U Yáax Jo’Olts’Íibil

U Yáax Péets’el

Ti’ U Páajtalilo’Ob Wíinik Yéetel U Ya’Almajkanáanilo’Ob

U 29 Jatsts’íibil. Chéen wa yaan che’ okolili’, u yaj k’askuunta’al u jets’eknakil kaaj wáaj je’ebaxak ku ts’áaj kaaj ich jump’éel yayaj talamil wáaj ba’atelile’, chéen u Noj jala’achil u Múuch’ Péetlu’umilo’ob México, je’el bix kun u ch’a’at’anto’ob yéetel u Nojmola’ayil Nojlu’um, wa jelekbal lela’, leti’ le Masab Mola’ayil je’el u béeytal u tselik ti’ tuláakal le nojlu’um wa chéen ti’ jump’éel kúuchil le páajtalilo’ob yéetel le a’almajkananilo’ob ku k’atikuba’ob uti’al u ch’éensa’al le talamilo’, chéen ch’a’abil, yéetel tu séeba’anilo’; ba’ale’ k’a’abet u meentik chéen ich junjaats k’iino’ob, lela’ yaan u meenta’al yéetel ya’abach kananil yóok’olal le ch’éensajila’ ma’ u ts’a’abal chéen ti’ juntúul máak. Wa le ch’éensajil ku yúuchul much’ukbal le Nojmola’ayo’, lela’ yaan u ts’áajik le béeytalilo’ob k’a’ana’an uti’al ka u yil le Noj jala’ach bix kun u ts’áaj u jets’ óolil le kaajo’; ba’ale’ wa ka úuchuk ich u k’iinil je’elele’ yaan u t’a’anal le Nojmola’ayo’ tu séeba’anil uti’al u ch’a’at’aantiko’ob le ba’ax k’a’abet u meenta’alo’.

Le Jests’nojt’aano’ob kun jóok’sbilo’, ma’ táan u béeytal u jáawsik u páajtalilo’ob máak uti’al ma’ u péech’ óolta’al, u chíimpoolta’al u muuk’ a’almajt’aanil, ti’ kuxtalil, ti’ tojbe’enil, ti’ u kanáanil chuunláak’tsilil, ti’ k’aaba’il, ti’ nojlu’umilil, ti’ u páajtalilo’ob mejen paalal, almejen páajtalilo’ob, u jáalk’abil tuukulil, jets’tuukulil yéetel u yoksaj óolta’al wa máakalmáak k’ujil, u chuunt’aanilo’ob a’almajil yéetel retroactividad, u we’et’el u yúuchul kiinsajil yóok’lal si’ipilil, u we’et’el paalitsilil yéetel xk’oosil, u we’et’el che’ sa’atsajil yéetel u beeta’al loobil, mix le p’is óol a’almajkananilo’ob uti’al u kanáanta’al le páajtalilo’ob je’ela’.

Le xu’ulsajil yéetel le jáawsajil uti’al u k’a’abetkuunsa’al le páajtalilo’ob yéetel le a’almajkananilo’obo’ k’a’abet u chuunt’anta’al yéetel ku taal u yóol ti’ le bix jets’a’anil ti’ le a’almajt’aana’ yéetel k’a’abet buka’aj je’el bix le talamil ku yila’alo’, yaan u táan óolta’al je’enba’ax k’iine’ u chuunt’aanilo’ob toj a’almajil, racionalidad, proclamación, ts’aaj ojéelalil yéetel xma’ péech’ óolalil.

Lekéen ts’o’okok le xu’ulsajil wáaj le jáawsajil ti’ u k’a’abetkuunsa’al le páajtalilo’ob yéetel le a’almajkanáanilo’, lekéen ts’o’okok le k’iino’ob a’ala’anilo’ wa tumen bey ka u jets’nojt’antil le Noj Mola’ayilo’, tuláakal le a’almajk’axt’aano’ob yéetel ti’ tsolmeyajilo’ yaan u p’áatal mina’an u a’almajil tu séeba’anil. Le Noj Jala’achilo’ ma’ táan u béeytal u beetik k’exbesajil ti’ le jets’nojt’aano’ lekéen luk’sa’ak le xu’ulsajil wáaj jáawsajil tumen le Noj Mola’ayilo’.

Le jets’nojt’aanil kun u ts’áaj k’aj óoltbil le Noj Jala’achilo’ ka’alik meenta’an le xu’ulsajil wáaj jáawsajilo’ yaan u táats’ xak’alta’al tu séeba’anil tumen U Xuul Noj Kúuchilil P'is Óolal way Méxicoe', yaan u ya’alik tu séeba’anile’ wa yaan u a’almajt’aanil yéetel wa yaan u k’anjaajkúunajil.