U Yáax Jo’Olts’Íibil

U Yáax Péets’el

Ti’ U Páajtalilo’Ob Wíinik Yéetel U Ya’Almajkanáanilo’Ob

U 5 Jatsts’íibil. Mixmáak ku béeytal ma’ u cha’abal u meentik le meyaj u yojelo’, industria, paaklankoonol wáaj le meyaj ma’alob ku taal ti’o’, wa ma’ wet’a’ano’obi’. U meenta’al le jáalk’abila’ chéen je’el u béeytal u we’et’el yéetel p’is óol jets’t’aane’, lekéen p’áatak ma’ u chíimpolta’al u páajtalil uláak’ máako’ob, wa yéetel jala’ach jets’t’aan, je’el bix jets’a’anil te’ a’almajt’aano’, lekéen p’áatak ma’ u chíimpolta’al u páajtalil kaaj. Mixmáak je’el u béeytal u luk’sa’al u náajalil u meyaje’, chéen je’el u béeytal wa yaan p’is óol jets’t’aane’.

A’almajt’aan kun jets’ik ti’ láalaj Péetlu’um, máakalmáak xokmeyajilo’ob kun k’a’abetchajal ti’ob u ju’unil ka’analxook uti’al ka jets’meyajta’ako’ob, bey xan le ba’axo’ob k’a’abet uti’al ka ts’a’abako’ yéetel ba’ax mola’ayilo’ob kun ts’áajiko’ob xan.

Mixmáak ku béeytal u xche’ beeta’al u meentik jump’éel meyaj wa ma’ chúuka’an u bo’olili’ yéetel wa ma’ u jach ch’a’ óoltmaji’, chéen ku béeytal ti’ le meyaj ku ts’a’abal bey bo’olsi’ipilil tumen le p’is óolal jala’acho’, le je’elo’ yaan u jéets’el ti’ le ba’axo’ob ku tso’olol te’ tu I yéetel te’ tu II jatsabil le 123 jatsts’íibo’.

Tu yóok’olal le ba’axo’ob k’a’abet ti’ tuláakal máake’, je’el bix jets’a’anil ti’ u ya’almajt’aanilo’obe’, chéen ku béeytal u meenta’al, ti’ le ts’oono’ob yéetel ti’ le juradoso’, bey xan u meyajta’al u kuuchil concejiles yéetel le yéeybal kuucho’obo’, tu náapulil wáaj ma’ tu náapulili’. U meyajilo’ob yéeybal yéetel sensales k’a’ana’antako’ob yéetel ma’ bo’olbili’, ba’ale’ yaan u bo’ota’al le ku meenta’alo’ob tumen máak u xokmaj u beetik je’el bix jets’a’anil te’ Noj A’almajt’aana’ yéetel a’almajt’aano’ob tu yóok’olal le je’ela’. Le meyajilo’ob ku meenta’al tumen máak u xokmajo’ ku k’a’abetchajal ti’ kaaje’ yaan u meenta’al yéetel yaan u bo’ota’al je’el bix jets’a’anil te’ a’almajt’aano’ bey xan le ma’ u yokol ich le je’elo’.

Le Mola’ay Nojpáajtalilo’ ma’ unaj u cha’ik u meenta’al mixjump’éel paaklank’axt’aan, paaklanmokt’aan wáaj k’axt’aan uti’al ka péets’ óolta’ak, ka luk’sa’ak wáaj ka jach tse’elek u jaalk’abil máak tu yóok’olal je’el ba’axake’.

Bey xane’, ma’ unaj u k’a’amal jump’éel k’axt’aan tu’ux ka jéets’ek u t’aanil u xche’ jóok’sa’al wamáax tu nojlu’um, bey xan wáaj ka u téek p’at wajayp’éel k’iin wáaj ka u jach p’at u beetik jump’éel xokmeyaj, industria wáaj paaklankoonol.

U paaklank’axt’aanil meyaje’ chéen ku béeytal u meentik u beeta’al le meyaj ch’a’at’anta’an te’ k’iino’ob kun jets’bil tumen le a’almajt’aano’, ka’alikil ma’ u máan ti’ jump’éel ja’ab u loobiltik le meyajnáalo’, yéetel ma’ u béeytal u k’uchul u meent, tu yóok’olal mixba’al, ka p’a’atak, ka tse’elek wáaj ka péets’ óolta’ak je’el máakalmáak ti’ le almejen wáaj le lu’unkab páajtalilo’obo’.

U p’áatal ma’ u meenta’al le ba’ax ku ya’alik le paaklank’axt’aano’, tu yóok’olal ba’ax yaan u yil le meyajnáalo’, le je’elo’ chéen kun béeytal u meentik ka u k’am u kajnáal ka’aka’ajil, tumen tu yóok’olal mixba’al je’el u béeytal u pa’ak’al sajbe’entsilil ti’e’.