El zapoteco de la planicie costera, variante del zapoteco y parte de la familia lingüística del Oto-mangue, es hablado por 66,893 personas ubicadas en el estado de Oaxaca, en los municipios ...

GUI’CHI’RO’ BIA’RA RIAPA’ XQUENDA CA BINNI NABEZÁ NDAANI’ GUIDXI RO’ ZAGUITA (MEXICU)

Gui’ chi’ ro’ bia’ ni gucua’ lugui’ chi’ ro’ xti’ Guidxi ro’ lu5 xi beu febrero iza 1917
Ra bidxaa diidxa’ ne gucua’ lu DOF 27-05-2015

Diidxa’ Lá Guidapa

Cani Naquiñe’ Guni Ca Binni Runi Xhiiña’ Guidxi, Ne Ca Guenda Naxoo Ni Gueda Guni Ca Binni Ca Ri’ O Pa Gueda Ndanaca’ Xti’ Guidxi Ro’ Zaguita (Mexicu)

Ndaga 110. Guirá’ca xaique ni chiguitete ri la? laca zanda guxhuba donda cabe laaca’, ca xaique ni ruzuhua lu xtiidxa’ binni guidxi, ca xaique diidxa’ ro’ bia’ ni ribee xia diidxa’ bia’, ca xaqiue ni rapa xpidxichi guidxi ne ruya’ guni ca xaique didxa’ bia ca xhiiña’ ca’, ca xaique ni runi xqui’chi’ guidxi,xaique ro’ xti’ ca xaique guidxi, xaique ni rapa guidxi ti que chu’ xiixa guenda naxoo, ca xaique diidxa’ ro’ bia’ ne ca xaique diidxa’ bia’ xti’ ca guidxi huiini ca, ca xaique ni rusiene ca xaique ro’ ni runi dxiiña’ nadaani ca yoo ro’ ra rie binni ica lá ti gapa credencial, ca xaique diidxa bia’ xti’ ca dxiiña’ de ra ribii cabe xaique ro’ guidxi, ca xaique xti’ ca yoo ra riziidi’ binni gun’da ne ucaa ne ca xaique ro’ ni napa tienda ro’ xti’ guidxi ro’ lu ná.

Ca xaique ni chi guiete ri la?, zanda guxhuba donda cabe laaca casi ruxhuba donda cabe ca politicu ca, pa laacabe guniná cabe ca diidxa’ xti’ gui’chi’ ro’ bia’ ri’ ne ca diidxa’ ro’ bia’ xtini, ne pa laacabe iquiiñe cabe xpidxichi guidxi nga gaca guirá’ bieque ri’, ne ca xaique ri nga laacabe; ca xaique ro’ xti’ ca guidxi ro’ liibi lisaane guidxi ro’ zaguita (mexicu), ca xaique ni ruzuhua lu xtiidxa’ ca binni ni nabeeza ndaani’ ca guidxi huiini ca, ca xaique diidxa’ ro’ bia’ xti’ ca guidxi huiini ca, pa ganda la?, laaca ne ca xaique ni rapa xpidxichi ca guidxi huiini xti’ zaguita (mexicu), huaxa ra gaca ca dxiiña’ ra quiiba’ donda ique cabe ca la?, zigatani ra nuu ca xaique ro’ ni ruzuhua lu xtiidxa’ binni guidxi xti’ cabe.

Pa ca xaique ri guniná ca diidxa’ xti’ gui’chi’ ro’ bia’ ri’ la?, donda ni quiixe cabe nga guiree cabe de lu ca dxiiña’ ni cayuni cabe que, ne maque lica zanda di guni cabe xhiiña’ guidxi xti’ bieque.

Ra gudxiiba cabe ca donda cayeté lu diidxa’ ri la?, ca xaique ro’ ni ruzuhua lu xtiidxa’ binni guidxi ni rabi cabe senador ca la?, zie cabe zindaquicabe ni ra nuu xacadxi xaique ni lá diputadu ca, huaxa ra gaca cani ca la?, naquiiñe xtiidxa’ ca xcaadxi xaique ro’ ni ruzuhua lu xtiidxa’ binni guidxi ni ranbi cabe senador ca ti gacani, ne neza lu xaique ni chi guxhuba donda cabe que nga ica yuucabe guirá’ ni bi’ni’ que.

Ne ra ma biree xia donda que la?, ca xaique ni ruzuhua lu xtiidxa’ binni guidxi ni rabi cabe dipútadu ne jma de galaa de laacabe que nga cuaqui’ cabe xi donda ne xi gacabe.

Guirá’ ca diidxa’ bia’ o donda ni cue xia ca xaique ro’ ni ruzuhua lu xtiidxa’ binni guidxi ni rabi cabe diputadu ne senador ca la?, guiruti’ zanda guxha cani.