Diidxa’ lá Nirudo’

Diidxa’ lá’ I

Ca guenda ni napa binni guidxi ne ni Rapa laa

Ndaga 17. Guiruti’ zanda uquiixe ni bi’ni’ cabe laa ne guni yaya ti guiza’ ladxi cabe laa.

Guirá’ yoo ra riapa’ xquenda binni la?, napa ca xide gapaca’ xquenda guirá’ xixe binni ne naquiiñe’ gaca cani naguenda ne bia’ dxi na diidxa’ ro’ bia’ nexhe guni cabe ni, ne cadi gani naacabe tobi ne xtobi co’.Ne cadi guinaaba’ cabe bidxiichi saca guni cabe xiiña’ cabe.

Ca xaique ni runi dxiiña’ ndaani yoo ro’ ra ria’ diidxa’ bia’ xti’ binni guidxi ca nga cue diidxa’ ro’ bia’ ni gusiene diaga binni. Ca diidxa’ ro’ bia’ guireedi la?, laacani nga guini’ cani xi modo quiixe ti binni ni que nuzuuba’ diidxa’ xtonda, ne xi neeza nga gusaabaná ni tuuxa ni guchee, ne xi lu dxiiña’ nga gacani. Zuni bia’ ne zanna ca xaique diidxa’ bia’ ni nabeeza ndaani’ guidxi ro’ zaguita (mexicu) guirá’ ca neeza xti’ ca dxiiña’ ri’.

Ca diidxa’ ro’ bia’ zuyuubi xi dxiiña’ guni’ binni ti guchugu’ lu ca guenda naxoo. Lu ca dxiiña’ ni rugu’ binni ndaani’ liidxi guiiba’ pa guchee la?, zuyuubi ca modo guni ca dxiiña’, ne modo quiixe ti binni xtonda’ pa ma biichee, ne laaca guini ca pa zaquiiñe ca chee tuuxa dxu’ chiguya lu ca dxiiñai ni chiguni ca’.

Ca guendaribee ndu’ xtuuba’ diidxa’ ni guca’ lu ca dxiiña’ ra guyuu dinde binni la?, naquiiñe guiete ca ni neza lu binni paaxa niru do’ guseenda ca cabe ca binni ni guyuu dinde ca’, ti guiete ca ni.

Ca diidxa’ ro’ bia’ xti’ guidxi ro’ ne diidxa ro’ bia’ xti’ ca guidxi huiini nga quixhe ca neeza, ti ganda gunica ca yoo ra ruxuuba’ donda’ binni ca xhiiña’ ca xtuubi si ca’, ne laaca que zaquiiñeca xtiidxa’ xtobi ti ganda cue xia ca’ xtuuba’ diidxa’ bia’.

Guidxi ro’ zaguita (mexicu), ne ca guidxi huiini xti’ zunica’ ti dxiiña’ sicarú ni gaca ne ca binni ni guzuhua lu xtiidxa’ binni ni nabeeza ndani ca guidxi ca’, ti zaca gaca ca dxiiña’ ri’ jneza ne ca binni ni chi guzuhua lu xtiidxa’ binni ca guni ca jneza. Xtiidxa’ ca xaique rudxiiba’ donda’ ca que zacasaca di ca ni jma que xtiidxa’ ca binni ni ruzuhua lu xtiidxa’ binni. Guiruti’ que zanda guida yoo pa nuzaabi xiixa bidxichi ni guini’ tuuxa xaique diidxa bia’, ra guinaaba’ xpidxichi xtobi.

Guiruti’ napa xi chu’ ndaani’ lidxi guiiba’ pa caya guenda rindinde que runi xiixa gu’chi’ civil.