U ALMEJEN NOJ A’ALMAJT’AANIL U MÚUCH’ PÉETLU’UMILO’OB MÉXICO
Noj a’almajt’aan ts’áaba’an ojéeltbil tu Jala’ach Tsaalajil Nojlu’um tu 5 k’iinil u winalil febreero tu ja’abil 1917
U ts’ook jelbesajil ts’a’aba’an k’ajóoltbil DOF 27-05-2015
Wukp’éel Jo’olts’íib
Tuláakal Yáax Kanáanbal
U 134 Jatsts’íibil. Le taak’ino’ob yaan tu k’ab u Jala’achil Noj Nojlu’um yéetel u Jala’achil u lu’umil Distrito Federale’, yéetel beeyxan ichil u Tsolmeyajil kaajo’ob ti’ u tsol meyajil kaaj, yaan u meyajta’al jach no’oja’an, jach tojbe’en yéetel tojmeyajil uti’al u chukik utsil le ba’axo’ob tukulta’an u beelalo’.
U manpajal, u majáanta’al yéetel u tselikubáaj tuláakal ba’al uti’al, u meyajilo’ob je’el ba’axak ku k’áata’al meyajo’ob ku beeto’obe’, yaan u beetpajal wáaj u yúuchpajal ichil u k’a’ayta’al ti’ kaaj, yéetel jump’éel payalt’aan ti’ kaaj, uti’al beyo’ yéetel jáalk’abile’ taasa’ak mu’uk’a’an tuukulo’ob k’ala’ano’ob ichil jump’eel sobre, ba’ale’ le ju’una’ yaan u je’ek’abta’al tu táan kaaj, tu yóok’olal beyo’ u yantal ti’.
Wa le lisitasioono’ob a’ala’an ti’ le xóot’ts’íib máano’ ma’ táan u ts’áaiko’ob le ba’ax k’abéete’ ti’ le a’almajt’aano’obo’ yaan u je’ets’el le chunt’aano’ob, meyajo’ob, belbest’aano’ob, ba’ax k’a’ana’an yéetel u jeel ba’alo’ob utia’al u jaajilkuunsa’al taak’inil, ma’alobil, utsil, keetil yéetel nojbe’enil ku ts’áaiko’ob ma’alobil ti’ Jala’achil.
Péetlu’um u jach ma’alobil ba’alo’ob tu yóok’olal bajux u tojol, u ma’alob meyajil, u majantsáajbal u tojol, u béeytalil yéetel tuláakal ba’axo’ob ku taal tu paach.
Le k’iin le k’a’aytajilo’ob ku ch’a’ajchi’ita’al ti’ le xóotts’íibil máano’ ma’ táan u jets’ik u páajtalilo’ob béeytal ba’ax ts’o’ok u ya’ala’alo’, le a’almajt’aano’ob yaan u jets’iko’ob u tojbe’ent’aanil, bix u beetalo’ob, beelankilmeyaj, belbeest’aanilo’ob, ba’ax k’a’ana’ano’ob yéetel uláak’ ba’alo’ob uti’al u ye’esik buka’aj u taak’in, ma’alob meyajil, péeka’anmeyajil, u ma’ u táanilkúuntik mixmáak yéetel tojmeyajil ku ts’áaj u páajtalil u yantal u ma’alobil ba’alo’ob uti’al Péetlu’um.
U tsolmeyajta’al u taak’inil Noj lu’ume’ yaan u chíimpoltiko’ob ti’ le chuunts’íibo’ob ti’ le jatsts’íiba’.
U meyajnáal kaajilo’ob Nojlu’um, Péetlu’umo’ob yéetel méek’tankaajo’ob, bey xan ti’ u lu’umil Distrito Federale’ yéetel u delegaciono’obe’ yaan maantats’ u ka’akajil u beetiko’ob u jets’meyajil yéetel ma’ u táanilkuuntik mixmáak u taak’in múuch’kaaj yaan u kanáanil tu k’ab, yéetel ma’ u yokol tu keetil u ketlamil almejen mola’ayo’ob.
Le k’a’aytuukulil, je’el bixakile’ u ts’a’abal ojéeltbil u ba’alilo’ob kaaje’, ka ts’a’abak k’aj óoltbil jach bixo’ob, jáalk’ab mola’ayil, mola’ayo’ob yéetel kúuchilo’ob u tsolmeyajil kaaj yéetel je’el máakalmáak uláak’ ichil le óoxp’éel u yáalmanyáal jala’achiltsil unaj u yantal ti’ob u yichil jump’éel mola’ay, u tuukulil u ts’áajik k’aj óoltbil ba’al, u kaansaj wáaj uti’al u nu’ukbesik kaaj. Mix juntéen le k’a’aytuukula’ ku béeytal u bisiko’ob k’aaba’, oochel, t’aano’ob wáaj je’el ba’axak chíikulil tu’ux ku ts’áajik ojéeltbil u máakil juntúul u meyajnáalil kaaje’.
Le a’almajt’aano’oba’ ichil u kúuchil tak tu’ux ku béeytal u meyajta’al, yaan u ts’áajik u páajtalil u béeykuunsa’al ba’axo’ob ku ch’a’ajchi’italo’ob ti’ le xóotts’íibo’ob jmáano’, tak xan u jets’meyajilo’ob bo’olsi’ipil wa yaan te’elo’.