli kanij tlakayochiuali ipan amatlaxitlaualistli ni nauatili, motitlanis nejchikoli machiotinij amatlachiyalistli ka tlaixtemolistli katli monejki;

d) Kema tlamis kauil tlen kikauilia senkaualistli tlen moijtoua pan tlajkuiloli a), tlaj ni tekikalko tlen kiyekana maseualmej pan Sentilistli kichiuajtokej tlapejpenili tlen achtoui moijtok, noso tlaj kichijtok, ax mokaxitis tlapejpenilistli pan Tlatemitok, moneki kinojnotsase kauiltekitl ma mopejpenis ka pejpenilistli ka amatlajkuiloli tlen kipichtok tlayejyekoli sentilistli.

e) Kema tlamis kauil tlen kikauilia senkaualistli tlen moijtoua pan tlajkuiloli a),tlaj ax mokaxitijtok tlapejpenili ka tlajkuiloli c) uan d), Tlen Tlatemitok ka Kuesoltlasenkajketl tlen ni Mexko kichiuas, pan maseualtekitl, tlen moijtos ma mopejpenis ka pejpenilistli ka amatlajkuiloli tlen kipichtok tlayejyekoli sentilistli.

Katli tlayakana pan tekitlapoalkali tlen Kaltlanauatiltlapepenolpa kitokaxtisej pan machiotlaltoltinin nechikoli ka tlauasanili tlen ome uan eyi tlen tlaixnamikinin katli paya itstoke katli kijtos ueyikaltlamachtiloyan, tlen tlajtoua machiotlajtoli. Uejkauasej chikuasen xiuitl pan iteki uan uelis sempa kiompauis sempatsi. Amatekititos pan ueyitlaixnamijketl uan mosentikapaleuisej tla kuali tekipanoua ka uejkapa axkayotilotl.

Tlen amatlajkuilojketl chiualketstli kitokaxtis ka tlauasanili tlen ome uan eyi tlaixnamikili tlen tlaixnamikinin tlapepenianin katli kijtos tlayakanketl.

Machiotlajtoli kijtos katli monekis monechikos ka inon kitekitlalisej tlaixnamijketl tekitlayakanketl tlen ni ueyitlaixnamijketl, tlaixnamikinin tlapepenianin, tekitlapoalkali uan amatlajkuilojketl chiualketstli tlenKaltlanauatiltlapepenolpa; katli kichijke ken tlaixnamijketl tekitlayakanketl, tlaixnamikinin tlapepenianin uan amatlajkuilojketl chiualketstli amo uelis kitekiuisej, pan ome xiuitl amo uelis tekitis tle kema tekikajke, tekitl pan tlalotl miyayotl kampa kintlapepenijkej.

Tlaixnamikinin tlen miyayotl machioketstili uelis kintokaxtisej pan nechikol sesentikatlaneneuili pan se machiotlaltoltinin. Eltos san se tlaixnamijketl tlen sesenka nechikol sesentika tlaneneuili uan ipatilistli pan ome machiotlaltoltinin mexkosenkotili.

Kaltlanauatiltlapepenolpa kipias pan iteki nochi uan xitlauak, uan tlen tlajtos machiotlajtoli, tekilistli san kejpa kin tlalnamiktise kenijki tekipanosej uan tlanextili ken monenemiltise, tlaixneltili tlapepenolpa, ixkayotilistli uan sekinok nechikolismen uan tlen sesentika tlaneneuili, uan pan amatokayotl tlaixuasanili, amatlachichiualistli katli moneki pan tlaixuasanilotl, kualchichiualistli pan tekitlauasanilotl, tlapoalistli tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Kaltlanauatiltlapepenolpa kichiuas ka sentitlalilistli katli kimelaua tekichiuanin tlen Tlaltokayolmen axkayotilotl katli kiampa tlatlanise, kenijki kichiuasej tlapepenolpa tlauasanili tlen Tlaltokayolmen, tlen kijtoua machioketstili.

Tlapankayotl B. Eli iteki tlen Ueyitekikalko Tlapejpenilistli ka moijtoua pan ni Amatlanauatili tlen Mexko uan nojkia sekinoj tlanauatili:

a) Pan tlapejpenilistli tlen Mexko uan pan sekinoj tlaloko:

1. Tlamachtilistli ka pejpenilistli;

2. Tlapejpenilitlal, uan kej kenijkatsa moijtoua pan tekikalko tlaloko tlapejpenia uan moxexeloua tlaltlaloko ka uasantli;

3. Amatlalilistli uan kampa moamatlalia nochi maseualmej tlen uasania;

4. Kampa mokauase piltekikaltsi kampa mouasanis uan ajkaya kiyekanas nompa uapali tlanauatili:

5. Tlen moneki, tlanauatili, kenijkatsa mochiuas uan amatinij kampa nesis tlen achtoui kisas; tlajtlanilistli, tlaijtoli,; tlen moita pan uasantli, kema kipoua nimantsi; ixkopinkaj tlen amatinij tlajkuiloli uan amatl ka usantli;

6. Kampa moitaj kenijkatsa motekiuia tomin tlen mokalaki uan tlen kisaj ka maseualnechikolis uan ajkaya maseuali kinekis tlanauatis, uan

7. Sekinoj tlan kiijtos tlanauatili.

b) Ka tlapejpenilistli tlen Mexko:

1. Tlepanitali uan ma mokalakis ka kualtiloli pan ajkaya kineki tlanauatis uan ka maseualnechikolis;

2. Tlamachtilistli pan tlapejpenili tekitl;

3. Ixkopinkaj tlen amatinij tlajkuiloli uan sekinoj tlamantinij tlen moneki ka uasantli;

4. Tlen mopoua uan motlachilia kenijkatsa mochiuas ka tlanauatilpa:

5. Tlen moijtoua miak ipatij uan temakaj kuali tlen tlapejpenili ka ajkaya maseualmej kijneki tlanauatisej;

6. Tlen mopoua pan tlapejpenili ka Ueyi Mexko tlanauatijketl nojkia ka sense tlaloko kampa mopejpenia, uan.

7. Tlen sekinoj mijtoua ka tlanauatilpa.

Ni Ueyitlapejpenili tekikalko kichiuas tlanauatili iuaya Tlaltokayotl tlen ijkinoj kintlajtlanisej, kenijkatsa kiyekana ojtli tlen ni tlapejpenili pan tlaloko, ka tlanauatilpa tlen motekiuia, Kema maseualnechikolis kitlajtlanis ka itlanauatil kualtiloli, kej moijtos pan tlanauatili, ueli mopejpenis iuaya tekichiuanij.

Kenijkatsa motekiuia tomin ka maseualnechikolis uan kema momoyaua ajkaya kineki tlanauatis kipias tlanauatili Ueyitlapejpenili Tekikalko, Tlanauatili kiixpantis nochi tlen ueli kichiuas Ueyitekikalko ka iteki, nojkia ka tlen kichiuasej tekikalmej tlen niteki kichiuaj, tlen kipia tlanauatili ma kitlachiyasej kenijkatsa yaui ojtli ma kitemakasej ni tlatsakualtilistli tlen temakaj ka moijtoua. Ma kichiuas tlen moneki, Ueyitekikalko axkitsakuiltisej tominkali, uan nochi kampa motekiuia tomin, uan ueli kipaleuisej mexkotlanauatili uan tlen tlaloko.

Tlaj ni Ueyitlapejpenili tekikalko temakas sekinoj iteki tlen tomintekitl, iueyitekikalko elis ajkaya kitsakuiltis uan kichiuas tlen mokaua pan achtoui tlajkuiloli.

Tlapankayotl C. Ipan tlaltokajyotl tlaloko tlapejpenili mochiuas ka tlanauatili maseual tlanauatiyanij kej moijtoua ipan Ueyiamajtlanauatili, tlen tekitisej ipan yani:

1. Tlepanitali uan ma mokalakis ka kualtiloli pan ajkaya kineki tlanauatis uan ka maseualnechikolis;

2. Maseualtlakauapaualistli.

3. Tlamachtilistli pan tlapapejpenili tekitl.

4. Ixkopinkaj tlen amatinij tlajkuiloli uan sekinoj tlamantinij tlen moneki ka uasantli;

5. Tlen mopoua uan motlachilia kenijkatsa mochiuas ka tlanauatilpa:

6. Tlen moijtoua miak ipatij uan temakaj kuali tlen tlapejpenili ka ajkaya maseualmej kijneki tlanauatisej;

7. Tlen mopoua pan tlapejpenili ka Ueyi Mexko tlanauatijketl.

8. Tlen achtoui kisaj; tlajtlanilistli, tlaijtoli: tlachiyalistli ka uasantli, uan nimantsi poua,ka tlanauatilpa mosenkaua pan achtoui Tlapankayotl;

9. Tsontlananalistli, Moyaualistli, poualistli uan moijtoua tlen kisaj pan ojtli kampa maseualtekitij ka tlaloko tlanauatilpa;

10. Nochi tlen axkikajtokej pan Ueyitekikalko Tlapejpenilistli, uan.

11. Tlen kiijtos tlanauatili.

Kema onkas se kuesoli pan tlanauatilpa uan kuali moitas ka achi chikueyitipan tlen Tekichiuanij, pan Ueyitekikalko Tlapejpenilistli ueli:

a) Mochiuas tekitsitsij pan tekitl pejpenilistli ka ni ueyitekikalko kampa tlaloko uasania.

b) Kikauilia tekitl ka seyok tekikalko pejpenili ka paleuilistli moijtoua pan tlajkuiloli a) pan Tlapankayotl B pan ni Tetonilistli, ma axmonenpolos ka tlen ueli kauil, noso.

c) Kiualikas pan itlalanamikilis tlen ueli kamanali pan ueyitekikalko tlaloko tlapejpenili, kema kuali ijkinoj elis noso ma kitlalis kenijkatsa mochiuas ni.

Eli iteki tlen Ueyitekikalko Tlapejpenilistli uan ma kiolinikaj maseualmej tekitianij pan ueyitekikalko tlaloko tlapejpenili, kej moijtoua pan ni Ueyiamatlanauatili.

Tlakuilolpamitl D. Ka koyotlajtoli Kaltlapaleuiltlapejpenolpa ka yani kampa kintlapejpenia, kemaj mochtia, kampa motsontitokej kichiua se amatlajkuiloli, kampa kintlapejpenia, ke molinia ka inin miyaka, uekatok itstok, uan motsontia, tekititokej tlaixpanexpa atla momapaleuitokej kanij kampa kichiua uan ma kitsontikaj tlanauatilistli, tekiti pan ni ka kaxtiltekatlajtoli kaltlauatiltlapejpenolpa uan momapaleuitokej ka sekinok tlaltokayomej tlaixpanexpa uan pajpatsitsi atla tlaltokayomej pan mexko pan kakiuili pan nitlapejpenolpa.Kaltlauatiltlapejpenolpa ki yeyekos kitlalis sanse kampa mo nechakotokej uan kampa tekititokej pan yani tekitl.

VI. Tlen uelis mochiuas tlapeualtili ka tlanejneuilyotl uan machiotlajtoli katli mochiua uan moijtoua pan tlapepenolpa, motlalis se kakiuili kampa uelis kijtose katli amo kinpaktia tlen tlajtoua Tlanejneuilyotl uan machiotlajtoli. Ni kakiuili temakas itlamiya nochi kuesoli katli mochiuas kema onkas tlapepenili uan kimanauis inin ixkayotl nechikoli katli tlauasanise o kininuasanise uan nechikoli tlen tlajtoua najpoali uan chiknaui tlaijtoli tlen ni Tlanejneuilyotl.

Pan ni uasanilistli kamanali kinkuitikisaj kema tlatetsopa, ka ueyitlanauatili noso ka tlanauatili, ax kimelauas pan senkaualistli noso ka tlachiualistli tlen kitetsopa.

Tlanauatili kikauas kenijkatsa motsakuas tlen Mexko tlepejpenilistli noso taloko pejpenili pampa kikokolijtok uasantli, san pampa ijkinoj kineki pan yani:

a) Se kikouas o kampa kiselia ki itskia kampa tlanojnotsa o kakiuilmej pan tepoxtlanojnotsaloni uan tepox xoyaktlaixnetilili, kixpakikakej atla ke ki itoua ni nauatili.

b) Se kiselis uan atla kitekiuia tlaxtlauali kampa ki melaua itstok uan ax ki majkajtokej tomi tlaixpanexpa pan ni sentikanechikolistli.

c) Tlaixpanolmej uelis mopanextis kase amatlajkuiloli eltok uan amatlatekiuili. Motetilis tlaixpanolmej kampa tlami kemaj mopatlatok pan tlaixuaxanili kampa kiski iyojuk una pan ome kakiuili uelis ax ueyi pan makuili pouali.

Kemaj ax kipoua kemaj tlaixkuikuitsoua kemaj kitlalia se tekitiketl, kichiuase se amatlajkuiloli kampa mosentilise kampa kin tlapejpenia ka imaxak ka imiyaka amo uelis tlaixpanextis maseuali atla kipia tlajyouili.

Pan tekitlapepenolpakatli kitlalijke katli amo kinpakti, tlanejneuilyotl uan machiotlajtoli, amo temakas tlamiltili katli moijto o katli tlatlanin.

Ome Tekpanali

Kenijki Eltok Tlen Mexkotlali Tlaixnamikinin

Omepoali uan ometipaj tlaijtoli. Mexkotlali kipia:

I. Tlan nochi axkayotilotl Tlaltokayolmen.

II. Tlalayaualko,uan nojkiaxiuimej katli onka atsintla, ueyiatemej;

III. Tlalayaualko tlen Guadalupe uan Revillagigedo tlen mopantia pan ueyi axoxouili kampa kisa tonati;

IV. Tlen iuexka axoxouili uan aostomej tlen tlal´ayaualko,ueyiatemej uan xiuimej katli onka atsintla;

V. Nochi ueyiaxoxouilmej tlen iuexka uan ken tlajtoua ueyi ixkayotltlen tlaltepaktli;

VI. Kakiuili katli momelaua pan iluikatl tlen nochi tomexkotlal, ka iueiyakili uan tlen sekinok tlen tlajtoua ueyi ixkayotl tlen tlaltepaktli.

Ompoali uan eyitipa tlaijtoli. Mexkotlali kipia iaxkayotilotl itlaltokayolmentlen inon Aguascalientes, Baja California, Baja California Sur, Campeche, Coahuila, Colima, Chiapas, Chihuahua, Durango, Guanajuato, Guerrero, Hidalgo, Jalisco, México, Michoacán, Morelos, Nayarit, Nuevo León, Oaxaca, Puebla, Queretaro, Quintana Roo, San Luis Potosi, Sinaloa, Sonora, Tabasco, Tamaulipas, Tlaxcala, Veracruz, Yucatan, Zacatecasuan Distrito Federal.

Ompoali uan nauitipaj tlaijtoli. Mexkoaltepetl yayani Distrito Federal, kampa eltok mexkosenkotili tlanauatianin, uan tlatskijtok pan tlanauatilkayotl nechikol tlaltokayolmen mexkoeuanin (Estados Unidos Mexicanos) tlaichiualtlamanauiyani.Mokualtlalis ka itlal katli tlen ama kipia uan tlanmexkosenkotili tlanauatianin yasej yoksejko, motlalis pan tlamayan mexko altepetl tlen iuexka uan itlamiyan katli kimakas machiotinin mexkosenkotili.

Ompoali uan makuiltipaj tlaijtoli. Tlaltokayolmen tlen axkayotilotlkipixtosej inintlal tlen iuexka uan itlamiyan katli ama kipixtokej, nochia tlan amo onkatlatsakuilili ka inon.

Ompoali uan chikuasentipaj tlaijtoli. Tlaltokayolmen uelisej yajuantin kisenkauasej, ka sentika sentlalilistli pan inin tlalnepamitl; uan amo uelis kisenkauasej tlan amo kijtoua ya kuali machiosentili nejchikoli.

Tlasenkauali katli kichiua tlaijtoltlakamen ayakmo uelis kipatlasej. Axkayotl tepanitali tlen mexkotlali uelis kiximatisej tla mochijki o amo kuali mochijki ken tlajtoua tlanejneuilyotl katli tlatlanis uan moixpantis katli kikuesoua, tlen kuesolmen katli mochijki tlen amatlajkuiloli katli kipia machiosentili nechikoli.

Ompoali uan chikometipaj tlaijtoli. Tlaltokayotl Nayarit kipias tlen iuexka uan itlamiyan tlalnepamitl tlen katli ama kimelaua kipixtok itlal Tepic.

Ompoali uanchikueyitipatlaijtoli. Tlal´ayaualko, ueyiatemej, uan xiuimen katli onka atsintla tlen ueyi axoxouili katli iaxka mexkotlali, tlen iuexka axoxouili, aostomej, ueyiatemej uan xiuimej katli onka atsintla, ueyiatl axoxouili, akomolaxoxouili uan kakiuili katli momelaua pan iluikatl tlen nochi tomexkotlal, ni iaxka mexkoaxkayotilotl, uan amo moaxkatis tlal´ayaualkokatli tlen ama iaxakatlaltokayotl.

Eyi Tlaijtolnechikoli

Se Tekpanali

Tlen Kenijkatsa Moxelojtok Tlanauatili

Ompoali uan chiknauitipaj tlaijtoli. Ni tlanauatianijmoxexelouapan tekipanolpa ka Machioketstili, Chiualketstili uan Tlakuaualtekatl.

Amouelismosentilisenome uan sekinok tlen nitlalotmen pansemaseuali o nechikoli, uan amo uelis motlalis machioketsketl pan se maseuali, uan kena uelis motlalis tla monekilia pan mexkotlanauatijketl, tlen tlajtoua sempoali uan chiknaui tlaijtoli. Amo uelis yon seyok, tla amo tlajtoua pan ome ijtoli tlen makuilpoali uan omekaxtoli uan se tlaijtoli, momakas tlanauatili tlen monekilia pan machiolistli.

Ome Tekpanali

Machioketstili Tlalotl

Ompoali uan matlajtlitipaj tlaijtoli. Nimachioketstili tlalotl tlen nechikoltlaltokayolmen mexkoeuanin motlalia pan se machiotijketl mexkosenkotili tlen momaxalouapan ome machiotlajtoltinin, se machiotlaltolketl uan seyok tlaijtoltlakamen.

Se Tlakotomitl

Tlapepenalistli Uan Tekitlalistli Tlateyoualotl

Ompoali uan matlajtli uan sentipaj tlaijtoli. Machiotlajtoltinin nechikoli kipiastlaixpantijketl tekitijkemen tlen namikilteyouali, tlapepenolpa tlen nochimejejeyitipaxiuitl.Tlen se tlayakanka machiotlajtolketl motokaxtis se katli kipaleuis.

Ompoali uan matlajtli uan ometipaj tlaijtoli. Machiotlajtoltinin nechikoli kipixtos kaxtolpoali machiotlajtolkemen tlapepenolpa tlen imiyaka katli kikixti pan tlapepenili, tlen mochijki pan se,uanmajtlapoali machiotlajtoltinin katli kin tlapepenise tlen kikixtiaj pan tlauasanili, ika amatokaitl, katli tlauasanijke tlen nochi mexkotlali.

Ompoali uan matlajtli uan eyitipaj tlaijtoli. Tlen malakacho tlapepenolpa tlenkaxtolpoalimexkomalakacho tlapepenolpa tlen se tokayotl elis katlimotokaxtis tlen nochi katli mochijki pan mexkotlali. Tlaxexelol malakacho tlapepenolpa tlen se tokayotl pan nochi Tlaltokayolmen mochiuas katli motlananki teipayok kaltla amatlatsintokili, uan amo uelis se tlaixpantijketl tekitijketl tlen Tlaltokayotl uelis kipias ome uan sekinok machiotlajtolketl tlen miyakiyotl.

Tlen onkas tlapepenili tlen majtlakpoali machiotlaltolkemen tlen kikixtisej tlapepenolpa pan tlauasanili uan ka amatokaitl, motlalis makuili tekikaltlauasanili pan mexkotlali.Machiotlajtoli tlajtos kenijki eltosmalakacho tlapepenolpa.

Ompoali uan matlajtli uan nauitipaj tlaijtoli. Tlen onkas tlapepenili tlen majtlakpoali machiotlaltolkemen kikixtisej pan tlauasanili tlapepenolpa katli eltok pan amatokaitl, mochiuas tlen tlanauatiatlatsinkuili uan katli kijtoua machiotlajtoli:

I. Se sesentikatlaneneuili, tlen uelis kipias iamatlajtolkayolmen, moneki kiixnestis tlen inon no kineki tekitis pan tlapepenolpa ka machiotlaltolkemen ika miakilistli uan uelis kiaxitis majtlapoali kaltlapepenolpa tlen se tokayotl.

II. Nochi sesentika tlaneneuili tlen kiaxilis ome tlen makuilpoali tlauasanili tlen eltok pan amatokaitl uan miakilistli, kipias ixkayotl kimakase machiotlaltolkemen tlen imiaka katli kikixtijkej tlauasanili;

III. Sesentika tlaneneuili katli kichiua tlen tlajtojtok pan ome tlatsinkuili tlen achtiui tlajkuiloli,maske kikixtijke ka iamiakili iseltika uan maske kipias katli kipaleuijke katli kiselijke inin tlajtoltlakamen, kinmakasej tlen imiajka kikixtijke mexko tlauasanili, tlen keski kinmakase machiotlaltolmen kitasej pan ininamatokayotl katli kimelaua, uan sempa uelis kinmakatiase tekitl tlen nesis katli kiski pan ininamatokaitl.

IV. Amo uelis se sesentika tlaneneuili kipixtos tlen kipanos kaxtolpouali machiotlaltolkemen tlen kijtoua ome tlatsinkuili.

V. Amo uelis se sesentika tleneneuili kipixtos miyak machiotlaltolkemen tlen kijtioua pan ome tlatsinkuili uan amo kipanos chikueyi makuilpoali tlen imiaka mexkotlauasanili, ni tlasinkuilo amo momakas pan se sesentika tlaneneuili, katli kitlanke sesentokaitl, uan kimakase tekitl san katli kimelaua, tlen imiaka chikueyi makuilpoalitlauasanili; uan.

VI. Tlen kijtoua eyi, naui uan makuili pilijtoli tlen achtiuia tlakuiloli,machiotlajtolkemenkatli poliuis kinmakasej tlen tlajtoua pan naui o makuili pilijtoli kinmakase kakiuili sekinok sesentika tlaneneuili ka ixkayotl ka yajuantin sesekaltlapepenolpa, ken kiskej ika imiaka mexkotlauasanili. Machiotlajtoli tlajtos tlake mochiuas.

Ompoali uan matlajtli uan makuiltipaj tlaijtoli. Katli elismachiotlajtolketl moneki:

I. Katli tlakatki pan Mexkotlali, tlen katli kimelaua ixkayotl;

II. Kitsontijtossempouali uan se xiuitl kema kin tlapejpenise;

III. Moneki ejketl pan Tlaltokayotl kampa elis tlapejpenili, tlaj amo uajka moneki mochantis uan uejkauas kipanos chikuase metstli tlen kema asiko, uan ayamo peua tlapejpenili.

Katli moixpanextis pan amatokayotluan kineki elis machiotlajtolketl, moneki ejketl tlen tlaltokayolmen kampa mochiuas tlapejpenili, tlaj amo, moneki uajka mochantis kipano chikuase metstli tlen kema ayamo peua tlapepenili.

Amo tipolos kampa tieua tlan titekitis.

IV. Amo titekititos pan mexkotsonkoto tlapipianij uan amo tlanauatijtos ken tlamokuitlauijketl, kampa onkas tlajpepenili, tlen achtiua najpoali uan majtlatli tonali tlen kema onkas tlapepenolpa.

V. Amo tlayakantos uan tekititos pan tekikalmen tlen tlajtoua tlanejneuilyotl, uan amo tekititos ken amatlajkuilojketl, yon sekinok tekitlmiyayotl, kena uelis tlan achtiui kikauas iteki tlen najpoali uan majtlaktli tonali tlen mochiuas tlapepenolpa.

Amo tekititos pan axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, yon melajmachiojketl, yon amatlajkuilojketl tlapejpenijketl tekitijketl, yon miyayotl tlapejpenil tlalnamiakantli, kena uelis tlan kikauas iteki,tlen eyi xiuitl kema ayamo mochiua tlapejpenili.

Tlanauatianij tlen tlaltokayolmen, uan tlayakanketl tlen D.F., amo uelisej kintlajpepenisej kampa euani tlan amo kikaua ininteki.

Amatlajkuilojkemen tlen kipaleuia Tlaltokayolmen uan D.F., melajkamachiojkemej uan tlajpixkemen axkayotilotl, uan D.F., uan nojkiatlatilanka tlanauatijketl, uan sekinon tlayakankemej tlen D.F., amo uelisej kintlajpepenisej kampa euani, tlan amo kikaua ininteki pan najpoali uan majtlaktli tonali, tlen kema ayamo onka tlajpepenili;

VI. Amo tekititos pan se teopamitl, uan.

VII. Amo kipixtos se tlenijki katli kitojtok panompouali uan matlaktli uan chiknauitlaijtoli.

Ompali uankaxtoliuan sentipajtlaijtoli. Machiosentili nechikoli kipixtos chikuasempoali uan chikueyi tlaijtoltlakamej, uan pan yani mosentlalis pansesenka tlaltokayol uan D.F., ome mo tlaliseika tlapejpenilikatli tlen kiski miak tlauasanili uan se motlaliskatli kikixti pilkentsi tlauasanili. San moneki sesentika tlaneneuili kiixpantise amatokaitl pan amatlajkuiloli ka ome katli tekitisej. Tlaijtoltekitl katli kikixti kentsi tlauasanili kitekimakase sentikatlaneneuili katli momajki pan ometipa tlapoali pan tlauasanilpa.

Tlen omekaxtoli uan ome tlaijtoltlakamej katli mokajke, kintlapepenise tlen kikixtise pan amatokaitl mexkotlauasanili. Machiotlajtoli tlajtos katli mochiuas pan inoj.

Machiosentili nejchikoli nochi motekipatlase se sen chikuasen xiuitl.

Ompoaliuankaxtoli uan ometipaj tlaijtoli. Pan sesenkatlaijtoltlakatl kitokaxtilise se katli kipaleuis kema amo itstos.

Ompoali uan kaxtoli uan eyitipaj tlaijtoli. Tlen tekitisej ken tlaijtoltlakatl moneki kipixtos san se amatlajtlanili ken se machiotlajtolketl, san mopatla ixiuinamikilis, tlen monekis kitsontijtos sempouali uan makuili xiuitlkema elis nopa tlapejenili.

Ompoali uankaxtoli uan nauitipajtlaijtoli. Tlaijtoltlakamejuan machiotlajtolkemej katli tekitisej pan machiotinij mexkosenkotili amo uelisejnimaya tekipanosej kema tlamis ininteki. Tlapaleuijkemen tlen Tlaijtoltlakamejuan machiotlajtolkemej kena uelis kintekimakase nimaya san kitsontis iteki ken neltlayakanketl;San tlaijtoltlakamejuan machiotlajtolkemej amo uelisej kintekimakase ken tlapaleuijkauan.

Expoalitipaj tlaijtoli. Tekikalmiyayotl tlen tlajtoua tlaijtoli ompoali uan se tlen ni tlajnenjneuilyotl, tlen ken kijtoua tlanauatili kijtos nejneliakuali mo chijki tlapejpenilitlen nopa tlaijtoltlakamej uan machiotlajtojkemej kampa onkak uan pan tlaltokayolmej; temakas amatokaitlkampa kijtoske yayaelis nopatekipanojketl uan kintokaxtis tlaijtoltlakamej katli kikixtijke pilkentsi tlauasaniliken tlajtouaompoali uan majtlajtli uan chikuasen tlaijtoli, tlen ni tlanejneuilyotl. Nojkia, temakas ipatilistli uan tokaitl katli kitlanke machiotlajtolkemejtlen tlajtoua ompoali uan majtlaktli uan naui tlaijtoli tlen ni tlanejneuilyotl.

Katli ya kimakake inin amatokaitl tlaijtoltlakamej uan machiotlajtojkemej, itsiniuelis tlajtlanise katli amo kinpakti pampa amoxitlauak mochijki, uan tlajtlanise panuexkatlapixketl tlajpepenili, tlen tlajtoua tlanauatili.

Tlakuaualpetonili katli kichijki uexkatlapixketl tlajpepenili katli achtiui ijkuilijtok, uelis sempa kiamatlachilisej uan kichiuas ueyi uexkatlapixketl tlajpepenili, katli tlatlanijke sesentika tlaneneuili. Katli kijtos ueyi uexkatlapixketl tlajpepenili yani ipati uan amoyok uelis mopatlas. Machiotlajtoli temakas tomi, tlake amamej monekis uan kanke uala uan kenijki mochiuas ka inoj mosenkauas.

Expoali uan sentipaj tlaijtoli. Tlaijitoltlakamej uan tlaijitolxitlauanij uelis kijtosej inintlanejneuilis kema itstosen pan ininteki uan amo akin kiljuis tleno.

Tlayakanketl machiotlajtolkali kimokuitlauis mamoipanita katli mochiua ka tlanejneuilyotl.

Expoali uan ometipaj tlaijtoli. Tlayakanani machiotlaltolkemen uan tlaijitoltlakamej,amo uelis kiselisej seyok tekitilistlipan tlaltokayotl yon ixkayotl pantlanauatijkapa tla kichiuas uajka kipolos iteki tlan ayamo kisenkaua iteki.Ka yani tlamachiuali kinasis tlapaleuianin tlen machiotlaltolkemen uan tlaijitoltlakamej, kema tekititosej.Tlan amo kiipanitase ni senkauilistli uajka kipolos iteki.

Expoali uan eyitipaj tlaijtoli. Tlaijitolxitlauanijamo uelisej kitlaposej tlanechikoltekitl tlan amo nochi o miakin istoken, tlen panse ininjuantin pampa moneki itstosekipano tlajko uan se tlapoualistli tlen itstinij,uan kena uelis monechikose tlen katli kijtoua tlanauatili, uan kin notsase tlen katli amo istoke ipan ome kaxtoli tonali, uan tlan amo kichiuase kitosneki amo kineki tekichiuas, uan uajka kinotsasekatli kitokilia kichiuas ixkayotltekilistlinojkia pan yampa tonali, tlan amo moixpantia uajka mojkauas kaktok ixkayotekipanoli. Ni kaktok ixkayotekilistli uan kali panesis pan tekipanolpa uajka Tlaijitolxitlauanij tlanauatisej ma mochiua tlapepenilistli tlen pan amoyok tonali tlen tlajtoua naui piljtoli tlen expoali uan majtlaktli uan chikome tlaijtoli (Art. 77) tlen ni tlanejneuilyotl; kaktok tekilistli tlen machiotlaltoltinin nechikoli katli tlapepenolpa, mokalakis sekinok sesentika tlaneneuili katli kitokiliaj pan amatokaitl; Katli kaktok tekilistli tlen machiosentili nechikoli katli tlapepenolpa, mokalakis sekinok sesentika tlaneneuili katli kitokiliaj pan amatokaitl, katli kaktok tekimachiosentili nechikoli katli kiske pilkentsi tlauasanili, uelis kintlalisej pan se sesentikatlaneneuili katli kikixti ome tlapoali pan amatokaitl.

Momachilia yampatsa tlen machiotlajtolketl uan tlaijtoltlakamen katli amo yasej tekipanose tlen majtlaktli tonali uan amo tlamachiltiaj uan amo kimatij itlayakanka uajka kipolos iteki, aun kinotsase inin tlapaleuijkauan.

Tla amo nochi moaxitise kema mosentilisej kalmachiotlajtolketl o tlen uelis tekitisej, nimaya kinotsase inin tlapaleuijkauan ma moixpantika pan inon uan ma tekitika, uan kino panos sempoali uan majtlaktli tonali tlen ya ijkuilijtok achtiui.

Kin tlayauiltisej tlen tlajtoua machiotlajtoli, katli kitlanke pan tlapepenolpa machiotlajtolkemen uan tlaijtoltlakamen, tlan amo youi tekititi tlen tonali tlamachiltili tlen eltok pan achtiui tlaijtoliuan amo tlamachiltia. Nojkia kintlanausej sesentika tlaneneuili katli kintlalke tekitisej tlen machiotlajtolketl uan tlaijtoltlakamen tlan kiniluisej ma amo yaka tekipanoka inin yankuik tekitikauan.

Expoali uan nauitipajtlaijtoli. Ne tlaijtoltlakamej uan tlaijtolxitlauanij tlan amo yase pan setekinechikolistli, aun amo tlamachiltis, uajkaamo uelis kintlaxtlauisej.

Expoali uan makuiltipaj tlaijtoli. Ueyi nechikoltlateyoualol mosentilis keman tlatsinkui chiknaui metstli sesenxiuitl,uan mopeualtis sentitl tlanejchikolistili uan pan tlatsinkuil tlen ome metstlisesenxiuitl mo chichiuas tlen ome tlanejchikolistli.

Ipan omej tlanejchikolistli ueyi nechikoltlateyoualol kipouas, tlajtose, uan tlauasanisej kema kikixtisej yankui machiotlajtoli katli moixpantisej uan senkauilistli tlen nochi sekinok tlamantli eltok pan tlenejneuilyotl.

Ipan sesenka tekinechikolistliueyinechikoltlateyoualol yaya kisenkauas nochi tlamantli tlen eltok pan machiotlajtoli.

Expoali uan chikuasentipa tlaijtoli. Tlen sesenka tlanejchikolistli uejkauas tlen uelis, uan kisenkauasej nochi tlamantli katli eltok pan achtiui tlaijtoli.Tlen achtiui tlanejchikolistli amo uelis kipanos pan kaxtoli tonali tlen majtlaktli uan ome metstli,kena ueliskema ueyi mexkotlanauatijketl peua iteki tlen tonali eltok pan najpoali uan eyi tlaijtoli, tlan monekis uajka nechikoltekiyotl uelis mochiuas tlen itlamiya majtlaktli uan ome metstli. Ipan ome nechikoltekiyotl amo uelis kipanos tlen omekaxtoli tonali tlen naui metstli xiuitl.

Tlan tlen ome ueyinechikoltlateyoualol amo kinekisej kitlamiltisej nechikoltekiyotl tlen katli tonali ya eltok, uajka kisenkauas mexkoueyitlanauatijketl.

Expoali uan chikometipa tlaijtoli. Ueyi tlanejchikolistli uan se kalmachiotlaltolmen,kema iyaya kamanalotl monechikose san tlatokpan nechikoli kema kiiljuise tlen inintekiuilis, uan nojkia yajuantinsan uelis kitlachilise katli kiamatlalisej.

Expoaliuan chikueyitipa tlaijtoli. Tlen omej ueyi nechikoltlateyoualolmonejchikosej pan se kakiuili, uan amo uelisej yasen oksejko, tlan amo itstoke san ka se tlaneneuili, kauiltonali tlen ya kitlachilijke, kitlachilisej kanke san se monechikosej. Tlan amo mosentikasenkaua ken moneki, uajka kisenkauas mexkoueyitlanauatijketl.

Expoaliuan chiknauitipa tlaijtoli. Kema peuas achtiui tlanejchiloslistli itstosmexkoueyitlanauatijketl uan kiinextis amatekitlajkuiloli, kampa kijtojtos kenijki eltok tlen nochi mexkotekitl, kema peuas achtiui tlanejchiloslistli tlen ueyinechikoltlateyoualol uan se kalmachiotlajtolmen, mexkoueyitlanauatijketl tlamachiltis kenke mochijki ni amatlanonotsali.

Sejse machiotlajtoltinij nejchikoli kichiuas se amatlayolmelaualistli uan uelis kitlatlanis ueyitlajtouanij kiueilis tlaijtoli ika se amatlajkuilol tlasintolkili uan kintlaneuis tlajkuilol tlateyouali uan nochi tekitikaj tlaltokayolmej, ininjuanti kiixpanextisej uan kixpanextisej se amatlayolmelaualistli se kamanalistli xitlauak. Machitlajtoli tlen sejkotilistli uan inin mauililtekpanalistli kiyejtlalis tlayejyekoli kanij tlakechili.

Ipan se xiuitl inin tlanauatil, kema motlapos ka ome tonaltipaj katli kichiua sejkotilistlila, to ueyi tlajtouani kiixnextis ipan machiosentili nejchikol, kemaj tlatemaktilistli, temaktilispa namikilteyouantinij tlen teachtilistli miyayotl tlamchiltis informará sejsenxiuitl katli tlateyouali kiajukui.

Expoali uan matlajtlitipaj tlaijtoli. Nochitlasenkauali tlen ueyinechikoltlateyoualol kipias tlanauatili ken machiotlajtoli. Machiotlajtolmen kinmachiltisej mexko ueyitlanauatijketl uan eltos tlakuijkuitsoli tlen ometlayakananin tlachilkemen ueyinechikoltlateyoualol uan ka se amatlajkuilojketl tlen isesenka, uan mochiuas kejni: “Tlateyoualotl nechikol tlaltokayolmen mexkoeuanin tlajkuiloua: (machiotlajkuiloli)”.

Mexkotlateyoualol kikixtis machiotlajtoli uan nochi ma kimatika ken mokualchichiua uan itekinemilis kualtili.

Machiotlajtoli tlanauatis, kenijki mochiuas tekichiualistli tlen nechikolistli machiotlajtolketl tlen kampa moamatokaxijkuilo tlen isesenka tlaneneuili, ika yani moipanitas tlen miak kamanali tlen kiuika pan ixpantika machiotlajtoltinin nechikoli.

Ni machiotlajtoli amo uelis kitsakuilisej uan amo moneki kiixpanextis mexkoueyitlanauatijketl tlen amo tlamis.

Ome Tlakotomitl

Amatlapeualtlaixpantili uan nechiualistli machiotlajtolmen

Expoaliuan majtlaktliuan sentipajtlaijtoli. Katli kichiuas machiotlajtolmen uan xitlaualistli uelis ki chiuas nopa:

I. To mexkotlanauatijketl;

II. Machiotlajtoltinin uan tlaijtoltlakamen mexkosenkotili; uan.

III. Machiotlajtolkemej tlen Tlaltokayolmen.

IV. Mexkoeuanij¡ kasej tlapoual yayatik, achi sankualtsi, katli amo kiaxiliya matlajtlaktli tlapoualtipaj amatokayo tlapejpeniyanij, ipan amaxitlaualistli katli kijtoua nauatilistli.

Nauatili sejkotilistli kinsenkauas kampa amakakitokej uelis temakas kemaj peua.

Kemaj peua sejse xiuitl ueyitlanauatiketl pan nechikoli ueyi tlajtouani uelis ki ixpanextis ome amapetlapeualtilistl, kemaj tlatlanilyotl nopa tlaixpoualistli tlanejneuilyotl. Kemaj peua ueslis momajmanase uan momatlananke pan ueyi kaltekitiloya kampa pejtok ki axilis sempoualli uan majtlaktli tonali. Uan tla ax kiyampa, peua, kimelajtok uan amo ueyi tlajtlanilistli, elis iyojuk kuesoli uelis momajmanase uan momatlananase kitokilia ni nechakoli. Tla kiselisej uan kichiuase yankuik pan kaltekitiloya kampa mopantia, tlapaleuili pan nauatili uan amatlanauatili temakas nimaya pan ni kaltekitiloya kiixpouas, uelis momajmanasej o monajnankilisej uan tlaixuaxanisej o momatlananase yayampa kakiuili achtiui kichiuaskia katli achtiui tlanextilili.

Amo uelis kipiyasej seyok tlanejneuili kemaj peua kiueyiliya uan kipaktiya uan kichiua ipan ni mexkosentikatlanauatili.

Expoali uan majtlaktli uan ometipaj tlaijtoli. Nochiamatlaixpantilmachiotlajtoli, katli tlakuaualpetonilis amo kisenkauassan Machiotlajtoltinin uan tlaijtoltlakamen, ni kipia mokamanaluisej uan kixitlauasej tlen pan yajuanti, amo san sejka, tlen ijkuilotok tlachiayol xitlauali kampa tlajtoua kenijki mochiuas pan kamanaluiyotl uan tlauasanali:

A. Tlan kipajtimakakej pan peuayan nechikolis, uajka panos pan seyok nechikolis kampa kiamatlachilisej. Tlan inoj kiselisej ken eltok, kititlanilisej ka tomexkotlanauatijkaj, tlen yaya amo kipatlas tlajkuiloliuajaka nimaya kiixpanextis pan amatlamoyauali.

B. Mopatijmakas pan tomexkotlanauatijketl, nochi amatlachialistli katli amo mokuepki ka amatlachialtlajkuilolichiuali pan peuayan nechikolis, ipan majtlaktli tonaltekipanolpa; tlan amo panok ni tonali Machiotlajtoltinin kitsajke o amo tekipanojke uajka ni amatlachialtlajkuilolichiuali mochiuas pan achtiui tonaltekipanolpa kema machiotinin monechikosej.

C. Ni amatlaixpantilmachiotlajtoli, katli amo kuali kiski tle nochi o san kentsin ka mexkotlanauatijketl sempa mokuepas ika amatlachialtlajkuilolichiuali kampa kiski imachioltlajtoltinij. Sempa monechikoseuan kixitlauaseuan tla kiselise ka ome uan eyi tlen makuilolpatlen nochi tlauasanilkayotl, sempa panos pantlachialistli machiotlajtoltinij. Tlan yani ki tlayauiltisej tlen achtiui moijto, uajaka niamatlaixpantilmachiotlajtolielismachiotlajtoli;uan mokuepas ka tomexkotlanauatijketl uan yani kiijkuilos.

Ni Machioltlauasanili, eliska tokaxtili.

D. Tla seamatlaixpantilmachiotlajtoli, uan tlan machiotlajtoltlachianij kitlachilise uan amo nochi panospampa amo kuali, sempa mokuepas kampa kiski kaamatlachial tlajkuilolchiuali tlen kichiuilijke. Tlan kampa kiski sempa ki amatlachilijlke uan ama kena kiselijketlen nochi katli paya itstokej, sempa mokuepas kampa amo kiselijke uan yani sempa kineltlachilis, uan tlan kiselisejtlen nochimen, uajka kipanoltise ka mexkotlanauatijketl tlen tlajtoua Inextitlajkuiloli A;tlan amo kipanoltia, amoyok uelis moixpanextis pan yampatlanechikoli.

E. Tlan seamatlaixpantilmachiotlajtoli, amo kuali kiski tlen kentsin, tlan kipatlake, tlan kitsontilijke tlajkuiloli ni machiotlajtoltlachianij,uajka niyankuik kamanaluilyotl kampa kiski niamatlatlaixpantilmachiotlajtoli, yajuanti kichiuase san kampa amo kiselijke, kikualchichijke, kampa kitsontilijke tlajkuiloli, uan inkajok uelis kipatlasej tlaijtolmen katli ya moseli. Tlan katli kampa kitsontilijke, kikualchichijke katli kichijki machiotlajtoltlachianij moseli tlen nochi pan tlauasanili katli paya itstokej tlen kampa kiskiamatlachial tlajkuilolchiuali, mopanoltis nochi amatlaixpantilmachiotlajtoli ka mexkotlanauatijketl, uan moixpanextis tlen tlajtoua inextitlajkuiloli A. Tlan katli kitsontijke uan kikualchichijke katli kichijke machiotlajtoltlachianij ya moseli tlen nochi pan tlauasanili katli paya itstokej tlen kampa kiskiamatlachial tlajkuilolchiuali, mokuepas ka machiotlajtoltlachianij uan yani kiselis katli kiijkuilojke, uan tlan tlen nochipan tlauasanili katli paya itstokej amo kiselijkej pan yani ompayok tlachialistli katli mo tsonti, kikualchichijkej, ni amatlaixpantilmachiotlajtoli, tlen katli moseli tlen pan ome machiotlajtolmen, mopanoltis ka mexkotlanauatijketl tlen tlajtoua inextitlajkuiloli A. Tlan machiotlajtoltlachianij amo kineki kipatlas, pan tlauasanili katli paya itstokej, kampa kitsontilijkej uan kikualchichijhkej, nochi ni amatlaixpantilmachiotlajtoli amo uelis sempa moixpanextis, uan kena uelis tlen kema teipa sempa monechikose, uan tlan tlen ome machiotlajtolmen kijtose, tlen nochipan tlauasanili katli paya itstokej, ma moixnexti nopa machiotlajtoli san kampa tlaijtoli katli ya moseli, uan ma mokaua katli kitsontijke uan kalti kikualchichijke uan kitlachilise pan seyok nechikolistli.

F. Machilistli pan senkauali uan tlaixpololi tlen machiotlajtolmen mochiuas ken tlajtopua kamapa mochiua machiotlajtoli.

G. Nochi amatlaixpantil machiontlajtoli katli amo kiselijke pan amatlachial tlajkuilolchiuali, amoyok uelis sempa moixnextis pan xiuinechikolistli.

H. Chiualistli machiotlajtolmen uelis mopeualtis pan katliueli machiotlajtolmen, uan amo amatlaixpantil machiotlajtoli katli kijtoua tomintlaxtlauili, uan nechikoltsonkotomen, nochi amatlaixpantil machiotlajtoli achtiui moneki kamanaluiyotl pan machiotlajtoltinij nejchikoli.

I. Chiualistli machiotlajtolmen mokamanaluise kampa kiixpanextisej, tlana panos se metstli tlen kema mopanolti pan nechikolsenkauali uan yani amo kijtoua tlamiltili, uajaka niamatlaixpantil machiontlajtoli uelis moixpanextis uan mokamanaluisej pan seyok nechikol machiotlajtoli.

J. (sic DOF 24-11-1923) Mexkotlanauatijketl amo uelis kichiuas yon tleno katli kichijki tlakuaualpetonili machiotinin mexkosenkotili uan yon pan se nechikol machiotlajtoli, kema kichiua tekitlapepenolpa, yampatsa kema machiotlajtoltinin nechikoli kijtose ma motelui pan se ueyi axkayotilotl tlayakanketl ka ueyi tlajtlakoli.

Yampatsa amo uelis kichiuas pan amatlamachiltili tlen chiualistli machiotlajtolmen pan katli ueli nechikolistli katli temakak uan kichijki senitstokej tekichiuanij.

Eyi Tlakotomitl

Katli kichiuasejtlateyoualotl

Expoali uan majtlaktli uan eyitipaj tlaijtoli. Machiotinin mexkosenkotili uelis kichiuas:

I. Kiselisyankuik tlaltokayotl pan mexkotlali;

II. Moixpolo.

III. Kichiuasyankuik tlaltokayolmen tlen itlamiajkatli itstoke, uan monekilia:

1o. Tlaltlakotomitl katli tlajtlaniaj mochiuas Tlaltokayolmen, moneki kipiasej 120 000 itstininj;

2o. Machiotinin mexkosenkotili kiitase tlan kipia katli kimonekilia ka inon kipixtos itstikayotl;

3o. Tlateyolualotl senkotilistli tlen tlaltokayolmen kampa kimelaua ma kintlakakilika, tlan uelis o amo uelis mochiuas ni yankuik tlaltokayotl, yajuantin kipia tlamachiltisej ipan chikuasen metstli, mopouas tlen kema kimachiltijke tlateyoualol senkotilistli.

4o. Nomoneki ma kikaki mexkoueyitlanauatijketl, yani kititlanis amatlamachiltili ipan chikome tonali tlen mopouas tlen kema kitlajtlanijke.

5o. Ma tlauasanika machiotinin mexkosenkotili nopa yankuik tlaltojkayotl ika ome tlen ejeyi tlauasanili tlen itstoke.

6o. Tlakuaualpetonili katli kichiua machiotinin mexkosenkotili ma kitlakechika ka imiyaka tlateyoualol senkotilistli, tlen achtiua kitlachilijke ixkopinka amatlajkuiloli, uan yani temamake kuali senkauali tlateyoualol senkotilistli tlen katli tlajtlani.

7o. Tlan tlateyoualol senkotilistli tlen katli kintlajtlanilia, amo temakake inin kuali senkauali, katli kijtoua achtiui pilijtoli, moneki mochiuas ika ome tlen eyi tlauasanili tlen itstoke tlateyoualol senkotilistli.

IV. (Moixpolo).

V. Tlan mopatlas ikalnechikolis uejlkapatekikayotl tle to mexko.

VI. (Moixpolo);

VII. Kijtosej tlen motemakas tomintlaxtlauili.

VIII. Kema onkas maseualtlauikalistli, ma:

1o. Temakas tetonilistli kampa Ueyimexko Tlanauatijketl ueli kitlajtlanis ma kitlanejtikaj uan temakas temachtli ka tlanejtilistli tlen Mexko, ma kuali moitasni tlanejtilistli uan mokixmatis uan motlanauatis motlaxtlauas Mexko tlanejtilistli. Axonkas tlanejtilistli ueli tlaj onkas tlachiualistli pan moueychiuas maseualtomin noso, pan tlanauatili moijtoua, tlen mochiuasej ka tomintlanauatilpa, tlachiualistli ka tomin noso tlaj kikualchijchiua tlanejtilistli moneki mochiuas ka katli achi kuali kitemakas tlen motlanis; ijkinoj tlen mosenkauasej pampa kiijtoua Ueyimexko Tlanauatijketl pan 29 sempantik tlaijtoli.

2o. Kuali moitas ka sense xiuitl kenijkatsa motlauika tlen moneki mokalakis pan tlen motlania tlanauatili, kej ka ni monekis Distrito Federal Tlanauatijketl uan sekinoj tlaltokajyotl ka maseualtlapanka, ka moijtoua pan tlanauatilpa. Ueyimexko Tlanauatijketl kiyolmelauas ka sense xiuitl pan Maseualtlanauatiyanij kenijkatsa mokajtok tomin tlen ni tlauikalistli ka kichiua Ueyitlanauatijketl kitemakas yolmeleualistli ka tomin kenijkatsa kitekiuijtok. Ueyitlanauatijketl yolmelauas iuikal tlen Distrito Federal Imaseualsentilistli, kema temakas yolmelaualistli ka maseualtomin.

3o. Mosenkauas pan tlanauatili tetonilistli tlen motekiuis, ka Tlaltokajyotl, Distrito Federal uan Tlatilantli tlaj ueli kitlauikasej; tlen kitsakuiltia uan kej motlejkotia ni tlanauatiyanij ueli kikokolis iteki ma kintlaxtlauakaj tlanejtilistli uan tlaxtlauili itlanauatil kej motlatskis; tlanauatili tlejkotipa tlanauatiyanij ka tlaxtlauilistli ka san se amatlalilistli tlen tlaxtlauili, ka tonalpa uan ka tsalantik; kenijkatsa moitas moolinis tlauikalistli;ijkinoj tsakuiltilistli ka motekiuis pan tekichiuanij kej ax kuali kitekiuisej tomin tlen ni moijtoua. Ni tlanauatili moneki mokamanalosej achtoui pan Maseualtlanauatiyanij kej mosenkaua pan H piltlanauatili tlen 72 sempantik tlaijtolitlen ni Ueyiamatlanauatili.

4o. Ni Ueyitekikalko tlanauatiyanij, ka ome tekikalmej tlanuatiyanij, kiixtomas kenijkatsa kitetonis maseualtominteki tlen Tlaltokajyotl, kej mosenkaua pan amajsentilistli kej kineki ka Mexko Tlanauatijketl ma kipias kualtiloli uan, tlaj ijkinoj eli, kiijtos tlen kitlachilia ax panos pan kaxtoli tonaltekitl, maskej Ueyitekikalko tlanauatiyanij ax tekitis pampa moyolsejtok. Tlen achtoui mosenkaua motekiuis tlaj Tlaltokajyotl tlen miak tlauika ka tlanauatilpa. Nojkia ijkinoj, nimantsi kema uasanisej amajsentilistli, kiyolmelauase kenijktsa tlatilantli kitekiuisej iuikal, nojkia ka amasentilistli, tlaj ijkinoj eli, kiuasanisej Tlaltokajyotl kej axkana miak tlauika;

IX. Amo kikauas pan tlanemakilistli tlen tlajtojkayotl ika tlajtojkayotl mo tsakuilisen.

X. Tlan mochiuas machiolistli pan nochi mexkotlali ipan achiajkatla, tekiostochiualistli, achiualtlanauili, tlanauil tlatoponili, mekatlatoponilotl, tekiixpanextili, tlanemakilistli, tomin mauiltilistli, kaltomitekilistli, kaltlilmekachiualistli, uan kichiuasej tekimachiotlajtoli katli tlajtoua pan chikuasenpoali uan eyi tlaijtoli pan tlanejneuilyotl.

XI. Uelis kichiuas uan kijkuinise tekimiyayotl uan kijtos kitlakoltis, kitemouis katli kichiuasej.

XII. Uelis tlanauatis ma mochiua yaoyotl tlen katli ki amakiixpanextilia mexkotlanauatijketl;

XIII. Kichiuas machiotlajtolmen katli tlajtos tlan kuali o amo kuali ueyiatlanechikoli uan tlali, uan kichiuas machiotlajtoli tlen ixkayotl axoxouili melajkayotl uan yaoyotl.

XIV. Kitlananas uan kipixtos kaltepostlamokuitlauianin tlen mexkotlali: tlaltsonkotomen, atsonkotomen uan tepostotomen, uan kixitlauas inechikoltekipanolis.

XV. Uan temakas machiotlajtolmen ika yani monelkualtilisej, kinteposmakasej, uan kiniljuis kenijki monenemiltisej kaltepostlamokuitlauiyanin, san kiasitis maseualmen katli kiimelaua, iamatokaitl tlen tlayakanakin uan pan tlaltokayolmen kin nauatis ken tlajtoua machiotlajtolmen;

XVI. Kichiuas machiotlajtolmen ipan mexkoeuanin, analieuanin, maseualmen, katli mokaua pan mexkotlali, katli ualaui uan mochantia nikan, katli youi uan asi itstinin uan tlakayotl miyayotl tetilistli.

1a. Tlapajmokuitlauiyani ki sentlalis mexkotlanauatijketl, uan amo aki seyok mokalakis tlateyouali uextlanauatili, uan itlajtoli sematilistli mochiuas tlen mexkotlali.

2a. Tlan onkas ueyi kokolistli tlauel mauililo uan amo moiximati pan mexkotlali, ueyi tepatijkakali mochiualtis nimaya tlamachiltis kenijki se mokuitlauis, uan teipa kitlakechis mexkotlanauatijketl.

3a. Tlayakananin katli pajmaka yajuantin kichiuasej uan inintlajtoli sematilistli kiipanitasej tlen nochi tekichiuanin tlen mexkotlali.

4a. Tlanauatili katli kitlali tlapajmokuitlauianin pan tlailistli uan tlamantli tlanemakili katli tetlanauia o tetsonkuapoloua istinin, uan nojkia katli eltok uan amo ueia uan kitlamiltis tlasoltlanauili, ni teipa kitlachilisej machiotinin mexkosenkotili kampa kinmelaua.

XVII. Kichiuas machiotlajtoli tlen nochi ojtili, amatlajkuilol moyajkayotl, uan kichiuas machiojtlajtoli tlen kenijki motekiuis tlen nochi atl katli eltok pan mexkotlal.

XVIII. Kitlalis kaltomiyo, kiitas maeltok ken moneki, kichiuas machiotlajtolmen tlen keski ipati analitomin uan kipixtos san se tlaetikayotl uan tlatamachiuali.

XIX. Kitlalis machiotlajtoli tlen tlanauatis katsa motekiuis uan monemakas tlalmen katli amo motekiuiaj uan keski ipati.

XX. Kitlalis machiotlajtoli katli kichiuasej tekichijkemen tlen analieuanin uan tekichijkemen katli youi pan seyok anali altepetl.

XXI. Ma moixnextis:

a) Tlanuatili ka tlatsakuiltilistli, maseualnamakalistli uan tlepejpenili tlaixpanoli, kej mosenkauas keme achi pilkentsi, kenijkatsa motsakuiltis uan kenijkatsa kitlatsakuiltia.

Tlanauatili nojkia kitlachilis kenijkatsa moixtomas tekitl uan tlachiyalistli kej motsontlananas tekitl ka Mexko, Tlaltokajyotl, Distrito Federal uan tlatilantli:

b) Tlaixpanoli tlen mokaua pan tlanauatili uan tlamantinij tlen axkuali ka Mexko uan tlatsakualtilistli uan kenijkatsa tlatsakuiltia tlen moneki pan yani: nojkia mochiuas tlanauatili ka senkajtlajtlakoli:

c) Tlanauatili pan tlatsakualtilistli, ka sekinoj senkaualistli ka kuesoli uan tlachiualis itlatsakualtilis tlen ipanimaj mochiua pan nochi Mexko uanka tlen ueli maseuali.

Mexko tlanauatiyanij ueli kiixmatisej tlaixpanoli tlen ueli maseuali kichiuaj, kema ni motlatskis ka Mexko tlaixpanoli noso ka tlajkuiloyanij ixpanoli, maseuali noso tekikalko tlen kikokolis, kitsakuiltis noso kikuitikisas tlepanitali yolmelaualistli noso xoxolkayotl ma kiijtos noso kiijkuilos tlen kinekis.

Pan kamanali tlen miak kisa uan moitaj pan ni Ueyiamatlanauatilo, Mexko tlanauatili kisenkauaesej tlakiya panos ka tlanauatiyanij tlenkisenkaua ax ueyi ixpanoli ma ijkinoj uelisej kiixmatisej uan kisenkauasej Mexko tlaixpanoli.

XXII. Pan ni tlamantli tlen motlachia ka Ueyiamatlanauatili, tlen Mexko tlanauatili kisenkauasej kampa tlanauatiyanij tlen kitlanauatia ixpanoli tlen kichiua tlen ueli maseuali ueli kiixmatisej uan kisenkauasej Mexko tlaixpanoli:

XXIII. Ma moixnextis tlanauatili katli mosenkaua tetonilistli ka Mexko uan Distrito Federal, Tlaltokajyotl uan Tlatilantli, ijkinoj kej mosenkauas uan motsontlananas tekikalmej ka maseualtemachtli pan Mexko, kej moijtoua mosenkajtok pan 21 sempantik tlaijtoli tlen ni Ueyiamatlanauatili.

XXIV. Tlan kimakasej mexko ueyitekitiketl kakiuili tlan amo tekipanos uan nojkia kitlalisej tlaixnamijketl tlapejpenili uan kijtossej ajke kipatlas kema ya amo itstos, uelis elis ipatlaka, san kentsi tonali tekipanos, ken kijtoua tlaijtoli makuilpouali uan majtlaktli uan eyi tlen ni tlanejneuilyotl;

XXV. Tlanauatis kampa tekiti tlajmatketl uan tlamachtia kimelaua pan ni itlakotonka sempoualli uan majtlaktli uan eyi. Pan ni mexkosentikatlanauatili; tlanauatia, kinechakoua, mopaleuia pan nochi ni mexko, kaltlamachtiloya pan teyoualtlatilankemej, tlatekiuili, ueueyi, kaltlamachtiloya ka ichpokamej uan telpokamej uan tlajmatkemej tlatsintokilistli tlatlachixkauiyani, yeyektsi ixayak tlachiuali kampa tlamachtiyani, kaltlamachtiloya ki nextia pan tlaltokayotl, kampa tlachijchikej tepoxmej, tekipanolistli tlamachiuali, uan tekimej, kampa kin mokuitlauitokej achtiui tlatekiuilmej, kali kampa ki ajokui amochmej. Ki itas uan sekinok tekikalmej. Atla mopanextia ka tlamachtilistli ka imiyaka atla maseualmej pan mexko uan atla kichiua nauatili pan tlenochi atla ke ki itoua tekikalmej; kampa kichiua nauatilmej atla kampa peua tlajtolmej atla nelnelia uan atla ke mokajtok; uekapa omimej ki ajoktokej uan atla tlamachiualmej atla ki ixpanextijtok se uekapantlanejneuili, atla tlanejneuilmej, kampa kinmokuitlauitokej pan ni mexko, tlaltokayomej uan teyoualtlatilankemej atla tekititokej pan se uan eltok kaltlamachtiloya uan momapaleuitokej pan ni kaltlamachtiloya kampa ax tlauel tlainama atla kimelajtok pan ni tekitl tlaixpanexpa kitemojtok ki ololose miyak tlamantli uan kichikuase sejkoja momapaleuise ka ni kaltlamachtiloya pan tlenochi mexko, uan kampa kitlalia. Kuali tlamokuitlauili kampa tsontik uan atla kemaj tsontis kampa kaltlamachtiloya, uan kampa kimakilia pan se kakiuili kampa mokalakia kampa mopatla. Atla se tlakuiloli se ki ixpanextia se maseuali kampa kitsontijtok inemachtil aun atla temaka tekikalmej atla ki itoua uan ki kualtilia mexko. Kichiuase nauatili pan se kakiuili kampa xitlauali atla kijtokej san kinektok tlachiualmej atla axkayomej atla kimachilia atla ke kinextijtok ka yayampa. Kipixtos se amatlajkuiloli se mexko tlanauatiketl atla kampa kalaktok ni kaltekitiloya atla mexkotlaixkopinkayotl. Uan kitlalise se mexko maseuali atla tekitis tlatoktsi pan ni tekikali pan mexkotlanauatiketl atla kinejneuilia uan atla tekiti tlatoktsi atla kimakixtia seyok. Atla kimelaua pan ni itlakotonkemej naui poualli uan naui, uan naui poualli uan makuili pan ni mexkosentikatlanauatili.

XXVI. Ma temakasej se kauil Ueyimexko Tlanauatijketl uan ma mokualchijchiuas Tlapejpenili Sentilistli uan kiijtosej ajkaya kichiuas tekitl tlen Ueyimexko Tlanauatijketl,ueli elis san se tonalpa noso nochipa itstos, kej mosenkaua pan sempatik tlaijtoli 84 uan 85 pan ni Ueyiamatlanauatili;

XXII. Ma kiselis amatl kampa axkana kuali kiselia tekitl tlen Ueyimexko Tlanauatijketl.

XXVIII. Atla temakas ni nauatilmej pan ni kakiuili atla tlapoualistli sentikatlanauatili uan tlanauatise ka tlapoualistli tlaixpanexpa uan kampa ki ixpanextia atla san se atla teiluia tomin kampa kisa, atla kiski uan atla axkayomej, pan mexko, tlaltokayomej auan teyoualtlatilankemej, mexko, atla momapaleuitokej ka tlaltokayomej koyotekitiketl. Kampa tekititokej, uan itetempa ni mexko, motemachia pan ixitlauilis ka se kuali kualtiliskayotl pan tlenochi mexko;

XXIX. Kijtos keski tomin tlaxtlauasen:

1o. Tlanemakilistli tlen uala analieuanin;

2o. Katsa motekiuis uan motekipanos tlen yolkamen uan kuatinin, tlen kijtoua naui uan makuili ijtoli tlen sempoali uan chikome tlaijtoli tlen ni tlanejneuilyotl;

3o. Kaltla tomintlaineltili uan kaltlamantli kuitlauiyanin;

4o. Tekitl miyayotl tlapaleuili, tekiuiliso tlen axkayotilotl; uan.

5o. Uan tlen tekimonekilia:

a) Kaltlimekayotl;

b) Xiui iatlkalchiuilistli;

c) Achiaualistli lemenaltili uan sekinok katli mochiua ka achiaualistli;

d) Tlalemenaltili;

e) Achiualtsopelijkayotl;

f) Kuauitl tlatsontekilistli, uan.

g) Tlaili kaltlachiualistli.

Tlaltokayolmen mokalakis pan tekitomin tlaxtlauili, tlen tlajtoua machiotlajtol tlanejneuilyotl. Machioketstinin kitasej keski tomin kinmakase pan teyoualtlatilankemen, katli kisas pan tlilmekatomin;

XXIX-B. Kichiuas machiotlajtoli katli kijtos kenijki motekiuis pantli, tlaixnexkayotilistli uan mexko kuikatl.

XXIX-C. Kichiuas machiotlajtolmen katli kijtos kampa itstos ueyi tlanauatijketl, tlen tlaltokayolmen uan teyoualtlatilankemen, kampa kinmelaua, kampa mokalchichiuasej, kiampa mochiuas ken kijtoua pan eyi ijtoli tlen sempoali uan chikome tlaijtoli pan tlanejneuilyotl.

XXIX-D. Kichiuas machiotlajtolmen katli kijtos kenijki mochiuas tlen mexkotekiltl, tomintekitl uan maseualtekitl, nojkia pan tlapoal amochtli uan amochtlalpoalistli tlen mexkotlali.

XXIX-E. Kichuas machiotlajtolmen, tlen kijtos katsa elis, kiixpantis, tlajtosenkauas, uan kenijki mochiuas tlen tomintlaelistli, tlen katli tlaonkas una katli tlaelis uan nochi katli monekis pan mexkotlali.

XXIX-F. Kichiuas machiotlajtolmen katli kiixpantis kenijki motekiuis mexkotomin, kanke motekiuis tomin katli uala analitomin, tlapanoltilistli yankuik chiuali uan onkas tlayolmelaualistli, uan tlalnamikilistli nochi yankuik teposchiualistli katli moneki pan ni mexkotlali.

XXIX-G. Kichiuas machiotlajtolmen katli kijtos kampa itstos ueyi tlanauatijketl, tlen tlaltokayolmen uan teyoualtlatilankemen, kampa kinmelaua, pan tekitlamanauili kuatinij uan yolkamen uan tlen amo poliuis tlen inon.

XXIX-H. Kichiuas machiotlajtolmen tlen onkas uexkaketsalmen katli kisenkauas nochi kuesolmej tlen momaka pan tlatekiyotl iseli monenemiltis uan katli kijtos machiuas, uan yaya kisenkauas nochi kuesoli katli onkas pan miyayotl axkayotl uan teaxkayotl, uan kitlalis tlajyouilotl katli tekiti tlen tlajtoua machiotlajtoli, kitlalilisej xiltlaualistli uan chiualaistli, tekpanalistli uan katli monekis tlen mosenkauas;

Ueueyintekikalmej kipias iteki nimaya kichiuas se kampa momajmankej pan kuesoli o kampa mokualania ki olinis kampa tekititokej tlaixpanexpa pan mexko uan axkayomej.

Noihki, inon olocholli mokawa keh órgano tlen itech powi kiyehyekos tlen tlahyowilistli kinmakaskeh tekiwahkayotl itlakewalwan tlen amo kualli kichiwah tlen kiliah responsabilidades administrativas tlen kihtos tekitl owihtihtokeh, wan akinmeh ompo itlah okichihkeh noso okinkalakihkeh, wan kihtos kenami owikayotl kitlaxtlawaskeh, wan kintlahyowiltiskeh tlalia kihtlakoskeh tlen itech powi Hacienda Pública Federal noso itlah iaxkayo tlalnantli noso itlah ok seki tlakaolocholtin tlen powi itech tlalnantli tlen noihki kimiliah entes públicos federales.

Tribunal tekipanos ika Pleno noso ika Salas Regionales.

Itech olocholistli tlen kinotzah Sala Superior del Tribunal, moyektlalis ika kaxtolli wan se tlanawatilixtlamatkeh wan tekipanos ika olocholistli tlen kiliah Pleno noso Secciones, se olocholistli tekipanos pampa kiyektlalis tlen kihtowa tlahkuilolkotonalli eyi tlen powi itech inin tlakotonalli.

Tlanawatilixtlamatkeh tlen yetoskeh itech Sala Superior kimpehpenas yen Weyi tlahtoani tlen powi itech mexikahtlalnantli, wan ika itlapehpenalis ome exkan tekiwahkeh tlen kateh itech Weyi Tlanawatilyektiloyan, noso ihkuak mosewia, motlahtoltis Tlakaolocholli tlen nochipa tekitlahtowa. Inin tekitl mowehkawitis san kaxtolli xiwitl.

Tlanawatilixtlamatkeh tlen yetoskeh itech Sala Regional kimpehpenas yeh Weyi tlahtoani tlen powi itech mexikahtlalnantli, wan ika itlapehpenalistli panotok itlahkotian tlen olochitokeh itech Weyi Tlanawatilyektiloyan noso ihkuak mosewia, inin tekitl kualtis kichiwas Tlakaolocholli tlen nochipa tekitlahtowa. Wan ininkeh tlanawatilixtlamatkeh ompa kualtis mahtlaktli xiwitl tekipanoskeh wan kualtis ok sehpa kimpehpenaskeh.

Tlanawatilixtlamatkeh kualtis kintekipatlaskeh ihkuak itlah amo kualli kichiwaskeh kemin mihtohtok itech tlanawatilli.

XXIX-I. Kichiuas machiotlajtolmen tlen kijtos itlatsinkuil kampa axkayotilotl, tlaltokayolmen, D.F., uan teyoualtlatilanka, mosentikapaleuisej sanimanyotl tlamanauilistli;

XXIX-J. Kichiuas machiotlajtolmen tlen mauiltilistli, katli kijtos kenijki mochiuas tlen kichiuas pan nauitipaj tlaijtoli. Tlen ni tlanejneuilyotl, tlanauatitok axkatilotl, tlatokayolmen, D.F., uan teyoualtlatilankemen uan nojkia tlapaleuisej sanimanyotl uan teaxkayotl;

XXIX-K. Kichiuas machiotlajtolmen tlen paxalouanin, katli kijtos kenijki mochiuas tlen kichiuas axkayotilotl, tlatokayolmen, D.F., uan teyoualtlatilankemen uan nojkia tlapaleuisej sanimanyotl uan teaxkayotl;

XXIX-L. Kichiuas machiotlajtolmen tlen tlatlamasej michimej, ika isentikapaleuili mexko axkayotilotl, tlatokayolmen, uan teyoualtlatilankemen uan nojkia tlapaleuisej sanimanyotl uan teaxkayotl;

XXIX-M. Kichiuas machiotlajtolmen tlen mexko tlamokuitlauili, kijtos katli moneki uan kanke asis nochi tlatemolistli;

XXIX-N.

XXIX-Ñ. Temakas nauatili atla tlanauatia kampa peua kitlalikej pan mexko tlaltokayomej uan teyoualtlatilankemej ua mexko mopaleuise kampa kichiua kakiuili pan ni tlalnamikilistli, momajnauitok pan ni pilijtoli XXV sempoualli uan makuili tlen ni tlaijtoli. Nojkia, kampa tlanauatiya mokakilis kampa tlaixpanextia kimelaua ka imiyaka uan teaxkayotl, ki kaki uan kitsontis kampa eltok pan tlajkuilolpamitl chiknaui nauitipaj tlaijtoli tlen ni tlanejneuilyotl.

XXIX-O. Kemaj kichiua tlamanauilistli ka amatokaxmej mochiua teaxkayomej.

XXIX-P. Temakaj nauatili tlanauatia nechakoli ka imiyaka maseualmej kampa sajseko mopantia pan mexko, tlaltokayomej, mexko uan teyoualtlatilankemej kakiuili atla kampa tekititok se maseuali itstok kampa ki ixmati o kimelua, pan kakiuili atla xitlaualmej ka siuapilmej, okichpilmej uan telpokamej atla kin mokuitlauia pan nechikol tonali ejelti atla ueyi yayampa uan tsontik atla tlasenkaualkamanali atla ka miyakij ueueyin altepemej pan kakiuili atla mexko mokalakitok o kampa kimelajtok.

XXIX-Q. Kema tekimachiotl ka amatlapeualtili mexkoeuanij uan tetlapejpeniya.

XXIX-R. Atla temakas nauatili ka imiyaka atla teiluis uan sanse kampa tekititokej pan se tekikali atla tlatskitokej tlaixpanexpa ax kitekiuia tlatekiuili uan maseualmej atla tlamapaleuia atla tlaltokayomej ka mexko uan kaltekikali kampa kipixtose se amatlajkuiloli kampa tlatskitokej ka ininmiyaka uan kampa tlainama ka axkayomej monechakoua uan uan teyoualtlatilankemej.

XXIX-S. Temakas nauatilmej ka imiyaka uan atla nauatii atla moskalis kampa peua kakiuili atsalantik ueyitlanauatiketl axtemaka tlajtolmej uan tlamanauili kampa tlatskitokej maseualmej atla kipixtose tlanauatiyani, tlaltokayomej, uan atla sekinok mopaleuitokej nochi mexko tlanauatiyani.

XXIX-T. Temakaj ka ininmiyaka tlanauatili ka nochi monechakoua tekikalmej kampa tekiti sanse atla kampa kinkuapouia amamej tlanauatiyani atla mexko, tlaltokayotl, mexko uan teyoualtlatilanketl, atla kitsontia kemaj peua kampa monechakotokej ka inin miyaka uan kampa tekititokej pan ni tekikali kampa kikuapouia amamej kinechakoua.

XXIX-U. Temakaj nauatili ka inin miyaka kinmakaj uan kimoyaua atla ki ixmatij pan ni mexko uan tlaltokayomej atla mexko kakiuili atla koyotekitini; uan atla momapaleuia ka ni tekikali tlaixuaxanilistli, sanke kijtoua kampa peua uan eltok pan ni mexkosentikatlanauatili.

XXIX-V. Kema temaka nochi nauatili uan kimoyaua kampa ki ixmati tekikali uan tlanauatiya mexko sentikatlanauatiketl tlamanauiya tlanankilistli kampa tekititok uan tekititokej maseualmej tlaixpanexpa, ijkino katli mochiua kema motekiuiya.

XXIX-W. Temakaj nauatili pan kakiuili uan ma mokuentatia uan iseli tekitl ueyi tekitl atla, kikajki uan mo paleuitokej katli kampa tlainama axkayotl tlapanexpa pan mexko, tlaltokayomej, teyoualtlatilankemej uan mexko kampa peua tlanauatijtok pan imaxak ome pan itlakotonka sempoualli uan makuili;

XXX. Kichiuas nochi machiotlajtolmen tlen nomekis, tlen moi`panitas tlen achiui ikuilijtok; uan sekinok tlatli temakas tlanejneuilyotl pan nochi tekitinin.

Expouali uan majtlatlaktli uan nauitipajli. Tlen yani iteki machiotlajtoltinin nechikoli:

I. Ya tlanauatis uan kiixpantis ajkeya mexkotlanauatijketl katli kichiuaskia uexkaketsali tlapepenili;

II. Tlapaleuis uan tekitamachiuas, tlen amo kitlanauis katli kichiuaj tekitomintlachilistli tlen mexkxotlali, katli tlajtoua machiotlajtoli;

III. Kitlalis itokax kampa kitekitlaltokej sentikatlanauatiketl pan mexko atla kichiua tlajkuiloketl kisa kampa ixnesi pan kakiuili pan tekikali kampa tlainama, momanauitok kiselis pan tlanauatiketl kampa miyaki mopaleuia, kampa panok itstos kampa kimelajtok pan imaxak II ome itlakotonka eyi poualli uan majtlaktli uan chikuase pan ni mexko sentikatlanauatili, atla sekinok tekiti atla ueueyin tekitini kampa tekiti pan ni kaltekikali kampa tlainama;

IV. Ni kiamapatijmakas sesen xiuitl tlen tomin katli motekiuis, tlen axkayotilotl tlen achiui ki kichiuasej se amatlatsintokili, kamanalotl uan tlaj monekis, kipatlas amatlaixpantili tlen katli kititlanki mexkotlanauatijketl, kem ya kiselijke katli tomintemakase tlen yaya kineneuilia momakas. Nojkia uelis temakas tomin katli motekiuis sesen xiuitl katli motekiuis pan kalchiualistli tlen tlajtos pan machiotlajtoli; katli tomin motekiuis kitlatskiltisej pan amatomintlamoyauili.

Mexkotlanauatijketl kiaxitis pan machiotlajtoltinin nechikoli tlen amatlapeualtili katli asis uan katli kisas tomin pan mexkotlali uan amo panos pan chikueyi tonali tlen chiknaui metstli, moneki amatlajkuilojketl tekitijketl moixpantis uan kijtos kanke motekuis. Machiotlajtoltinin nechikoli moneki kiamapatijmakas katli motekiuis pan mexkotlali pan kaxtoli tonali tlen majtlaktli uan se metstli.

Kema peuas tekipanos pan tonali tlen tlajtoua najpoali uan eyi tlaijtoli; mexkotlanauatijketl kititlanis pan kalmachiotlajtolmen amatomintlapeualtili tlen nochi katli asi uan kisa tomin pan axkayotilotl tlen kaxtoli tonali, tlen majtlaktli uan ome metstli.

Amo onkas ixtakatomin, tlen kampa monekis ka inon; katli kichiuasej amatlajkuilouanin ka sentika tlaneneuili ka mexkotlanauatijketl.

Uelis moueiakilis tonali kema kiixpanetis tlen amatomintlapeualtili, kemajasi uan kisa tomin, kema onka ika amatlajtlanili mexkotlanauatijketl ka itlachialis kalmachiotlajtolmen, moneki moixpanextis amatlajkuilojketl tekichijketl kampa kijtos kenke moueiakilis tonali;

V. Kijtos tlan kena uan amo oka tlajyouili ka miyayotl tekichiuanin katli kichijke tlaixpanoli tlen tlajtoua makuilpoali uan majtlaktli uan se tlaijtoli tlen ni tlejneneuilyotl.

Tlaiximatis tlanauilotl katli kinchiuilisej miyayotl tekichiuanin tlen tlajtoua makuilpoali uan majtlaktli tlaijtoli uan tekitis ken katli tlateluia;

VI. Moixpouas ka kaxtiltekatlajtoli tlen tlaxtlauili sentik katli panok xiuitl, ka tlakuitlaualistli ixnestos tomin tlatlajnilistli, ixnesis tlalnamikislistli sankej ixnesi ipan tlachial tlapaleuilistli uan motlachilis tla motsontiya asitiistli kaltli mopiya ipan tekichiualistli.

Kampa ixpoua ka tlamokuitlauiltekitomin, kichiua atla ueueyitekitini, atla ki chiua kimokuitlauia nauatili kaueyi axkayotl. Tla tlayeyekoli kichiuas mo ixpantis pan se tlajtoli ki itos katli kalaki uan katli ya motekiui momapaleuia ka se tlajtoli uan axeltoskia kalti kalaki ingresos se kiselia tlapaleuili mochiki mo itosneki amo se tlakakayauas ka nopa nauatili.

Tla kemaj kintemouan atla kiitsonekej atla ki peaualtitike tlapaleuilistli. Nopa tekitiktl san uelis ki ilitos kalika kenikatsa mochiuas pan nopa Kuali kampa tekiti ininjuatij.

Ka ni nauatili ka tomin sentika axkayotl tlen tlayejyekoli mo ixpantiya pan ueueyi tekitini amo uekauis tlen tonali sempoualli uan majtlaktli tlen mextli abril tlen xiuitl. San uelis mouilis kema mo ixpantiya tlen imaxak naui uan iyoja tlacuiluli tlen pan ni itlacotonca. Amo uelis panos tlen tonali sempoualli majtlaktli tlen ama mo ixpanti kema te maka ka imiyaka tlanaualisti ka tlatemoli tomin sentika axkayotl

Nopa ueyitekitini kampa ki ixpoua ka kaxtiltekatlajtoli sentika tlakuitlauilistli tomiamo uekauis; ka sempoualli uan majtlaktli uan se, tlen mextli octubre tlen xiuitl ka tokili kemaj mo ixpantia. Axkipoua amatlapoualistli atla ki ixpantia ka imiyaka aki ki poua nochi tlanauatilistli ka ueyi tlatemoli, uan uelis ki ixpantis nopa ixpantilistli atla tekitl ka kaxtiltekatlajtoli tlatemoli.

VII. Kuali ka Tlaasitili Namikil Teyouantinij Iskaltili temajtiliya ni nauatlajtoli. Nopa ueyi tekitini kemaj ax ki ixpanextia pan nopa tonali uaka ki itosneki uaka mokaua.

VIII. Motlalis ka se amatlauasanili tlen ome uan expamo ixpantia, ka sekinok tekitini atla inin mouantia uan iseli tekiti moixpantitok pan ni mexkosentikatlanauatili ka kualtilistli tlatekuiltomin tlen axkayotl, uan.

IX. katli kijtoua pan ni tlajneneuilyotl.

Expouali uan kaxtoli. Machiotlajtoltinin nechikoli kema kiamapatimakasej katli kisas tomin, amo uelis kikauas tlen tlaxtlauili tlen tekitl tlen tlajtoua machiotlajtoli; Tlan amo momaka kenijki motlaxtlauas, momachilis moseli katli achtiui moijto.

Nochi se, ki ipanitas atla pan uala pan ni itlakotonka makuilli poualli uan chikome pan ni mexkosentikatlanauatili iua pan nauatili atla temakatok nechikoluetikitini ka imiyaka.

Nopa tetikayomej ka mexko atla kichiua ni nauatilistli iua tlamanauilisketl iua sekinok tekitini ka montia; iseltsi mo ixpantitok pan ni mexkosentikatlanauatili ka tlatekuiltomin tlen axkayotl, moneki se kin tlalis; pan ni tlapaeuilistli ka tlatekiuiltomin nopa uan ka katlamoyauilistli tlaxtlauali ki selia se amatlaixpouali tekitini atla ki ixpantia ti tlalisej iuan ti mokuitlauise kemaj se kichiua tla mokauas o mo tlatskilti pa ni ka tlatekiuiltomin, pan ni nauatili, kiitoua ni itlakotonka eyi poualli uan majtlaktli uan naui pan imaxak uan naui pan ni mexkosentikatlanauatili iuan sekinok tlanauatilmej.

Expouali uan kaxtoli uan se tlaijtoli. Katli kichiuas tlaijtoltlakamej:

I. Kineltlachilis ixpanketsali tlen sekinok analialtepemej tlen mexkotlanauatijketl kampa amatlaixpanextili sesen xiuitl uan amatlajkuilojketl tekichijketl ma temaka pan tlateyoualotl.

Kiamapatimakas sentikatlaneneuilis tlen sekinok altepemej katli mexkotekichijketl kichiuas uan kitlamiltis, kipatlas, kixitlauas, kiijkuinis uan kichiuas tlajtolchiuali tlen pan inon;

II. Kitas amatokaitl aykayotekichijketl nejneuili, yekantlajtoltijketl, melajkatekitinin, ueyi amatomintlajkuilojketl, tsonkototlayakanketl, kaltepostlayakanketl uan tepostototlayakanketl tlen tlajtoua machiotlajtoli;

III. Mochiuas pan nechikoltlasenkauali uan kiximatis kenijki elki kuesoli tlen katli kichijki uan amo kichijki, katli kichiuasen miyayotl tekitinin, uan tetlanauia pan miyayotl tlen tlajtoua makuilpoali uan majtlaktli tlaijtoli tlen pan ni tlajneneuilyotl;

IV. Kintokaxtis yekantlajtoltijketl tekichiuanin tlen mexkotlali, tlen eyi nechikoli katli kijtos mexkotekitijketl uan nojkia temakas o amo temakas se amatlajkuilol kamapa tlajtlanisej tlan ayakmo tekipanos tlen pan inon;

V. Kitokaxtis uan kijkuinis tlanauajtijketl tlayakanketl tlen D.F., tlen tlajtoua tlanejneuilyotl;

VI. Temakas amapatilistli kampa tlauasanijke tlen ome o eyi tlen katli paya itstoke, sentlalilistli katli kichiuasej tlen itlamijka tlaltokayolmen;

VII. Kitlamisenkauas kuesolmen itlamiyan tlaltamachiuali katli kipia tlaltokayolmen uan tlajtlanisej ka amatlajkuilol kampa tlauasanijke tlen ome o eyi katli paya itstoke;

VIII. Uan sekinok katli tlajtoua tlanejneuilyotl.

IX. Motlalis uan mokuinis tlanauatijketl tlen Distrito Federal kunke ixnesi tlajneneuilyotl;

X. Mochiuas ika amatlakechili ka ome tlajtlapantli tlaixtlalistlikatli maseualmej moaxitisej, tlen uampoxua tlajtoltlasenkauali kipixtox se asitilistli uexotilistli ipan altepen tlanauatiyani;

XI. Kitlamisenkauas kuesolmen itlamiyan tlaltamachiuali katli kipia tlaltokayolmen uan tlajtlanisej ka amatlajkuilol kampa tlauasanijke tlen ome o eyi katli paya itstoke;

XII. Se ki tlapepenis se akij ki ixpantis kiitoua ni itlakontoka chikuase atla kiitoua ni mexkosentikatlanauatili pan ni nauatili; uan.

XIII. Motitlanis se amatlakuiloli ka tlaixextilistli, uan nojkia ka nochi tlatemoli totlalpamexkayotl; se mo tlapepenis se sentikatlanauatiketl, iuan se kichiuas ka tlanankili moixpolos, yaya kichiua aki kichiua ma kitsonti tlanauatilistli ka mexko, san atla mo uantia ka itlakotonka makuili poualli uan ome, ka imaxak A, tlen ni mexkosentikatlanauatili, uan.

XIV. Uan sekinok katli tlajtoua tlanejneuilyotl.

Expouali uan kaxtoli uan ometipaj tlaijtoli. Tlen sese kalmachiotlajtolmen uelis kichiuas:

I. Kijtos tomin tlakuauakpetonili tlen katli monenemiltis;

II. Kamanalchiuasika mexkotlanauatijketl ika nechikoli;

III. Kintokaxtis tekipanouanin uan kichiuas amatlanauatikayotl;

IV. Kichiuas amatlamachiltili ipan ome kaxtoli tonali tlen kema onkak kakiuili, uan uelis kintlapejpenise tlen panok itonal, uan mochiuas pan nauipoali uan majtlaktli tonali, uan kiani kitlalis katli poliui katli tlajtoua expoali uan eyi tlaijtoli pan tlajneneuilyotl.

Naui Tlakotomitl

Eltipa tekitlaixnamikili

Expoali uan majtlaktli uan chikueyitipaj tlaijtoli. Kema mosiaketsamachiotinin mexkosenkotili itstosej nochipa tekitlaixnamikini uan mosentlalia ka sempoali uan majtlaktli uan chikometi tekichiuanin, majtlaktli uan chiknaui eltos machiotlajtolkemen, uan majtlaktli uan chikueyi tlaijtoltlakamen, kintokaxtise kampa kimelaua pan nesentilili tlen mochiuas. Tlen sese tlayakanketl kitokaxtis pan yajuantin se ipatlaka.

Eltipa tekitlaixnamikili, kipias tlanauatili katli kimaka tlanejneuilyotl uan yayani:

I. Temakas kakiuili tlan kitekiuise tsonkotomen tlamanauilistli katli tlajtoua expoali uan majtlaktli uan chikuasen tlaijtoli pan naui pilijtoli;

II. Kiselis iteki mexkotlanauatijketl;

III. Kisenkauas tlamantli katli kimelaua; kema onka nesiaketsali tlateyoualotl amatlapeualtili machiotlajtoli uan kititlanis pan kalmachiotlajtolmen katli yaui; kichiua ma kitsontika nauatilistli tekitini kampa kichiua nauatili uan katli kikaua kampa mits inamasej tekitini yayampa kititlani pan nopa tonal tlasentiloli;

IV. Kielnamimkis yaya o katli kijtos mexkotlanauatijketl, nopa amatlanonotsali tlen se kalmachiotlajtolketl mamonechikokan nimaya, monekilia tlauasanili tlen ome o eyi tlan katli paya itstoke. Amatlanonotsali kijtos tlake mochiuas pan nopa tlasentiloli;

V. Moixpoloua.

VI. Temakas nesiaketsali ka expoualtipaj tonali mexkotlanauatijketl uan kitokaxtis ipatlaka;

VII. Kitas amatokaitl aykayotekichijketl nejneuili, yekantlajtoltijketl, melajkatekitinin, ueyi amatomintlajkuilojketl, tsonkototlayakanketl, kaltepostlayakanketl tepostototlayakanketl tlen tlajtoua machiotlajtoli;

VIII. Kiximatis uan kisenkauas kema amo tekipanosej katli kiixpanextijke machioketstinin.

Makuili tlakotomitl

Tlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmen

Expouali uan kaxtoliuan nauitipaj tlaijtoli. Ni tlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmen, tlen machiotlajtoltinin nechikoli, kipias iseltipatekilistli uan katli kichiuas pan katli kimenalua uan katli kichiuas pan iteki, tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Katli kichiuas tomintlachilistli kichiuas tlen tlajtoua machiotlajtoli, amochikoliso uan tlalneltokiliso.

Ni tlamokuitlauiltekitomin peuas nopa kualchiualistli ika kaxtiltekatlajtoliuelis ki peualtis sankej iyojuk tonali kasekinok, kampa kimokuitlauia o nojkia kampa tomin ixpanextilistli ika sentik.

Nojkia, kampa tekitilistli peua ni tlamokuitlauiltekitominuelis tlajtlanisej tlatolmej tlayekyekolistli,kampa senkakia.

Ni tlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmen, kichiuas:

I. Tomintlachilis katli asi uan kisa, tlatekiuili, tlamokuitlauili uan tekiuilistli tlen inon tomin tlen machiotinin mexkosenkotili uan mexkotekitinin, nojkia kichiuase tekitlachialistli kenijki tekipanoua uan iasitilistli katli eltok pan ueyi amochtli axkayotl tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Tomintlachilistli tlen axkayotl uelis tlajtlanis uan kitlachilis katli achtiui mochijki, ni amo kitosneki amoyok uelis moitas katli tlajtlani, kema moita amapanolistli o katli motekiui katli kipia pan amatlachialistli kiaxitilia chiuali uan san kitlachilia tlan moaxitili tlen amochtli axkayotl tekilistli. Katli moita uan moijtoua kaltli kijtos tlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmen kijtos san kampa motekiui tomin uan motlachilis.

Kintlachilise tlen tlaltokayolmen katli pano pan tlachialistli, tlen xiuitl tekipanojtok, tlen katli moteluijke uan temaka se amatekichiualistli.Tlan amo kichiuasej tlen tlajtoua machiotlajtoli uajka kin tlayouiltisej.

Ni tlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmej uelis tlajtlanis uan kiitas, iuan axtoui sentika tomi kampa uelis ki tlapejpeniya tla amo kimachilia nochi nauatili nochipa tlapotok sentika tomikemaj se tlapaleuilistli o inka ki oliniya ika sekinok tlaxtlauilistli o sekinokej tlapaleuiyanij mexko. Kampa se kimokuitlauiya nopatlakuitlauiltomin, temakaj san katli moneki tlayejyekoli inon tlamokuitlauiltekitomin.

Katli amo panextiya pan itlakotonka axtoui kijtoua ni nauatili, se tlateluili, kuitlauitekitomin tlanauatis nopa tekitijketl uaka uelis moitas kampa axkayo tlayejyekoli tlajtolmej nopa uelis temakas tlajtoli kampa, sankej kijtoua ni nauatili, uan aki axkichiuas kijtoua ni nauatili uaka uelis ki tlayouiltisej. Nikuitlauiltekitominkichiua se amatlajkuiloli san katli nechikolueyitekitini uan kiolinis kitoua wexkatlajpixketl wexketsaliuankampa ki melaua tlaixpanolmej tekitini.

II. Temakas amatekichiuali katli kitlachilijke ipan machiotlajtoltinin nechikoli uan amo uejkauas tlen junio iuan octubre metstli ipan sempouali febrero xiuitl seyok xiuitikapa uan kitlachilisej pan nechikoli machiotlajtoltinin. Pan ni amatekichiuali motlalis tekitlachialistli, tlachilistli, tomintlachilistli axkayotl tlen katli kichijke pan tlaltokayolmen uan tlan kuali tekipanojke ken moneki uan kitsontijke iasitiliso axkayotl uan tlachilistli tlen tlaltokayotl tomintlachialistli uan kipixtos tlan mochijki o kenke amo mochijki katli tlaltokayolmen kiixpanextijke.

Amatekichiualistli katli kiixpanextisej momachiltis pan tlaltokayolmen katli kintomintlachilijkej san kampa kimelaua katli kitake uan yajuanti ma temakaka amatlaneltokili katli monekis, uan yani kipajtitlalise tlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmen, uan kichiuase amatekichiualistli.

Tekitlayakanketl tlen tlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmen, kititlanis pan ueyi tomintlachialistli, pan majtlajtli tonali tlen teipa kema kimakake pan machiotlajtoltinin nechikoli katli kiski pan amatekichiualistli, katli kichiuase uan ni pan ome kaxtoli tonaltekipanolpa, kiixpanextika amatekichijkayotl chiualaistli uan kichiuaka katli moneki, tlan amo kiampa kichiua uajka kintlajtlajkoltise tlen eltok pan machiotlajtoli. Ni achtiui tlajkuiloli amo kiaxilia katli kitlachilijke uan tekiuilistli tlen kijtoua machiotlajtoli.

Tlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmen, tlanauatis pan chikoasempoali tonaltekipanolpa, tlen itlanankilil katli kijtojke tomintlachialistli tlen tlaltokayolmen, tlan amo kichiuase, kitosneki kiselijke katli kiniluijke.

Kampa kinyolmelajke tlen kichiuasej tlen tomintlachialistli tlen tlaltokayolmen moneki temakase pantlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmen katli kichijke tekitl o kijtose kenke amo kichijke ken moneki.

Tlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmen, temakas pan machiotlajtoltinin nechikoli pan achtiui metstli mayo uan noviembre sesenxiuitl, amatekichiuali kampa nesi amatlayomelajketl. Ki kuapouia uan ki itakeja, tlajtolmej ki olinikej, uan kimelaua sejse amajtlakuilolmej atla ki ixpanextikej sankejkijtoua ni nauatili. Pan amatlakuiloli mo ixpanextia kampa miyak kiitaj, kuitlauiltekitomin ki sejkotilis tomi ipanajukuil sentika axkayotl o katli kipia maseualmej axkayotl ki olini tlajtolmej kampa tlateluili ka tlaixpanoli ki ixpanextia uan ki peualtikej nopa ueueyitekitikitinikuesoltamachiuali ka maseualkuatilistli.

Tlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmen, uelis kiajokuis itekilistli tlachialis tlen kema temakas tekiamachiuali pan machiotlajtoltinin nechikoli tlen kijtoua ni pilijtoli; machiotlajtoli kijtos tlaijyouili katli mokuapolouaj;

III. Kitlatemolise katli kichijke o amo kichijke uan ni kipia amo xitlaualiso o katli amo kuali kichijki kampa asi, uan kisa, tlatekiuili, mokuitlauili uan motekiuitomin axkayotl, kin kalpaxalosej, kampa san kitase amochmen, amamen, ama ajokuili kampa kichiuas tlatemolistli tlen tlajtoua machiotlajtolmen; uan.

IV. Kitas tlanauili tlen kichiuiliaj kaltomintlachialistli axkayotl tlateuilistli, ki oliniya tlanauatilistli, atla ki senkaua kuesoli ni kuesoltlatamachiuali maseualkualtilistli tlajtolmej ka tlaixpanolmej, kipiya tlayouiltili ki ixpanextiya ni mexkosentikatlanauatili pan se imaxak pan itlakotonka, ki ixpanextia ka ni tekitini pan tlaltokayotl, teyoualtlatilanketl, uan mexko uan itetenoj iuan sekinok axkayomej.

Machiotlajtoltinin nechikoli kitokaxtis katli kiyekanas tomintlachilistli ka ome o eyi tlauasanili tlen katli paya itstoke. Machiotlajtoli tlajtos keniki mochiuas. Ni tlayakanketl tekitijketl uejkauas pan iteki chikueyi xiuitl uan sempa uelis kitokaxtise san sentipa. Uelis kijkuinise, tlan kichijki ueyi tlaixpanoli tlen machiotlajtoli kijtoua, ka yampatsa tlauasanili tlen kema kitokaxtijke, o katli tlajtoua nauitipaj tlaijtolnechikoli tlen ni tlajneneuilyotl.

Tlen uelis se tlayakanas tlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmen moneki kipias katli tlanauatia pan I, II, IV, V uan VI pilijtolmen, tlen eltok pan najpoali uan majtlaktli uan makuili tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl. Kema tekititos amo uelis mokalakis tekitis pan se sentikayotl tlaneneuili,uan amo tekitis pan seyok, uan kena uelis tekitis kampa amo tlaxtlauilo, pan nechikol yankuik ixtlamatili, tlamachtijketl, kuikayotl, o tekitlapaleuis.

Mexkosenkotili tlanauatianin, tlatokayolmen axkayolmen, uan sekinok tomintlachialistli tlapaleuisej kema kinmonekilis tlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmen tlen uelis kichiuas ininteki, tlan amo kichiuaj, kin tlajyouiltisej tlen tlajtoua machiotlajtoli. Nojkia miyayotl tekichiuanin tlen axkayotilotl, uan katliueli maseuali o tekitinin, miyayotl uan teaxkatekitl, tlanauatikayotl, o seyok tlajtolketsalmen, katli kiselisej o kitekiuisej tominmiyayotl axkayotiloltl, moneki temakase amatekichiualistli uan nochi amamen katli kintlajtlanisej tlamokuitlauiltekitomin chiualistli tlen nochi tlaltokayolmen tlen tlajtoua machiotlajtolmen, uan ni amo kisosolos sekinok tekichiuanin uan inin xitlaualis sekinok katli kipia tomin.Tlan amo temakase amatekichiualistli, tekitinin kin tlaijyouiltise ken tlajtoua machiotlajtoli.

Mexkoueyi tlanauatijketl kitlalis amatekpanali katli tekichiuanin tlainamasejtlen katli tekipanojke uan tlaxtlauasej tlen inon pampa amo kichijke ken moneki uan tlen tlajtoua naui pilijtoli tlen ni tlaijtoli.

Eyi Tekpanali

Tlen Mexkotlanauatijketl

Najpouali tlaijtoli. Motlalia pan setlanauatijketl tlen motokaxtis mexkotlanauatijketl.

Najpouali uan sentipaj tlaijtoli. Kema mo tlapepenis mexkotlanauatijketl mochiuaskaixitlajka tlen tlajtos amatlanauatil tlapejpenili.

Najpouali uan ometipaj tlaijtoli. Tlen elis mexkotlanauatijketl moneki:

I. Ejketl pan ni mexkotlali, itstos ipan nochi ixitlaualis, itata uan inana euasej ipan mexkotlali, uan moneki itstosej ipan ni ueyi teyouali sempouali xiuitl.

II. Ki piyas sempouali uan kaxtoli xiuitl tsontitok kema kitokaxtisej.

III. Itstos pan uexteyouali tlen nochi se xiuitl achtiui kema mo uikas ni tlapejpenili.Tlaj inka itstos pan ni uexteyouali ipan ome kaxtoli tonali, amo ki kotonas kampa itstok.

IV. Inka itstosipan tiopankali ken tekichijketl;

V. Amo tekipanojtos tlaj itstos ika tsonkotomej, chikuasej metstli achtiui kema mo uikas tlapejpenili.

VI. Amo ki pixtos iteki ken amatlajkuilojketl ipan teyoual, axkayotekitijketl nejneuili, tlaltokayotltekitijketl yon tlayakanketl tlen D.F., kena uelis tlan ki kauas chikuasej metstli achtoui kema mo uikas tlajpejneli.

VII. Amo kipias tlatsakuilili ken kijtoua najpouali uan eyi tlaijtoli.

Najpouali uan eyitipaj tlaijtoli. Mexkotlanauatijketl ki peualtis iteki itlatsinkuil tlen se tonali metstli octubre uan uejkauas pan inon chikuasej xiuitl. Ni maseuali katli tekipanok ken mexkotlanauatijketl uan kitlapepejnijke ka tlauasanili o tlan san tekipano kentsi tonali, amoyok uelissempa tekitis pan inon.

Najpouali uan nauitipaj tlaijtoli. Tlanamo moixpanti mexxkotlanauatijketl, ipan tlatsinkuil tlen ni ome xiuitl tekipanolpa, tlan machiotinin mexkosenkotili itstoke pan nechikotekitl, uajaka elis nechikol tlapepenolpa, uan tla itstosen tlen ome o eyi tekitinin, kitokaxtisej ka imiyaka tlauasanili mexkotlanauatijketl katli tekipanos pan ino kakikuili; ueyi nechikoltlateyoualol ipan majtlaktli tonalitlen teipa kichiuas amatlanonotsali tlen sempa kintlapepenisej mexkotlanauatijketl katli kitsontis tekilistli; uan tlapepenolpa amo kipanos majtlaktli uan naui metstli uan amo kipanos kaxtoli uan eyi metstli.

Tlaj moixpanti Ueyimexko Tlanauatijketl, mekajtsa ueyinechikol tlateyoualol kitokachtis se tlanauatijketl tlen ueli itstos pan se tonalpa noso nochipa mokauas, ya ni ueli panos pan tonalpa ka expouali tonali, Ueyi tlanauatijketl tlajkuilojketl kiixpantis ni tekitl pan se tonalpa kej Ueyimexko Tlanauatijketl. Tlaj ni elis axmotekiuis piltlanauatili II, III, uan VI tlen 82 sempantik tlaijtoli tlen ni Ueyiamatlanauatili.

Ajkaya kitekiuis pan se tonalpa ni Ueyimexko Tlanauatijketl iteki axkana uelis kipatlas noso kiolinis sekinoj tekichiuanij tlen Tlajkuilojketl noso Tlanauatiyanij, Nojkia kitemakas pan Ueyinechikol tlateyoualol se amayolmelaualistli tlen tekitl kichijtok pan tonali ax panos majtlaktli tonali, mopouas pan kauil kema tlamis iteki.

Tlan amo momelaua mexkotlanauatijketl pan itlamiyan naui xiuitl tekipanolpa, tlan ueyi nechikol tlateyoualol kitokaxtis ipatlaka mexkotlanauatijketl katli kitsontis ni tekitl; tlan amo monechikojtos, eltipa tlaixnamikili kitokaxtis mexkotlanauatijketl katli tekitis san kentsi tonali uan tlanonotsas ueyinechikoli tlateyoualol pan seyok nesentilili uan mochiuas tekinechikoltlapejpenili uan kichiuas tlen ipatlaka mexkotlanauatijketl.

Tlan ueyinechikol tlateyoualol amo itsosej pan tekipanoli, uajaka eltipa tekitlaixnamikili kitokaxtis mexkotlanauatijketl katli tekipanos san kentsi tonali uan tlanonotsas ma mosentilika nimaya uan kitokaxtis yani tekichijketl uan temakas amatlanonotsali tlen sempa kitlapejpenisej mexkotlanauatijketl.

Tlaj ueyinechikol tlateyoualol ax mosentilis, ni Nechikolistekitl tlen ipanimaj itstos kichiuas tlanotsalistli nimantsi ma tekitikaj ijkinoj kintokachtisej Tlapejpenili Sentilistli uan kitokachtis se Ueyimexko Tlanauatijketl ka ojtli tlen iapnimaj mochiuaskia.

Najpouali uan makuiltipaj tlaijtoli. Tlan kema peuas iteki mexkotlanauatijketl uan amo youi, uan tlapejpenili amo mo chijki o mo tlali ipatij ipan ipejka majtlaktli uan ome metstli, mo tlamiltis, itekilistli mexkotlatoani katli achtiui tekipano uan ya kiuikas ni tekitl katli kitokaxtis ueyonechikoli tlateyouali o eltipa tekitlaixnamikili tlen ken tlajtoua achtiui tlaijtoli.

Tlan mexkotlanauatijketl iteki san keski tonali tekipanos, ueyinechikoli tlateyoualol o eltipa tekitlaixnamikili kitokaxtis mexkotlanauatijketl katli tekitis san kentsi tonali katli poliui.

Tlan mexkotlanauatijketl poliuis tlen expouali tonali, uan amo itstos nechikol ueyitlateyoualol uajka eltipa tekitlaixnamikili kitokaxtis mexkotlanauatijketl katli tekitis keski tonali.

Tlan poliui tlatoktsi uan amo mokuepa mochiuas sankej kijtoua teipa tlaijtoli.

Najpouali uanchikuasentipaj tlaijtoli. Tlen iteki mexkotlanauatijketl uelis ki kauas tlan kichijki ueyi tlaixpanoli katli kisenkauas nechikol ueyitlateyoualol, kamapa moixpantis tlamiltekitl.

Najpouali una chikometipaj tlaijtoli. Mexkotlanauatijketl kema kalakis pan iteki kichiuas tekimaitlselilistli ixpan ueyi nechikol tlateyoualol o ixpa pan eltipa tekitlaixnamikiliuan tlanankilis kinin: “Niselia ni tekichiuali nikajukuis iuan nijchiuas, ni tlanejneuilyotl tlen nechikol tlaltokayolmen mexkoeuanin uan machiotlajtolmen katli pan yani yolisej, uan nijchiuas kuali pan noteki ni ueyi mexkotlanauatijketlkatli istinin nechmakakej, nitlachilijtostlen nochi ika kualitlen uikualtili tlen nochimen;uan tlan amo kiampa nichiuas ma mexkoitstinin nexteljuika.”

Tla sentikayotekitiketl amo uelis mo panextis kemaj kiselia iteki uakaj pan ni itlakotonka achtiui, uakaj nimaya kichiuas pan mexa kampa nechikolueyitekitini.

Inon sentikayotekitiketl amo uelis mo ixpanextis pan iteki nechikolueyitekitini kichiuas nimaya pan ixtempa ni sentikayotekitiketl tlen mexko ueyi tekitiketl tlen katli ki moyaua kualtilistli.

Najpoauli uan chikueyitipaj tlaijtoli. Ni mexkotlanauatijketlamo uelis mouejkanos tlen pan ni mexkotlali tlan amo kimaka kakiuili ueyi nechikoltlateyoualol o tlen chikomej tekitlaixnamikili.Kema axok youi chikome tonali uakaj tlajtlanis makauilistli se tlatoktsi o kakiuili ka tekitlaixnamikilistli.

Najpouali uan chiknauitipaj tlaijtoli. Tlen katli kimelaua uan katli kichiuas mexkotlanauatijketl yayani:

I. Kimoyauas uan kichiuas machiotlajtolmen katli kichiuaj machiotinin mexkosenkotili;

II. Kintokaxtis uan kinpatlas nochi tekitlajkuilouanin, uan kinpatlas nopa tekitinij tlaixpaneltilmej uan katli tekittomintlajkuilouanin, uan sekinok tekipanouanin;

Tlakuilouani pan tlaltokayotl uan sekinok tekipanouani kakiuil tominkuitlauiyani kalakis ipan tonali kemaj ya kimakakej se amatlakuiloli kampa yayak tekitis.

Kemaj ya kiikuilokej nopa amatlajkuilolme tokaxtiya” amatlajkuilouani uan kemaj se axkiaxiliya ni mexkosentikatlanatijketl ka sentik ijkuiloli ika ome uan tokaitl kampa amatlakuilouani tlaltokayotl. Uaka tekitis nopa maseuali ipan mexkosentikayotekitijketl.

III. Kintokaxtis yekantlajtoltinin, tekitinij tlaixpaneltilmej ka itlachialis kaltlaijtoltlakamen;uan sekinok tlanauatiyani ipan ni kakiuili tepos xoyaktlajtoli tetikayotl, kunke kimelaua tomi.

IV. Kintokaxtis katli kiinextis tlen uejkapan tlaijtoltlakamen, tlentsonkotomej uan sekinok uejueyintin ika itlachialis kaltlaijtoltlakatl;

V. Kintokaxtis nelaxkayolmen tlen tsonkotomen uan sekinok uejueyintin tlen tlajtoua machiotlajtoli;

VI. Kiuejkapantlalis mexkotlamokuitlauilistli tlen kinextia machiotlajtoli, uan kitekiuistlen nochi tsonkotomej ipan mexkotlali, nojkia tlen ajakatsonkotomej tlen onkas tlamanauilistli pan ni mexkotlai uan anali;

VII. Kipias katli mexko tlamokuitlauilistli tlen tlajtoua panexpoualiuan matlaktli uan chikuasej tlaijtoli pan naui pilijtoli;

VIII. Tlamachiltis kema onkasyaoyotl kualantli ika itokax tlen mexkotlali tlan eltos machiotlajtoli pan machiotinin mexkosenkotili;

IX. Kitokaxtis axkayotl tekitijketl nejneuili ka itlachialis kaltlaijtoltlakamen;ki olinis,kijtoua ni amatlajtoli itlakotonka makuili pouali iuan ome tlajkuilolpamitl” A” kanji tlanejneuilyotl;

X. Kiyakanas analieuanin tlachiualistli, kichiuas sentlalilistli tlen analieuanin, nojkia kitlamiltis, kitsakulis, kipatlas, kineltlalis, kijkuinis ika itlachialis kaltlaijtoltlakamen.Pan inenemilis tlachiualistli mexkotlanauatijketl kitlachilis tlen yayani ipejka: iseltika teyoualaltepemen, amo mokalakis, mosenkauas kaimelajka kuesolmen, amo ka tlamamatili o ka tsokototetikayotl, ka san se tlapaleuili, ka sentikatlapaleuili analialtepemen, ma onka pakiliskayotl uan analitlamokuitlauili;

XI. Kin nonotsas ueyi nechikoli tlen nimaya ika itlachialis eltipa tekitlaixnamikili;

XII. Kimakas kakiuili tlakuaualtekatl tekiua tlapaleuili katli kimonekilis tlen kichiuas iteki;

XIII. Kitlalis tlamokuitlauianin pan ueyiamen uan tlen tlanepamitl uan kitlalis kampa eltose;

XIV. Temakas tlen kitoua machiotlajtoli tlapopoluili katli kaltsatokej katli kimelaua kisenkauas;

XV. Temakastlamajkauili san kentsi tonali katli kinextijke uan katli kikualchichijke kaltekichiuali tlen tlajtoua machiotlajtoli;

XVI. Mexkotlanauatijketl amo uelis temakas amatokayotl katli kijtoua III, IVuan IX pilijtoli,kema machiosentili nechikoli amo mosentilitokej uan tekipanotojke;

XVII. Sentikayotl tlanauatijketl imiyaka mouantis kampa kiselitokej tlajtolmej uan sekinok tlapaleuilistli uelis kiselisej kunke miyaki moixpantijke machiosentili nejchikoli o mo kualanijke ka ni mexkosentikatlanauatijket ika sentik.

XVIII. Temakas ka itlachialis kaltlaijtoltlakamen ka eyi tlapepenilkayotl tlen kitokaxtisej axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, tekisiaketsali uan tekitlamilistli;

XIX. Moikuinis kampa kiski nopa tokaitl kijtoua ni itlakotonka chiuasej mexkosentikatlanauatili kichijki ni ueyi tekitijketl pan mexko, kijtoua mexkosentikatlanauatili pan ni nauatili.

XX. Uan nochi katli moixpantia pan tlanejneuilyotl.

Nojpouali uan majtlatlitipaj tlaijtoli. Amatekilistli miyayotl axkayotl elis san se nechikolistemakayotl uan xexelonechikoli ken tlajtoua machiotlajtoli katli kijtos ueyi nechikol tlateyoualol, uan kiyakanas tlateyouali uextlanauatili kijtos kenijki tlatsinkuis tlen ipeualtika tlaltokayolmen uan itlachialis tlen mexkotlanauatijketl.

Machiotlajtolmen tlajtose tlen mouikase tlen tlaltokayolmen, mexkotlanauatijketl uan tlateyouali uextlanauatili.

Tekipanoslistli kichiua ka tlalnamikili tlajtolketsali tlen mexko tlauatijketlkampa tekititok ipan nopa tekikali ki tsonti nauatilistli pan mexko kijtoua ni nauatili.

Aki kichiua makitsonti tlanauatilistli mexko tlajtolme kampa tekititok pan ni tekikalli pan ni tlatolmoyauali pan mexko o tla nojkia tlaltokayotl amatlakuilouani sankej kijtoua ni nauatili.

Najpouali uan majtlaktli uan sentipaj tlaijtoli. Katli kineki elis tekitlajkuilojketl moneki tlakatis pan mexkotlali, uan kipias ixitlaualis uan kitsontijtos sempouali uan majtlaktli xiuitl.

Najpouali uan ometipaj tlaijtoli. Nochimachiotlajtolmen uan tlanauatili tlen mexkotlanauatiojketl moneki tlajkuijkuitsojtos ka tekitlajkuilojketl katli kimelaua, tlan amo kichiuas amo kiipanitase.

Najpouali uan majtlaktli uan eyitipaj tlaijtoli. Tekitlajkuilouanin tlen kema nimaya tlajpojtos tekinechikoli uextlateyoualol temakase katli kichijtoke.

Akiueli kalmachiotlajtolkemen uelis kin nonotsas tekitlajkuilolkemen, axkayotl tekitijketl nejneuili uan sekinok ueyitekitinin, uan tlamachiltikan kema kitase uan mokamanaluise se machiotlajtoli o momachtise se tekitl katli kichiua.

Kalmachiotlajtolkemen kipia tlanauatili temakase tekitlatitlanili katli kitemolise kenijki tekipanojke tekinechikolmen uan kaltekichiualistli. Tlatemolistli mochiuas ika itlachilis mexkotlanauatijketl.

Nopa kampa kichiua nauatili uelis tlajtlanise tlatsintokili uan amamej katli tekiti ipan se tekikali iuan pan tlaltokayotl mexko katlatsintokilistli, kampa kinankiliya pan se kakiuili amok panos kaxtolli tonali sankej peki amakuapouikej o tlajtlanke.

Ni tlayejyekoli kijtoua ni nauatili mochiuas sankej kijtoua ni nechilnauatili iuan sekinok nauatili.

Naui Tekpanali

Tlen Tlalotl Tlakuaualistli

Najpouali uan majtlaktli uan nauitipaj tlaijtoli. Motlali tlen tlalotl tlakuaualistli pan se axkayotl tepanitali tlen mexkotlali,uexkaketsali tlajpepenili, sentikateki uexkaketsali, se uexkaketsali uan xelol ketsaloyan.

Amatekilistli, tlamokuitlauili uan xitlaualistli tlen tlalotl tlakuaualistli axkayotl, nika amo mokalakia axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kichiuas tlaixnamikinin tlakuaualistli tlen tlajtoua tlanejneuilyotl.

Axkayotl tepanitlali tlen mexkotlali mokualchiua ka majtlaktli uan se yekantlajtoltijemen uan tekipanose pan se o sesenkatekitl.

Tlen tlajtoua machiotlajtoli tekinechikolistli elis ixpamiyayotl uan ixtakayan, tlan kiampa moneki mochiuas.

Katli uelis kichiuas axkayotl tepanitali, youaloaxkayotl, xelol ketsaloyan uan uexkaketsali tlapepenolpa uan katli kichiuasej mochiuas tlen tlajtos machiotlajtoli.

Tlen Mexko ueyisentilistli temakas ketski pouali, kenijkatsa moxexelos, kampa itlal uan tlakiya achi ueyi eli, ka ni mokalakis tepostlatsotsontli, uejkatepostlachiyali uan tlen kena kipia tomin, ka miakij tlanauatiltekikalmej uan nechikolis kampa kisenkaua kualantli tlen ni tlamachtilistli.

Tlaixnamikinin tlakuaualistli kijtose keskimen, maxaloli, tekiasilistli, uan katli kichiuas, sentikatekitl uexkaketsali, uan xelol ketsaloyan.

Ni axkayotl tepanitali kipia tlanauatili kitlalis senkaualistli, uan kiaxitilis kixelos kaltekichiuali tlen katli kimelauas kiximatis, uan nojkia kititlanis pan sentikatekitl uexkaketsali uan nimaya mosenkauas tlamantli. Ni sentikauilistli mochiuas nimaya kema teipa mo tlamachilti.

Tlen ojtli kampa momanauia, tlanuatili kuesoli uan tlachiualistli tlen axkitlepanita ni ueyiamatlanauatili kitominpaleuise uan kisenkauase achtoui kema seki ueyinechikolis, ka iueyitlanauatijketl, noso tlen Mexko ueyitlanuatijketl, ka tlakatl kineltoka tlanauatili, kiijtos kenke nimantsi mochiua pampa ijkinoj kineki maseualmej noso tekpantli ka maseualmej, kej moijtoua pan tlanauatili.

Machiotlajtoli tlajtos tlamiya katli kichiuase tlalotl tlakuaualistli, kenijki kimachikisej tlanejneuilyotl, machiotlajtolmen uan xitlaualismen axkayotilol uan tlaltokayolmen, uan sentlalilistli, iketstili uan patlalistli.

Tlaxtlauili katli kiseliaj yekantlajtoltijkemen, melajmachiojketl, ketsaltekatl uan tekitlalnamiktianin amo uelis kintemouilise inintlaxtlauil.

Yekantlajtoltijkemen tlen axkayotl tepanitali uejkauas pan iteki kaxtoli xiuitl uan uelis kinpatlase tlen tlajtoua naui tlaijtolnechikoli tlen ni tlajneneuilyotl, uan kema tekitlamis iteki, kipia machiotlajtoli kiselis tlapaleuili pampa tekiti.

Yon se maseuali katli tekipano ken yekantlajtoltijketl amo uelis kitekimakase nimaya, kena auelis tlan tekipano kentsi tonali.

Najpouali uan kaxtolitipaj tlaitoli. Tlen tekitis ken yekantlajtoltijketl axkayotl tepanitali tlen mexkotlali moneki:

I. Moneki elis mexko ejketl tlen kema tlakatki, kipixtos kuali ixkayotl tlenejeneuilyol uan sanimanyotl;

II. Ki pixtos tlauelano sempoali uan kaxtoli xiuitl kema elis tekitiketl;

III. Kema kitekitlalise kipias tlen kiaxilis majtlatli xiuitl tlen paya tekipanojtos, uan kipias amatsontiltlamachtili pan ixkayotl, katli temakak kaltlamachtiloyan tlen kipia ipatijka;

IV. Kipixtos kualiinemilis uan amo kipixtos tlaiyouili ka tekichiuanin uan amo kikaltsatose pan se xiuitl; tlan tlachtejki, tlajkakayauas, kikixtis amo xitlauak amatl, tekipanos ken amo moneki, uan seyok katli kiixpanos inemilis miakiyotl, kitekikixtilise, tlen katliueli tlaixpanoli, uan.

V. Kipia mochantijtos pan ni mexkotlali tlen ome xiuitl kema ki tokaxtisen; uan.

VI. Amo tekititos ken tekitlajkuilojtetl, axkayotekitijketl neneuili, o tekitlauaualistli, D.F., axkayotl machiotlajtolketl, kaltlaijtoltlakatl, axkayotl machiotlajtolketl, yon taltokayotl tlanauatijketl o tekitlayakanketl D.F., tlen kema asiti xiuitl kiamatokaxtisej;

Amatokayotl tlen yekantlajtoltijkemen kiselise katli nelia kuali tekipanojke uan ka nemachili pan tlen tekixitlauak tlakuaualistli uan katli moixpanextijke kuali pan itekichiualotl, tekiasilistli, uan amo kipia tlaixpanoli pan xitlauak tlatolketsali.

Najpouali uan kaxtoli uan sentipaj tlaijtoli. Tlen kintokaxtise yekantlajtoltijketl axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, mexkotlanauatijketlkitlaliseyi tlapepenilkayotl ka itlachialis tlaijtoltlakamen, katli moixpantise kin tlapejpenisej nopa yekantlajtoltijketl katli tekitis pan nopa kakiuilo. Nopa tlapejpenili mochiuas ika ome uan eyi tlen katli paya itstoke ka tlauasanili, ipanome kaxtoli tonali. Tlaj ni tlatoltlakamen amo kisenkauasej pan nopa tonali,kitekiuis nopa kakiuili katli kitokaxtis mexkotlanauatijketl.

Tlanopa tlatoltlakamen amo kiselia nopa eyij tlapepenilkayotl, uajka mexkotlanauatijketl kiixpanextis yankuik tlapepenolpa tlen tlajtoua ni achtiui ijtoli. Tlan ni ompa tlapepenolpa sempa amo kiseliaj, uajka kitekiuis ni kakikuili katli pan ni tlapepenolpa kijtos mexkotlanauatijketl.

Najpouali uan kaxtoli uan ometipaj tlaijtoli. Melajmachiojkemen uan tlapixkemen katli mopantiaj pan tlaltokayolmen tlen mexkotlali, tlalotll tlakuaualistli yani kintokaxtis tlen tlajtoua machiotlajtoli. Uejkauase pan ininteki chikuase xiuitl, uan kema tekitlamisej uelis kinmakase uejkapa tlanauatijkayotl, uan uelis kintekikixtilise tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Axkayotl tepanitali tlen mexko uelis tlanisej pan axkayotl teipanitali tlen wexkapan tlatemolikenijki tlanauatiya axkayo tlajpixketl.

Nopa axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kitokaxtis uan kijkuinis itekitlajkuilojkan uan sekinok tekitinin. Melajmachiojkemen uan tlapixkemen kintokaxtis uan kinijkuinisej inin tekitinin uan sekinok tekipanouanin tlen youalolaxkayotl uan tlen tlapixkemen katli mopantiaj pan tlaltokayolmen.

Najnapa xiuitl,nopa mosentiliyanij kintlajpejpenisej uan kitokaxtise se tlen kintekitlayakanas, ni amo uelis sempa kitekitlalise kema nimaya tekikaua.

Sesenka yekantlajtoltijketl tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, kema kipeualtis tekipanos,pan iteki kichiuas tekimaitlselilistli ixpan tlaijtoltlakatl tlen kiani:

Tlajtoani: “¿Ti titekimaiselia tichiuasken moneki uan ken mexkoejketl nopa tekitl yekantlajtoltijketl tlen axkayotl tepanitali tlen mexko tlai tlen katli ama mitsmaka uan ti kajokuis uan ti chiuas katli kijitoua tlanejneuilyotl tlen mexkotlali aun imachiotlajtolmen tlen katli paya meya, ka kuali tlachixkayotl pan nochi tlen ikualtijka tlen to mexko?”.

Yekantlajtoltijketl:“kena ni tekimaiselia”.

Tlajtoani: “Tlaj amo kiampa ti chiuas, mexkoitstinij ma mits tlaijyouiltika”.

Melajmachiojkemen uan tlapixkemen tlen itstoken pan tlaltokayolmen tekimaiselilisej ixpa pan axkayotl tepanaitali tlen mexkotlali uan ueyi tlaixnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl.

Najpouali uan kaxtoli uan eyitipaj tlaijtoli. Kejmaamo mopantia se yekantlajtoltijketl kipanos tlen se metstli, uajka mexkotlanauatijketl kiixpantis amatokaitl pan machiosentili nechikoli uan yani ki patijmakas, tlen tlajtoua najpoali uan majtlatli uan chikuasen tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl.

Tlan se yekantlajtoltijketl mikis o ka seyok tlenijki tlatsakuili kipantis,ni tlajtoani, kiixpantis seyok amatokaitl pan machiosentili nechikoli uan yani kipatijmakase, tlen tlajtoua najpoali uan majtlatli uan chikuasen tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl.

Tla tekipanouanin tlen yekantlajtoltijkemen tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kikauasen ka ipakilis inin teki, uan kena uelis momakas tlan kichijke se ueyi tlaixpanoli, kiixpantlalise ka mexkotlanauatijketl uan tlan yani kiselia, kittitlanis pan machiosentili nechikoli katli kipajtimakase.

Tlan onka tekisiajkilistli pan yekantlajtoltijkemen, kema amo pano tlen se metstli, uelis temakas yani axkayotl tepanitali tlen mexkotlali; katli panos pan ni tonali, uelis temakas mexkotlanauatijketl ka itlachialis machuiosentili nechikoli. Yon se tekisiajkilistli amo uelis panos tlen ome xiuitl.

Najpouali uan kaxtoli uan nauitipaj tlaijtoli. Uexkaketsali tlapepenolpa elis, tlen ikuilijtok pan ome pilijtoli tlen tlajtoua makuilpoali uan makuili tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl, tlen ni ueyi tekitiketl pan tlapepenolpa.

Tlen kichiuase inin tekilistli, uexkaketsali tlapepenolpa nochipa tekipanojtos; in in nechikolis kampa kisenkauasej kamanali nochi kisematise, tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Pan nopa ueyi uexkaketsali tlapepenolpa itstosej ka chikomej melajmachiojkemen tlapejpenolpa. Tlayakanketl tlen melajmachiojketl tlapepenolpa kitokaxtisej pan ueyi kaltlapepenolpa, tlen katli paya momelauaj, uan tekitis naui xiuitl.

Melajmachiojketl tlapepenolpa ya kinamiki kisenkauas kuesoli tlen itlamiltiya tlakuaualpetonili tlen amoyok uelis mopatlas, tlen tlajtoua ni tlanejneuilyotl uan sekinok machiotlajtolmen, tlen:

I. Tlen kuesoli kampa kintlapejpenijke amo mochijki ken moneki tlen machiotlajtolkemen uan tlaijtoltlakamen;

II. Tlen kuesoli katli moixpantiaj tlen tlapepenolpa amo mochijki ken moneki tlen mexkotlanauatijketl uan kisenkauas ueyi kaltlapepenolpa.

Ueyi kaltlapepenolpa san uelis kijtosej amo tlen ipatij se tlapepenolpa tlen tlajtoua machiotlajtolmen.

Ueyi kaltlapepenolpa kichiuas kipouas keski kiski tlauasanili tlen tlapepenolpa mexkotlanauatijketl, kema ya mosenkajki kuesoli katli motlali pan inon, kijtosipatijka tlapepenolpa uan mexkotlanauatijketl katli kitlanki uan kipixki miak tlauasanili.

III. Tlen kuesoli tlen katli kichiuaj uan kisenkauatekitiketl tlen tlapepenolpa tlen mexko, amo san se katli ijkuilijtok pan se uan ome pilijtolo, tlen kixpanoj machiotlajtolmen tlanejneuilyotl.

IV. Tlen kuesoli katli kisenkauaj tlen tekitinin katli itstoke pan tlaltokayolmen, katli kisenkajkeuan kitsontlamiltijke, kampa kinenemiltisej uan temakas ipatijka ajkeya kitlanki pan tlapepenolpa nojkia kisenkauasej kuesolmen katli panos pan tonalpa tlapepenolpa, pampa inon moixpanextis ajkeya tekitis pan nopa tlapepenolpa.

V. Tlen kuesolmenkatli kichiuaj o tlakuaualpetonili katli kintlanaui ixkayol tlen tlauasanili, uan katli kintlalijke ni katli kintlapepenise uan kinuasanisej, kampa uelis se kinekis uelis moijkuilos pan nechikol tlapepenolpa tlen tlajtoua tlanejneuilyotl uan machiotlajtolmen. Tlan se maseuali kineki moixpantis pan uexkaketsali tlapepenolpa tlan kichiulijkej tlaixpanoli kampa moijkuilojtok nechikol tlapepenolpa, moneki kitlamiltis achtiui kampa mosenkauas, machiotlajtoli tlajtos kenijki uan kema kichiuas.

VI. Nopa kuesolmej pan tekipanolistli ipan uexkaketsali tlapepenolpa uan itlapaleuijkauan.

VII. Nopa kuesolmej pan tekipanolistli ipannopa kaltlasenkauanij tlapepenolpa uan itlapaleuijkauan.

VIII. Tlaijyouilotlkatlitemaka kaltlasenkauanin tlapepenolpa pan nechikol tlapepenolpa uan maseualmejtlen ni mexkotlali uan analieuanin, katli kiixpanosej tlanejneuilyotl uan machiotlajtolmen.

IX. Sekinok katli kijtoua machiotlajtolmen.

X. Sekinoj tlen moijtoua pan tlanauatili.

Uexkaketsali tlapejpenolpa kitekiuisej nopa tlaijyouiltili tlen kenij uelis ki chiuasej ini tlasenkaualis sanken kijtouamachiotlajtoli amatlanauatili.

Amo mo ixpanos katli ikuilijtok pan makuilpouali uan makuili tlaijtoli (Art. 105) tlen ni tlanejneuilyotl, uexkaketsali tlapepenolpa uelis kijsenkauas tlan amo mo tekiui machiotlajtolmen tlapepenolpa uan kitlanauia tlanejneuilyotl. Tlakuaualpetonili katli momaka, kisenkauas kuesoli tlen katli mochijki. Ueyi kaltlapepenolpa tlamachiltis pan axkayotl tepanitali tlen mexkotlali.

Kema uexkaketsali tlapepenolpa kijtos kema kitlanauia tlanejneuilyotl katli inka yaui xitlauak, uan katli kichiua tlakuaualpetonilini tlen se pilijtoli pan tlanejneuilyotl, uan ni tlakuaualpetonili amo san se kisenkajki axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, katliueli yekantlajtoltijketl uelis kiixpantis nopa kampa amo san se kisenkajketlen tlajtoua machiotlajtoli uan axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kijtos kenijki mosenkauas.

Uexkaketsali tlapepenolpa, katli kimelaua tlen kenijki kisenkauas se kuesoli, kichiuas tlen tlajotua ni tlenejneuilyotl uan machiotlajtolmen.

Ueyi kaltlapepenolpa kichiuas iseli uan kema kin tlajtlaniaj sekinok tekitinin, kiualikas kuesolmen tlen katli yajuantin kiximatij; no uelis kititlanis kuesolmen katli kiximati sekinok tlanauatinin tlen kiampa kimatis uan kisenkauas.Nimachiotlajtolmen kijtos kenijki mochiuas.

Tlen amatekikayotl, tlamokuitlauili uan kuali nemiltili pan uekaketsali tlapepenolpa mochiuas, tlen tlajtoua machiotlajtoli, ueyi tlaxnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl,uan monelkualtia ka tlayakanketl tlen uexkaketsali tlapepenolpa, katli kimoyakanas, se melajmachiojketl tlapepenolpa pan ueyikalnechikoli; eyi tekitinin tlen ueyi tlaixnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl. Uexkaketsali tlapepenolpa kijtos keski tomin kitekiuis tlen tlayakanketl axkayotl tepanitali tlen mexkotlali uan ka ni kitlatskiltise pan amatomintlajtlanili tlen mexkotlali. Nojkia uexkaketsali tlapepenolpa kichiuas ixitlaualis uan senkauali ka kuali yas tekipanolistli.

Melajmachiojketl tlapepenolpa katli itstose pan ueyi kaltlapepenolpa kintokaxtise ka tlapepenolpa ome tlen eyi tlauasanili tlen machiosentili nechikoli katli temakas axkayotl tepanitali tlen mexkotlali. Katli kintokaxtisej uan kitlankej pan tlauasanili mochiuas tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Melamachiojketl tlapepenolpa katli itstosej ueyi kaltlapepenolpa moneki kipias tlen tlanauatia machiotlajtoli, uan amo kipias pilkentsi katli tlajtlani katli elis yekantlajtoltijketl tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, uan itstosej pan ininteki chiknaui xiuitl uan amo uelis moueyiakilis. Katli kikajki iteki ka ipakilis, amo yajki tekiti uan tekisiajketsali pampa kimonekili tlen melajmachiojketl tlapepenolpa tle ueyi kaltlapepenolpa mochiuas uan temakas inon, tlen ixuitlaualis katli kipia, uan tlen tlajtoua najpoali uan majtlaktli uan chiueyi tlaijtoli pan ni tlanejneuilyotl.

Melajmachiojketl tlapepenolpa katli itstoke moneki kipias tlen katli tlajtlani machiotlajtoli, katli amo uelis kipias pilkentsi katli tlajtlani melajmachiojketl youalol axkayotl. Uan itstosej pan ininteki chiknaui xiuitl uan amo uelis moueyiakilis, uan kena uelis tlan kintekipatlasej pan seyok ueyi tekitl.

Tlan onkas tekikakiuili uajaka motokaxtis yankuik melajmachiojketl uan yani tekitis tlen tonali katli poliui.

Nochi tekipanouanin tlen uexkaketsali tlapepenolpa kiuikas pan tekichiuali tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Makuilpoualitipaj tlaijtoli. Ueyi tlaixnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl elis se nechikolitlen miyayotl tlakuaualistli tlalotl uan uelis kichiuas itlasenkaualis.

Ueyi tlaixnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl kipias kichome tekichiuanin tlen yani, se elis tlayakanketl tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali; eyi tlaixnamikinin tlapepenianin tlen kitokaxtisej pan nochimen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali ika chikueyi tlauasanili tlen imiaka, tlen melajmachiojkemen uan tlapixketl xeloketsaloyan, ome tlaixnamijkemen tlen kintokaxtisej machiosentili nechikoli uan se katli kijtokaxtis mexkotlanauatijketl.

Nochi tekitlanamiktianin moneki ki nechikosej nochi katli kijtoua najpouali uan kaxtoli tlaijtoli tlen ni tlanejneuilyotl (Art. 95) uan monekikatli kichijki kuali iteki ken moneki, ka xitlaualistli, ka netemachili pan itekilistli, uan katli kintokaxti axkayotl tepanitlali tlen mexkotlali, moneki kipiasej miak tlaneneuili pan itlakuaualtekilistli.

Tekitlanamiktianin tlen ueyi tlaixnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl tekipanos tlen nochi nechikolistli uan ka tekitlatitlanili nechikoli. Nechikoltekichiuali kisenkauas tlen keniji kintokaxtisej, ompauilistliuan kintekipatlas melajmachiojkemen uan tlapixkemen, uan sekinok tlamantli tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Uan san tekitlayakanketl tlen ueyi tlaixnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl, uan tekitlalnamintianin itstose pan itekilistli makuili xiuitl, uan kin patlatiasej uan amo ueli sempa mo ompauis.

Tekitlalnamintianin amo kiixpantiaj katli kintokaxtiaj, uan kichiuase ininteki ka iniseli amo san chikotlapaleuis. Ipan ininteki, kena uelis kinijkuinise tlen tlajtouani tlanejneuilyotl.

Machiotlajtolketl kijtos kenikij mochiuas kinextilise tekipanose tekipanouanin, uan iskatilistli panxitlauak nemachtilistlij, katli mouikas ka kuali tekitlatsinkuili, tlachialistli, amo chikotlapaleuis, kuali tlanextili uan iseltiyan.

San ken kijtouamachiotlajtoli, ueyi tlaixnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl uelis kichiuas sentikatekichiuali ka monenemiltise pan inintekilistli. Axkayotl tepanitlali tlen mexkotlaliuelis kitlajtlanis ueyi tlaixnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl makimaka nopa sentikatekichiuali tlen katli monekilia monenemiltis tekichiualistli teyoualtlajpixketl mexkotlali.Nechikol axkayotl tepanitali tlen mexkotlali uelis kitlachilis uan tlan moneki ki ijkuinis katli uexi tlaixnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl kipatijmaka, ika miakiyal tlen chikueyi tlauasanili. Machiotlajtoli kijtos kenijki mochiuas uan monenemiltis pan inon tekilistli.

Katli kichiua ueyi tlaixnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl amoyok aki uelis kipatlas, uajkaamo kiselia tlajtlanili ni chiualistli, uan kena uelis mopatlas kema kintokaxtiaj, ompauilistli uan kema kin tekikixtiaj tlapixkemen uan melajmachiojkemen, yani ki amatlachilis axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, san kitlachilis tlan nelnelia mochijki tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kichiuas amatominkayotl katli yaya kitekiuisuan ueyi tlaixnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl kichiuas tlen nochi katli kitekiuisej miyayotl tlakuaualistli tlalotl, uan ni amo kiixpanos katli tlajtoua chikome tlajtolpamitltlen najpoali uan majtlaktli uan chiknaui tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl. Ni amatominkayotl katli mochijki kititlanisej pan tlayakanketl axkayotl tepanitali tlen mexkotlali uan kitlaskiltilisej pan amatekiyotl tlen amatomintlajtlanili tlen mexko. Amatekiyotl tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kichiuas katli kimoyakana.

Makuilpouali uan sentipaj tlaijtoli. Yekantli tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, melamachiojkemen uan tlapixkemen xeloketsaloyan, uan tekitlalnamiktijketl tlen ueyi tlaixnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl uan nojkiamelamachiojkemen tlen ueyi kaltlapepenolpa, amo uelis kiselis uan kichiuas tekilistli tlen mexkotlali, tlaltokayolmen, D.F., uan teaxkamen uan kena uelis kichiuas tlan amo kitlaxtlauiaj pan nechikoltlamatilkayotl, tlamachtianin, tlajkuilouanin uan tlapaleuianin.

Maseualmej katli kitekiuijkej pan yekantlajtoltijketl tlen axkayotl tepanitlali tlen mexkotlali, melamachiojkemen, tlapixkemen xeloketsaloyan uan tekitlalnamiktianin tlen ueyi tlaixnamijketl miyayotl tlakuaualistli tlalotl uan nojkia melamachiojkemen tlen ueyi kaltlapepenolpa, amo uelis kema kitsontiome xiuitl iteki tekitis ken tlayakanketl, ixtekatl uan katli tekiixpantia pan katli ueli ixtekitemolistoli ipan miyayotl tlakuaualistli tlalotl.

Tlen pani tekitonali maseualmej katli tekitikej ken yekantlajtoltijketl, uan tlan kichijke iteki san keski tonali, amo uelis kitekiuisej tekitl katli tlajtoua najpoali uan majtlaktli uan makuili tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl pan chikuasen pamitl.

Ni tekitlatsakuilili katli tlajtoua ni tlaijtoli motekiuis pan tekichijkemen tlakuaualtekatl katli kipiaj tekisiakilistli pampa kinmonekili.

Kema amo mochiua tlen tlajtoua pan ni axtiui tlajtolpamitl, uajka kitlayauiltisej ika itekipolojka panmiyayotl tlakuaualistli tlalotl, uan sekinok tekitlapaleuili katli kipixtoyaj, inon kintlaiyauiltisej tlen tlajtoua machiotlajtolmen.

Makuilpoali uan ometipaj tlaijtoli.

A. Machiotlajtoli kinechikos axkayotl yekanmiyayotl, ni tekitinin kintokaxtis uan kinijkuinis mexkotlanauatijketl, tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Axkayotl yekanmiyayotl kiixpantis axkayotl tekitijketl neneuili kitokaxtis mexkotlanauatijketl ka itlachialis machiosentili nechikoli uan tlan amo itstosej uajka kiixpantis senitstokej tekichiuanin. Tla elis axkayotl tekitiketl moneki: tlakatis pan mexkotlali; kitsontitjos ome kaxtoli uan makuili xiuitl kema kitokaxtisej; kipixtos pan iteki majtlaktli xiuitl pan ixkayotl tlen uapauali; kipixtos kuali tekichiuali, uan amo ki tlayauiltijke ka se ueyi tlaixpanoli.

Axkayotekitijketl uelis kipatlas ka ipakilis mexkotlanauatijketlki:

I. Tlakamen ixkayotl namikilteyouali tlatitlanili kipias se tlalnamiktianin kipixtos majtlajtli tekitlalnamiktianin tlen kin tokaxtisen tlen ome eyi tlen katli paya itstosen pan machiosentili nechikoli uan tlan amo itstosej uajka temakase ni tlachiali katli senitstoke tekichiuanin. Machiotlajtoli kijtos kenijki mochiuas kampa kintokaxtisej nopa tekichiuanin. Tlen sesen xiuitl mopatlasej ome tekitlalnamiktianin katli uejkatokej pan ininteki, uan elis kiompauisej pan ininteki.

Tlaj Ueyimexko Tlanauatijketl ax kiseli amatlalilistli tlen achtoui moijtok, kititlanis ka xoxolka pan Ueyisentilistli eyi itokaj uan kijtos ajkaya elis ka tonalpa ni Tlachiyajketl, ajkaya tekitis asta moijtos ajkaya kichiuas nochipa nompa tekitl kej moijtoua pan ni piltlanauatili. Tlaj ni eli, Tlachiyajketl nojkia ueli nesis ka eyi itokaj.

II. Kema moselijtok amatlalilistli tlen achtoui kamanali tlapankayotl, ka majtlaktli tonali tlen tokilia Mexkoueyitlanauatijketl kitlalis eyi itokaj uan temakas pan Ueyisentilistli.

III. Ni Ueyisentilistli, ka tetonilis uan achtoui inextili ka maseualmej tlen nesi inintokaj, kitokachtis Tlachijketl ka uasantli tlen ome pan eyi tlapankayotl ka maseualmej itstokej ka majtlaktli tonali.

Tlaj Ueyimexko Tlanauatijketl ax kititlanis eyi itokaj tlen moijtoua achtoui tlapankayotl, Ueyisentilistli kipias majtlaktli tonali ma kitokachtis Tlachijketl ka maseualmej tlen nesi pan amatlalilistli kej moijtoua tlapanka I.

Tlaj Ueyisentilistli ax kijtos ajkaya elis pan tonalpa kej moijtoua pan achtoui amatlajkuiloli, ni Ueyimexko Tlanauatijketl kijtos ajkaya Tlachijketl elis pan inintokaj itstokej ka amatlalilistli noso, tlaj, ka eyi inintokaj mokajtok.

IV. Tlachijketl ueli kiolinis Ueyimexko Tlanauatijketl ka pampa tlen moijtoua pan tlanauatilpa. Ni olinilistli ueli kitetsopasej ka usantli miakij tekichiuanij itstokej pan Ueyisentilistli ka tonalpa majtlaktli tekitonali, tlaj ijkinoj eli Tlachijketl mopatlas iteki.Tlaj Ueyisentilistli axtleno kijtos, moitas ax onka kuesoli.

V. Kema Ueyisentilistli achi moseuia, Nechikolis tlen ipanimaj itstok kichiuas tlanotsalistli nimantsi ma achi tekitikaj ijkinoj kitokachtisej ajkaya elis noso tlaj onkas kuesoli uajka moneki kipatlasej Tlachijketl.

VI. Kema ax itstos Tlachijketl uajka kitekipanos seki maseuali kej moijtoua pan tlanauatili.

Kichiuas axkayotl yekanmiyayotl, kin tokilis pan uexkaketsali, tlen nochi tlaixpanoli tlen mexkotlali; uan ya kinamiki tlajtlanis ma kinitstikan tlaixpanonin; kitemos uan kiixpanextis nochitlaixnextilme kampa nesi yajuantin kichijkej tlajtlakoli; uan no kichiuas ma nimaya kintlayauiltisej tlen tlajtoua machiotlajtolmen.

Tlachijketl kipias, achi, tlachijtekikalko pan tlapejpenilistli tlaixpanoli uan tlen kiteuia tlamantinij tlen axkuali, uajka itekitijketl kitokachtisej uan kiolinisej ka Mexko Tlachijketl. Ni tokachtilistli uan ilinilistli tlen tlachijketl ueli kitetsopasej pan Ueyimexko Sentilistli ka uasantli pan ome itlapanka tlen eyi tlen tekitianij itstokej. Ka tonalpa moijtoua pan tlanauatili; tlaj Ueyisentilistli axtleno kijtos pan ni tonalpa, mokuamachilis ax onka kuesoli.

Tlanauatili kisenkauas tetonilistli ka motlamachtis uan moixtomas maseualkualtiloli tlen tlachijtekikalko. Ijkinoj moixmoyauas itlamachtilistli ka sense maseuali, ya ni motlanauatis ka tlanauatilpa, xitlauak, tlen kuali, ka tlaixmatilistli, tepanitalistli ka maseualtepanitali.

Ni tlamokuitlauianin amo uelis kiximatisej kuesolmen tlapepenolpa, tekilistli uan teyoualtlajpixketl.

Ni tlamokuitlauianin katli kitlali machiotinin mexkosenkotili kitokaxtisej tlakamen ixkayotl namikilteyouali tlatitlanili; uan iseli monenemiltis uan kipias itomintlaxtlauil.

B. Machiotinin mexkosenkotili uan machiotinin tlen tlaltokayolmen, tlen kampa kinmelaua iteki ki tlalisekatli tlamokuitlauisej itstinin ixkayotin tlen tlajtoua machiotlajtoli tlen mexko, katli kiximatisej tlaixpanoli tlen kichijkej tekichiuanin.

Ni tekikalko tlen achtoui tlajkuiloli, kichiuasej maseualtlaijtoli, tlen ax motlatskilia, tlateljuilistli uan tlatetsopali ka tlanauatiyanij. Nochi maseualtekitijketl kipia tlanauatili ma kinankilis ni tlaijtoli tlen tekikalmej.Kema tlaijtoli ax kinselisej noso tlanauatiyanij noso maseualtekitianij ax kinselisej, ya ni moneki kijtosej kenke, uan kinextisej ipampa kijtoua amo; nojkia, Ueyisentilistli noso kema moseuia ni Tekitianij tlen ipanimaj tstokej, noso tlanauatiyanij tlen Tlaltokajyomej, kej elis, ueli kinotsas, ka tlajtlanilistli tlen tekikalmej, tlanauatiyanij noso maseualtekitianij tlen kipia tlanauatili ma moixnextikaj ka ni tekikalmejtlanauatili, ma kiixtomakaj kenke axkiselia ni.

Ni tekikalmej ax kuali moitas kema tlapejpenolka ikamanal uan ka tlanauatili.

Ni tekikalko kisenkaua Ueyisentilistli motokachtis Mexkotekitianij ka maseualtepanitali; kipias ka iseltik motlanauatis uan ka itomin, tlanauatili uan iaxkayotl.

Tlaltokajyotl Ueyiamatlanauatili uan tlanauatili tlen Tlanauatiyanij pan Distrito Federal kisenkauasej uan temachtli temakasej ka iseltik motlanauatisej tekikalmej tlen kikuitlauiaj maseualtepanitali.

Ni Ueyimexkotekikalko tlen maseualtepanitali kipias se Sentilistli kampa kintlajtlania ka majtlaktli maseualmej kineltoka kipejpenisej ka usantli ka ome tlapanka tlen eyi katli itstokej tlen Ueyisentilistli noso, kema moseuia, ka Tekitianij tlen ipanimaj itstokej, kej ka kuali uasantli. Tlanauatili kijtos ojtli tlen motokilis ka moixnextis tlen moijtoua pan Ueyisentilistli. Pan sense xiuitl mopatlasej ome maseuali tlen kineltoka uan achi kipiasej xiuitl pan ni tekitl, san tlaj kijtosej iniuampoyouaj sempa ma mokauakaj uajka ijkinoj elis pan ome tonalpa.

Tlen katli kinmoyakana pan tlakamen ixkayotl namikilteyouali tlatitlanili kintokaxtisej tlen tlajtoua achtiui pamitl. Uejkauas pan iteki makuioli xiuitl uan uelis mo ompauis sempatsi uan kipatlasej tlen tlajtoua tlajneneuilyotl.

Tlen katli kinmoyakana pan tlakamen ixkayotl namikilteyouali tlatitlanili kiixpanextis sesenxiuitl iteki katli kichijki ika machiotinin mexkosenkotili. Uan no moixpanextis pan machioltlajtoltinin nechikoli uan machiosentili nechikoli tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Tlakamen ixkayotl namikilteyouali tlatitlanili kiximatisej kuesolmen katli kin ixpanextilisej. Ma ijkinoj elis moixnextisej kampa Sentilistli kej moijtoua pan tlanauatili.

Ni Ueyimexkotekikalko tlen maseualtepanitali kiixmatis tlen axkana kuali moita tlen tlaijtoli, senkaualistli noso tlen axkana motlachijtok pan tekikalmej iuikal kampa tlaltokajyotl.

Ni Ueyimexkotekikalko tlen maseualtepanitali ueli tlatejtemos tlachiualistli kej elis tlaixpanoli ka maseualtepanitali, kema kinamikis noso kitlajtlanis Ueyimexko Tlanauatijketl, sekinoj Ueyisentilistli, tlanauatijketl tlen Tlaltokajyotl, tlanauatijketl tlen Distrito Federal noso Sentilistli tlen tlaltokajyotl.

Makuilpoali uan eyitipaj tlaijtoli. Uexkatlapixkemen tlen mexkotlali kisenkauasej nochi kuesolmen katli panos pan:

I. Tlen machiotlajtolmen uan chiualistli katli tekitijketl kichiua tlaixpanoli pan itstitlakuaualtin;

II. Tlen machiotlajtolmen uan chiualistli katli tekitijketl tlen mexkotlali katli ki tlanauia tlaltokayolmen uan D.F,

III. Tlen machiotlajtolmen uan chiualistli katli tekitijketl tlen tlaltokayolmen uan D.F., kema kin tlanauia tekitinin tlen mexkotlali.

Makuilpoali uan nauitipaj tlaijtoli. Ki namiki uexkatlapixketl tlen mexkotlali kisenkauasej uan kiximatisej:

I. Tlen ojtli ka Mexko tekpantli ixpanoli:

II. Tlachialistli katli kiximatisej youaloaxkayotl kichias katli tlajtopua makuilpoali uan eyitipaj tlaijtoli uan makuilpoali uan chikome tlaijtoli tlen ni tlanenejuilyotl uan tlakuaualpetonili katli temaka youaloaxkayotl amo kiselis seyok tlanauatili.

Tlen kuesolmentlen axkayotlmopantis tlen xitlaualistli pan atipa;

III. Nochi tomin tlachiyali katli motlaliya nelkualtili ka tlakakilistli tlen tlakuakualistli tlatekiyouili kiijtosneki pilijtoli XXIX-H tlen ijtoli expouali uan majtlaktli uan eyitipaj iuan ACHTIUI TLANELTOKILISTLI, pilijtoli makuili, ixnextitlajkuiloli n) uan MAKUILI TLANELTOKILISTLI tlen ijtoli chikuasen pouali uan ometipaj kani tlanejeuilyotl, kema kiijtos nauatilmej. Tlatemoli kiixmatisej sentika uexkatlajpixkemej kampa monechikoua, motlakechisej ika mauilil nauatili ka ijtolmej makuipouali uan eyitipaj uan makuipouali uan chikometipaj tlen ni tlanejneuilyotl kitlachilis ichtakatsij manauili, uan xitlajtsttsi ka nelkualtili yanij kitlaliya uexkatlajpixketl ka sentik nechikoli amo panos tlajtlanil tlatemoli;

IV. Tlen kuesolmen tlen tlajtoua makuilpoali uan makuili tlaijtoli, katli kiiximatis axkayotl tepanitali tlen mexkotlali;

V. Tlen kuesolmen kampa itstokej tlaltokayolmen uan sekinok;

VI. Tlen kuesolmen katli kipia analitekitinin.

VII. Panok kemantik tlakayochiuali tlen tlamatilistli uan xitlatsintoka.

VIII. Tlen tlanauatiyanij ka Tekipanoua pan sekinoj tlaloko uan tlen eli Mexkoixpanketl.

Makuilpoali uan makuiltipaj tlaijtoli. Axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kiximatis kuesolmen:

I. Tlen tsonkueptli tlanejneuilyomen, uan amo pan kuesol tlapepenolpa uan tlen tlajtoua:

a) Axkkayotilotl uan se tlajtokayoluan pan D.F.

b) Axkayotilotl uan se iteyoualtlatilankaj;

c) Tlen mexko tlanauatijketl uan machiotinin mexkosenkotili uan ka senitstoke tekichiuanin ken mexkokaltlanauatilpa uan D.F.;

d) Se tlaltokayolmeuan seyok;

e) Se tlaltokayotl uan se D.F.;

f) Nopa D.F., uan se teyoualtlatilanketl;

g) Ome tlateyoualtlatilankemej tlen katli ueli tlaltokayotl;

h) Ome tekitinin tlen pan se tlaltokayotl, tlen tlajneneuilyotl;

i) Se tlaltokayotl uan se iteyoualtlatilanka tlen tlanejneuilyotl katli kichiuaj;

j) Se tlaltokayotl uan se teyoualtlatilanka pan seyok tlaltokayotl tlen tlanejneuilyotl katli kichiuaj;

k) Ome tekitikayotl tlen D.F., tlen tlanejneuilyotl katli kichiuaj sematilistli;

l) Ome tlakayochiualistli amatlanauatili kalaki, uan ika se yanij uan axkayochiual machiotinij o Mexkosejkotili pan tlanejneuilyomej tlachiuali o sematilistli . Katli eltok ipan inextiltlajkuiloli neliya mochiuas ika tlakanejchikoli tlamanauiya katli kijtoua makuiltipaj tlaijtoli tlen ni tlanejneuilyotl.

Nochi tlatsonkuepmej mochiuas katli tlanauatiaj tlaltokayolmen uan teyoualtlatilankemen kitli amo kinpakti, tlen teyoualtlatilankemen katliamo kinpakti tlaltokayolmen, uan katli tlajtoua c), h) uan k) achtiuime, uan tlakuaualpetonili tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali katli kiijtos ipati, kema kiselijke ka miyaka uan kentsi chikueyi tlauasanili.

Uan tlen sekinok tlakuaualpetonili tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kipiasej ipatij pan tlatsonkueptli.

II. Tlen mochiuas tlen amo eltok pan tlajneneuilyotl katli kipixtos tlatsonkueptli se machiotlajtoli uan ni tlanejneuilyotl.

Tlen mochiuas tlen amo eltok pan tlajneneuilyotl uelis mochiuas, pan ome kaxtoli tonali kema momatki pan:

a) Katliipatijka tlen omekaxtoli uan eyi tlen katli paya itstoke machiotlajtoltinin nechikoli, ika machiotlajtolmen tlen mexkotlali uan D.F., katli kichijke machiotinin mexkosenkotili;

b) Katli ipatijka tlen omekaxtoli uan eyi tlen katli paya itstoke machiosentili nechikoli, tlen katliamo eltok pan machiotlajtoli pan mexkotlali uan D.F., katli kichijke machiotinin mexkosenkotili uan tlen anali sentikatlanechikoli katli kichijki ika mexkotlali;

c) Nopa axkayotekitijketl neneuili, ika machiotlajtolmen tlen mexkotlali, tlaltokayotl uan D.F., uan tlen anali sentikatlanechikoli katli kichijki ika mexkotlali;

d) Katli ipatijka tlen omekaxtoli uan eyi tlen katli paya itstoke tlen katliueli se tlateyoualol, ika amachiotlajtolmen katli kichijkej inijuantin;

e) Katli ipatijka tlen omekaxtoli uan eyi tlen katli paya itstoke nechikoltlaixpantinin tlen D.F., ika machiotlajtolmen katli kichijkej ininjuantin;

f) Nopa nechikol tlapejpenoli ika iamapatika pan kaltlanauatil tlapepenolpa, ka itlayakanka tlen mexkotlali, ika machiotlajtolmen tlapepenolpa axkayotl uan tlaltokayolmen; uan nechikol tlapejpenoli ika iamapatika pan tlaltokayotl, ika itlayakanka,ika machiotlajtolmen tlapepenolpakatli kichijke machiotinin tlen tlaltokayolmen katli kinmakake iamapatij.

g) Tlakamej ixkayotl namikilteyouali tlatitlanili, ka nauatilmej tlen ixpanextil axkayotl, tlateyouali uan D.F, kianij sanke katli analieuani kinuexotiya ka axkayo chiualketstli uan tlajkuiloli ka sejkotili tlen Mexikatlali , katli kiixpano tlakamej ixkayomej amatltskitokej kanij tlanejneuilyotl uan analieuanij katli Mexko mopiyali . Yampatsa, tlakanejchikoli tlamanauilistli tlen tlakamej ixkayome sansej ipan Mexko tlali, ika nauatilmej motitlani ka nechikolteyoualmej uan tlakamej namikilteyouali tlatitlanili tlen D.F, katli nauatilmej motitlani ipan tlanejchikol mauilitekpanalistli tlen D.F.

h) Tlen tlakanejchikoli tlamanauilistli katli kijtoua chikuasentipaj tlaijtoli 6o. Tlen ni tlanejneuilyotl mochiuas nauatilmej axkayotl, tlateyouali uan D.F, nojkia sanke anaelieuanij kichijki ka chiualketstli axkayotl uan tlatemaktilikej tlen mexko tlali, katli kixpano toxitlauilis kema moneki sentika tlaijtoli uan tlamanauil tokaxmejy . Yampatsa, tlen tlakanejchikoli tlamanauiya nochi sansej ipan tomexkotlal, katli nauatilmej ijkuilitok ka tlanejchikol machiolketstli tlen D.F.

i) Tlen maseual tlatemoketl Mexikatlali nochi axkayotl nauatili uan axkayotilmej, ka tlaixouili uan tlachialteluili, nojkia sanke katli mochiua pan tekipanolismej;

Nopa ojtli kampa kiixpantisej kuesolmen tlen machiotlajtolmen tlapepenolpatlanejneuilyotl yanai mochiuas katli tlajtoua ni tlaijtoli.

Machiotlajtolmen tlapejpenolpa axkayotl uan tlaltokayolmenmoneki kiixpanextisej nauipoali uan majtlaktlitonali tlen peuas nopa tlapejpenolpakampa mochiuas, uan pa ni tonaliinka uelis mopatlas ka tlaxitlauali.

Nopaamtlakuaualpetonili katli kichijki axkayotl tepanitali tlen mexkotlali uelis san tlajtos ipatijka tlanejneuilyotl, uan mochiuas tlan kipixki chikueyi tlauasanili.

III. Tlen katli iseli kichiua uan kema kitlajtlania youalol axkayotl uan axkayotl tekitijketl neneuili, uelis kiximatis kuesolmen tlen tlakuaualpetonili katli kichiua tlapixkemen tlen mexkotlali kampa kichijke uan no mokalakijke.

Tlakuaualpetonili katli amo ipati tlen tlajtoua se uan ome pamitl tlen ni tlaijtoli amo uelis motekiuis, uan kena pan machioli tlayouilpamitl, uan sekinok tlanauatikayotl tlen inon.

Tla inka mochiua tlen kijtoua tlakuaualpetonili tlen se uan ome pamitli tlen ni tlaijtoli mochjiuas katli kijtoua pan ompa pamitltlenXVIpilijtoli tlenmakuilpoali uan chikometipaj tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl.

Makuilpoali uan chikuasentipaj tlaijtoli. Ki melaua kichiuas miyayotl tlauaualistli tlalotl tlen tlajtoua machiotlajtoli, kisenkauas kuesolmen, tlen kampa kimelaua kichiuas katli moixnextis pan uextlapixketl tlen mexko, tlen pan inon uan pan tlaltokayolmen uan D.F., pan tlen se tlaltokalyotl uan sekinok, uan pan tlaltokayotl uan D.F.

Makuilpoali uan chikometipaj tlaijtoli. Nochi tlatsonkuepmekatlitlajtoua panmakuilpoali uan eyitipaj tlaijtoli,mochiuas tlen tlajtoua nopa tekpanali uan ken tlajtoua machiotlajtoli:

I. Ni manauili nochipa tlajtlanis katli ki kokoua tlakuaualpetonili;

Tlajtlan tlachiual o nelkualtili katli ualaui uejueyi tekitinij tlakuakualtekatl, tlatekiyouili o tlen tekit, katli moteluiya yayak eltok kamanltis nopa ixitlauilis uan moaxitis xitlauak;

II. Tlakuaualpetonili nochipa elissan mamotekiuis ka maseualmen, uan san kin manauis katlikinkokoua, amo moneki kijtos kanke meya nopa tlakokoli tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Kema ka manauili tlen ni ka tlachiyalis mosenkauas ax ka tlanauatilpa itstokej pan se tlanauatili ka ome ueta, ni Ueyimexkotekikalko tlanauatili kiyolmelauas tlanuatiyanij tlen kichiua ni tekitl.

Kema tekikalmej tlen Ueyimexko tlanauatijketl kisenkaua sempa ijkinoj elis ya ni mochiuas san ax onkas ueyiamatlanauatili, Ni Ueyimexkotekikalko kiyolmelauas tlanauatiyanij kampa kitski. Kema panos 90 tonali tlaj ax mosenkauas kuesoli, ni Ueyitekikalko ka tlanauatili kikixtis se amatlajkuiloli, nochipa kema kinekisej achi chikueyi ka uasantli, Ni tlaijtoli tlen ax kipia tlanauatili, pan yani moixtomajkej asistilistli tlen moijtoua ka tlanuatilpa.

Tlen mosenkauajtok ipan achtoui ome tlajkuiloli ax mochiuas ka tlanauatilpa tlen tomin temakalistli tlamantli.

Nimanauili uelis kitlalis uan kikualchichiuas nopa tlakokoli tlen tlajtoua machiotlajtoli uan pan makuilpoali uan eyitipaj uan makuilpoali uan chikometipaj tlaijtoli tlen nitlanejneuilyotl.

Kema motlajtlanis chiualistli katli kipiaj uan uelis kipiasej tlen kintlanauia uan tlen kipixtos uan ki tekiuiya itlal, atl, sakatl, uan kuatitlamitl panalmontlali uan teyoualmen tlan kichiuaj uan mochiua uan xitlaualistli kipiaj, uelis ininseli kipejpenase nochi katli kin papeuiaj tlen tlaltokayolmen uan maseualmen katli kin tokaxtijke uan mochiuas chiualistli katli moneki kampa kijtose inin tlalixkayotl, nojkia tlen tlakokolistli uan moixnextis tlen katli tlajtlanin.

Ni manauili katli achtiui ijkuilijtok, amo mochiuas, ka tlanauili pan almontlalmen uan teyoualmen, uan maseual tlaltekipanojketl, kema ayakmo kiolinia tlanaualiuan kema panok miak tonali kema kiolinijke tlanauili, uan uelis mochiuas yani kema kimpaleuia. Kema tlatlanisej chiualistli kampa kintlanauia sentika nechikol tlanauili yampatsa amo uelis kikauasej, uan kena uelis mochiuas tlan nochimen itstosej ka se tlaneneuili.

III. Kematlajtlanin chiualistli tlen uexkaketsali tlakuaualtekatl, amatekiyouili uan tekipanolpa, ni manauili uelis motlalis pan inon:

a) Ka tlakuaualpetonili katli kisenkaua se kuesoli, uan yani amo uelis mopatlas ka itlachialis tlen seyok tekitiketl, tlan ni tlaixpanoli mochiuas pan ininjuantinuan mochijki kema ki senkajke nopa tlanauili, uankinkokos kitlimoteljuiya, uan ni yas pan tlakuaualpetonili; uan kena pan ixkayotl maseualmen tlajtlankej uan kiixpanextijke tlanauili kema mosenkajki kuesoli tlen tlajtoua machiotlajtoli uan ni tlaixpanoli moijto pan ome tekikayotl, tlan ni mochijki pan se tekikayotl. Ni tlajtlanili amo moneki pan ni manauili ka tlakuaualpetonili katli moijto ka tlatsonkueptli pan tekichiuayotl tlen maseualmen uan kema kintlanauia inin uikaljuan;

Tlapankayotl tlen kimakatokej ax kitlatakualtisej uan tlaj ijkinoj kineki ka tlanuatili kampa onka tlatetsopali, ueli kiixnextis manauili tlen motlatskitia ka tlen ueli kiolinis pan ni ojtli tekitl tlen tlatetsopali. Tlanauatili kiijtos kenijkatsa moolinis uan kenijkatsa kichiuasej.

Ma kuali ojtli kiuikas ni tekitl moneki tlamis nochi kualtiloli tlen onka ma kitekiuikaj kej moijtoua pan tlanauatili tlen ni kamanali, ijkinoj tlatsakuiltilistli tlen ipanimaj mochiuaskia, tlen tomin kamanali uan senkaualistli mopatlasej noso kitsakuasej, san kej tlanauatili kiijtos kikauilia ma ax mochiuas ka ni kualtiloli.

Kema motlatetsopas senkaualistli, tomin kamanali noso seki senkaualistli katli tlamis ni ojtli, moneki mopatiitas kanke kinkokolijkej tlanauatili tlen ni ojtli, nochipa kej maseuali tlen kikokolijke kitlatetsopako kema mochijki ojtli tlanauatili ka kualtiloli noso manauili, tlaj, kej moijtos pan tlanauatili tlen iapnimaj kitekiuia. Ya ni tlen moneki ax monekis ka ni tlachiualistli kikuitikisa tepanitali tlen ax miak noso ax neneuili, tlaj ax monamijtijtok, noso tekpantli noso ma kuali itstos isenyelis, yon se kamanali tlaj kichiuas ajkaya kiseli tlatsakuiltijketl.

b) Ka chiualistli tlan mochiuas amo uelis monelchichiuas, ikakalixpa tlasenkauali uan kema ya tlanki tlasenkauali, kema ya tsontik nochi katli monekili mochiuas; uan.

c) Ka chiualistli katli kintlanauia maseualmen katli amo itstoke panse tlatemolistli.

IV. Panamatlatekiyouili ni manauili motlalis, pan tlakuaualpetonili kema tekokoua uan amoyok uelis mokualchichiuas ka se tlajtlanili. Amo moneki motlamiltis niaj kema machiotlajtoli tlajtlani, tlan motemakas katli tlajtlani ka miyak tlajtlanili uan kineki manauili tlan kayani kineki mochiuas uan temakas katli tlajtlani.

V. Ni manauili ka tlakuaualpetonili katli kisenkaua se kuesoli, tlan nopa tlaixpanoli mochijki kema mosenkajki nopa kuesoli uan pan tlakuaualpetonili tlen inon, mo ojolinis ni tlamanauili pan youalol axkayotl katli kimelaua, uan tlen kampa uelis kisenkayuasej tlen tlajtoua inin machiotlajtoluan, tlen pan inon:

a) Pan machioltlayauilpamitl, ka tlakuaualpetonili katli kijtojke uexkaketsali tlakuaualtekatl, yani axkayotl, pan tlatokayolmen, uan axkayotl tsonkotomen.

b) Pantlajkuiloltekitini, kema tlajtlani maseualme tlakuaualpetonili katli kitlamiltia se kuesoli, amo uelis monelchichiuas ka seyok tlamilistli tlen tlajtoua machiotlajtolmen.

c) Panixkayotl maseualmen, kema tlajtlaniaj tlakuaualpetonili katli temakak tlapixketl axkayotl uan pan tlaltokayotl.

Pan tlatemoli axkayotl maseualmen, tlakuaualpetonili uelis tlajtlanise manauili katli ueli, uan nojkia axkayotl, kampa kimanauisej katli kipiaj.

d) Panixkayotl tekilistli, kema tlatlajnisej tekitlakuaualpetonili katli temakak nechikolsentilistli uan nechikol axkayotl tlen kampa mosenkauas kuesoli axkayotl uexkaketsali senkaualitlen tekipanouanin tlaltokayotl.

Axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, iseli uan kema kitlajtlanis youalol axkayotl uan axkayotl tekitinin nejneuili, uelis kitasej manauili xitlauak katliuelis kisenkauasej.

VI. Kampakijtoua axtiui pilijtoli, maxhiotlajtoli tlen tlajtoua makuilpouali uan eyi tlaijtoli uan makuilpouali uan chikuasentipaj tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl, kijtosej kenijki kichiuasej nemiltili youalolaxkayotl uan nojkia axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, kampa temakas itlakuaualpetonil;

VII. Manauili ka chiualistli tlen mochiua pan, uan ipan tlasenkauali, uan kema ya mosenkajki uan teipa kema motlamilti, katli kintlanauia maseualmen katli amo mokalakijkej, ka machiotlajtolmen uan chiualistli ken kichijke katli kichijke amatekichiuanin motlalis pan xelol ketsaloyan kampa eltok tlajtlanili uan kampa mochiuas, uan ni senkaualistli monenemiltis tlen kijtos tekitijketl pan amatlajkuilol tlamachtili pan se nechikoli kampa kinotsasej uan paya motlatlanisamatlajkuilol tlamachtiliuan moselis inin amapatijkayotl, kikakisej inin kamanal, paya moijtos pan nopa nechikoli tlakuaualpetonili;

VIII. Ka tlakuaualpetonili katli kijtosej pan manauili xeloketsaloyan uan youalol axkayotl mochiuas amatlachilistli. Yani kiximatis axkayotl tepanitali tlen mexkotlali:

a) Kema motlatlani manauili, pampa onkak ixpanoli pan ni tlajneneuilyotl, axkayotl machiotlajtolmen, machiotlajtolmen tlen tlaltokayolmen, sentikatlaneneuili tlen anali, xitlaualismen katli kichijki mexkotlanauatijketl tlen tlajtoua pan najpouali uan chiknaui tlaijtoli, tlen pan se pilijtoli pan ni tlajneneuilyotl uan xitlaualismen katli kichijke tlanauatijkemen tlen tlatokayolmen uan katli kichijki tekitijketl tlen D.F., uan tlan pan inon momakak se tlaixpanoli.

b) Kema moitas tlen tlajtoua makuilpoali uan eyitipaj tlaijtoli tlen ome uan eyi pilijtoli tlen ni tlajneneuilyotl.

Axkayotl tepanitali tlen mexkotlali iseli uan kema kitlajtlania youalol axkayotl uan axkayotl tekitijketl nejneuili, uelis kiximatis tlamanauili katli moitstok uan tlen kiampa moneki.

Kampa amo mopantia katliachtiui ijkuilijtok pan nipamitl, kiximatis yani youalol axkayotl uan itlakuaualpetonili inkajok uelis mopatlas.

IX. Tlakuaualpetonili katli nesi pan manauili xitlauak tlen kijtouaj youalol axkayotl amo uelis mopatlas, kena uelis tlan kitlanauia se machiotlajtoli uan tlanejneuilyotl, nopa tlakuaualpetonili tlen kijtos axkayotl tepanitali tlen mexkotlali uan ka sentikatlaneneuili, kijtos se senkauali tlen ipatij. San pan yani uelis mochiuas tlachialis pan axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, uan san yani uelis kisenkauas kema kitlanauia tlanejneuilyotl;

X. Nopa tlanilistli uelis moketsas tlen tlajtos machiotlajtoli, uan moneki motlalis nopa tlaixpanoli katli tlatlani, pampa kitlanauis kema mochiuas katli kitlanauis katli amo mokalakijkej uan sekinok.

Ni ketsalistli uelis momakas tlen tlakuaualpetonili pan machioltlayouilpamitl kema tlamachiltisej onka manauili, uan pan ixkayotl maseualmen, momaka tomintlaxtlauili katli tlajtlani manauili ika yani tlatsakuas tlan onkas se tlanauili katli kichiua ma moketsa yani, uan mokauas amo tlen ipatij tlan pasej no temaka tomintlaxtlauili uan nojkia ika yani tlatsakuas.

XI. Ni ketsalistli motlatlanis pan tekitijketl katli kichijki tlaixpanoli kema mouikas manauili xitlauak katli mo olinis pan youalol axkayotl uan tekitijketl katli kichijki tlanauali kijtos ken mochiuas. Katli kipixki tlanauili kipanextis manauili pan tekitlatlajkojketl uan kiteuantis amaixkopinkayotl tlen nochikatli paya kinteuantis, uan no kitas yekan miyayotl uan se mokauas pan amaajokuili. Tlen sekinok kuesolmen kiximatisej uan kisenkauasej xelol ketsaloyan uan youalol axkayotl;

XII. Tlaixpanoli tlen tlajtoua kaxtoli uan sentipaj tlaijtoli pan machiotl tlayouilpamitl, majtlaktli uan chiknaui, uan sempoali tlaijtoli motlatlanis pan ueyitekitijketl katli kichijki tlanauiliuan pan xelol ketsaloyan uan youalol axkayotl katli kimalaua uan uelis tlatlanise manauili kema tlan temakase inintlakuaualpetonil, tlen tlajtoua chiknaui pilijtoli.

Tlan xelol ketsaloyan uan youalol axkayotl amo itstosej kampa itstok tekitijketl katli kichijki tlaixpanoli, machiotlajtoli kijtos kanke mopanextis nopa manauili katli uelis kiketsas katli tlajtlani tlen tlajtoua machiotlajtoli.

XIII. Kema youalol axkayotl kijtosej tsontlakueptli senkauali katli kimelaua kisenkauas, yekan tlajtoltijketl tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, axkayotijketl neneuili, katli motokaxti uan katli mokalakijkej pan tlasenkauali, uelis kijtosej nopa tsontlakueptli pan axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kampa kimelaua, kampa kijtosej ka tlake xitlaualis motekiuis.

Kemase tlasenkajketl tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kipias tlasonkueptli pan tlasenkauali kaltli kimelaua kisenkauas, akiueli tlasenkajketl, axkayotijketl nejneuili uan katli mokalakijkej pan nopa tlasenkauali uelis kijtosej nopa tlatsonkueptli pan axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kampa mosentilisej nochi yekantlajtoltijkemen kampa kijtosej katlike tlasenkauali xitlauak.

Tlakuaualpetonili tlen kijtos se tlasenkajketl uan tlen nochi yekantlajtoltijkemen tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali tlen tlajtoua achtiui ome pamitl, san uelis kijtosej ka tlake motekiuis uan amo kitlanauis katli ya eltok tlakuaualpetonili;

Kema Ueyimexkosentilis axkayotl kijosej tsontlakueptli senkauali katli kimelaua kisenkauas, yekan tlajtoltijketl uan nojkia nochia tekitianij iniuaya sekinoj tekikalmej tlen nochi Mexkotlali, tlatsakualtiliskamanal uan tlen ni ojtli ka tlatsakuiltia uan tlen tekiti tlen ni, Ueyimexko tlanuatijketl, ka tekichijketl katli kineltoka, tlapankayotl tlen kipia ipampa, ueli tlñatetsopas tepanitali tlen nikamanali pan Ueyitekikalko, kej moijtoua pan tlanauatili, ijkinoj kisenkauasej kuesoli.

XIV. Moixpolo;

XV. Axkayotijketl nejneuili uan axkayotl yekanmiyayotl kitlalis, uelis mokalakis pan manauili; uan uelis amo mokalakis tla kuesoli amo kitlanauia itstinin;

XVI. Tlan momakak manauili uan tekitijketl nojanima kijtoua nopa tlanauili uan amo kiipanita tlakuaualpetonili katli kijto axkayotl tlanauatijketl, uan axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kijtoua yani amo kineki kiipanitas, ni tekichijketl nimaya kitekikixtilisej uan xelol ketsaloyan kitlayouiltis. Tlan yani kijtoua kenke amo kiipanitak tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kitlajtlanais tekitijketl katli kimelaua uan kimakas se keski tonali uan ma kichias tlaijyouiltili. Tlan tekitijketl amo kichiua pan inon tonali katli kimakakej, axkayotl tepanitali tlen mexkotlali kichiuas tlen tlajtoua achtiui pamitl.

Tlaj kimakatoke manauili,sempa mochiuas ixpanoli, Ueyimexkosentilistli tlen ni axkayotl, kej ka ojtli mosenkajtok pan tlanauatilpa, kixelos itekitl ajkaya maseuali tlen kipia tlanuatili, uan kitlamatis Senkajketl, tlaj ax kichijtok ka kokolis uan kikauas ax kuali tlen sempa kichijtok achtoui kema kisas senkaualistli ka Ueyimexkosentilistli tlen ni axkayotl.

Kema kiampa moneki kichiuas, axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, kema kijto uan amo kiipanitak tlen kuiljui uelis kichiuas iseli katli moneki tlen tlakuaualpetonili manauili, kema chiualistli kitlanauia miak tlen itstinin. Yampatsa katli tlajtlanki manauili uelis tlajtlanis mamoipanita tlakuaualpetonili manauili, tlan kiampa moneki.

Tlan amoyok kioliniaj katli tlajtlanki, pan chiuali tlakuaualpetonili manauili, uelis motlamiltis paya tlen tlajtoua machiotlajtoli.

XVII. Tekitijketl katli kichijki tlanauili ki tlayouiltisej ka seyok tekitijketl kampa kinamiki, kema amo kiketsa nopa tlen tlajtlankej tlanauili tlen moneki kichiuas, uan kema tlajtlanij majkauilotl uan amo kiaxilia, uajka tlan kiampa pano tlen ni ome chiuali, kipia tekichijketl tlajtlakoli katli temakak majkauilotl.

XVIII. (Moixpolo).

Naui Tlaijtolnechikoli

Tlen Moneki Kichiuasej Miyayotl Sentikatekitinij Uan Tekikalmen Tlen Mexkotlali

Makuilpoaliuan chikueyitipaj tlaijtoli. Tlen katli moneki kichiuasej miyayotl sentikatekitinin tlen tlajtoua ni naui tekpanali tlen tlayakanasej ni tekitl tlapepenolpa, tekipanouanin tlen miyayotl tlakuaualistli axkayotl uan no miyayotl tlakuaualistli tlen D.F., tekitlayakananin uan tekipanouanin uan tlen nochimej, uannochi maseualmej katli kipiaj se tekitl, tlanauatijkayotl uan tekitlatitlanilitlen katli ueli moneki pan machiotinin mexkosenkotili, pan sentikanechikoli machioketstili tlen D.F., uan pan amatekitilistli miyayotl axkayotl uan pan D.F., nojkia pan miyayotl tekitlayakananin katli moselinechikoa tlen tlajtoua tlajneneuilyotl, uan ka yajuantin uetsis tlanauatili tlan amo kichiuaj ken moneki pan ininteki.

Mexkotlanauatijketl, kema tekipanojtos, san uelis kiteljuisej kema kiixpanos anauak tlali uan tlan kichiuas ueyi tlaixpanolipan itstinin.

Tlanauatijkemej tlen tlaltokayolmej, machiotlajtolkemej tlen tlaltokayolmej, melajmachiojkemej tlen uexka tlajpixkemej uexketsalmej tlen tlaltokayolmej uan, nojkia uelis tlaixnamijketl tlakuaualistli tlalotl tlen tlaltokayolmej, uetsis pan yajuantin tlan amo kuali kiuika tlajneneuilyotl uan machiotlajtolmen axkayotl, nojkia tlan amo kuali kitekiuia axkayotl tomin tlaxtlauili.

Sentikatlanauatiyanij kenijki mochiuas, tlen tlajtoua pan achtiui pamitl tlen ni tlaijtoli uan tlen kenijki tekitisej, ken miyayotl tekichiuanin katli tekipanojtoke, tekikayotl uan tekitlatitlanili pan tlajtolkayolmej uan tetomitl katli kijtoua ni nauatili.

Maseualtekitiyanij tlen tlaltokayolmej tlen ni sempantik tlaijtoli kiijtoua kinpiasej tlanuatili ma kiixpantisej, katli xitlauak uan melauak, tlen kipixtokej inin axkaj uan tlen kijneki pan tlanauatilpa uan kej moijtoua pan tlanauatili.

Makuilpoali uan chiknauitipaj tlaijtoli. Sentikatlanauatiyanijuan machioketstilmej tlen tlaltokayolmej, san kampa kinmelaua kichiuasej, kichiuasej machiotlajtolmej tlen miyayotl tekichiuanin uan tlen sekinok xitlaualismen katli moneki, uan kintlayouiltisej tlen katli kichiuasej kiani:

I. Momakas tlatemolistli katli kijtos tlajtolketsalmen, tlayouitili tlen tlajtoua makuilpoali uan majtlaktli tlaijtoli tlen nochi miyayotl tekichiuanin tlen eltok pan ni tlanejneuilyotl, kemaj pan iteki mokuapolos pan itekiyotl uan amo kichiuas katli moneki.

Amo kintlayouiltisej tlaj san kitekiuia kamanali.

II. Tlen se tlaixpanoli tlen kichiua ka se tekitijketl motokilis uan motlayouiltis tlen tlajtoua machiotl tlayouilpamitl.

Machiojtlajtolmej kijtos kemaj motlayouiltis pan machiojtlayouilpamitl kemaj kipiya miak tomin uan kiixpano machiotlajtoli kemaj tekititos, uankemaj aki kipaleuiya, uan kipiasej miak tlamantli uan amo uelis kiixpanextis kanke kikixti. Machioj tlayouilpamitl kin tlayouiltis ka tlakistiloli tlan katli kipiya uan sekinok tlayouiltili, tlen tlajtoua machiotlajtoli.

III. Kintlayouiltisej tekitinij tlen katli kichiua o amo kichiua kemaj kintlanauis machiotlajtoli, xitlaualistli, amo monechikoltlalis, uan kuali chiualistli katli moneki kichiuasej pan ininteki. Ni tlakotonalistli ki ikuiniya kampa se maseuali tekititok, uan tlayouiltiya ka tlaxtlauali, uan uelis ki manauisej tlapaleuilistli ka tomi, kiani ki selikej ni tlaixpanoli, uan axkayotl kichikej o uajka tlaixpanoli uan nojanimaj uelis kichiuas o aki kikaua kichiua.

Kampa kikuapoloua tlaixpanolistli ka tlayouili uan ueyi tlaixpanoli uakaj uelis kitomasej pampa kitlalis ueyi tlakuitlauiketl tlen axkayotilotluan sekinokej tekikalmej amo tlaixpanextiyauan sekinok tlaltokayomej axkayotl, yaya ki nauatiya kampa kitsontijkej ni tlajtoli ka niuexkatlajpixketl tlen teipanitali tekikayotl, kielnamiki kampa ki melajki sekinok kampa kichikej tlaixpanolmej katlayouili ika tomin tlaxtlauili ki ixmatkej uan yaya ki tsonti ka ni nauatil tlakayochiualistli.

Kampa tlajtlani tlajtolmej uan kitlaliya tlayouiltili ueyi axkayo tomin tlakuitlauilistlimoitas pan ni itlakotonka naui poualli uan majtlajtli uan naui tlen mexko sentikatlanauatili kampa ki ixpanokej kampa tekiti kampa ni ueyi axkayo tomin tlakuitlauilistli nojkia maseual tlatemoketlkampa yaya ki nauatiya kikuitlauiya ka ni sentikajtomitlapaleuilistli ka tlaixpanexpa.

Ni nauatili kampa kijtoke tlen kenijki mochiuas uan kampa monanankiliya o kampa ki nankili ka tlaixpanolmej ika tlaixpanoli ka tomi tlaxtlauali kampa amo tlauel ueyi kuesoli kiixmati ni tlakayochiuali tlen tlakuitlauiyani nopa maseualmejaxkayo sentikapa ka tlakayochiuali tlen tlakuitlauiyani kiitoua ni nauatili kampa mochichiuas kampa ki ompowis tlajtolmekampa panok tlaixpanoli kampa onkak o kejna onkak ixnamikil tlatekiyowilmej, kampa ka tlayouili sekinok kichiua akiwelmej kampa ki ixpanextiya kauexkatlajpixketl axkayotl tlen yejyekoltlanili tlen tlakuajkualistli tlatekiyouilistli.

Kiixpoua kampa tsontik tlaxtlauilikatli motekiui kampa amo tsontik, kampa kinauatiya kimouitlauiya uan kampa kichiua katomin sentikaj axkayotl uan kiani kiixpoua ka mexko, uan kipouatlatelwili kampa onka tlaixpanoli ueliskia kampa okak tlaixpanoli kani ka yekanmiyayotltlajtoltinij tlen machiotini mexkosenkotili.

Ni maseualmej sentikateyoualolmej tlaltokayotl uantlateyoualtlatilankemej uan mexko uan itetempa to mexko, nokia kitlalia kaltekitini ka tlakayochiuali tlen tlakuitlauiyani kipiyasej ni tlamelaualistli nexkaj kani nauatili ipan imaxua achtiui.

VI. Tlenuexkatlajpixkemej uexkatlajpixketl tlen tlakuakualistli Tlatekiyouili kitlaliya axkayomej mokakisejipan kuesoli mo paleuiya niixpanol tlatekiyouiliueyi tlaixpanolmej uan seyok kiixnamiki tlajtoli ueyi, ni tlayouili ka tlaxtlauili kampa amo youi uan kiselis seyok tlaixnextis kaniketstilotl kampa ni maseuali, tlaxtlaua kampa se motlaneui kampa istok san tlaxtlaua tlapaleuili kampa ni kichiua kani tlanauatiketl temakaj uan kampa onkaj tlaxtlauili kampa onkak tlaixpanoli, uan kampa pajpatsitsi teyoualtlatilankemej.Maseualmej uelis kin tlayouiltisej kani nauatili ni imaxak kemaj kuesoli momapaleuia ka niixpanol tlatekiyouili kuesolmej “ Poliwi tomin mokuitlauiyani tlauel” kichikej ka maseuali ka tokaitl o seyok ki ixpanextiya ni maseualmej katli kickikej tlaixpanoli, uan kampa kinmaka tlapaleuilistli kayayampa. Nojkia se tlajtlanis kampa ki kotona ni kualxitlaualistli kampa kitlaliya o mokalakia sekinok maseualmej kemaj pano se tlaixpanoli ixpanol tlatekiyouilikuesolmej “ Poliui katominmokuitlauiyani tlauel” kinauatiya ni Sentika tomi maseualmej tlanauatiyani, mexko, uan pajpatsitsi o tlateyoualtlatilankemej seja o nochipa ni maseualmej kiselia se tlapaleuili ka tomi uan ininjuanti mo ixpanextiya ka nitlakayochiuali“Tekitini momapaleuiya kampa tomin ajokui” kampa kin mokuitlauiya sekinok maseualmej, o sekinok kuesolmej kiixmati ni maseualmej kitekiuiya o momapaleuiya kaixpanol tlatekiyouilikuesolmej “Poliwi katominmokuitlauiyani tlauel” kani tlayouili ueli kin tlayouiltiya.

Kema ya tsontik. Ni nauatilmej nika moixpanextiya tekitini mochikej kampa tlatsintokasej uan kampa kitlalisej tlajyouiltili kichiwa tlaixpanolmej.

Tlen kenijke mochiuas kampa kitlaliya se tlayouili kiitoua pan ni imaxak achtiui ueyiyas nimaya. Amo uelis ni mokalakis ompaj sejak tlajtoli o kuesoli ka tlayouili.

IyampaKatli weli maseuali, kampa yaya kimelaua, kampa tlaixpanextiya katlanejneuilili kiitoua, iyampa kichiuasej amo tlauel tlatelwili ipan ueyi tekitini nechikolueyitekitini nopa tlaixpanolmej kiitoua ni nauatili ipan itlakotonka.

Kampa ki tsontiya ni tekitl, uan sekinok tekitini kiixnamiki o kampa kinmelaua. Tlatamachiual kuapouilistli, uan kampa kichikej uan axmotsontikej amo uelis mokalakis kampa ki titlani kimanauiya, ka ni uextlanauatili tlen tlajtol pamitl yekanmiyayotl ki melawa tlapoualistli kampa kin kuapouiya, ki kuapouis tomin kuapouilistli kampa kikuapouiya uan momiyakiliya ni tomi. Ni nauatili tlen kenijki mochiuas kampa uelis kin makasej inin tomi kani tlajtoli.

Nitomin tlakuitlauilistli tlen axkayotluextlanauatili tlen tlanauatilko axkayotlyaya ki melawaixpantlakuitlauiliuelis nokìa yasej pan ni tekitikalmej maseual tlamatilistlikampa monajnankilia ka amatlakuiloli kani tlaixpanoli uelis tlateiluisej ka niuexkatlajpixketl axkayotl tlen tlakuaualistli tlatekiyouili, ki melaua pan ni itlakotonka sempoualli pan tlakuiloli (C),imaxak chikomej, uan makuilpouali uan naui, imaxak eyi, pan ni mexkosentikatlanauatili katli kiitoua. Kiixnamiki ni tlaltokayotltlaixpanolmej, kampa tekititok panok ka (Tlatekiyouili)kampa ni axkayomej tlaltokayotl o xitlaualmej ka axkayotl, kampa yaya ki melaua kiixpoua ni tlaixpanoli uan ka xitlauali. Axkayomej kipiyasej xitlauali o kampa kin tlaxtlauiya ke kiitoua, kentsi tlatamachiuali temak, tlen kenikej mochiuas ni kiitoua ni nauatili.

Makuilpoaliuan majtlaktlitipaj tlaijtoli. Kiselisej tlatemoli tlajtolketsketl tlen tlaijtoltlakemej uanmachiotlajtolketl tlenmachiotinij mexkosenkotili, yekantlajtoltijketlaxkayotl tepanitali tlen mexkotlali, ueyitlaixnamijkemej miyayotl tlakuaualistli axkayotl, tekitlajkuiloanij, machiotlajtolkemej tlen D.F., tlen tlayakanketl tlen D.F., axkayotl tekitijketl nejneuili uan nojkia D.F., melajmachiojketl , uan xelol ketsaloyan uan nojkia tlen D.F. tlaixnamijketl tlayakanketl, tlaixnamijketl tlapapenolpa uantekitlajkuilojketl tlen kaltlapepenolpa,tlen melajmachiojkemej tlen kaltlapepenolpa, tlen tekitlayakananij miakinyotl, kaltekichiuali tlen tlajtolkayolmej uan nechikolis itstinij.

Tlaltokayoltekitini tlen tlaltolkayolmen, machiotlajtoltinin tlen tlaltokayolmen, melajmachiojkemen uexkatlapixkemen uexketsalmen pan tlatolkayolmen, itlapaleuianin tlen ueyitlaixnamijkemen miyayotl tlakuaualistli, san uelis kintlayouiltisej pan tlatemoli pan tlajtolketsketl tlen tlajtoua ni tlaijtolnechikoli ka ueyi tlaixpanoli tlen ni tlajneneuilyotl uan axkayotl machiotlajtolmen katli nika peuas, uan kemaj amo kuali kitekiuiaj tomin tlaxtlauili axkayotl, uajka ni tlakuaualpetonili san kijtos uan kinmachiltis tlateyoualmachioli.

Ni tlaiyouilotl mochiuas tlen kikixtisej miyayotl tekichijketl uan amoyok uelis tekitis sempa.

Tlaiyouilotl katli mo makas tlen tlajtoua pan ni pamitl, machiotlajtoltinin nechikoli kinteljuis ipan machiosentili nechikoli, ika itlachialis tlen imiaka katli paya itstokej, teipa kema mochijki nopa senkaualistli uan ka itlakakilis katli mopolo.

Kemakiximatis tlateljuili machiosentili nechikoli, mochiuas tlen imiaka nopa tlakuaualpetonili, ki tlalis nopa tlajyauili ika tlakuaualpetonili tlen ome eyi tlaixnamikinin tlen paya itstoke, kema ya mochijki ika itlakakilis katli mopolo.

Tlasenkaualistli uan tlakuaualpetonili tlen machiotlajtoltinin uan machiosentili nechikoli amo uelis kitekiasisej.

Makuilpoali uan majtlaktli uan sentipaj tlaijtoli. Tlan mochiuas tlaiyouilpamitl ka machiotlajtoltinin uan tlaijtoltlakamen tlenmachiotinin mexkosenkotili, yekantlajtoltijketl tlen axkayotl tepanitali tlen mexkotlali, melajmachiojkemen tlen ueyi kaltlapepenolpa, ueyi tlaixnamijkemen miyayotl tlakuaualistli, tekiamatlajkuilouanin, machiotlajtoltinin tlen D.F., tlayakanketl tlen D.F., axkayotl tekitijketl nejneuili uan D.F., uan tlaixnamijketl tekitlayakanketl uan tekitlapepenolpa, kema tlajtlakojke pan inin teki, machiotlajtoltinin nechikoli kijtos ka imiyaka tlen paya itstoke tlan kitlayouiltisej tlaixpanojketl.

Tlan tlakuaualpetonili amo motemakak pan machiosentili uajka mokotonas nochi tekpanali, uan yani amo kitosneki amoyok motokilis nopa tlaixpanoli kema tlaixpanojketl kitsonti iteki, uan inon amo kijtoua tlan nelia xitlauak o amo.

Tlan machiosentili kijtoua kena mochiuas uajka tlajtlakojketl mokauas pan imako tekichiuanin tlen katli kimelaua uan yani kichiuas tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Katli ki melaua kichiuas mexkotlanauatijketl, uelis kitekjuisej pan machiosentili nechikoli tlen tlajtoua makuilpoali uan majtlaktlitipaj tlaijtoli. Art. 110. Pan ni tlajtoli, nopa machiosentili nechikoli ki senkauas tlen tlajtoua machiotl tlayouilpamitl tlen kimelaua.

Tlen uelis onkas tlayauiltili ka axkayotl tlaixpanolmen ka tlaltokayotl tlanauatiyanij, machiotlajtolkemen tlen tlatokayolmen,melajmachiojkemen tlen uexka tlajpixkemen uexketsalmen tlen tlaltokayolmen uan tlan uelis, tekipanoua nin tlen ueyi tlaixnamijkemen miyayotl tlakuaualistli, motokilis tlen tlajtoua pan ni tlaijtoli, inon pan yani tlajtoli, katli kijtos tlen uala uelis kinmachiltisej machiojketstilmen tlen tlaltokayolmen, tlen pan iteki kichiuasej ken moneki.

Chiualistli uan tlakuaualpetonili katli temaka machiosentilimen uan machiotlajtoltinin amo uelis kin tekiasisej.

Katli mochiuas tekpanali ika tlaixpanojketl uelis kitekikixtilisej kema kitlayouiltitosej.Tlan ni tlakuaualpetonili amo ki tlayouiltia tlaixpanojketl uelis sempa kitekimakasej. Tlan tlakuaualpetonili kitlayouiltia uan ni ueyi tlaixpanoli mochijki pan iteki, amoyok kimakase netlapopoluili.

Kema onkastlateljuilitlen ixkayotl maseualmen uan youi ika se miyayotl tekichijketl amo monekis kijtosej tlan uelis mochiuas.

Ni tlaiyouili momakas tlen tlajtoua machiotl tlayouilpamitl uan kema tlaixpanoli mochijki pan se tekitlatitlanili nopa tlaixpanojketl kiseli tomintlapaleuili uan kitlanauia katli kipiaj, mochiuas ken tlan mochijki uan kiseli se tlapaleuili tlen katli kichijki.

Nopa tomintlayouiltili amo panos tlen eyi ipatijka tlen katli kichijki.

Makuilpoali uan majtlaktli uan ometipaj tlaijtoli. Amo monekis tlan uelis mochiuas tlen machiojtlaltoltinin nechikoli, kema se miyayotl tekichijketl katli tlajtoua achtiui pamitl pan majtlaktli uan sentipaj tlaijtolikichiuas se tlaixpanoli kema amo tekipanoua.

Tlan miyayotl tekitiketl sempamokuepki pan iteki uan sempa kitokaxtijkejuankitekitlajpejpenijke tlen kichiuas seyok tekitl, uan katli eltok tlapoalistli pan makuilpoali uan majtlaktli uan sentipaj tlaijtoli mochiuas tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Makuilpoali uan majtlaktli uan eyitipaj tlaijtoli. Machiotlajtolmen tlen amatlajkuilolchijkemen tlen miyayotl tekichiuanin, kijtosej tlake kichiuasej tlen uelis momanauis xitlaualistli, kualtilistli, tlalneltokilistli, amo san chichiko, uan kualtekilistli tlen katli kichiua, tekilistli, tekikayotl, uan tekitlatitlanili;tlaiyouitlilmen tlen chiualistli uan katli amo kichiua, uan ken nopa tekpanali uan tekichiuanin kipia kichiuasej. Ni tlaiyouili, uan katli tlajtoua machiotlajtolmenkipixtos:

I. Ni tlachiualikipiyas se tlayejkanketl ka tlakayochiuali axkayomej tlentomin ueyi tlakuitlauiyani axkayotl;tlenkaltekisenkaualistli ika ixpanoli; uan kaltekitiketl uextlanauatili tekichiuani tlen sentlanauatilolpa axkayotlkiixnamikitlaiixpiyal kalitik uan nojkia tlen uexkatlapixketl tlamanauiyani tlatekiyouili; kani tekitiketl ika imaxua ki ixpanextiya pan ni itlakotonka chikuasej pan ni mexkosentikatlanauatili, uan kiixpanextiya kani tlanauatikaj sennechikolistli axkayotl, iuan seyok tlaixnamiketl tlen maseual tlajtoli.

II. Tlen nechikol nextiyani tlachiuali uelis yaya mowantis ka makuili maseualmej kampa ixnestok katli kichiua se tlaxtlauili ka atsalantik, kampa kiixnestiya tomin sentikapa kampa axki tsontikej, uan kin tlaliya ipan tetomitl katli kijtoua ni tlanauatili, uan.

III. Ki melaua nechikol tlayekantili tlen tlachiuali, ipan tetomej katli kiitoua ni tlanauatili;

a) Kiixtlaliya tlen tlamantli tlapaleuili sansejko ika tlachiualmej katlipajpatsitsi;

b) Tekichiuali uan kimoyauas ixpantlajtoli imaxua ka tlamantli tlen tlatemolistli kakiuili iuan kampa kielnamiki kuali tomin mokuitlauili sentikapa, tlaixpanexpa, mokualchichiuas, ka kuali tlamokuitlauiketl kampa kipatla kampa pano tlaixpanoli kampa tomin tlaixpanoli, kampa amo tsontitok o axmotsontikej kampa ki kualchikej tekipanoli katli kichijke.

c) Kampa ki kualchikej uan kikaua, mopatilisej, tlachiualistli uan moyankuitiliya tlen tlajtoli temakaj, ika yani tlamantli kiueyiliya tlalnamikyantinij kiyekana tlanauatiya tlanauatilko;

d) Tlaneltokilistli uan tlayejyekoli kampa tlapaleuiya tekitini tlanauatiya ueyi tajtouani ka tlamantli tlatemolistli kampaki ajokui tomin sentikapa;

e) Mochiuas se amatlayolmelaualistli ka xiuitl kipiyas katli kichitokej tlen tlayejyekoli inin tekipanol kampa kitlaliya ixpantlajtolmej uan tlamantlitlapaleuilistli.

Kiitoua ni se amatlayolmelaualistli, uelis temakas kampa ki kualtlaliya kampa amo tlapaleuia tekitini, ka tlanijki kiseliyatlajtlamachiuali temakasej tlayolchikauali tlalnamikyantili kemaj amokikualtlaliya tlatekiyouilistli uanamo tlajchichiuali ika tlaixpanoli, kianimokualchichiuas inin tekipanol tlen uikasj se kuali tlakuitlauilistli. Tekitinij kampa tlanauatiya tlamachiltisej tlakayochiuali tekitiketl katli temaktilis kuali tlajtoli sansemej.

Tlen mexko axkayotilolmej kitlaliya nepan tlachiualistli kampa amo onkas tlaixpanoli ka tlenijki mokualtlaliya yejyekol tlanili tekitiketl amo kikaua, uan tlajyouiltili katli tlatekiyouil tekitl uan katli kichitok tlaixpanolistli.

Makuilpoali uan majtlaktli uan nauitipaj tlaijtoli. Tlentekpanali tlatemoli tlatolketsketl san uelis kipeualtis kema miyayotl tekitijketl kichiua iteki uan pan se xiuitl teipa. Tlaiyouiltilmen tlen kimelauamochiuas tlen amo panos se xiuitl tlen kema pejki tekpanali.

Chiualistli katli kin melaua pampa onkak tlaixpanoli, tlenkichijkej kema itstoya pan iteki miyayotl tekitiketl, uelis mochiualtis pan tonali tlen tlajtoua machiotl tlayouilpamitl, uan amo uelis temos ka eyi xiuitl. Tonalamatl mokotona kema se miyayotl tekitijketl kichiua se tekitl tlen tlajtoua makuilpoali uan majtlaktli uan sentipaj tlaijtoli.

Machiotlajtoli kijtos kema tlamis tekiamachiualistli tlen kitas ken moneki uan tlen katli kichiua uan amo kichiua katli tlajtoua pan eyi pilijtoli tlenmakuilpoali uan chiknauitipaj tlaijtoli. Kema mochiua uan amo mochiua elis ueyi tlaixpanoli tlen tonali kema tlami amo uelis temos chikomej xiuitl.

Makuili Tlaijtolnechikoli

Tlen Tlaltokayolmen Axkayotilotl Uan D.F.

Makuilpoali uan kaxtolitipaj tlaijtoli. Tlaltokayolmej kipiasej, tlen kenijki monenemiltisej itekitlanauatil, mexkoaxkayotl, tlaixpantikayotl, miakiyotl, tlen kipia itlatsinkuili tlalxexeloli uan inechikol ixpanketsali uan nechikol amatekichiuali, majkajtokteyoualtlatilanketl tlen yani tlatsinkuili:

I. Sesenka teyoualtlatilanketl uelis tekitis ka se teyoualtlatilanketl xitlauak tlapepenolpa, kipias se tlayakanketl tlanauatijketl, uan tlen kimonekilis tlatlajtojkemen uan nepanteyouali tlachixkemen tlen tlanauatili kijtoua. Tlachiualis tlen kampa tekiasis tlen katlikimaka tlajneneuilyotl pan tlayakanketl tlanauatijketl momakas ka teyoualtlatilanketl san paya uan amo onkas seyoktlayakanketl tlen pan inon uan ka tlaltokayotl tlanauatijketl.

Tlayakanketl tlanauatijketl tlen teyoualtlatilankemen, tlaltlajtolkemen uan nepalteyouali tlachixkemen, kintekimakake ka tlapepenilkayotl, amo uelis sempa nimaya mo ompauisej.

Tlateyoual machiolmen, ka isenkaualis tlen ompa uan expa kotomitl katli mo nechikoua, uelis ki ketsase nopa teyoualtlatilankemen, kijtosej tlen ni moixpolo uan kiketsasej uan kipatlase tlanauatili ka akiueli itstinin, tlan onka se ueyi tlaixpanoli tlen machiojtlajtoli kijtoua, tlan itstinin kipixke nopa kakiuilikixpantise katli kinpaleuis amamen uan kichiuas kamanali tlen kimonekilia.

Tla se tekitijketl kikajki iteki, uelis kipatlas itlapaleuijka, uan motekiuis tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Tlan kijtosejmoixpolo se teyoualtlatilanketl, uan tlan kitekikajke uan tlan poliui tlen inin miyaka tekitinin, tlan ka amachiotlajtoli amo uelis kalakise pan inin tekipaj tlapaleuianin uan amoyokonkas yankuik tlapepenolpa, nopa tlateyoualmachiolmen kintokastis ika inin teyoualtlatilanka chanpoyouantlaixnamikinin teyoualtlatilankemen uan yajuantin kitsontise inin tekitonal ken ki melaua; ni tlaixnamikinin mosentlalise ika poualyotl tle ki sentiliya ken ki tlaliya tlanauatilistli,ininjuanti ki tsontise nopa tlajtlanilistli tlen tlaxitlauali tlajkuilolmen katle kin melaua tlatlajtolkemen.

II. Teyoualtlatilankemenkipixtosejtlaixpantil tlajtolketsali uan ki nenemiltisetlen katlikipia tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Teyoualtlatilankemen uelis kichiuasej ipatijka tlen tlajtoua inin machiotinin katli kichiuasej tlateyoualmachioli tlen tlaltokayolmen, amaxitlauak tlamokuitlauianin, amaxitlaualismen, amatlamoyauali uan tlanauatijkayotl tlen moneki pan no tekitl, ma kikualtilika miyayotl teyoualtlatilanketl, ki kualnenemiltis tekpanali, chiualistli uan miyayotl chiualistli kalti kin melaua uan kitemachis katli kichiuasej tlen itstinin.

Tlen kijtoua machiotlajtoli tlen tlajtoua achtiui kichiuas:

a) Tlen nochi tlatsinkuilistli tlen teyoualtlatilanketl uan itekpanali, uan tlaltlanil xitlauali uan sesenta kaltekipanoli kampa kikualchiuasej kuesolmen tlen pan yani teyoualtlatilanketl uan maseualmen, uan motlatskilisej ika san se tlapaleuili, temachilistli, tlakakilkayotl uan xitlaualistli;

b) Kema monekis sentika chiualiika ome tlen expakotomitlkatli ki sentiliya nopa teyoualtlatilankemen uan kijtosetlasenkaualistli katle ki kokos iaxka katle amo molinia teyoualtlatilanketl uan kichiuase tlachiuali uan sentlalilistli katli kin chiualtisteyoualtlatilankemen ka se tonaltekitl achi miak pan itekitonali;

c) Tlen nochi machiolmenkatli motekiuia pan chiualistli katli kijtouaeyi uan nauipilijtoli tlen ni tlajtoli, nojkia katli kijtoua pan ompa pamitl tlen tlakotomitl chikometipa pamitl tle Makuilpoali uan kaxtoli uan sentipaj tlaijtoli (116) tlen ni tlanejneuilyotl;

d) Tlen tekpanali uan kenijki monenemiltis uan tlaltokayotl tlanauatijketl kichiuas uan chiualistli teyoualtlatilanketlkema, amo eltos tlajtoltlapaleuilistli katle kimelaua, tlateyoualmachioli kitas teoyualtlatilanketl katli kimelaua amo uelis kinenemiltis uan tetlaneltis; uanjka, monekis tlajtlanise amatl sentikatekipanouani katle ki melaua, kipatimajkase tlen ome tlen eyo tlakotomitl tlen katli paya itstoke; uan.

e) Machiotlajtolmen katli moneki pannopa teyoualtlatilankemen katle amo ki pixtokejxtlajtolxitlaualismen katli kimelaua.

Tlateyoualol senkotilistli tlen tlajtokayolmen ki temakase xitlaualismen katle ki katli kiixpantistekpanali tlen katli ka inon mosenkauas kuesolmen katle mo makatiyase paj teyoualtlatilankemenuan ueyi tlanauatijketl tlen tlaltokayotl, ouan ika sekin, tlen katli tlajtoua c) uan d) achtiuimej;

III. Teyoualtlatilankemen kipixtose pan ininteki uan miyayotl tekitlapaleuilistli:

a) Kuali aijili, kaltempansokiatl, ojtliatlchiuali,pajtiatl uan tekiatlatekiuili;

b) Tlauilsentikayotl;

c) Tlachpanilistli, tlasolpejpenilistli, tlatepeuilistli, tlamokuitlauilistli, tlatekiuilistli uan kanke tlasoltepeuasej;

d) Kaltlanemakilistli uan ueyi nechikol kaltlanemakilistli;

e) Mijka kali;

f) Kaltlamiktilistli tlapaiyalmej;

g) Ojtitla, xochimili uan siajketsali uan inelkualchiual;

h) Miyayotl tlamokuitlauili, tlen tlajtouasempoali uan sentipa tlajtoli (Art. 21) tlen ni tlanejneuilyotl, tlamokuitlauiyani tlen teyoualtlatilanka,uan teposneneketltlamokuitlauiyani; uan.

i) Uan nochikatli kijtose machioketstilmen tlen tlaltokayolmen kinmonekilia pan itlalpa uan tomintlatlanilistli, uan nochi iamatekilistli.

Amo ki ixpanosej tlanejneuilyotl tlen ininteki uan kema temakase tlapaleuili, teyoualtlatilankemen ki ipanitase axkayotl machiotlajtolmen uan pan tlaltokayolmen.

Teyoualtlatilankemen ka se tlaneneuili uelis mosentikapaleuisej uan mo sentika nechikose uan kiampa kuali tlapaleuise uan tekipanose. Tlan ome uan sekinok teyoualtlatilankementlen seyok tlaltokayolmen kinekisej mosentikapaleuisej, moneki itlachialis machioketstilmen tlen tlaltokayolmen. Se teyoualtlatilanketl uelis kichiuas se sentlalilistli ka itlaltokayotl uan yani tlanauatis se keski tonali uan mosentikapaleuisej tlen omen;

Maseualteyoualmen, uelis mosentikapaleuisej uan mosentikanechikosej tlen tlajtoua machiotlajtoli.

IV. Teyoualtlatilankemen kichiuasej iamatekilistli, uan kipixtos tlamantli tlatekiuili katli iniaxka, uan tlaxtlauli katli tlainaman uan sekinok tomin katli asis katli machioketstilmen kinauatisej, uajka:

a) Kiselisej tlaxtlauili katli tlainamase, uan sekinok tomintlapaleuili katli kijtosej tlaltokayolmen tlen iniaxka, tlalkotomitl, xexeloli, nelkualtili, uikalistli uan tlachiuali uan nochi katli ipati tekiuilistli.

Teyoualtlatilankemen uelis kichiuasej sentlalilismen ka tlaltokayol uan yani tekitis uan tlainamas.

b) Axkayotl tomintlapaleuili katli kiselise teyoualtlatilankemen uelis kimakase, tlen imiaka uan kema kiselise sesenxiuitl tlen katli kijtosej machioketstilmen tlen tlaltokayolmen.

c) Nochi tomin katli asi pan tekichiuali katli iaxka.

Axkayotl machiotlajtolmen amo kintsakuilis tlaltokayolmen tlan kinekisej tlainamasej tlen tlajtoua a) uan c), uan amo temakas kan se amo tlaxtlauas. Machiotlajtolmen tlen tlatokayolmen amotemakas ma amo tlaxtlauaka se maseuali uan se tekikali pan nopa tlaxtlauili. San uelis amo tlaxtlauasej miyayotl tlatekiuili tlen axkayotl, tlen tlaltokayolmen uan teyoualtlatilankemen, kena tlaxtlauasej tla kitekiuise se tlenijki texkamen, uan kitekiuise san kampa moneki.

Teyoualtlatilankemen, kititlanise pan machioketstilmen tlaltokayolmen keski tomin tlainamase, ixkayotl, kalnelkualtili, tlalpatijtlatekiuili uan tlainamali tlen kaltlatekiuili.

Machioketstilmen tlen tlaltokayolmen kijtose uan kipatimakase machiotlajtolmen tlen nochi tomin katli kiselis teyoualtlatilankemen, kitlachilisej uan kikuitlauisej nopa tomin. Uan nochi tomin katli kiselijke teyoualtlatilankemen kijtose keski kitekiuise uan kisejkotilise sansemej, kitekiuisej uejueka tlaxtlaualistli katli kiseliya nepan sentikaj tekipanouani, sankej tlajtoua ipan itoli chikuasen uan chikometipaj tlajtoli tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Tlen nochi tomin teyoualtlatilankemen kitekiuise xitlauak uan katli kin makas tlen tlajtoua machiotlajtoli;

V. Teyoualtletilankemen, tlen tlajtoua machiotlajtolmen tlen axkayotl uan tlaltokayolmen, uelis kichiuase tlen:

a) Kichiuasej, kiselisej, uan kiamatlalisej ialtepetl uan amochiualistli;

b) Kichiuas amatekiuilistli uan kimokuitlauis itlalpa kampa moneki;

c) Tekipanos uan kichiuas uextekapan amochiualistli, uan yani eltos sanse tlaneneuili. Kema axkayotl uan tlaltokayolmen kichiuase amochiualistli kintlaneuisej teyoualtlatilankemen;

d) Temakas, kitlachilis, tlamokuitlauis kema tlali motekiuis tlen katli ueli kichiua, kampa asi itlalpa;

e) Mokalakis pan itlalpa uan kitas keski tlainamas katli paya itstoke;

f) Temakas kakiuili kema kichiuasej tlenijki;

g) Kichiuas amatekilistli kampa kimanauis kuatitlamitl uan yolkamen uan kichiuas xitlaualismen pan inon;

h) Kichiuas xitlaualistli tlen kenijki monenemiltisej miyayotl tlasakaketl teposnenenkemen kema kintlanauiaj pan inin tlalpa; uan.

i) Kichiuas sentlalilistli amatekiuilistli uan axkayotl tlamokuitlauili.

Tlen nia uan ken tlajtoua pan eyi pamitl tlem sempoali uan chiuasentipaj tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl, kichiuase xitlaualismen uan amachiualistli tlen katli monekis;

VI. Kema ome uan sekinok altepemen katli itstoke pan teyoualtlatilankemen, tlen ome uan sekinok tlaltokayolmen kineki kisentilise inialtepetl, axkayotl, tlaltokayolmen uan teyoualtlatilankemen, tlen kampa uelis kitase uan kichiuase sentik iueika nelkualtili tlen tlajtoua axkayotl machiotlajtoli;

VII. Tlamokuitlauijkemen tlen teyoualtlatilanketl kinyakanas tlayakanketltlanauatijketl tlen inon, tlen tlajtoua xitlaualistli. Tlayakanketltlanauatijketl kitlakakilis katli kiljuis tlaltokayotl tlanauatijketl kema nelnelia moneki uan kema onka se ueyi kuesoli.

Mexkotlanauatijketl kinyakanas miyayotl tekitetilistli, kampa itstok uan kimelaua;

VIII. Machiotlajtolmen tlen tlaltokayolmen kikalakisej tlen katli kitlanis uan kisas tlauasanili.

Nochi tekipanouanin tlen katli tekipanoua pan teyoualtlatilankemen monenemiltisej ka machioketstilmen tlen tlaltokayolmen tlen tlajtoua chikuasempoali uan eyitipaj tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl uan sekinok katli kimelaua.

IX. (Moixpolo).

X. (Moixpolo).

Makuilpoali uan kaxtoli uan sentipaj tlaijtoli. Miyayotl tetilistli moxelospan itlachiualis, chiualketstili, machioketstili uan tlakuaualtekatl, uan amo uelis monechikos ipan se tlakatl kipias ome tlanauatili, uan amo momakas pan se maseuali se machioketstili.

Miyayotl tetilistli tlen tlaltokayolmen monenemiltisej tlen tlajtoua inin tlajneneuilyotl tlen kijtoua ni xitlaualistli:

I. Tlanauatilmej tlen tlaltokayolmej amo uelis tekitise kipanos chikuase xiuitl.

Uan kema se tlanauatiltlaltokayotl kitekitlalise uan sekinok tlateyoualmachiolmen kin tlapejpenise tlen tlajtoua xitlaualistli katli kimelaua.

Tlanauatijketl tlen tlaltokayolmej tla kitlapejpenijke pan itonal o ya panok tonali, amoyok uelis kitekitlalisej kiompauis ni tekitl uan amo tekitise san kentsi tekitonali.

Amo uelis kitekitlalise nimaya:

a) Tlanauatiltlaltokayotl katli kipatla katli itstoya, uan inoj kitlamiltia tekitl kema amo itstos tlanauatiltlaltokayotl, uan nojkia kema kipia seyok itokax;

b) Tlanauatiltlaltokayotl katli tekipanojtok se keski tonali uan kema kipia seyok itokax, kitekipatla katli itstoya, kema itstok tlen ya iyo ome tekixiuitl.

Uelis tekitis se tlanauatiltlaltokayotl akinejki katli tlakatki pan ni mexkotlali uan katli mochantiko payauan kipia makuili xiuitl tlen kema kitlapejpenise ka tlauasanili, uan tlaj kiampa kitlaliya tlanejneuilyotl sentikmaseualmej tlen mexko axakayotilopa.

II. Tlaixpantianin pan tlateyoualmachiolitlen tlaltokayolmej mo tokaxtia tlen imiaka itstoke, uan uelis kipias chikome machiotlajtolkemen pan tlaltokayolmen tlan amo kiaxilia 400,000 tlakamej; tla kipano 400,000 uan amo asi 800,000 tlakamej uajka kipias chiknaui machiotlajtolkemen; uan tla kipano 800,000 tlakamej uelis kipias majtlaktli uan se machiotlajtolkemen.

Machiotlajtolkemejamo uelis nimaya kitekitlalisej kemakonkauas itlanauatil. Itekipatlaka uelis kitekitlalise nimaya, tlan amo tekipano, uan tlayakananin machiotlajtolkemen amo uelis nimaya kintlapejpenise ken tekipatlaka Machioketstilmen tlen tlaltokayolmej mosentlalia ka nochi machiotlajtolkemen katli kintokaxtisej tlen imiaka uan ka katli kisa ka tlauasanili tlen tlajtoua machiotlajtolmen.

Machioketstilmen tlen tlaltokayolmej kipiasej tekitlamokuitlauianin, uan ininseli monenemiltisej tlen katli ueli kichiua uan kenijki mosentilnechikose, tekichiualistli uan tlakuauakpetonili, tlen tlajtoua machiotlajtolmen.Tekitlamokuitlauianin kichiuase inin teki tlen nimaya, xiuitipa, xitlaualistli, amo san chiko uan tlaneltokilistli.Tekitlayakanketl katli tlamokuitlauia tlen tlaltokayolmen kitokaxtise ka ome uan eyi tlakotomitl tlen katli paya itstoke machioketstilmen, uan amo panos chikuasen xiuitl, uan kipiase tekitlaneneuili tlen makuili xiuitl pan inin teki.

Kimelaua machioketstilmej tlen tlateyoualmej kijtose keski motekiui nopa tomin. Kema kitlachilisej keski kitekiuiya tlaxtlaualistli katli kiseliya nepan sentikaj tekipanouani, uelis momatlatskilis ipan tlaneltokilistlichikuasempouali uan chikometipaj tlajtoli katli kijtoua machiotlajtoli.

Uejueyi tekitinij machioketstilmej tlen tlateyoualmej uan tlakuaualtekatl, sankej tlayolkayomej ka makauauilistli ixmatilosej ipan tlateyoual tlanejneuilyolmej,uelis mokalakis inin tekichiualistli ixnestosej, katli kitekiuiya katli kiseliya sentikatekipanouanij.Ni amaixpoualtekipanolistli eltok ankitlachlisej tlen kenijki motekiuiya tomi kema motlachiliya tlateyoualmej, katli kijtoua sematilistli uan kej kimelaua motekiuis.

Machioketstilmej kipiyasej ka tlateyoualmej ixpanestilistli, katli elis tlakayochiualistli ka makauilotl iuan tekipanoli ipan tlayejyekoli inin tlanauatil kema monekis san iteki nechikolistli, motekipanotos uan mokualsenkatos ipan tetomitl katli kijtoua machiotlajtoli. Kinijki motekipanos tlatemolistli mochiuas sanke kistoua ipan amatlapeualtilistli tlanejneuilyotl uan nelneliyotl. Nokia, uelis motlalis tekipanolismej tlateyoualolmej uan nepanteyoualmej ka tlamantli tomintipa, tlateyoual tominchikaualistli uan katli sentika tlauikalistli. Amatlayolmelaualistli ueyi tomin tlakuitlauiyani tlen tlateyoualmej kixpantisej ika sentikapa.

Katli kiyekana tlateyouali tlaixtlalistli axakayomej uelis motlalis ika eyi tlatlapantli tlakayomej itstosej ipan nepan machioktstilmej ka chiometipa xiuitl uan kipiyas ixpanextil tekipanolistli tlen makuiltipa xiuitl ka tlakuitlauilistli, ueyi tomin chikaualistli uan ixnamikiltekipanolismej.

Tomin sentikapa tlen achtiui xiuitl motitlanis ka tlateyoual machioketstilmej, amo uejkauas sempouali uan majtlaktli meestli abril. Uelis moueilis tonal ixpantili kema tlajtsakuilotl tlajtlanilyotl tlen tlateyoualtekitijketl,kixnextitos ika tlatemoli machioketstilistli.

Machioketstilmej tlen tlateyoualmej kinelkualtilisej tetomej kema maseual teyoualmej tlaixpantisej tlapeualtilistli machiotlajtoli ipan sejkotilistli.

III. Tlakuaualtekatl pan tlaltokayolmej kichiuasej ka uexkaketsalmen tlen tlajtoua tlanejneuilyotl.

Majkauilistli katli kichiua melajmachiojkemen uan ketsaltekamen kema kichiua ininteki kipatimakase ken tlajtoua tlanejneuilyotl uan xitlaualismej katli kipia tlaltokayolmej, uan paya kijtojtos kenijki kiselisej, kinextilise uan kenijki sen eltose katli tekitlapaleua miyayotl tlakuaualismen tlen tlaltokayolmej.

Melajmachiojkemen katli itstoke pan miyayotl tlakuaualistli tlen tlaltokayotl, moneki kipiase katli tlajtoua pan se, ome, eyi, naui, uan makuili pilijtoli tlen najpoali uan majtlaktli uan makuili tlaijtoli. Amo uelis kitokaxtisemelajmachiojkemen katli tekititoya ken amatlajkuilojketl, tlateyouali tlakuauak nejneuili uan machiotlajtolketl tlen se xiuitl achtiui kema kitokaxtisej.

Amatokaitl tlen melajmachiojkemen uan ketsaltekamen tlen tekiti pan miyayotl tlakuaualistli tlen tlaltokayotl kichiuasejpan maseualmen katli kuali tekipanojke pantekixitlaualistli uan kuali tekiti, ueli kichiua uan pan seyok tekitl tlajtolketsali.

Melajmachiojkemen uejkauase ipan iteki tlen tlajtoua tlanejneuilyotl, ni sempa uelis tekiompauise uan uelis kintekikixtilise tlen tlajtoua tlanejneuilyotl uan machiotlajtoli tlen tlaltokayolmen.

Melajmachiojkemen uan ketsaltekamen kiselise tomintlaxtlauili ken moneki, uan amo kitemouilise itlaxtlauil kema tekititos;

IV. Tlanejneuilyomen uan xitlaualismej tlen tlaltokayolmej pan tekitlapejpenili, tlajtoua:

a) Nopa tekitlapejpenili tlen tlaltokayotlanauatijketl, uan tlateyoualmachilmen uan katli tekitij pan teyoualtlatilankemej mochiuas ka tlapejpenili, ka majkauilistli, amo aki mitsiljuis uan xitlauak; uan tekitlapepenolpa mochiuas pan achtiui tonali dominko tlen chikome mestli katli kimelaua. Tlaltokayolmen kampa mochiua tekitlapepenolpa mochiuas tlen axkayotl tekitlapepenolpa uan amo kimelaua pan sanse tonali, amo mochiualtisej kichiuase tlen tlajtoua ni iyojok.

b) Tekichiuanij katli tekipanosej pan tekititlapejpenili moneki kichiuase ka tlachialistli, amo san chichiko, selinemilistli, xitlaualistli uan asitilistli;

c) Tekichiuanij katli kipia ni tekitlapejpenili uan teyoualtlapixkemen katli kisenkaua ni kuesoli,kipias nemajkayotl pan iteki;

1o. Tekichiuanin tlapepenolpa pan amatekipanolistli uelis mokalakise pan tekitlapejpenili uan kinenemiltise ni tekitl tlen tlaltokayolmen uan entikatlaneneuilmen ma kipias maseualmen katli amo mokalakise pan ueyinechikolmen, uan ka seyok tlaneneuili; sejsen tlajtol nechokolismej kipias se maseuali ipan ni tlakayochiualistli.

2o. Katli tekiti pan tekitlapepenolpa uelis mokalakise san pan iteki sentikatlaneneuili tlen tlajtoua tlanauatili;san katli axkayotl euani o mopiyas ka se chantilistli ka makuitipa xiuitl achtiui kema kitlalike, uan kitsontis ka amatlanekilismej uan tlamatil ixneskayotlipan tlanauatilko kitlaliya ni machiotlajtoli. Uelis inon kema onkas se kakiuili tlajtolneskayotl tlapepenolpa tlateyolotl,sentik tekichiuani iuexka tlapepenolpa kitlalise sanke uala ipan tetomitl tlajtolmej ni ijtoli uan machiotlajtoli. Nopakakiuili kiixnestiya ipan nauitia xiuitl iteki, uajka motlalis seyok ipatlaka yayak kitsontis. Kimakilis amo moaxitis ika eyixiuitipa, uajka motlalis se sentikatlanejuili yankuik xiuitl.

3o. Tekitlapepenolpa tlateyoualmej kipiyase se tekipanoli chikometipa xiuitl uan a mo uelis mo ompouisej; san kiselisetlaxtlaualistli sanke uala ipan ini tekipanol uan eltok kin ikuinise tlanejneuuiyotl sentikapa iuexka tekitlapepenolpa, kichiuase sanke tlajtoua ni machiotlajtoli.

4o. Tekitlapepenolpa tlateyoualmej uan sekinok sentika tlaneneuili san katli kijtoua machiotlajtoli, amo eltok kipiyase seyok tekitl, tlanauatilko o sentikatekitl, sanimanyotl amo kiselis tlaxtlauili ka tekipanolistli tlamachtikayotl, neneliyotl tlanextilistli, tlen tlamatil temolistli o axkatilotl. Nokìa amo eltok kiselis sentikateitl ipan tlakayochiualistli katli ixnesi tlaixtlalistli ipan nechikolistli uan tlachialteluili tlapaleui, nokìa amo monejneuili ka tekitikayotl tlen sentoka tlapepenilpa kiyejana tlajtoli nechikolismej, ika ometipa xiuitl katli kijtoua tetomitl inauatilko.

5o. Tekitlapepenolpa teyoualtlapixkemej mokalakise amo sansetijke tlanauatiyani, katli tlaixtlalise ka ome eyitipa tlatlapantli imaxua mopantise machiosentili nejchikoli, amatlajnosali sentikapa, ipan tetomej katli kijtoua machiotlajtoli.

6o. Sesentika nechikoli kipiajkakiuili kipiyasej nextiltlajkuiloli tlapepenolpa, sankeamatlakechili uan tekipanolistli tlayejtlalis ka machiotlajtoli.

7o. Mochiuas tlaixpantilistli tlapepenolpa uan tlaixpantilistli tlen sentika tleneneuili, makuitipa tlen ijtoli ome pouali uan se tlajtoli ni amchiotlajtoli, kichiuas katli kiyekana iuexka tlapepenolpa sanke mochiua ipan teyoual tlaixtlalismej, mosenkauas ka uexkajtlapixketl tlapepenolpa tlen ueyi tlakuakualtekatl axkayotilotl, sanke tlajtoua machiotlajtoli.

d) Tekitlapepenolpakinenemiltis tlatekiyouili uelis tlajtolpaleuisej kani ueyi ixkayotl tlapepenolpa yaya motsontekontis tekitis sanjseko ki tlaliya tlachiualistli ka nepantlapepenolpa;

e) Tlajtol ixpantlajtolme motlaliya ka maseualmej kampa mo paleuiya sansejko, o ka tlenijki pakilyotl setlamantik uan amo mak onka Sentika tlajkuilolistli. Nokía ki ixpanextitok ni xitlauali kampa tlajtlani amatokayotltlen sentikapa katli tekitisej ipan tlaixtlalistli, sansemej sanke ikuilitok ipan ijtoli ka ome, tlakuilolpamitl (A), tlatlapantli eyitipa uan chikome, tlanejneuilyotl.

f) Tekitlapepenolpa uelis mokalakisej tlamantli ixpantlajtoli ipan tetomej katli motlalis;
Tlajtoli nechikolismejkatli teyouali, amo kiselis, se axkapantili, eyi tlapoualistli ka tlaixnestili kuali ki kalakikej ka sekinok tlaixtlalistli kampa tlaixpantiya kema kiyankuitilisej axkayochiualotl o machiokestli teyoualmej, kiixpolosej ipan amatokayotl.

Ni sematilistli amo uelis kitlalis pan tlajtoli nechikolismej axkayomejkatli kinextiya ipan teyoualtlaixtlalistli;

g) Sesentika tlaneneuili kiselisej, sanse, miyayotl tomintlaxtlauili tlen pan iteki ,uan kema onkas tlauatsantli.Nojkia motlalis kenijki mochiuas kema kipolos iamatokaitl se sentikatlaneneuili;

h) Ma motlali xitlaualistli kampa nesis keski tomi kiteuisej sesentika tlaneneuili kema peua moixpantiyaj katli kineki tekipanose, nojkia keski nesis keski uelis temakasej san katli kitokiliya;

i) Sesentika nechikoli kijpiya kakiuili pan teposuikatl uan teposixneskayotl, tlen tlajtoua nextiltlajkuiloli BIII pan ompouali uan sentipa tlajtoli tlen ni tlanejneuilyotl;

j) Moitos kenijki mochiuas pan axtiui ixpantilistli tlapepenolpa uan tlaixpantilistli tlen sentika tlanejneuili, uan kenijki kin tlayauiltisej katli amo kichiuas ken moneki.Ni tekitlapepenolpa amo uejkauas uan amo panos najpouali uan majtlaktli tonali kema motokaxtis tekitlayekanketl tlen tlaltokayotl, expouali tonali kema motokaxtis machiotlajtolkeme uan tlayakanketl tlanauatijketl tlen teyoualtlatilankeme; tlen axtiui tlajpepenili amo uejkauas tlen ome uan eyi tlakotomitl pan tekitlapepenili;

k) Ma mochiua xitlaualisme tlen kinenemiltis kaltlanauatil tlapepenolpa uan tekitini tlen tlaltokayomej kema kitlachilisej inin tomintlaxtlauil tlen sentika tlaneneuili uan mo asitis pan tepos uikatl uan teposixnexkayotl nextiltlajkuiloli ipan ni tlanejneuilyotl uan sanke tlajtoua machiotlajtome;

l) Ma onka xitlaualistli kenijki mopatlas se tlakuaualpetonili tlen tlapepenolpa uan kichiuasej tlen tlajtoua tlanejneuilyotl. Nochi sansej, kijtosej kenijki motlalis uan mauililtekpanali kema mochiuas,tlatekiyouili uan teyoualtlajpixketl,nochi mo pouas o tlaixtlalistli;

m) Kijtose kenijki amo kipias ipajti tlapepenolpa tlayakanketl tlen tlaltokayotl, machiotlajtolkemen tlen tlaltokayolmen uan tlayakanketl tlanauatijkemen tlen teyoualtlatilankemen, uan nokijtose tonali tlen kenijki kiixpantisej kamapa moneki nochi amatlateluili;

n) Tlaixpanolmej uan chiualismej pan tekitlapepenolpa, uan tlayauiltili katli motlalis;

o) Motlalis tlaixpanolme uan kitlachilisej katli kipoloua ipan tekitlapepenolpa, nojkia tlayauiltili tlen ka ininjuanti uelis moteluisej.

p) Ma onka xitlaualistli uan amatlanekili ipan tlaixtlalismej tlen tekitlapepenili tlajtlanise ini amatokayotl tlaixnextili kemaj kiixuatsanisej kiani mochiuas nochi tlanauatijkeme tlen tlaixtlalisme, ipan tetomitl tlen ijtoli ome kaxtolitipaj tlaijtoli tlen ni tlanejneuilyotl.

V. Tlanejneuilyolmen uan machiotlajtolmen tlen tlatolkayolmen uelis kitlalise uexkaketsalmen amatekilistli ka iseli monenemiltisej, kipiase initeki kisenkauase kuesoli, katli pano pan tlanauatiltekikaltlaltokayotl uan ka sekinok maseualmen, ma kitlali xitlaualistli ka monejkualtilis, kenijki tekipanose, kichiuase, uan kenijki kisenkauasej se tlenijki. Kemaj tlatemoua, uan kijkixtiya uan tlajyauiltili uan nauatilnej tlatekiyouili imaxuan tlen tlakuaualotl inin tlalteyoualmej, moitas katli kijtoua ipan tlanejneuilyomej moijtoua,

Amo tlasojsoloua, katli tlaixpanoli kichiua pan tlaltokayomej kema tlatemoli kampa kinauatiya, tlamanauilistli uan tomin sentika tlatekiuilistli.

VI. Nochi tekipanouanij tlen tlaltokayolmej ika itekitikauaj monenemiltis ka machiotlajtolmen katli kichiuase tlateyoual machiolmen ten kijtoua chikuasempoali uan eyitipa tlaijtoli pan tlanejneuilyotl uan sekinok katli kimelaua.

VII. Axkayotl uan tlaltokayolmen tlen tlajtoua machiotlajtoli uelis mosentlalilise ka yani tlen uelis kichiuase inin teki, chiualistli kema moneki.

Tlaltokayolmej uelis kichiuase tlajtolkamanali ika teyoualtlatilankemen, tla yajuanti kineki kichiuase se tekitlapaleuili ken achtiui ijkuilijtok.

VIII. Tlanejneuilyomej tlen tlatolkayomej kitlaliya tlayolkayotl imaxua inin seli, sentik tlapaleuili, ixnamikili tlen nelchiualotl xitlaualistli asitilistli ika tlajtoli uantlamanauiya amatokayotl maseualm kampa kiselia tlakayotl kiixnamiki; sankej tlatsinkuililistli uan kampa eltokejipan ijtoli chikuasentipaj tlen ni tlanejneuilyotl uan sentika nauatili kitlaliya nechikolueyitekitini kitlalis kenijki motlalis, tlapeualtilistli imiyaka uan mochiuas tlayejyekoli ka ni xitlauali.

IX. Tlanejneuilyomej tlaltokayomej nelchiuasej tekipanolmej tlentlakuawalnejneuili mochiuas ka tlajtolmelaualistli iselnemilis, tlamelaualistli, tlanejneuiyotl, nelneliyotl, asitilkayotl, tlamatikayotl, tlaixnamijkayotl uan ka tlaipanitali itstinij ixkayotin.

Makuilpouali uan kaxtoli uan ometipaj tlaijtoli. Tlaltokayolmen amo ueliskichiuasej:

I. Kichiuasej nechikoli, amaixmonextilistli uan miyaknechikolistli ika seyok tlaltokayotl ni ka analieuanin;

II. (Moixpolo).

III. Kichiuas tomin, kichiuas amatlaxtlauili, yon amatlaixnextijkayotl.

IV. Tlainamas tlan panose maseualmen uan tlamantli katli pano pan inin tlalpa;

V. Tlatsakuilis uan tlainamas kema kalakise pan inin tlalpa, uan kema kisas paya, yon se katli monemakas pan mexkotlai uan analitlali;

VI. Tlainamas nochi katli youi mexkoeuanin uan ualaui analieuanin, katli tlainaman pan chapopouexojtli, moneki tlachilistli uan tlamamaneloua uan amapoalistli, tlachiualtis ma temakaka amamen;

VII. Kichiuas yon kipixtos tekititostlaxitlaualismen uan tlaixnextilistli tlen tlainantli uan amatlajkuiloli kampa uala tlanemakilistli tlen mexkotlali uan analitlali, uan nia tlaelkikampa itstoken uankalaki tlaeliltili san se uan yoksejko uala;

VIII. Kiselis yaya uan ka seyok tekiuijkayotlka analitekichiuanin, analinechikolmen uan kema motlaxtlauas ika analitomin uan yoksejko tlen mexkotlali.

Tlaltokayomej uan teyoualtlatilankemej amo uelis tlaixnamikisej o tlatemaktilisejkunke mo tlaneui uan temaktiliya tomin sentikapa katli nelneliya motekiuiya uankichiuasej sankualtsi uan kichiuasej kuali tlanamakilistli, ki ualikaj tlapaleuilistli temaka tekikali tlaixpanextikayotl uan kimakaj tlayolkayotl uan tlaltokayomej kimaktiliya seyokej kakiuili kemaj tlaxtlauas kaltli tlauika ipan teyoualtlatilanketl. Achtiui sankej kitlaliya machioketstilmej ipan ni nauatilmej katli kimelaua, kijtoua kampa nestok pan ni mexkosentikatlanauatili, motsontiya ika imiyaka uelis kiselisej Chiualketskemej tlamachiltisej tlayekyekoli tlen Sentika tomi. Amo uelis motlaneuis tomi ka kiixtsakuas ni tlaxtlauili katli uala.

Tekimachioketstilmej,ka tlaixtlalistli pan ome uan eyi tlatlapantli inin imaxua mo ixpantiya, uelis temaktilisej ka inin miyaka, kemaj ki kualtilisej tlanamakili, kin tlaneuisej teki maseualmej uan nelneliya kixnamikisej, se ama nejnemiltlajkuiloli, katli motsontis ka tlaxtlauali, uan kiani, kinmaktilis se kakiuili ipan amatlaxtlauilistli.

Achtiui tlaixpanoli, tlaltokayomej uan teyoualtlatilankemej uelis kintlaneuisej kemaj kixtsakuasej inin ejeltilis ka kentsi tonali, amo uelis mopanoltis tlauel san katli eltok ipan machiotlajtoli sentikapaj temaka machiotinij mexkosejkotili.Tlaixnamikilmej kichiuasej ka kentsi tonali, uelis tlatsontisej ika etitijpa meestli kemaj ayejmo tekikisa tekitlayekanketl uan amo uelis yankuik tetlaneuisejipan eyitijpa meestli.

IX. Tlainamasen tleliltili, tlanechikoli uan tlanemakili tlen iyatl ikaixiuiyo, uan ika seyok tlainantli miyak tlen kijto machiotinin mexkosenkotili.

Machiotinin mexkosenkotili uan machioketstili tlen tlaltokayolmen temakase machiotlajtolmen tlen kitlamiltise chichika tlailistli.

Makuilpouali uan kaxtoli uan eyitipaj tlaijtoli. Nojkiya amo uelis tlej ika itlajtol machiotinin mexkosenkotili:

I. Tlajtose xitlaualistli tlen tlatamachikayotl uan yonseyon ueyi akuapamitl, yon kitlalise tlaxtlauikayotl tlen katli kalaki uan katli kisa tlaeliltili.

II. Kipiyase yonkema nechiko tlauilankemen uan yon atepostlauilankayotl.

III. Kichiuas tlauilanjkayotl tlan se chijmax altepetl analieuanin, kena uelis kemakalakisejanalieuanin ipan inin tlalpa, uan tlan onka ueyi mauilili,uan amo ueli mouejkauas. Pan inon nimaya kimachiltis ueyi tekitiketl tlen mexkotlali.

Makuilpouali uan kaxtoli uan naui. Machiotinin mexkosenkotili kipia kimanauis tlen tlaltokayolmen kema kalakisej pan inintlalpa uan anali kuesoli. Tlan onkas kulankatlaixpanoli, kinmakas san se tlamanauilyotl, kema tlajtlani tlateyoualmachioli uan tlanauatijketl tlen tlaltokayotl.

Tlen sesenka tlaltokayolmenkipias temakas tlen nimaya nochi katlikin teluijtoke, kaltsajtokeuan katli kin tlayauiltokej, nojkia kiajokuise uan temakasej tlen iniaxka katli kitekiuijke uan kichijke tlanauili, ka itlanauatil tekitijketl pan se tlaltokayotl tlen monekis.Ni tlakakilistli mochiuas, ka itlapaleuil tlen nochi tlateyoualmen tlakuaualneneuili, tlen tlajtoua santlalilistli katli kichijke tlaltokayolmen.Ka yani asitilistli, tlaltokayolmen uan D.F., uelis kichiuasej sentlalilistli ika mexkotlanauatijketl, katli yani kichiuas ika axkayotl tekitinin nejneuili.

Kema temaka uan tlajtlani se tlaixpanoketl tlen analialtepetl, uelis mochiuas tlen mexko axkayotilotl, ka itlapaleuil tlakuaualtekatl tlen tlajtoua ni tlajneneuilyotl, sentlalilistli ka analieuanin tlen eltok uan machiotlajtolmen katli kimelaua. Tlen kejni, katli tlajtlani tlapixketl ka ayani uelis ki itskilosej tlaixpanojketl tlen expouali tonali.

Chikuasen poualitipaj tlaijtoli. Tekitinin tlen tlaltokayolmen mochiualtisej tlamachiltisej uan kichiuasej tlen tlajtoua axkayotl machiotlajtolmen.

Chikuasen pouali uan sentipaj tlaijtoli. Tlen sesentipa tlaltokayol momakas patilistli tlen nochi katli mochiua pan tekpanali tlakuaualtekatl tlen sekinon tlaltokayolmen. Machiotinin mexkosenkotili, ika machiotlajtolmen, kijtose kenijki nelnelia uelis mochiuas chiualistli, amatlalilistli uan tekpanali tlen tlajtoua tekitlatsinkuili:

I. Machiotlajtolmen tlen se tlaltokayotl uelis kipias ipati pan itlalpa uan amo uelis mochiuas pan seyok tlaltokayotl.

II. Nochi tlatekiuili katli iaxka, motlatskilis tlen machiotlajtoli kampa eltok inon.

III. Tlakuaualpetonili katli temakakej uexkaketsali tlaltokayotl ka ixkayotl katli kipixtok uan momelaua pan seyok tlaltokayotl, uelis kipias ipatijka, kema kiampa tlajtoua inin machiotlajtolmen.

Tlakuaualpetonili tlen ixkayotl maseualmen uelis mochiuas pan seyok tlaltokayotl, kema tlaixpanojketl itskilojtos, tlakuaualistli katli temakak, uan kema ki amanotskej ma mokalaki pan itlatemolis.

IV. Amachiualismen tlen itstini sanimayotl ken mochijki tlen tlajtoua se tlaltokayotl, kipiasej ipatilistli pan sekinok.

V. Amatsontiltlamachtili katli temaka tekichiuanin tlen se tlaltokayotl, ika machiotlajtolmen yani moipanitas pan sekinok.

Chikuasen pouali uan ometipaj tlaijtoli. Kijtojtok ipan tekpantli ome pouali uan nauitipaj tlaijtoli tlen ni tlanejneuilyotl ipan itlanauatilistli D.F.,itlanauatijka eltos tlen axkayotlanauatijkemen, uan chiualketstili, machioketstili uan tlakuaualtekatl tlen tlaltokayotl, tlen tlajtoua ni tlaijtoli.

Yani tekitinimen tlen D.F., nechikolmachioli, tekitlayakanketl tlen D.F., uan uexka tlapixketl uexketsali.

Nechikomachioli tlen D.F., motlalis ka machiotlajtolketl katli kikixtijke ka imiyaka tlauasanili uan katli kikixtijke tlaixpantijkayotl, tlen kijtoua amatokayolmen tlen tlajtoua ni tlajneneuilyotl uan machiotlajtoli tlen D.F.

Tekitlayakanketl tlen D.F., kipiyas imako tlachiuali uan miyayotl amatekilistli uan uetsis ipan se maseuali, tlen kitlapejpenise ika tlauatsanali tlen nochi, majkajtok uan ikeyoktsin.

Uexkatlajpixketl uexketsali uan ueyi tlaixnamijkemen tlakuaualistli,ika sekinok tlaitskilistli tlen ijkuilijtok amochtli xitlaualistli tlen D.F., tekipanosen initeki senkayotl tlajtolketsali tlen tlakuitlauijketl tlen nochi pan D.F.

Tekimaxaloli kampa kinmelaua uan tlanauatijketl tlen D.F., motlatskiltilis pan ni tlanauatili:

A. Kichiuas machiotinin mexkosenkotili:

I. Machiokichiuas tlen tlanauatili D.F., uan amo tlen katli kichiua nechikol machioli;

II. Kichiuas amoch machiotlajtoli tlen D.F.;

III. Machiokichiuas amatlauikalistli tlen D.F.;

IV. Kijchiuas tlanauatili katli kikualtlalis tlen kinamiki, mexkosenkotili tlanauatianin; uan.

V. Sekinok tlanauatili tlen tlajtoua ni tlajneneuilyotl.

B. Kinamiki kichiuas mexkotlanauatijketl:

I. Kipeualtis machiotlajtolmen ipan machiotinin mexkosenkotili katli kimelaua D.F.;

II. Kitlalis ixpa tlaijtoltinin ajkeya kipia kipatlas, tla kijkuinisej, ueyi tlanauatijketl tlen D.F.;

III. Kititlanis sesen xiuitl ipan machiotinin mexkosenkotili, amachiuali tlen tlauikalistli tlen moneki kimakasejtlen kitekiuis tomin D.F.Tlen mochiuas, tlanauatijketl tlen D.F., kinextilis mexkotlanauatijketl nopa amatlatlanili, tlen tlajtoua machiotlajtloli;

IV. Temakas tlachialis tlen malakachmoyajketlikualtikapa tlachiyalistli tlen xitlaualismen katli kikixtis machiotinin mexkosenkotili tlen D.F.; uan.

V. Tlen sekinok tlanauatili katli tlajtoua ni tlanejneuilyotl, amochxitlaualistli tlen D.F.,uan machiotlajtolmen.

C. Amochtli xitlaualistli tlen D.F.,kichiuastlen yayani:

ACHTIUI TLATSINKUILI. Nechikolmachioli:

I. Machiotlajtolkemen pan nechikol machioli kintlajpepenise ejeyitipa xiuitl ka tlausantli tlen nochi itstinin, ka tlamajkauili, ka tlaxitlauali uan ka ichtakatlauasanili tlen katli tlajtoua machiotlajtoli, yani kitekiuis kenijki mochiuas tlapepenolpa, temakas amatlaixnextikayotl uan kenijki amo moselis tlen tlajtoua pan tekpantok tlen ompoali uan se, expoali uan najpoali uan majtlaktli uan chiknaui tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl;

II. Katli tlajtlani kaelismachiotlajtolketl amo uelis nelkentsi katli tlajtlani katli elis axkayotl machiotlajtolketl. Motekiuis pan nechikolmachioli uan itekitlapaleuijkauan kampa kimelaua yajuantin kitekiuise tlanauatili tlen tlajtoua ompoali uan majtlaktli uan se, ompoali uan majtlaktli uan chiknaui, expoali uan se, expoali uan ome, expoali uan naui uan expoali uan majtlaktli uan chikometipaj tlaijtoli tlen ni tlanejneuilyotl;

III. Sesentika tlaneneuilikatli miak kikixtis amatlauasanili, uan tlatoktsimotlachilis tlanejneuilistli san katli kitlaliyamachiotlajtoli tlen makuilpouali iuan kaxtoltijpa iuan se, tlatlapantli ka ome tlajkuilopamitl ika eyitijpa, tlen ni tlanejneuilyotl;

IV. Kitlalis tonali kema mochiuas tlen ompa mosiaketsase pan se xiuitl uan katli itstose kema ni tekitini mosiaketsase.Amatlanonotsali kema mochiuas nimaya nesentiloli yani tlanauatis nechikolmachioli tlen imiyaka katli itstosejuan tlanauatijketl tlen D.F.;

V. Nechikolmachioli, tlen tlanauatiaj amochxitlaualistli, kipias yani tlanauatili:

a) Kichiuas iama machiotekpamitl, katli kititlanis ka tlayakanketl tlen D.F., uan kimoyauas;

b) Kitlachilis, kamanaljuis uan kiselis sesen xiuitl tomintlaneneuiltekiuili uan amatlaxitlauali katli asitomin pan D.F., achtiui kipanoltis katli motekiuis tomintlaxtlauili. Katli motlachiliya tomintlaxtlauili ika sentika tekipanouani uelis mochiuas san katli ixnestok ipan ijtoli chikuasempouali uan chikometipaj ka ni tlanejneuiltotl.

Tlakayochiualismej tlen D.F, machioketstili, chiualketstli uan tlamanauilisketl, kiani tlakayochiuali ka iselnemilis ixmatilo ipan sematilistli tlen tlanauatilko, uelis mopiyas pan tekichiualistli ka tomintlaneuilismej, katli mopantiya ka tomintlaneuili motlaliya kitlanisej sentika tekipanouani. Ni amaixpantli uelis motlachilis tlen tekichiualistli kemaj tlatemaktilistli katli tomi motekiui tlen D.F, motlalis sematilismej tlen tekpanali tlanauatilko uan machioketstli mochiuas.

Katli kipia tlanauatili kipeualtis kichiuas machiotomin tekiuili uan machiotomin temakalistli kimelaua kichiuas tekitlayakanketl tlen D.F.

Tonal kakiuilikema kiixpantis tlami pan ome kaxtoli tonali tlen majtlaktli uan se metstli, uan amo uelis kiixpantis kema motekipatlas tekitlayakanketl tlen D.F., uaka kena uelis kiixpantis pan sempoali tonali tlen majtlaktli uan ome metstli.

Nechikolmachioli sesen xiuitl kichiuas iamatlaixpantili tlen tomin tlatekiuili uan kititlanis ika miak tonali ka tekitlayakanketl tlen D.F., uan yani kitlatskiltilis katli ya kichiuas.

Yani mochiuas miyayotl kaltomin ajokuili tlen D.F., katli amo moneki, tlen tlajtoua pan ome pamitl c) pan naui pilijtoli tlen makuilpoali uan kaxtolitipaj tlaijtoli tlen ni tlanejneuilyotl.

c) Kitlachilisej miyatotl tlen amatomin tekichiuilistlikatli mochijki se xiuitlaya, ika itlachiales tlen D.F., tlen nechikol machiojtlakamen tlen tlajtoua pan chikuasen pilijtoli tlen expoali uan majtlaktli uan nauitipaj tlaijtoli.

Amatomin tekichiuilistli katli mochijki se xiuitlaya,ni motitlanis pan nechikol machiojtlakamen pan sempouali uan majtlaktli achtiui tonalmen tlen chikuasen metstli abril. Ni tonaltlamachtili, uan nojkia ken kema kiixpantia amatlapeualtili machioltlaixpantil tlen katli asis uan kisas tomin, uan kena uelis motonalueiakilis kema motlatlanis tlen tlanauatijketl tlen D.F., uan kena monekilia ika itlachialis nesentiloli.

Amatlayolmelaualistli tlen tekitlayakanketl tlen tekitlachialis tlen D.F., kipiyasejka sentikapa.

Tekitlayekanketl tlen tekitlachiyalis tlen D.F. tlaixtlalisej ka ome tlatlapantli ika imaxuan katli Mopantiya tlen nechikol machiojtlakamen san itstosej chikometipa xiuitl uan kimatis tlamntli tekipanolmej ka makuitipa xiuitl ka amatomin tekitlachialis, amatomin tekichiuilistli uan tlaixnamikilistli.

d) Kitokaxtis katli kipatlas pan iteki kema monekilis, uan elis tlanauatijketl tlen D.F.;

e) Kichiuas machiotlajtoli uan ka yani kuali monenemiltis miyayotl kaltominajokuili, katli motekiuis tomin, tomintlapoalistli uan tomin tlen motekiuis pan D.F., uan tomin tlamokuitlauilistli tlen tlaltokayotl uan kipias ipatili uan tekitlatlanili, uan kijtos tlen katli paya mochiuas, tekinemilis uan tlakuaualpetonili. Katli iteki amatomin tekichiuilistli mochiuas tlen ken moneki se xiuitl, machiotlajtoli, amo san chichiko uan ka kuali netemachili;

f) Kichiuas machiotlajtoli katli kuali temakas pan tekitlapepenolpa tlen D.F., ka majkatolistli uan patilistli, ka tlauasanilmen tlen itstinin, majkauilistli, ixtakayolistli uan xitlauak; uan mochiuas ken tlajtoua tlatsinkuili amochtili xitlaualistli tlen D.F., uan kiampa mochiuas tlen tlajtoua machiotlajtoli tlen eltok pan b) uan tlami pan n), tlen naui pilijtoli tlen makuilpoali uan kaxtoli uan sentipaj tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl, uan katli kijtoua j) uan m), kichiuaj tlaltokayotl tlanauatijketl, machiotlajtolkemen tlen tlaltokayolmen uan teyoualtlatilankemen mokalakise uajka, uelis kitlalise tlanauatijketl tlen D.F., nechikol machiotlajtolkemen uan xexelol tlanauatijkemen;

g) Machiotilos pan miyayotl tlatekiyolistli pan tlaltokayolmen, ka tlanauatilistli katli kitekiuis pan amatekpanali;

h) Machiotilos pan sanimanyotl tekpantlajtoli uan machiol tlaiyauilpamitl; kitekiuis xitlaualismen tlen itstinin ixkayotinin, uan mokalakisej tlen itstinin, ixkayotl tlamauauijketl, teki amatlasenkauali tlen miyayotlkatli se kipia iaxka uan senkauali tekitlanemakilistli.

i) Machiotilos pan manauili pan sanimanyotl; ka kuali tlatlanili kema amo onka tlamokuitlauianin uan kuali tlanauatijketl; tlen katli temaka tlamokuitlauili kalteaxkamen; tlamaluili, tlalnamikayotl, yolchikaualistli uan tlakechialistli uan tlamokuitlauilistli tlakechialistli;

j) Machiotilos pankenijkatsa moueyichiuas, pan altepemen, kenijkatsa motlaltekiuis; kimokuitlauis uan kipixtosej yolkamen uan kuatinin; kaltinin, kalchiualmen, miyayotl ojtli nemilistli, ojtli kampa nemisej uan kampa mosiajketsase teposnenenkemen; tlapixtos uan miyayotl tekichiuali; uan kenijki kuali motekiuis tlen katli kipia iaxka tlen D.F.;

k) Kitlachilis ma kuali monenemiltis miyayotltekichiualistli; machiotilos tlen tekipanuan pan altepetl teposnenenkemen, tlachpampa, paxalouanin uan kalsiakaualistli, kalnechikol tlanemakilistli, kalmijkatlapialmen uan kampa onka nochi katli se mokouis uan mijkakalmen;

l) Kichiuas machiotlajtoli amatomin tekiuilistli uan tlamanauis pan tekilistli; ueyikayotl tlen tlapialmen uan tekikuatitlamitl; kitlalis kakiuili tlen tlanemakili; kimanauis yolkamen; miyayotl tlaixpantilpakilistli; chiual tlamantli tlaipanital tlaixnexkayotl uan mauiltilistli; uan tlamachtilistli tlen itstinin tlen tlajtoua VIII pilijtoli pan eyitipa tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl;

m) Kichiuas machiotekpamitl tlenuexkaketsalikatli iteki tlakuaualtekatl tekitijketl tlen D.F., uan mokalakia ininteki miyayotl tekichiuanin tlen pan inon; n). Kichiuas machiotekpamitl tlen uexkaketsali tlen kuesolamamen pan D.F.;

n) Kiixpantlalis peualtekitl machiotlajtolmen uan amatlajkuiloli itekikayotl;

ñ) Kichiua nauatili pan kakiuili, xitlauali kemaj temakaj nimaya nopa tlatolkamanali, uan tlamanauiya kampa tlatskitokej inintokax kampa ki pixtokej maseualmej uan kiixnamiki mexko, uan kakiuili kemaj monechikoua ika se tekitiketl kampa kipiya o kimokuitlauitok amatlakuilolmej kampa itstokej pajtokej kani tlanauatili ka imiyaka temaka ni nechikolueyitekitini, kampa eltok uan kejpa mokaua uan kemaj peua ka imiyaka tlen keniki mochiuas kampa tekititok uan kipia ixpantilistli ka xitlauali. Mexko kipias kasekinok tekitini kamo wantis, ka inin seli, kemaj se maseuali amo uelis san tlajtos uan axkiitstok, uan katli ka imiyaka kiixnamiki uan temaka xitlauali uan temajtiliya tlajtolkamanalistli uan tlanauatiya kampa tlatskitokej inin tokax kemaj kipixtokej ni maseualmej uan kiixnamikiuan kipixtos iteki o kampa mapaleuiya uan maseuali kipiya xitlauali uan axkayotl uan imaxuan, uan kampa tsontik ka inin seli uan ka axkapantili, tlajtlani, uan kampa se maseuali tlalnamikili uan motsontitok mo machtijtok kampa yaya kijtoua kampa tekititok kineneuilia tlaxtlauani uan kampa sentik mopaleuiya.

o) Kemaj ki te ixpanextis peua nauatilmej o amatlanauatili pan ka kiuili machiotinij mexkosejkotili;

p) Kampa eltos nauatili uan ixpanestok uan tlajtlani maseualmej mexko katli katekipanoua xitlauali kemaj peua axkayo nechikolsentiloli.

q) Sekinok temakaj uan kijtoua ka ni tlanejneuilyotl.

OME TLATSINKUILI: Tlen katli ueyi tlanauatijketl tlen D.F.:

I. Pan itekilistli tekipanos chikuasej xiuitl, tlen peua pan makuili tonali tlen majtlaktli uan ome metstli tlen kemapan nopa xiuitl mochijki tekitlapepenolpa, uan yani mochiuas tlen tlajtoua machioli tlapepenolpa.

Tlan elis se tlanauatijketl tlen D.F., moneki kinechikos katli tlajtlani amochxitlaualistli, uan moneki kipixtos: maseuali katli tlakatki pan ni mexkotlali uan ka yolchijka ixkayotl ika itstijka pan ichan eyi xiuitl nelnimaya achtiui kema mochijki tekitlapepenolpa tlan ya tlakatki pan D.F., uan makuili xiuitl ka amo tonal tlakokotostli katli tlakatkej pan seyok tlaltokayotl; kipixtos tsontijtos sempouali uan majtlaktli xiuitl kemamochijki tekitlapejpenolpa uan amo tekitikachtiui se xiuitl ken tlanauatijketl pan D.F.,tlen kampa eua amo kitsakuilis tlan kineki elis miyayotl axkayotl tlanauatijketl tlen pan seyok tlaltokayotl.

Kemaj kintekikixtlilia tlanauatiteketl tlen D.F., tlaijtoltlakamen kitokaxtix, ka itlachialis tlen ueyi tlanauatiketl mexcotlali, se katli kitekitsontis.Tlan tekikauas tlatokstin, uajka mokauas miyayotl tlayakanketl tlen tlajtoa machiotlajtoli tlen D.F. Tlan kikajki iteki ka ipakilis uan ka seyok tlenijki, nechikol machiotlajtolmen kitokaxtis se katli kitekitlamis. Tlan ka ipakilis tekitlakauas tlayakanketl tlen D.F., uelis momakas tlan onka ueyi tlaixpanoli.Tekisiajketsali katli tlajtlanin mopanextis tlen tlajtoua amochxitlauali.

II. Tlanauatijketl tlen D.F., uelis kichiuas ka tlanauatijkayotl:

a) Kitsontis uan kichiuas tlen tlajtoua machiotlajtoli tlen D.F., katli kichiua machiotinin mexkosentikotili, tlen katli uelis kichiuas yaya uan kampa kimelaua;

b) Kieliltis, kimoyauas uan kichiuas tlen tlajtoua machiotlajtolmenkatli temaka nechikol machioketstili, kitlachilis tlen moneki katli kichiuasej,katli temakasej ka machiotlajtoli, machiol tlajtolamatl uan xitlaualismen. Yampatsa uelis kichiuas, tlachialistli pan machiotlajtolmen katli kintitlanili nechikol machioketstili uan ma kipatijmaka tlen amo panos majtlaktli tonaltekitikayotl. Tlan amatekichiualistli katli moitak kipatimajkase ka ome tlen eyi tlakotontli tlaijtolxitlauanin tlen itstikej, nojkia kipatimakas tlanauatijketl tlen D.F.

c) Kipanextis itlatsinkuil machiotlajtolmen uan machiol tlajtolamatl pan ixpa nechikol machioketstili;

d) Kintokaxtis uan kinpatlaska majkayolistli tlen miyayotl tekichiuanin tlen tlatskijtokej pan tekitlayakananin tlen D.F., tlen amatokaitl uan amatekipatilistli amo moijtojtos tlen seyok chiuali tlen ni tlalnejneuilyotl uan sekinok machiotlajtolmen katli imelaua;

e) Kichiuas ken tekitlayakanketl pan miyayotl tlamokuitlauili tlen tlajtoua amoch xitlauali; uan.

f) Sekinok katli kimaka ni tlanejneuilyotl, amoch xitlauali uan machiotlajtolmen.

EYI TLATSINKUILI: Tlen katlitlanechikoli miyayotl amatlachiualistli tlen D.F.:

I. Kijtos xitlaualistli katli momoyauas katli kichiuasej tlen nochi tlanauatianin tlen D.F.;

II. Ki sentlalis tlen nochi tekichiuanin tlen amachiualismen kampa motlalxexeloua D.F.

Nojkia kijtos kenijki motlalxexelos tlen D.F., tlen katli uelis kichiuasej tekitinin katla kimelaua, kenijki monechikosej, kenijkatsa tekipanosej uan kenijki mouikase ika tekitlayakanketl tlen D.F.

Tekitlayakananin tlen amachiualismen kampa eltok tlalxexeloli kintokaxtisej ka tlapepenolpa ka majkauali, ixtakayan uan xitlauak tlen tlajtoua machiotlajtoli. Uan xitlauaktlen kijtoua ni tlanextiloli.

NAUI TLATSINKUILI.- Tlen katli kipia tlanauatili uexkatlajpixketl uexketsali uan tlen sekinok tlapaleuianin tlakuaualtekatl:

I. Katli elis melajmachiojketl tlen uexkatlajpixketl uexketsali kisentilisej yampatsa katli tlajtlani ni tlajnejneuilyotl katli elis yekantlajtoltijketl axkayotl tepanitali tlen mexkotlali; monekis no, moixnexti tlen katli kichijki pan iteki, panD.F. Uexkatlajpixketl uexketsali mosentlalis ka tlapoalistli melajmachiojkemen katli tlajtoua inin machiojketl.

Tlan motekiuis tekikakiuili tlen melajmachiojkemen tlen uexkatlapixketl uexketsali, tlanauatijketl tlen D.F., kin ixpanextis inintokax pan nechikol machioketstili uian yajuantin kipatimakasej. Melajmachiojkemen itstosej pan ininteki chikuasen xiuitl uan ki ompauisej pan nesentiloli; tlan kiselisej, uelis kinteki kixtilisej tlen tlajtoua pan naui tekpanali tlen ni tlajneneuilyotl.

II. Amatekichijkemen, tlakuitlauiyanin, uan tlatepanitali tlen uexkatlapixketl uexkaketsali, tlen kaltlayauiltilmenuan sekinok tlapaleuianin tlakuaualtekatl, Itstosen ika ueueyotl kaltlayauiltili tlen D.F. Ni ueueyotl kaltlayauiltili kipiasen chikome tekipaniuanin, se elis tekitlayakanketl tlen uexkatlapixketl uexkaketsali, uan nojkia kimoyakanas ueueyotl. Uan sekinok katli mokauan elisej: se melajmachiojketl, se tlajpixketl uan se pakilis tlajpixketl, uan motlapejpenis ika tlauasantli; se kitokaxtis tekitlayakanketl tlen D.F., uan omejkitokaxtisej pan nechikol machioli. Nochi ueueyotl moneki kisentilisej nochi amamen katli tlajtlani tlen elis melajmachiojketl uan tekipanos makuili xiuit; uan uelis kinpatlasej tlen sesenka uan amoyok mo ompauisej.

Ni ueueyotl kintokaxtis tlajpixkemen katli achtiui tlasenkauan uan sekinokkatli motokaxtiaj ka seyok tokaitl tlen D.F., tlen tlajtoua machiojtlajtolmen; kiixnestiya tlamantli tlakuaualtekatl. Nokìa kitlachiliya tlatekpanali uan kitlaliya ka tlanextikayotl ipan ueyi kakiuil tlakakilistli uan katli imaxuan tlen tlakuaualotl D.F, tlatemaktilistli katli kitlaliya axka ueueyotl.

III. Motlasentlachilis katli uelis kichiuasej uan xitlauali tlanauatili tlen ueueyotl kaltlayauiltili tlen D.F., mochiuas tlen tlajtoua makuilpoalitipaj tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl;

IV. Kijtosej kenijki mochiuas tlen tlajtoua inin machiojtlajtol uan ka mochiuas nechikol tlamachtili tlen tekipanouanin;

V. Mochiuas pan ni ueueyotl kaltlayauilñtili tlen D.F., nojkia melajmachiojkemen uan tlapixkemen, katli amo uelis kichiuasej uan tlayauiltili tlen tlajtoua makuilpoali uan sentipaj tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl.

VI. Ni ueueyotl kaltlayauiltili tlen D.F., kichiuas amatomin tlajtlanilkayotl tlen katli kitekiuise uan kititlanis ka tekitlayakanketl tlen D.F., uan kiamatlatskiltis pan amachiualistli katli motekiuis tomin ma moixnexti pan nechikoli machioli katli kipatimakas.

MAKUILI TLATSINKUILI.- Kipia eltos se uexkaketsali amakuesol tlasenkajketl, kipias itlanauatil kampa kisenkauas uan kikualtlalis inechikolis, tekichiuanin uan mokualchichiua,kampa tekiti, keniki kichiua, nelneliya tlaixpanoli panok uan kampa ki ixpanextikej amatlakuiloli ke katsa tsontik kamanali. Ueyi tekitini kampa ya kipias inin iteki kampa momajmankej axkayomej; kitlaliya tekitiketl uan motsontis sankej kimelaua ni nauatili, tlajyouilmej tlanauatiyanitlaixpanexpa motsontiya ikaj ika se tekitiketl ueyi, uan axkayomej mo kalakiya ipan tlaixpanolmej kampa mo paleuiya katli amo motsontikej ika se tekitl, uan kampa kichitokej nopa tlaxtlauili kampa onkak tlaixpanoli uan tlaixpanoli kampa kichikej tlaixpanoli ka tomin sentikatipa tlen D.F o tomin axkayotl uelis tlaixpanextisej ka mexko tlaltipajtli.

Kemaj tlatemoua, uan teki tlatlanili uan tlajyouiltili katli kijchiki tlatekiyouili uan imaxuanni ueyi uexkatlajpixketl tlen tlakuaualistli, moitas kampa ixnestok tlatlapantli ka ome kampa eltok nauitipaj ka ni ijtoli, amo tlaixpanosejka tomin tlaneuili katli melaua ni tlaltokayomej tlanauatilko,tlamanauiya uan kemaj kitekiuiya tomin sentikapa. Kipias nechikol tlanauatikayotl uan chiualistli, uan yani monenemiltis tlen tlajtoua inin machiojtlajtol.

D. Yekanmiyayotl tlen D.F., moyakanas ka se tlakuaualnejneuili tlen D.F., motokaxtis tlen tlajtoua amochxitlaualistli; ni tlanauatili uan inin machiotlajtolkatli kimelauakijtos kenijki mosentlalis uan katli uelis kichiuas.

E. Pan D.F. moipanitas katli mexko tlanauatijketl tlajtoua pan chikome tlakotontli tlen makuilpoali uan kaxtoli tlaijtoli tlen ni tlajneneuilyotl. Tokatilistli uan tekipatilistli katli kipia tlen miyayotl tetilistli mochiuas tlen tlajtoua amoch xitlaualistli.

F. Machiosentili nechikoli tlen machiotinin mexkosenkotili uan pan inin tekisiakilistli, eltipa tekitlaixnamikili, uelis kijkuinis tekitlanauatijketl tlen D.F., kemaj kichiuas ueyi tlaixpanoli uan kintlanauis tekitlatskili uan miyayotl tlaixpanoli tlen D.F. Ni amatlajtlanili tlen kijtoua motekipatlas moneki kiixpanextisej ka tlajko tlen katli paya itstokej pan machiolsentili nechikoli uan eltipa tekitlaixnamikilia tlan kimonekilia.

G. Tlen kuali monenemiltisej teyoualtlapixketl tlen D.F., uan teyoualtlatilankemen, uan yaniuan ka axkayotl uan D.F., pan amatekitlapeualtili uan chiualistli tlen inon tekilistli tlalxexelolka tlen D.F., tlen tlajtoua makuilpouali uan kaxtoli tlaijtoli, chikuasen pilijtoli tlen ni tlajneneuilyotl kampa mochantisej maseualmen; tlamanauili tlen kuatinin uan yolkamen; tlamokuitlauili uan tlamanauili tlen kuatinin uan yolkamen, teposnenenkemen, kuali aijili uan kuitlakaltemoli; nechikolistli, apajtlitekiuili uan tekiuilistli tlen tlasoli katli amo palani uan miyayotl tlamokuitlauilkayotl, inin tekichijkemen uelis kichiuasej sentik tlalilistli tlen tlajtoua machiotlajtolmen.

Ni nechikoli uelis mosentlalis ika nochi katli tekipanouaj. Pan amatlajtol peuali tlajtos kenijki mosentilisej, nechikoltlanauatianin uan tekichiualistli.

Ka ni nechikoli mochiuas tlalilistli:

a) Tekitlatsinkuili katli mochiuas ka sentikatekilistli, pan ni tlasentili, tlen moelnamiki tlalchiualistli uan tekichiuali, miyayotl tekimajkayotl uan chiuali katli tlajtoua pan ni se pamitl tlen ni tlakotontli.

b) Tekitlatsinkuili katli mochiuas, ika tekisentilistli tlen itstojke nechikoli, tlen katli kichiuasej pan inin teki uan nojkia kenijki temakas tlamantli tlen katli motekiuiaj, maseualtekipanouanin uan tomintlaxtlauili ka monenemiltis. Uan.

c) Uan sekinok xitlaualismen katli kitekiuisen tlen nochimen pan ueyiakili xexeloli, tekitlapaleuili uan tekichiualistli tlen kijtosej nechikoli.

H. Tlen katli amo mochiuas uan kampa uelis mochiuas katli ni tlajneneuiyotl tlajtoua pan nochi tlaltokayolmen mochiuas ka tekitlanauatijkemen tlen D.F.

Chikuasen Tlaijtolnechikoli

Tekilistli Uan Tekitlamokuitlauili

Chikuasempoali uan eyitipaj tlaijtoli. Nochi maseuali kipiajixkayotl pan kuali tekilistli uan katli kimonekilia; pan yani, motemos tekilistli uan nechikol tekilistli, tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Ni machiotinin mexkosenkotili, tlen amo kiixpanos ni tlatsinkuili, temakas machiotlajtolmen tlen pan tekilistli, uan kiani kichiuasej:

A. Tlen tekipanouanij, miltekitinin, kaltijtik tekipanouanin,tekimaitl chiualistli uan tlen nochi tlaneuil amatekilistli:

I. Nochij tekitl kipia tetias chikueyi kauitl.

II. Katli tekipanouaj tlayoua kipia tetias chikome kauitl.

III. Amo uelis mochiuas: kampa amo onka tlamokuitlauili uan mauililo,tlayoualtekitilikaltlamantli tekichiualistli uan nochi tekitl teipa majtlaktli kauitl tlen tlayoua ka konemej katli ayamo kitsontiaj majtlaktli uan chikuasen xiuitl; Mokaua mauilili kintekiuisej konemej katli kipiaj majtlaktli uan naui xiuitl.Katli kitsontikeja majtlaktli uan naui xiuitl uan katli ayano kitsontia kaxtloli uan se xiuitl kinamiki tekipanosej chikuasej kauitl;

IV. Tlan tekipanoua chikuasej tonali, kipia mosiajketsasse tonal;

V. Siuamej kemajtlanemiltiaj amo kichiuasej tekitl katli etik uan kitosneki mauililo pan ichikaualis tlen itlanemilkayotl; Kipia mosiajketsas chikuasen xamano tlen achitiui kema nexkaya tlakatis ikone uan chikuasej xamano teipa kemaj ya tlakatki ikone, uankiselis tlen asitok itlaxtlauil uan amo kipolos iteki uan sekinok xitlaualismen katli kipixki ka iteki. Kema tlachiichitiakipias ome tekisiajketsali pan se tonal tlen tlatlajko kauitl tlen sesenka pampa kitlamakas ikone;

VI. Len tlaxtlauili katli kipiasej tekipanouanin elistlen nochi tekipanouanin uan katli kipiaj tekitlaixnamikili.Tlen achtiuimen monenemiltisej tlalxexelolpa katli momakas; uan tlen ome mochiuas san katli ueli kichiuas tekilistli uan tlen katli monekilia.

Nochi tlaxtlauili katli kipiasej tekipanouanin moneki kuali kiaxilis ka motlakouis tlen kitekiuia ken se uikayotl, kalchiuali, pakilisnechikoli, tlamatili, uan ka uelis kinmakas tlamachtili ka chiualtili ikoneuan. Tlaxtlauili katli kipiasej tlayekolismen momakas, nojkia tlen nochi tekitlaxtlauil chiualmen.

Nochi tlaxtlauili katli kipiasej tekipanouanin momakas ka se mexko nechikol tlatitlanili ka itlaixpantil tekipanouanin, tlen tlanauatijkemen uan ueyi tlanauatijketl, katli ueli kinpaleuis tekitlatitlanili tlen katli moneki uan kuali kichiuasej ininteki.

VII. Nochi sepa tekilistli moneki kipias san se tlaxtlauili,uan moipanitas tlen siuatl uan tlakatl uan kanke ejketl;

VIII. Nochi tlaxtlauili amo kin kixtilisej yon se kentsi;

IX. Nochi tekipanouanin kipiasej ixkayotl kiselisej itlatlantlenkaltekichiualistli, tlen tlajtoua ni tlanauatili:

a) Se mexko nechikol tlatitlanili, mokualtilia ika tekipanouanin, tlanauatianin uan ka ueyi tlanauatijketl, kijtosej kenijki kinmakase inintlatlan tekipanouani;

b) Mexko nechikol tlatitlanili kichiuas temolistli uan kichiuas nemachtili katli moneki uan uelis kiximatis kenijkatsa eltok mexko tomin tlaxtlauili. Kitlachilis yampatsa kenijki uelis kiueiltias mexko kaltekichiualistli, kenijki kiselis itlatlan uan kenijki kimiakilis tomin.

c) Nechikol tlatitlanili uelis kitlachilis katlikinamiki itlatlan kema onkas yankuik nemachtili uan temolistli katli moneki;

d) Machiotlajtoli kijtos kema amo temakasej tomi itlatlan yankuik kaltekichiualistli ika se keski xiuitl, pan nochi tekitlatemolistli uan sekinok tekimen tlen mouikas;

e) Tlen momatis kenijki momakas tomin itlaltlan tlen sesenka kaltekichiualistli motlachilis ka tlatsinkuili kenijki kikixtilia tomin tlen tlajtoua machiotlajtoli tekitomin tlaxtlauili. Tekipanouanin uelis kichiuasej amatlajkuiloli pan kaltomin tlaxtlajkayotl katli amo kinpaktia, kichiuasej tlen tlajtoua tekpanali tlanauatili;

f) Ixkayomen tlen tekipanouanin katli kin makase tomin itlaltlan, amo kitosneki uelis no kinenemiltise amatekilistli tlen kaltekichiualistli.

X. Ni tomin tekipanolistli moneki moixtlauas ka tomin katli motekiuia, uan amo uelis motlaxtlauas ka se tlenijki tlakoali, amatlakoali, uan sekinok ipatlaka tomin tlaxtlauili.

XI. Kemaj monekis tekipanosej kueilise kauitl tekilistli, momakas ompa tlaxtlauili tlen kampa pano kauitl katli kimelaua. Amo uelis panos eyi kauitl pan se tonal tekilistli, uan amo uelis panos tlen eyi tonali. Katli ayamo kitsontia kaxtoli uan se xiuitl amo uelis kinselisej pan ni tekitl.

XII. Nochi miltekichiuali, kaltekichiualistli, tekiostochiualistli uansekinok tekitl, mochiualtis tlen tlajtoua machiotlajtoli katli kimelaua kinmakas inintekipanouanin kali kampa mosiaketsasej. Ni tlachiualtili momakas ka itlaxtlauil katli temakan kaltekichiualistli pan se mexko tomin ajokuili tlen uelis kitekiuisej itekipanouanin kiani uelis kintlaneltisej tomin uan uelis mokouisej ininchaj.

Momachilia nochi kiselise tlapaleuiliika se machiotlajtoli uan mochiuas se nechikoli kampa itstose mexko tlayakananin, tlen tekipanouanin uan tlanauatianin, ma kiamatekipanokan mexko tomin ajokuili tlen kalmen. Ni machiojtlajtoli kijtos tlake tekpanali mochiuas uan tekipanouanin elis inin iaxka se kali.

Sentik kamanalmej tlen tlajtoua achtiui se pamitl tlen se pilijtoli, tlen eltoke uejka kajkala kipia tlachiualtili kichiuasej kaltlamachtiloyalmen, kaltepajtikemen uan sekinok tlapaleuili tlen moneki pan teyoualpa.

Nojkia pan nopa tekipanolistli kema pano majtlakpouali itstinin, kikauasej se tlalkakiuili, tlen kiaxilis majtlaktli uan ome tsontli uan majtlakpoali tlaltamachiuali (m2), kampa motlalis tlanemakilsentika, ueyi tekikalmej kitlalisej kampa itstosej miyayotl tekichiuanin uankampa mosiaketsasej.

Mauilili eltos pan se kaltekipanoli, kampa kinemakase chichika tlailistli uan kaltomin ajauiltili;

XIII. Kaltekichiualismen tlen ueli iteki, mochiualtisej kinmakasej inin tekipanojkauan nechikol nemachtili tlen kenijki kichiuasej inin teki. Machiotlajtoli tlanauatis kenijki mochiuas tekpanali uan ka tlake tekipanosej uan tlanauatianin kichiuasej ka ni tlachiualtili.

XIV. Kaltekitlayakananin yajuantin mokauas inin mako tlan se itekipanojka mokokos uan tlan kipias se tekitlanauili tlayekolistli,tlen panos kema kichijtok pan iteki; uajka tlanauatijketl kipia tlaxtlauas katli kimelaua, tlan mijki uan tlan amo uelis tekipanos se keski tonali uan tlen nochi inemilis, tlen tlajtoa machiotlajtolmen. Ni tlachiualtili kipias tlayakanketl maske ya amo kitlanejki nopa tekipanojketl.

XV. Kaltekitlayakanketl kipias chiualtili kitlachilis tlen katli kichiuaj, machiotlajtolmen tlen tlajtoua tlaxpampa uan tlamokuitlauili kampa kaltekipanoua uan kichiuas katli moneki tlamokuitlauili tlen amo onkas tlanauili kema kitekiuia tepostekichiualistli, tlatekiuili uan tlamantli katli motekiuia, nojkia kitase makuali eltok ichikaualis uan inemilis tekipanouanin uan kema siuamen tlanemiltiaj. Machiotlajtolmen tlanauatis kenijki kin tlayauiltisej kema amo moipanitas;

XVI. Tlen tekipanouanin uan kaltekitlayakananin kipiase ixkayotl mosentik paleuisej kema se kamanali kin tlanauia, kipiasej nechikolistli katli kin manauis, nechikol tlamatilistli uan sekinok;

XVII. Machiotlajtolmen kiximatis ixkayotl tlen tekipanouanin uan kalteki tlayakakanin, tekikauali uan tekiketsali;

XVIII. Tekikauali elis xitlauak kema momakas san se tlapaleuili pan tekichiuali, yolpakilis onkas pan axkayotl tlen tekitl uan tlaxtlauil tomin. Pan miyayotl chiuali elis ka tlachiualtili temachiltise tekipanouanin ka achtiui majtlaktli tonali, pan nechikol kuesol tlasenkajketl, tlen kema eltok tonali kema motekiketsasej. Tekikaualmen amo elis xitlauak kematekipanouanin kichiuaj tlanauili ika itstinin uan teaxkamen uan tlan onkas yaoyotl, tlen iaxka mexkotlanauatijketl;

XIX. Tekiketsalmen elis xitlauak san kema katli mochiua uan moneki ma moketsa tekitl tlen kipias ipati katli tlaeliltia, tlen achtiui itlachialis nechikol kuesol tlasenkajketl;

XX. Tlan onkas kuesoli tlen tekipanouanin uan tekikal tlayakananin, mokualtlalis tlen kijtos nechikol kuesol tlasenkajketl ika ixpantili san se tlapoali tekipanouanin, tekikal tlayakananin uan se mexkotlayakanketl;

XXI. Tlan tekikal tlayakanketl amo kineki kisenkauas kuesoli uan amo ki ipanitas tlen tlajtos nechikol kuesoltlasenkajketl tlakuaualpetonili, motlamiltis tekitekiyotl uan mochiualtis kitlaxtlauis tekipanojketl ika itlaxtlauail ipatijka eyi metstli, uan nojkia tlanauili tlen kiselis. Ni tlajtoli amo mochiuas kema mouikas tlateluili tlen tlajtoua katli motokilia pilijtoli. Tlan tekipanouanin amo kiseliaj senkauali, uajka tlamis tekilistli;

XXII. Tlan kaltekitlayakanketl kikixtilis iteki se tekipanojketl tlen amo moneki uan kema kalajki pan se nechikoli tlamanauilkayotl, uan tlan nojkia kalajki pan se tekikauali xitlauak mochiualtis tlen kijtos tekipanojketl, ya kijtos tlan tekipanos uan tlan san kitlaxtlauis tlen ipatijka eyi metstli tekipanoli. Machiotlajtoli kijtos kema kaltekitlayakanketl amo kichiuas tlen tlajtlani tekipanojketl tlan tekipanos ika tlaxtlauili katli kimakas. Nojkia kipias chiualtili kitlaxtlauis tekipanojketl tlen ipatijka eyi metstli itlaxtlauil, kema kisas pan iteki pampa tekikaltlayakanketl kiixpanok pan itlakayo, itlauikal, tatauan, ikoneuan uan ikniuan. Kaltekitlayakanketl amo uelis kisas tlen ni tlanauali, kema tlaixpanoli uala pan iuilkaljuan ika itlamatilis tekitlayakanketl;

XXIII. Tomintlaneltili katli kiselia tekipanouanin tlen kitlani tlen se xiuitl uan ka tlanauiltlaxtlauili, moixtlauas nimaya kema poliuis kaltekipanolistli;

XXIV. Katli tlauikaj tekipanouanin pampa kitlanejti tekikaltlayakanketl, tekipanojketl yaya tlaxtlauas uan amo uelis kin inamasej inin uikaljuan uan amo kichiualtisej ma tlachtlaua tlen kitlani tekipanojketl tlen se metstli;

XXV. Kema kintekitemouaj amo tlaxtlauasej tekipanouanin kema mochiuas pan teyoualtlatilankemen, uan ka sekinok teaxtekikalmen.

Kema temaka ni tlapaleuili moneki motlachilis katli tlajtlani tekitl uan ka san se tlaselistli, kinmakasej katli nelnelia kinmonekilia nopa tekitl ka mopaleuis ka iuikaljua;

XXVI. Nochi tekitl katli mochiua tlen se mexkoejketl tekipanojketl uan se analiejketl tekitlayakanketl, moneki kisenkauas ka machiotlajtoli katli kimelaua uan kipias amapanojketl tlen altepetl kampa yas tekipanojketl, pan nopa amapanotili nestos ijkuilijtos kema mokuepas tlaxtlauas katli kitekiui;

XXVII. Amo momakas uan amo kinchiualtisej tlen tekipanojketl uan tekitlayakanketl, maske tlajtoua pan machiotlajtoli:

a) Kema kin tlayauiltiaj ka miak tekitl,pampa kiampa kimonekilia.

b) Kema kin tlaxtlauia tlauel kentsi tlan kiampa kijtoua nechikol kuesoltlasenkajketl.

c) Katlikijtoua amo kintlaxtlauis kema tsontik uan panok se xamano.

d) Kampa kijtosej onkas se tekisiajketsali, tlakoalchiuali, ouaatl, chichik tlaili, uan kalnemakilistli kampa kintlaxtlauisej tekipanouanin, kema amo nopaya tekipanoua katli kinmelaua.

e) Kema kinchiualtiaj tlakoasej pan se kalnemakilistli.

f) Kema amo kiselia itlaxtlauil pampa onka tlanauili.

g) Kema kijtoua amo kiselis tlanauil tlaxtlauili se tekipanojketl pampa mokoko pan iteki, uan tekitlanauili tlayekolistli, kema amo mochijki tlen tlajtoua sentikatekichiuali uan kema ki teki kixtilijke.

h) Uan nochi ixkayotl katli kinpaleuia uan kinmanaui tekipanouanin tlen tlajtoua machiotlajtolmen.

XXVIII. Machiotlajtolmen kijtose tlakeya tlatekiuili iniaxka uikalmen, amo uelis kinkixtilisej uan uelis momakas ka amatemakilistli tlen tlajtos machiotlajtoli;

XXIX. Miyayotl xitlaualistli,uan paya kipixtos kema ajkineki ayakmo uelis tekipanos, pampa ueuentsij, nemilistli, kema kinkixtiaj pan iteki, ka kokolistli uan kema se mokokos, kampa konetlamokuitlauiaj, uan sekinok tlapaleuilistli katli kinmonekilia tekipanouanij, miltekitinij, katli san panonitekitinij uan amo kiselia tlaxtlauili, uan sekinok nechikolismej ka iuikaluaj.

XXX. Nojkia onkas tlapaleuili, pan nechikol tekipanouanij katli kichiuase kalmej amo patio uan kuali tlachijchiuali, uan tekipanouanij uelis kikixtise se kali tlen elis iaxka; uan.

XXXI. Ni machiotlajtoli kimelaua kichiuase ma moipanita nochi tekitinij pan tlaltokayolmej, kampakinmelaua kichiuase, uan yani uelis kisenkauasejaxkayotl mexkotekitinijtlanauatijkemej:

a) Maxaual teposchijkemej uan tlatekiuili:

1. Tepostlatsomalistli.

2. Kaltlilmekachiualistli.

3. Ixmekakopinalistli.

4. Ulikalchiualistli.

5. Kalchiualtsopelikayotl.

6. Tekiostotlchiualistli.

7. Tetlakixtili uan tepostlachiualistli, uan kiaxilia sekinok teyeyekchiuali, tlen tlatekiuili uan molonilistli, uan nojkia tetilis tepostli tlen eltok uan tlen katli kisa pan inon;

8. Tekiaolinistli.

9. Yayauik achiajkatl kalchiualistli;

10. Apoltetikchiualistli tlapepecholi.

11. Nextlitotonkalchiualistli.

12. Teposmimilnenenketlchiualistli, nojkia katli kitekiuia uan tlilmekatl,

13. Pajtlikalchijketl;

14. Kuauitl amatlchiualistli;

15. Chiauak tlachiualistli;

16. Kalchiualtlakualistepostlachiuali;

17. Kalchiual yoltsopelik kalchiualistli;

18. Teposkaltlasalolnenenketlchiualistli;

19. Kaluapalchiualistli.

20. Kalchiualteskatl uan lemetechiualistli.

21. Iatl kalchiualistli.

22. Kaltomin ajoketl uan tlanejketl.

b) Sentika kaltekichiuali:

1. Katli kiamapaleuia mexkotlanauatijketl tlen xitlauak uan katli amo;

2. Kampa onkaaxkayotl sentikatekitlaselili uan sentika kaltekichiuali; uan

3. Katli kichiua sentikatekitl, tlen iaxkamexkotlali uan katli kimelaua axkayotl, pan axoxouili, uan tlen tlatskijtok mexkotlali.

Nojkia axkayotl kichiuasej, tekimachiotlajtoli kema onka kuesoli uan kintlanauia tlen ome uan eyi tlaltokayolmej; sentikatekitl katli moijto mamochiua ka tlaipantili pan se o sekinok tlaltokayolmej; katli kichiuase nochi amatlayakananij tlamachtlanauatijkemej tlen tlajtoua machiotlajtolmen; uan nojkia katli kichiuas chiualtili tekikaltlayakanketl ka tlamachtili uan kenijki kichiuase inin teki, tlamokuitlauili uan tlachpanpa pan ininteki, moneki axkayotl tekichiuanin kipiasej itlapaleuilis tlen tlaltokayolmen, kema kichiua tekipanoli tlen nenechka, tlen tlajtoua machiotlajtoli katli kimelaua.

B. Pan sentikatlanauatili uan tekitlanauatijketl tlen D.F., uan itekipanouanij:

I. Pan se tekitl tonaya uan tlayouatekipanose chikome uan chikueyi kauitl. Tla pano ni kauitl pan se tekitl moixtlauas ompamitl. Yon se tekipanojketl amo uelis tekipanos eyi kauitl momostla uan amo uelis ki expauis pan sempa.

II. Pan se xamano se tonal mosiaketsas tekipanojketl uan kitlastlauise;

III. Tekipanouanijuelis mosiaketsase uan uelis kinmakase sempoauali tonali pan se xiuitl uan amo kintemouilisej.

IV. Tomintlaxtlauali tlen nochi tekipanouanij moneki nochipa eltos pan amatomin tlaxtlauili, uan amo uelis kitemouilise itlaxtlauil kemaj mokalakiya ka yani motlakechisej ipan ijtoli chikuasenpouali uan chiknauitipa ka ni tlanejneuilyotl uan machiotlajtoli.

Amo uelis moechkapanos tomintlaxtlauili tlen nochi tekipanouanij tlen D.F. uan pan nochi tlaltokayolmej.

V. Pan se tekitl itlaxtlauil elis san se, tlen nanamej uan tatamej.

VI. Amo ueliskintlaxtlauise se tekipanojketl, uelis kintomintemouise, kintomin kinkixtilisejuan kinkixtilisej se tlenijki tlatekiuili tlen kijtoua xitlaualistli.

VII. Nochitekipanouanij kinselisej uan tekipanosej tlen katlikiyekoua uan ueli kichiuaj. Tlaltokayolmej kitlalis kaltlamachtiloyalmejtlen kiamatlayakanas;

VIII. Tekipanouanij kipia xitlaualistli, kinamamajkase uan uelis kitlajkoltise pan iteki tlen katli kiximati, kichiua uan tlen ipejka tekilistli. Sasanse uelis kiselisej pan se tekitl katli kintlamokuitlauia iuikaluaj;

IX. Nochi tekipanouanij uelis kinkixtilise ininteki kema ajkineki kichijki se tlaixpanoli, tlen amo kiipanitak amaxitlaualistli.

Tla se aki kitekikixtilisej uan amo tlaixpanok, uelis sempa kitekimakase, tlan amouajka kitomintlaxtlauase tlen tekpanali tlanauatia. Kema tlamis se tekitl, tejipanouanin katli kintlanauaj kipiasej ixkayotl makimakaka seyok tekilistli san se ipatij uankitomintlaxtlauise tlen tlajtoua machiotlajtoli.

X. Tekipaniuanin kipiasej ixkayotl mosentilisej kampa kinmanauisej inin teki. Kipiasej ixkayotl kichiuasej tekikauali tlen achtiui kichiuasej tlen tlajtoua machiotlajtoli, tlan se o seyok miyayotl tekichiuali kema kiixpanon ixkayotl katli ni tlaijtoli kijtoua;

XI. Tlamokuitlauili tlanechikoli mochiuas tlen ni kentsi tlatsinkuili tlajtoua:

a) Tlaxtlauas katli mokokojke uan tekitlanauali tlayekolistli; tekitlanauili amo tlayekolistli uan konetlachilistli; tekitlamiltili, amoyok ueli tekipanoua, ueueyotl uan mikilistli.

b) Tlan momokos uan tlan kipia kokolistli, kipias ixkayotl tlen tekitl ken kijtoua machiotlajtoli.

c) Siuamej kemajtlanemiltiaj amo kichiuasej tekitl katli etik uan kitosneki mauililo pan ichikaualis tlen itlanemilkayotl; Kipia mosiajketsas se metstli tlen achitiui kema nexkaya tlakatis ikone uan ome metstli teipa kemaj ya tlakatki ikone, uan kiselis tlen asitok itlaxtlauil uan amo kipolos iteki uan sekinok xitlaualismen katli kipixki ka iteki. Kema tlachiichitia kipias ome tekisiajketsali pan se tonal tlen tlatlajko kauitl tlen sesenka pampa kitlamakas ikone. Uan kiselis pajtilistli, kimakasej pajtli, tlapaleuili ikone uan kampa kikone mokuitlauisej.

d) Iuikaljuan tlen se tekipanojketl kipiasej axkayotl kinpajmakase uan kintlachilisej, tlen tlajtos uan kijtos machiotlajtoli.

e) Motlalis kanke mosiajketsasej uan kampa moyolkuis, uan nojkia kampa motlakouisej kampa temo kentsi ipati tlen nochi tekipanouanin uan iuikaljuan.

f) Kinmakasej inincha tekipanouanin tlen amo tlauel patio, kikoasej uan kampa mokaltlaneuisej tlen eltok achtiui pan amatlanauatili. Uan tlaltokayotl tlen tomin katli temaka, kitlalis se mexko tomin ajokuili tlen kalmen, ka yani kitlalis tomin ka mopaleuisej nochi tekipanouanin uan kitlalis tomintlaneltili uan inoj uelis kitekiuisej uan ka kikoasej amo tlauel patio inincha tlayeyekchiuali, uan nojkia ka kichiuas uan kikualchichiuas, kiyeyekchiuas ka ni tlachtlauili.

Nochi tomin katli asis pan nopa tomin ajokuili moneki nochi kimatisej tekichiuanin tlamokuitlauianin tlen tlajtoua machiotlajtoli uan katli kimelaua, kenijki uan ka tekpanali tlen kenijki mo amatlalis ni tomin ajokuili uan momakas uan moaxkamakasej tomin tlaneltili.

XII. Nochi kuesolmentlen sanse, nechikolmen uannechikolmanauiani moixpantis pan se axkayotl uexkaketsali senkauali uan monechikoltlalis tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Nochi kuesoli tlen miyayotl tlakuaualistli tlalotl uan inin tekichiuanin yani mokualchiuas ika ueyi tlaixnamijkemen miyayotl tlakuaualistli axkayotl; tlen panos ika axkayolt tepanitali tlen mexko tlali uan inin tekichikauanin mosenkauas tlen ni iyo tekichiuanin.

XIII. Nochi tsonkotomen, axoxouiltekitinin,analitekipanonin, yekanmiyayolmen tekitinin uan kaltlamokuitlauiani, motekipanosen ika inijuantin ininxitlaualis.

Tlaltokayotl temakas pan nechikoli tsonkotomej tekipanouanin, ajakatepos tekipanouanin uan tlen teposmanauijkemen, nochi tlapaleuili katli moixnextia ipan f) tlen maktlajtli uan se pilijtoli tlen ni nextiltlajkuiloli, ipan tlajtoli ken ni uan ketli tekititos pan tekitlamokuitlauianin tlen nochi kaltekichiuanin; uan nochi tekipanouanin tlakuaualtekamenpan kaltlanauatiyanin len teyoualtlatilankemen, tlaltokayolmen, tlen D.F., uan tlen axkayotl, uelis kinijkuinisen pan ininteki tlan amo kichiuasen tlen tlajtoua machiotlajtoli tlen kema tekititosej pan kaltlanauatili, uan amo uelis sempa kitekitlalisej uan amo uelis kitekimakasej,tlen kejueli mochiuas tlatemoliuan monanauis kema kitekikixtilisej uan, tlan moneki, san uelis ki tomintekitlaxtlauasej.

Tlan kin inkuinisej pan inin teki miyayotl tekichiuanin mochiuas tlen tlajtoua ni pilijtoli, uan katli kijtoua machiotlajtoli.

Tlateyouali kinmakas imaxuan katli tekipanouani tlen yaotlakamej,tepostetikayotl uan tlajpipiyali tepostli,tlapaleuilistli sankej kijtoua ka f) tlatlapantli XI majtlaktipa uan se ka ni tlakuilopamitl, ka sentlamantik tetomitl uan ika yani tlayolkayotl tlanauatijeketl tlen maseual tlamanauilistli ka sejkotilistli tlalnamikyantinij.

XIII-Bis. Tlayakanka kaltominajokuili uan axkayotl tlen tlaltokayolmen miyayotl tlatekiyotl katli tlen nochi tlatskijtokej pan mexko tlayakanka kaltominajokuili tekipanosej tlen tlajtoua inin nextiltlajkuiloli.

XIV. Machiotlajtoli kijtostlake tekiyotlkinmakas tlayakankemen neltekipanouanin.Maesualmen katli kichiuasej ni tekitl kipiasej ixkayotl katli kimokuitlauis inin tomintlaxtlauil uan kipiasej tlamokuitlauili pan pakilis nechikoli.

Chikome Tlaijtolnechikoli

Sentikchikauali

Chikuasempoali uan nauitipaj tlaijtoli. Tlakechilmen katli amo moixpanextitok pani tlanejneuilyotl tlen katli kin melaua axkayotl tekitinin, momachilia moajoktok uan uelis kichiuas tlen tlaltokayolmej.

Chikuasempoali uan makuiltipaj tlaijtoli. Yon se maseuali uelis kixnamikis sansejko ome tekinamikili tlen axkayotl tlen pan se tlapejpenili, yon se tlen ueyimexkoteyouali uan yon se tlen yampatsa inoj pan se tlaltokayotl ipan tlajpejpenili; inoj katli kitokaxtijtoke yaya uelis kitlapejpenistlen ni ome katli kinekis tekitis.

Chikuasempoali uan chikuasentipaj tlaijtoli. Amo uelis mochiuas yon se tlaxtlauili katli amo ixnextos pan se amatomin tlanauatili katli teipa kipanextia machiotlajtoli.

Chikuasempoali uan chikometipaj tlaijtoli. Ueyi tlayakanketl tekichijketl tlen tomexkotlal, yekantlajtoltijkemen axkayotl tepanitali tlen mexko tlali, machiotlajtolkemej uan tlaijtoltlakamen tlen machiotinin mexkosenkotili, tlayakankemej pan nechikosentiloli, uansekinoksentika miyayotl ,tekipanouanij kiselisej kuali tomintlaxtlauili uan amo uelis kiijtos amo kiselis nopa tlaxtlauili tlen katli kichiua pan itekichiualis, tekilistli,tlanauatil tekichijkayotl uan tekitlatitlanili.

Uan momakas tlen sesenka xiuitl uan ken moneki pan amatomin tlaxtlauili uan nojkia katli motominmakas, tlen katli ki melauas.

I. Kampa se kitlaliya, o kampa temok tomin tlaxtlauali, mokalakis kampa nopa nechikolistli, kampa se maseuali kiseliya tomikinmajka nemajtli kampa tekipanotokej, uan kinmaka seyok tlapaleuil tomi kin makaj kunke tekititokej, tomin nemaktli kampa kiseliya se tekipanoketl, tomin tlapaleuilistli, kin inamaj, se maseuali kinmaka setlanemaktili kampa tomi kemaj kitlani ka tekitikayotl, uan sekinokej. Kampa axmokalakiya ka tlapaleuilistli, uan kampa kipoloua tomi maseualmej kemaj moixnextis iaxka kampa moueyili pan tekitl, kampa kitekiuijke tomi ka paxalokej kemaj tleno kichiua.

II. Amo uelis se tlanauatiketl tlaixnexpa, kiselis se tomin tlaxtlauili sankej uala ipan tlajtolketsali pan tlatlapantli achtiui, tekitikayotl, tlaixnamikayotl, ueyi kampa ki ixpanexti ueyitekitiketl mexko ipan tomin tlachiyali katli kimelaua.

III. Amo uelis sentikatlanauatiyanij kipiasej tomin tlaxtlauili sansej o tlauel ueyi tekitijketl; kipiyas miak sentika tekipanolismej, tlen tlaxtlauili san katli tekipanoli kijchitok, san katli kimelaua pan yani, ni tlajkotil tlaxtlauili amo uelis san tlajko tlaxtlauili sankej kitlaltok ueyi tlajtouani ipan tomin tlachiyalistli kimelaua.

IV. Amo temakasej uan amo onkas tlaxtlauili ka tekipanolismej, kampa onkak tomin tlaxtlauili,amo onkas yolchikaualotl kampa se tekipano, sankej tlaneuili tomi o kampa kiseliya se tomin tlaxtlauili o kemaj kikixtiya tomi, tlaxtlauili kampa tekipanotokej, uan axtlaneuilika Creditos,san katli kitlaliya nauatilili, amatlanauatili machioketstili, kemaj sansejko mochiua tekitl. Ni tlaixmatilistli amo uelis mo pantis pan tomintlaxtlauali. Kalixpa mokaua yolchikaualotl kipia temachtli tlamanauilistli katli kineki sentika tlanauatiyani ka tlaixnamikili katli tekipano.

V. Tomin tlaxtlauali uan inin ixnestilis eltos sentikapa, uan uelis se kiitas uan ixnestos nochi katli kiitoua uan setlamantli kinmaka tomin tlaxtlauili sanke nemaktli.

VI. Machiotinij mexkosejkotili, tlaijtolnauatiyani tlen tlaltokayomej uan nechikollisnextiyani tlen mexko tlaltipajtli, ipan kakiuili inin yejyekoltlanili, temakasej machitlajtomej nelneliya mochiuas ni ijtoli uan sematilistli tlanejneluilyomej katli kiitoua, kampa ki tlayouiltiya pan ni tlajyouilpamitl uan tlatekiyouiltipa katli axmotsonti o kiixpanextiya seyok katli kijtouaipan ni ijtoli.

Chikuasempoali uan chikueyitipaj tlaijtoli. Nochi miyayotl tekitinin, tlen sanseme, achtiui kema ayamo tekipanoua uan ya kiselijke, moneki moixpaj mapelos ika inejmak ixpan tekichiuanij, kampa kijtos kiajokuis tlajnelneuilyotl uan machiotlajtolmen tlen pan ni meyas.

Chikuasempoali uan chiknauitipaj tlaijtoli. Kema onka pakilistli,yon se tsonkototekitiketl uelis chenejtis seyok tlenijki katli amo kixpanextilijtok pan itsonkototlamachtili.San uelis onkas tsonkotokalmej tlen nochipa pan kalyeyekchiuali, kaltlamanauili uan kaltla ajokuili tlen tlatilantok pan ueyi mexkosenkotili; uan panojkaltlachijchiualikema kintitlani tlamokuitlauiaj, tsonkotokalmej, kalajokteposmej, kampa motlalise eltos uejka kampa momelauaj teyoualmej,kampa itstosej tsonkototlamanauianin.

Chikuasempoali uan majtlaktlitipaj tlaijtoli. Ipatijpejka panojkachiualistli tlen momaxalojkuiniaj tlaltokayotl uan teopankalmej tlajtoua tlanauatili tlen katli ijkuilojtok pan ni tlaijtoli. Teopankalmej uan sekinoknechikolteotlatolmej kichiuasej tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Kimelaua kichiuas nechikolueyitlaijtoltiyanij tlaijtoltilisej tlen teolsentiloli, teopankalmej uan nechikolteotlatolmej. Ni mochiuas tlen machiotlajtoli kimelaua, uan elis miyayotl tlen itstinin, kichiuas ni tlajtoli sematilistli:

a) Teopankalmej uan nechikolteosentilismejkipixtosej tlaltolketsali sankej teosentiliskalmej kemaj inoj kipixtosej inin amatokaitl. Ni machiotlajtoli kixitlauas sentilistlikalmej, uan kijtos tlake amamen monekis kema moxitlauakijkuilos.

b) Tlen tekichiuanij amo uelis mokalakisej pan ininnemilis tlen nechikolteosentilistli.

c) Mexkoeuanij uelisej momachtisej teokamanali katli ueli tlaneltokili. Mexkoeuanijj uan analieuanij moneki kisentilisejtlen moneki amamej ken tlajtouani machiotlajtoli.

d) Ken tlajtoua machiotlatoli katlikimelaua, yekantlajtoltijkemen tlen teopamitl,amo uelisej kichiuasej se miyayotl tekilistli. Ken katliueli maseuali uelis tlauasanis pan se tlapepenilpa, uan amo uelise kinuasanisej. Ajkiamej katli kijkakij iteki tlaltomoyajketl iteokamanal, ka kualka uan ken kijtoua machiotlajtoli uelisej kin uasanisej pan se tlapepenolpa.

e) Yekantlajtoltijkemen tlen teopamitl amo uelis monechikosentilisej ika tlajtolketskemenuan amo uelis kichiuasej tlanauatilnejchikoli uan kintlaneuis ma tlauasanika o amo tlauasanika pan se tlapepenolpa. Yampatsa amo uelis ipan miyayotl nechikopantilistli, pan teopan nechikolistli, yon pan amatlaixnextilistli teoixnextili, moixpanketsas tlen tlajtoua machiotlatolmej tlen tomexko, yon ki tlanauisej toixnexkanextijketl, pantli.

Amo uelis mochiuas nechikolsentiloli tlan amatokayotl moijkuilo uan kipias se tlajtoli o tlanauatili ken moijtoua pan teoneltokilmen. Amo uelis mochiuas pan teopankali sentilisnechijkoli tlen tlajtoltilitlaneneuili.

Tlan tlen kijtos tlaneltokili tlen nelia xitlauak uan kichiuas tlen katli kiiljuia, kitlakechia katli kichiua, tlan kema amo kichiua, kiselis tlaiyauiltili tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Yekantlajtoltijkemen tlen teopamitl, inintatauaj, koneuaj, ikniuaj uan inin namik, yampatsa nechikolteosentilistli kampa paya itstokej, amo uelis kikauilisej yon se tlenijki pan mijkatlalamatl, tlen katli yekantlajtoltijketl tlen teopamitl tlaixpantijkej o tlapaleuijke ka yolchikaualistli tonalchiuali uan amo kipia maxauilkayotlipan naui uikayotl.

Nochi katli kichiua sanimanyol nemili tlen maseualme, ni mokauilia kisenkauastlanauatekitlajkuilolchiuanij tlen tlajtoua machiotlatolmen, uan kipixtosej tetikayotl uan patijka tlen katli tlanauatiaj tlen inoj.

Axkayotl tlayakankemej tekitinin, tlen tlaltokayolmej uan itlatilanka teyoualmej, kipixtosej pan nitlaixnextilistli tlakejchilmej, tlaneltokilmej uan kichiuasej tlen tlajtoua machiotlajtoli.

Chikuasempoali uan majtlaktli uan sentipaj tlaijtoli. Inoj katli kichiuas tlakechili tlen axkayotl kitas keski tlaxtlauisej o tlainamasnochi katli mokouas pan seyok uexteyokali o monemakas pan oksejkoj uexteyouali, yampatsa katli panosej pan tlen iuexka mexkotlali, nojkia kichiuas machioxitlauali yaolnechikolmej tlen nochipa tonali, panolistli tlen mexkotlalitlamantli katli kampa uelis ualas; uan ueyitlanauatijketl amo ueli kitlalis, yonuelis kixitlauas uan kiijkuilos pan D. F., tlaxtlauilistli pan tominechikoltipa uan machiotlatoli katli kijtoua chikuasen uan chikome pamitl tlen tlajtoua makuilpouali uan kaxtoli uan ometipaj tlaijtoli.

Mexko tlanauatijketl uelis kichiuas ka itlanauatil machiotinin mexkosenkotili, uan kitlakoltis, kitemouis uan ki ijkuinis tomintlainamali tlen katli pankisa tlanemakili uan katli asi tlanemakili, katli temakak machiotinin mexkosenkotili uan kiyoltis sekinok; uelis kitsakuilis uan kimauilolpas tlen katli nemakili asi uan katli pankisa, uan katli monenemiltia tlamantli nemakili, kema kita moneki, kiampa kisempakualtilis yoksejkotlanemakili uan pan tlanemakili pan tomexko, uelis kichiuas seyok tlen katli kimonekilia tomexkotlal.Mexkotlanauatijketl kema kititlanis pan nechikolueyitlaijtoltiyanij tlen katli motomintekiuis pan se xiuitl uan tlen sesenka xiuitl, kiixpanextistlakechili tlen katli kimakakej.

Chikuasempoali uan majtlaktli uan ometipaj tlaijtoli. Tetiajkemen kalmanauil tsonkotokalmej, kaltlajuktli uan sekin tlamantlitlalkalmej katli kititlantok sentikatlanauatijketl tlen miyayotl tekiuistli, eltos ininmako axkayotl tlalotl tlen tlajtoua mochitlajtoli katlikichiuas uan kiixpanextis nechikolueyitlaijtoltiyanij;uanojkia katli moteipapantisej uan kiualpias tlen pika tlalteyoualtipatlaltokayotl,uajka monekis kimachiltis machioketstili katli kimelaua.

Chikuasempoali uan majtlaktli uan eyitipaj tlaijtoli. Nitlanejneuilyotl, ixitlaual nechikolueyitlaijltoltiyanij katli pan ya kiyoliltiaj uan nochi senkaualmej katliitstosejika yaya ipakilis, katli mochijki uan katli mochiuas ika to mexkotlanauatijkaj, ka itlachilis tlaijtoltlakachiojkemej, elisueyi tlanejneuilyotl. Tlamanauijkemej tlen isesenka tlaltokayotl mokualchichiuas tlen ni tlanejneuilyotl, machiotlajtolmen uan sentikatekichiuali, kema amo san se tlajtoua ka tlajneneuilyotl o machiotlajtolmen tlen tlaltokayolmej.

Chikuasempoali uan majtlaktli uan nauitipaj tlaijtoli. Nochi tlanechikojltomin katli kipiajaxkayotl, tlaltokayolmej, teyoualtlatilankemej, uan D.F., uan altepemej katli kin nauatitojkej, kipia monenemiltisej ka kuali tekilistli,neltekilistli, tomintekilistli, ka kuali teki tlatekiuili uantlakualtili tlen asis kampa moneki.

Kemaj ya motekiui nopa tomij, tekichiuanij katli inoj kinmonekilia kitase tlan nelnelia motekiui ken moneki, tlen axkayotl, tlaltokayolmej, uan D.F., uan kiampa uelis kinmakase tomintlapaleuili ken achtiui ya ijkuilojtok.Ni amo kitlanauis katli tlajtoua expoali uan majtlaktli uan nauitipaj tlaijtoli, pan chikuasen tlaijtoli uan expoali uan majtlaktli uan chiknauitipaj tlaijtoli.

Nochi katli se kiselis, tetlaneltili uan nochi katli se iaxka tlen se tlenijki ki panoltia pan seyok maseuali, uan katli kichiuas katliueli tekitl ken moneki, kaamatlajkuiloltlaixpantilistli,uajka mouikas ka amatlanonotsali uan ka majkauilistli moixpantisej ika amatlajkuiloli tsaktos, uan ni motlapos tlaixpantiloyan, uan kiampa monelkualtilis tlaltokayotl katli kichiuas tlen keski ipatilistli, kualtilistli, tomintlamoyauali motemakas ken kimonekilis uan sekinok tlen monekis.

Tlan mochijki pan se amatlatlanilistli tlen kijtoua achtiui pamitl uan amo kiampa tlen katli monektoya, uajka machiotlajtoli kijtoskeniji mochiuas, tekpanali, xitlaualismen, amatlajtlanili uan sekinok tlamantlitlen nesis onkas tomintlaxtlauili, ka kualtilistli, kuali tekilistli, amo san chichikouan kualtilistli katli kikualtilis tlaltokayotl.

Tlanechikojltomin tlaxtlauili katli motekiuis tlen axkayol, tlaltokayolmej, teyoualtlatilankemej, uan D.F., uan altepemej katli kinauatitojkej, kipia kipanitase ni tlaijtoli uan machiotlajtoli katli kimelaua. Katli kiitasej tlan mochijki ken moneki uan motekiui kuali ni tomin, kichiuase tekitinij katli itstoke pan tlaltokayolmej, tlen eltok pan ni ome pamitl tlaijtoli.

Miyayotl tekitinin yauantij kitlakechisej ma mochiua tlen tlajtoua naui tekpanali tlen ni tlajneneuilyotl.

Miyayotl tekitinin tlen axkayotl, tlaltokayolmej, teyoualtlatilankemej, uan D.F., uan altepemej katli kiniuatitojkej,kipia nochipa tonali, kitekiuisej kualinochi tomintlapaleuili,katli eltok pan ininmako, uan amo kitekiuise o temakase kampa eltok sesentlamasejkotiltlaneneuilili.

Katli ueli amatlaxexeloli,katli kipanextiaj miyayotl tlalotl, katli monenemiltia inin seli, kaltlanauatianin uan tlaltokayolmen tlen miyayotl amatekilistli uan sekinok tlen pan nopa eyitipa tekitlanauatili, moneki kipiasej machiotlanauatili uan tlamachiltili, tlanextili uan tlalnamiktili tlen itstinin. Yon se ni tlajtol moyaualistli amo uelis kiuikas tokayotl, ixkopinkayotl, itoskamanal uan tlaixnexkayotilistli tlen katli se miyayotl tekitijketl.

machiotlajtolmenkatlikinmelaua,kinelkualtilis tlen katlij kiijtoua pan omej pamitlaxtiui ijkuilijtok, tlen yampatsa kisenkauas tlaixpanol tlayauiltili.

Chikueyi Tlaijtolnechikoli

Tlen Kinelkualtiliaj Tlanejneuilyotl

Chikuasempoali uan majtlaktli uan makuiltipaj tlaijtoli. Ni tlajneneuilyotluelis kinelchichiuasej uan kipatlasej. Tlan kinelchichiuasej uan kipatlasej uan kiampa moaxitilis,moneki nechikolueyitlaijtoltiyanij,tlauasanisej tlen ome uan eyitipa tlakotontli tlen katli paya itstoke,mosentikatlalisej kinekchiuasej uan kipatlasej, uan ni moneki kipatimakase tlen imiaka tekitlaijtoltianij tlen tlaltokayolmej.

Nechikolueyitlaijtoltiyanij uan eltipatekitlaixnamikilitlan moneki, ki pouasej keski tlauasanili kiski tlen nochi tlaijtoltilismej tlen tlaltokayolmej uan kijtosej tlan kinelchichiuasej uan kipatlasej.

Chiknaui Tlaijtolnechikoli

Amo Moixpanos Tlajneneuilyotl

Chikuasempoali uan majtlaktli uan chikuasentipaj tlaijtoli. Ni tlajneneuilyotl amo kipolos itetikayotl uan ipatijka, maske tlan onkas tlauilanalotl uan moketsas itlachilis. Tlan onkas se tlauilanali, uan motlalis seyok tekitlanauatijketl ka seyok tekitlaneneuili katli amo eltok pan tlajneneuilyotl, kemaya tlamis kuesoli uan altepetl kipias inemajkayotl, sepaya tlanauatis tlen tlanejneuilyotl,ka isenkauali uan ka tlanauatilistli tlen mochijki, kisenkauas ka tlayauiltili katli mopolojkejtlaixpanojkemej, yampatsa tlayakananitekichiuanij, uan katli tlapaleuijkej pan inoj.

Tlaijtolpanolistli

Sentipaj Tlaijtoli. Ni tlanejneuilyotl sempa moixpantis ika nochi tlamokuitlauili uan moixpanmapelos moajokuis uan kiajokuise nochi mexkotlali; uan amo mochiuas tlen tlajtoa tlapepenolkayotl axkayotl tlalotl tlen mexkotlali uan tlaltokayolmen, ni tekikalakili amo nimaj motekiuis, uan kena uelis kipeualtis pan se tonal tlen chikuasen mestli xiuitl ome xikipilli uan kaxtolpoali uan majtlaktli uan chikome tonal, uan pan inon motlalis machiotinin mexkosenkotili uan moixpanpanmapelos maseuali tlen tlajtoa machiotlajtoli katli mokauas pan tlapepenolpa tlayakanketl mexkotlanauatiketl.

Kema amatlanonotsali tlen tlapepenolpa, tlen tlajtoa tlaijtoli kitokilia, amo tlanauatis makuili tlakotomitl tlen tlaijtoli najpoali una ome; uan amo kitsakuilis tlan kinekis elis machiotlajtolketl uan tlaijtoltlakatl, tekititos pan tlaltsonkotomej, tlan amo tekitlayakantos kampa mochiuas tlapepenolpa; nojkia amo uelis kintsakuilise; uelis kin tlapejnise ipan seyok machiotini mexkosejkotili, tlen uextlanauatiyanij uan kestlanauatiyanij Tlateyouali, nochipa kema ni kinijuinisej pansempa initeki tlen tonali kema ixnesis amatlanonotsali katli monejki.

Ometipaj Tlaijtoli. Ueyimexko Tlanauatijketl, nimantsi kema kisas yolmelualistli tlen ni Ueyiamatlanauatili, tlanojnotsas mexkoajkayotl ma mochiuas tlapejpenolka, motemos ma ni mochiuas ka tonalpa ijkinoj Ueyisentilistli mosenkauas, pampa kema mopouas ka uasantli pan mexkotlanauatijketl, ueli moijtos ajkaya elis Ueyimexko Tlanauatijketl, ijkinoj motlepanitas tlen achtoui sempantik tlaijtoli.

Eyitipaj Tlaijtoli. Tonalpa tlanauatili tlen motokilis mopeuas, kej ni Tekitianij uan Tekichijuanimej, pan sentipan tonali tlen chiknauitipan meetstli tlen achtoui panoj nexkatsitsi, uan ka Ueyimexko Tlanauatijketl, mopeua pan sentipan tonali tlen majtlaktli uan omej meetstli tlen 1916 xiuitl.

Nuatipaj Tlaijtoli. Tekichijuanimej pan ni tlapejpenolka kipiasej inin pouali katli motlamia ka inetso uajka san mouejkauasej ome xiuitl pan iteki, ma ijkinoj Ueyitekikalko moyankuiltilis ka sekinoj tonalpa, tlajko sensenka ome xixuitl.

Makuiltipaj Tlaijtoli. Ueyitekikalko Sentilistli kitlapejpenis Ueyimexkotekichiuanij axkayotl, pan makuili meetstli tlen kitokilia ijkinoj ni Ueyisentilistli kuali ueli mosenkajtok pan sentipan tlen chikuase meetstli.

Pan ni tlapejpenilistli ax moneltokas sempantik tlaijtoli 96 ka itokaj ajkaya kijneki tlanauatis pan se tlaloko: yese maseualmej tlen kitokaxtisej mokauasej san sentipan xiuitl ña ometipan eli iteki kej moijtoua pan 94 sempantik tlaijtoli.

Chijkuasentipaj Tlaijtoli. Ueyisentilistli kipias tekitonalpa tlen mopeuas pan 15 tlen nauaitipaj meetsli ka 1917 xiuitl, ma moketsas Ueyitlamachtiloyan Talpejpenilistli, mopouas usantli uan kiyejyekosej Ueyimexko Tlanauatijketl itlapejpenolka, ka ni moijtos tlen monekis: uan nojkia, ma kisas tlanauatili tlen machiotonin mexkosenkotili, pan sentikanechikoli machioketstili tlen D.F.uan tlalmej pan amatekilistli miyayotl axkayotl uan pan D.F, nojkia pan miyayaotl tekitlayakanin katli moselinechikoa tlen tlajtoua tlajneneuiyotl: ka yajuantin kisas nochi tlanauatili tlen moneki kineltokas Ueyimexko Tlanauatijketl. Tlanauatilkayotl uan tekitlatitlannilitlen katli moneki pan machiotinin mexkosenkotili, kipeuasej inin tekitl actoui tonali tlen 1º. tlen chikomentipaj meetstli tlen 1917 xiuitl, moixpoliuis ajakaya maseualmej katli achtoui kitokachtijtok tlen namaj Ueyimexko Tlanauatijketl.

Chikomentipaj Tlaijtoli. San pan ni tonali, poualistli ka uasantli Sentilistli mochiuas ka Tekikalko tlapejpenilistli kipoua tlen Achtoui sense Tlaltokajyotl noso D.F, kej ni mochiuas ma kipouakaj uasantli tlen tekichijkemej, moxitlauas ka tekichiuanimej tlen kipejpenijtokej, iamaixnexka tlen monekij.

Chikueyitipaj Tlaijtoli. Miyayaotl tlakuaualistli axkayotl, kisenkauas manauili tlen mouejkajkia, mochiuas ka tlanauatili tlen namaj ni tonali.

Chiknauitipaj Tlaijtoli. Katli Achtoui Ueyiyaotl Tlanauatijketl, kipia iteki kej Ueyimexko Tlanauatjketl, kipia tlanauatili ma kikixtis tlapejpenilistli tanauatili, kej ka ni moneki mochiuas uasantli, pan ni tonali, tlapejpenilistli ma motlatskis nochi Mexkotetonilis.

Majtlaktipaj Tlaijtoli. Maseualmej tlen kisatok ka Tlanauatiyanij pan teuilistli, ka tlen tlanauatia pan Mexko, noso kinpaleuijkej, teuijkej teipa ka majtepostlatopontli, noso tekitiaj noso tekitiaj kampa kiteuiaj ni Yaotl Tlanauatiyanij, kitlatsakuiltisej ka tlanauatili tlen ni tonali, nochipa kema ax kitlapopoljuijtokej ka ni.

Majtlaktli uan sentipaj Tlaijtoli. Mejatsa tekitlayakanin katli moselinechikoa uan nojkia tlen Tlaltokajyotl kichiua tlanauatili ka kuesoli tlen tlalaxkatilis uan tlen majtekitianij, tlen mosenkaua pan ni Ueyiamatlanauatili ka ni tlanauatili, mopeuas pan ochi Mexkotlali.

Majtlaktli uan ometipaj Tlaijtoli. Mexkoeuanij tlen motlatskiltokej pan Yaotl Sentilistli, ikoneuaj uan ininsiauaj tlen ni, uan sekinoj maseualmej tlen nojkia tlateuiyayaj pan Ueyitlateuilistli noso kampa Maseualtlakakuapaualistli, kinpaleuisej ma achtoui kiselikaj tlapankayotl kej moijtoua pan Tlaijtoli 27 uan nojkia kampa moijtoua tlen kualtiloli tlanauatili kitemakaj.

Majtlaktli uan eyitipaj Tlaijtoli. Motsakua uan moixpoliuia tlauikalistli kej pampa tekitiaj kimakatokej tekitianij. Tonali kema mopeua ni Ueyiamatlanauatili, ka tlakoyotl, isenyelimej nosos sekinoj maseualmej tlen tlajko mokauaj.

Majtlakatli uan nauitipaj Tlaijtoli. Moixpoloua ni Ueyitekpantekikalko.

Kaxtolitipaj Tlaijtoli. Ueyimexko Tlanauatijketl kipia tlanauatili ma kikixtis maseualtlanauatili kampa ueli motlatsakuiltisej ajkaya kichiua, kipaleuiaj noso kitlaatla ixpanojketl tlen tlanauatili pan ome meetstli tlen 1913 xiuitl uan ka Yaotl Tlanauatiyanij.

Kaxtoli uan sentipaj Tlaijtoli. Ueyisentilistli pan tonali ka monechikoa, kej mopeuas pan 1º. Tlen chiknauitipaj meetstli pan ni xiuitl, kikixtis nochi tlanauatili tlen ni Ueyiamatlanauatili tlaj amo kinkixtijtokej pan achtoui tonali tlen mosenkajtok pan 6º, Tlaijtoli san tlen pano, uan achtoui kitlachilis tlanauatili tlen kimanauia maseualmej, uan Tlaijtolmej 30, 32, 33, 35, 36, 38, 107 uan kampa motlamia ni 111 tlaijtoli tlen ni Ueyiamatlanauatili.

Kaxtoli uan ometipaj Tlaijtoli. Teopamej uan sekinoj kualtiloli tlen ni, moijtoua pan tlapankayotl II tlen 27 tlaijtoli pan ni Ueyimexkoamatlanauatili kej moyankuiliaj ka ni Senkaualistli, eli Mexko iaxkaj, uan nojkia kipiasej itlanauatilpa.

Kaxtoli uan eyitipaj Tlaijtoli. Moixpolo.

Majtlaktli uan nauaitipaj Tlaijtoli. Moixpolo.

Ni motemakak pan Ueyitekitlaloko tlen Ueyitlanauatil sentilistli pan Queretaro, pan sempouali uan majtlaktli uan se tonali tlen sentipaj meetstli tlen naui tsontli sempoauali uan se kaxtoli uan ome xiuitl.- Ueyitlanauatijketl: Luis Manuel Rojas, Tekitijketl pan Jalisco Tlaltokajyotl.- Achtoui Omej-Tlanauatijketl: Yaotl Tlayakanketl Cándido Aguilar, Tekitijketl pan Veracruz Tlaltokajyotl.- Omej tlen Omej-Tlanauatijketl: Yaotl Tlayakanketl Salvador González Torres, Tekitijketl pan Oaxaca Tlaltokajyotl.- Tekitijketl pan Aguascalientes Tlalatokajyotl: Daniel Cervantes.- Tekitijketl pa Baja Californi aTlalatokajyotl tlal: Ignacio Roel.- Tekitijkemej pan Coahuila Tlaltokajyotl: M. Aguirre Berlanga, José Ma. Rodríguez, Jorge E. Von Versen, Manuel Cepeda Medrano, José Rodríguez González (Selijketl).- Tekitijketl pan Colima Tlaltokajyotl: Francisco Ramírez Villarreal.- Tekitijkemej pan Chiapas Tlaltokajyotl: Enrique Suárez, Lisandro López, Daniel A. Cepeda, Cristóbal Ll. uan Castillo, J. Amilcar Vidal.- Tekitijketl pan Chihuahua Tlalatokayotl: Manuel M. Prieto.- Tekijkemej pan Distrito Federal Tlaltokajyotl: Yaotl tlayakanketl. Ignacio L. Pesqueira, Lauro López Guerra, Gerzayn Ugarte, Amador Lozano, Félix F. Palavicini, Carlos Duplán, Rafael L. de los Ríos, Arnulfo Silva, Antonio Norzagaray, Ciro B. Ceballos, Alfonso Herrera, Román Rosas y Reyes (Selijketl), Manauijketl. Francisco Espinosa (Selijketl).- Tekitijkemej pan Durango Tlalatokajyotl: Silvestre Dorador, Manauijketl. Rafael Espeleta, Antonio Gutiérrez, Tepajtijketl. Fernando Gómez Palacio, Alberto Terrones B., Jesús de la Torre.- Tekitijkemej pan Guanajuato Tlaltokajyotl: Yaotl Tlayakanketl. Mnauijketl. Ramón Frausto, Majtekitijketl. Vicente M. Valtierra, José N. Macías, David Peñaflor, José Villaseñor, Santiago Manrique, Manauijketl. Hilario Medina, Manuel G. Aranda, Enrique Colunga, Majtekitijketl. Ignacio López, Tepajtijketl. Francisco Díaz Barriga, Nicolás Cano, Yaotl Tekitijketl. Gilberto N. Navarro, Luis Fernández Martínez, Luis M. Alcocer (Selijketl), Majtekitijketl. Carlos Ramírez Llaca.- Tekitijkemej pan Guerrero Tlaltokajyotl: Fidel Jiménez, Fidel Guillén, Francisco Figueroa.- Tekitijkemej pan Hidalgo Tlalatokajyotl: Antonio Guerrero, Leopoldo Ruiz, Manauijketl. Alberto M. González, Rafael Vega Sánchez, Alfonso Cravioto, Matías Rodríguez, Ismael Pintado Sánchez, Manauaijketl. Refugio M. Mercado, Alfonso Mayorga.- Tekitijkemej pan Jalisco Tlaltokajyotl: Marcelino Dávalos, Federico E. Ibarra, Manuel Dávalos Ornelas, Francisco Martín del Campo, Bruno Moreno, Gaspar Bolaños B., Juan de Dios Robledo, Ramón Castañeda y Castañeda, Jorge Villaseñor, Yaotl Tlayakanketl. Amado Aguirre, José I. Solórzano, Francisco Labastida Izquierdo, Ignacio Ramos Praslow, José Manzano, Joaquín Aguirre Berlanga, Yaotl Tlayakanketl. Esteban B. Calderón, Paulino Machorro y Narváez, Yaotl Tekitijketl. Sebastián Allende, Jr.- Tekitijkemej pan México Tlaltokajyotl: Aldegundo Villaseñor, Fernando Moreno, Enrique O'Fárril, Guillermo Ordorica, José J. Reynoso, Antonio Aguilar, Juan Manuel Giffard, Manuel A. Hernández, Enrique A. Enríquez, Donato Bravo Izquierdo, Rubén Martí.- Tekitijkemej pan Michoacán Tlaltokajyotl: José P. Ruíz, Alberto Peralta, Cayetano Andrade, Uriel Avilés, Gabriel R. Cervera, Onésimo López Couto, Salvador Alcaraz Romero, Manuel Martínez Solórzano, Martín Castrejón, Manauijketl. Alberto Alvarado, José Alvarez, Rafael Márquez, José Silva Herrera, Amadeo Betancourt, Francisco J. Múgica, Jesús Romero Flores.- Tekitijkemej pan Morelos Tlalatokajyotl: Antonio Garza Zambrano, Alvaro L. Alcázar, José L. Gómez.- Tekitijkemej pan Nuevo León Tllatokajyotl: Manuel Amaya, Nicéforo Zambrano, Luis Ilizaliturri, Yaotl Tekitijketl. Ramón Gámez, Reynaldo Garza, Plutarco González, Lorenzo Sepúlveda (Selijketl).- Tekitijkemej pan Oaxaca Tlaltokajyotl: Juan Sánchez, Leopoldo Payán, Manauaijketl. Manuel Herrera, Mnauijketl. Porfirio Sosa, Manauijketl. Celestino Pérez Jr., Crisóforo Rivera Cabrera, Yaotl Tekitijketl. José F. Gómez, Mayor Luis Espinosa.- Tekitijkemej pan Puebla Tlalatokajyotl: Tepajtijketl. Salvador R. Guzmán, Manauijketl. Rafael P. Cañete, Miguel Rosales, Gabriel Rojana, Manauijketl. David Pastrana Jaimes, Froylán C. Manjarrez, Yaotl Tekitijketl. Antonio de la Barrera, Mayor José Rivera, Yaotl Tekitijketl. Epigmenio A. Martínez, Pastor Rouaix, Yaotl Tekitijketl. Luis T. Navarro, Yaotl Tekitijketl. Federico Dinorín, Yaotl Tlayakanketl. Gabino Bandera Mata, Yaotl Tekitijketl. Porfirio del Castillo, Yaotl Tepajtijketl. Gilberto de la Fuente, Alfonso Cabrera, José Verástegui.- Tekitijkemej pan Querétaro Tlaltokajyotl: Juan N. Frías, Ernesto Perrusquía.- Tekitijkemej pan San Luis Potosí Tlaltokajyotl: Samuel M. Santos, Tepajtijketl. Arturo Méndez, Rafael Martínez Mendoza, Rafael Nieto, Dionisio Zavala, Gregorio A. Tello, Rafael Curiel, Cosme Dávila (Selijketl).- Tekitijkemej pan Sinaloa Tlaltokajyotl: Pedro R. Zavala, Andrés Magallón, Carlos M. Ezquerro, Cándido Avilés, Emiliano C. García.- Tekitijkemej pan Sonora Tlaltokajyotl: Luis G. Monzón, Ramón Ross.- Tekitijkemej pan Tabasco Tlaltokajyotl: Manauijketl. Rafael Martínez de Escobar, Santiago Ocampo, Carmen Sánchez Magallanes,- Tekitijkemej pan Tamaulipas Tlaltokajyotl: Yaotl Tekitijketl. Pedro A. Chapa, Ceferino Fajardo, Fortunato de la Híjar, Emiliano Próspero Nafarrete.- Tekitijkemej pan Tepic Itlal: Yaotl Tekitijketl. Cristóbal Limón, Achtoui ueyi Marcelino Sedano, Juan Espinosa Bávara.- Tekitijkemej pan Tlaxcala Tlaltokajyotl: Antonio Hidalgo, Ascensión Tépal, Modesto González y Galindo.- Tekitijkemej pan Veracruz Tlalatokajyotl: Saúl Rodiles, Enrique Meza, Benito Ramírez G., Eliseo L. Céspedes, Adolfo G. García, Josafat F. Márquez, Alfredo Solares, Alberto Román, Silvestre Aguilar, Angel S. Juarico, Heriberto Jara, Victorio N. Góngora, Carlos L. Gracidas (Selisketl), Marcelo Torres, Juan de Dios Palma, Galdino H. Casados, Fernando A. Pereyra.- Tekitijkemej pan Yucatán Tlalatokajyotl: Enrique Recio, Miguel Alonso Romero, Héctor Victoria A.- Tekitijkemej pan Zacatecas Tlalatokajyotl: Adolfo Villaseñor, Julián Adame, Jairo R. Dyer, Samuel Castañón, Andrés L. Arteaga, Antonio Cervantes, Yaotl Tekitijketl. Juan Aguirre Escobar.- Tlajkuilojketl: Fernando Lizardi, Tekitijkemej pan Guanajuato Tlaltokajyotl.- Tlaijkuilojketl: Ernesto Meade Fierro, Tekitijketl pan Coahuila Tlaltokajyotl.- Tlajkuilojketl: José M. Truchuelo, Tekitijketl pan Querétaro Tlaltokajyotl.- Tlajkuilojketl: Antonio Ancona Albertos, Tekitijketl pan Yucatán Tlaltokajyotl.- Achtoui Tlajkuilojketl: Tepajtijketl. Jesús López Lira, Tekitijketl pan Guanajuato Tlaltokajyotl.- Actoui Tlajkilojketl: Fernando Castaños, Tekitijketl pan Durango Tlaltokajyotl.- Achtoui Tlajkuilojketl: Juan de Dios Bojórquez, Tekitijketl pan Sonora Tlaltokajyotl.- Achtoui Tlajkuiloketl: Flavio A. Bórquez, Tekitijketl pan Sonora Tlaltokajyotl.

Yeka, nititlanilia ma moixkopina, moolinis uan moyolmelauas ka miak tlepanitali uan kitsajsikaj pan nochi Mexko ya ni kineltokasej.

Ni motemakak pan Ueyimexko Tekikalko pan Queretaro Altepetl, pan 5 tlen omej meetstli pan naui tsontli sempouali uan se kaxtoli uan ome xiuitl.-V. CARRANZA.- Uasantli.

Ma manauijketl Manuel Aguirre Berlanga, tlen achtoui kimakatokej ni Tlajkuilojketl tlen kipia Tlanauatili.-Mexko

Ya ni kuali nimoketsa uan nimechyolmelaua ma momoyauas uan nojkia sekinoj tlamantli tlen moneki ma mochiuas.

Ueyiamatlanauatili uan Moyankuiliaj.- Mexko. Makuili tonali tlen ome meetstli pan naui tsontli ka sempouali uan se kaxtoli uan ome xiuitl.- AGUIRRE BERLANGA

Ka maseualmej…