La palabra maya sirve para nombrar tanto una lengua (la segunda más hablada en México) como una agrupación y una familia lingüística. En nuestro país, la lengua maya es hablada por 795,499 personas, repartidas entre ...

U ALMEJEN NOJ A’ALMAJT’AANIL U MÚUCH’ PÉETLU’UMILO’OB MÉXICO

Noj a’almajt’aan ts’áaba’an ojéeltbil tu Jala’ach Tsaalajil Nojlu’um tu 5 k’iinil u winalil febreero tu ja’abil 1917
U ts’ook jelbesajil ts’a’aba’an k’ajóoltbil DOF 27-05-2015

Óoxjo’olts’íib

Péets’el II

Tu Yóok’olal U Nojbéeytalil A’almajil

Noj Jaats I

Tu Yóok’olal U Yéeya’al Yéetel U Ts’a’abal Nojmola’ay

U 60 Jatsts’íibil. Le jo’olpóopil ti’ jala’achil jets’a’an ti’ jatsts’íib 41 ti’ le Noj a’almajt’aana’, yéetel je’ebix jets’a’an ti’ le a’almajt’aano’obo’, yaan u jaajkuunsik le yéeybal ti’ Pat A’almajt’aano’ob yéetel ti’ Jets’ A’almajt’aano’ob ich jatsaljaats yéeybalil juntúulili’ u a’almejen yuumil yéetel ti’ jujump’éelil le petlu’umo’obo’; yaan u ts’áajik le ju’uno’ob k’a’ana’antako’ob ti’ u pa’ajo’olil Almejen Ajbáaxalo’ob tu náajaltajo’ob u ya’abil le yéeybalo’ yéetel yaan u ts’áajik le ka’anal Ajjets t’aano’ob tu náajaltajo’ob le yáax p’íitil yéeybalo’ je’ebix jets’a’an ti’ jatsts’íib 56 ti’ le Noj a’almajt’aana’ yéetel ti’ le a’almajt’aano’obo’. Beyxan, yaan u jaajkunsik yéetel u ts’áajik le Pat A’almajt’aano’obo’ je’ebix jets’a’an ti’ u chunt’aanil jatsaljaats e’esajyéeybalil je’ebix jets’a’an ti’ jatsts’íib 54 ti’ le Noj a’almajt’aana’ yéetel ti’ le a’almajt’aano’obo’.

Le jets’t’aano’obo’ tu yóok’olal jaajkuunsa’al, u ts’a’abal ju’uno’ob yéetel u je’ets’el Pat A’almajt’aano’ob wáaj Jets’ A’almajt’aano’ob je’el u béeytal u ma’ éejenta’al ti’ U Kaabal kúuchilil P’is Óolal ti’ Yéeybal ti’ u Nojp’áajtalil P’is Óolal u Múuch’ Péetlu’umil México, je’ebix jets’a’an ti’ le a’almajt’aano’obo’.

U ts’okt’aanilo’ob kaabal kúuchilo’ob ku ya’ala’al ti’ le xóot’ts’íib ts’o’ok u máana’, je’el u béeytal u xak’alta’alo’ob chéen tumen u Nojkúuchil ti’ le P’is Óolal ti’ yéeybalo’, yéetel le ma’ éejenilo’ je’el u béeytal u meentiko’ob le a’almejen mola’ayo’ob wáaj tumen yaan ba’alo’ob meenta’ano’ob k’aas je’el u béeytal u k’e’exel u xookil le yéeybalo’. U ts’okt’aanilo’ob le kaabal kúuchilo’obo bey kun p’áatalo’ob yéetel ma’ táan u k’e’exelo’ob. Le a’almajt’aano’obo’ yaan u jets’iko’ob u taak’inil, tu’ux kun taal yéetel bix kun meentbil le ma’ éejenilo’.